Το λιμάνι στο Βασιλικό επεκτείνεται

Επεκτείνεται το λιμάνι στο Βασιλικό (Λιμένας Λεμεσού - Τερματικό 2) με στόχο να καλύψει τη διακίνηση ξηρών χύδην φορτίων και την ανάγκη δημιουργίας ασφαλούς καταφυγίου (safe haven) για τα πλοία φυσικού αερίου (FSRU/ LNGC) που εξυπηρετούνται στη νέα αποβάθρα που θα κατασκευαστεί μπροστά από τον ηλεκτροπαραγωγό σταθμό Βασιλικού.

Όπως αναφέρεται στη Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον ΜΕΕΠ που υποβλήθηκε για έγκριση, η επέκταση του λιμανιού εντάσσεται στους στρατηγικούς στόχους της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και τον μεσοπρόθεσμο Σχεδιασμό της Αρχής Λιμένων Κύπρου.

Σύμφωνα με τη ΜΕΕΠ, η δυναμικότητα του λιμανιού αλλάζει, καθώς οι στόχοι που προβλέπεται να επιτευχθούν με την επέκταση του είναι:

• Παρέχεται η δυνατότητα ελλιμενισμού σκάφους αποθήκευσης και επαναεριοποίησης Φυσικού Αερίου (FSRU) ή του πλοίου μεταφοράς του Φυσικού αερίου (LNG Carrier) σε ειδικές περιπτώσεις.
• Να εξυπηρετούνται οι ανάγκες διακίνησης και διαχείρισης φορτίων ξηρού χύδην προσφέροντάς νέες θέσεις παραβολής.

Σημειώνεται ότι η μελέτη του έργου συγχρηματοδοτείται από την την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) στα πλαίσια του προγράμματος "CYnergy". 

Όπως αναφέρεται, η Δράση αυτή στοχεύει στην συνδυαστική εκμετάλλευση των δικτύων συγκοινωνιακών και ενεργειακών υποδομών με τρόπο περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμο, και αποδοτικό.

Σκοπός, προστίθεται, είναι η εγκαθίδρυση δικτύου Φυσικού Αερίου στην Κύπρο και η βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας τόσο στο στάδιο της έρευνας και παραγωγής (upstream) όσο και σε αυτό της διύλισης και εμπορίας (downstream). Το έργο, σημειώνεται, αποτελεί μέρος των καινοτόμων επενδύσεων της ΕΕ στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα με στόχο την ταχύτερη αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας και τον περιορισμό της εξάρτησης από το πετρέλαιο.

Πιο συγκεκριμένα, το CYnergy συνδέεται με το ενεργειακό Έργο Κοινής Ωφέλειας (Project of Common Interest) PCI 7.3.2 που προωθεί την ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου ΥΦΑ στην Κύπρο, με σκοπό την καλύτερη ενεργειακή σύνδεση της χώρας αλλά και την δυνατότητα μεταφοράς ΦΑ από την Ανατολική Μεσόγειο. 

Επίσης, η Δράση αποτελεί τμήμα του δικτύου συγκοινωνιακών έργων Orient/East-Med TEN-T Corridor. Όπως επισημαίνεται, η συνέργεια μεταξύ του τομέα της Ενέργειας και των Μεταφορών ενισχύει την αποδοτικότητα των επενδύσεων, αφού μειώνει το ενεργειακό κόστος των συγκοινωνιών συμβάλλοντας στην ανταγωνιστικότητα της Κύπρου. Επίσης, προστίθεται, συντελεί στην προστασία του περιβάλλοντος καθώς η χρήση του ΦΑ ως καύσιμο συνδέεται με μειωμένες εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων.

Δημιουργία πλωτής πλατφόρμας

Κεντρικό στοιχείο του έργου, αναφέρεται στη ΜΕΕΠ, είναι η δημιουργία πλωτής μονάδας ΥΦΑ για την εισαγωγή στην αγορά υγροποιημένου ή/και συμπιεσμένου ΦΑ. Πέραν του σχεδιασμού των υποδομών αποθήκευσης, μεταφοράς και διανομής ΦΑ, προστίθεται, το πρόγραμμα εξετάζει τις επενδυτικές ανάγκες για την υλοποίηση των έργων καθώς και τις προοπτικές ανάπτυξης και βελτιστοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Προκειμένου να διευκολυνθεί μια ομαλή και βιώσιμη μετάβαση στη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας στους τομείς ενέργειας και μεταφορών, η Δράση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον/την:

1. Προσδιορισμό των βέλτιστων λύσεων για το κύριο σύστημα προμήθειας, αποθήκευσης, εμπορίας, μεταφοράς και διανομής του ΦΑ στην Κύπρο
2. Διερεύνηση συμπληρωματικών συστημάτων προμήθειας, αποθήκευσης, εμπορίας, μεταφοράς και διανομής του ΦΑ στην Κύπρο
3. Εξέταση της προοπτικής ανάπτυξης δευτερεύουσας αγοράς ΥΦΑ (Intramed) μέσω μικρής κλίμακας υποδομών για ανεφοδιασμό σκαφών με ΥΦΑ
4. Αξιολόγηση της πιθανότητας ανάπτυξης εφοδιαστικής αλυσίδας για Συμπιεσμένο Φυσικό Αέριο μέσω θαλάσσης
5. Διερεύνηση προοπτικών διανομής και κατανάλωσης ΦΑ από τους τομείς των οδικών μεταφορών, της βιομηχανίας και της ναυσιπλοΐας
6. Ανάπτυξη συγκεκριμένων σχεδίων εφαρμογής ανά τομέα

Εν κατακλείδι και με βάση τα παραπάνω, το CYnergy, επισημαίνεται, δύναται να τονώσει το ενδιαφέρον για καινοτόμες "πράσινες" τεχνολογίες και να καταστήσει την Κύπρο πεδίο διεθνούς μελέτης για την επιτυχή ανάπτυξη και εφαρμογή τους.

Μελέτες που εκπονήθηκαν για λογαριασμό της ΔΕΦΑ

Το CYnergy, αναφέρεται στη ΜΕΕΠ, αποτελεί συνέχεια μιας σειράς μελετών, που εκπονήθηκαν για τη Δημόσια Επιχείρηση Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) ή την Αρχή Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ) και κατά περίπτωση συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Συγκεκριμένα, οι μελέτες αυτές είναι/αφορούν:

• Την ολοκληρωμένη Δράση Poseidon Med/Costa ΙΙ-East που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ (Annual Call 2013) και αφορά την εκτίμηση της ζήτησης σε ΦΑ για θαλάσσιες μεταφορές
• Την εν εξελίξει Δράση Poseidon MedII που χρηματοδοτείται από την ΕΕ (Annual Call 2014) και αφορά την υιοθέτηση ΥΦΑ ως εναλλακτικό καύσιμο για τη ναυτιλία στην Ανατολική Μεσόγειο, στα πλαίσια της επικείμενης αλλαγής νομοθεσίας για της εκπομπές ρύπων
• Την προκήρυξη της ΔΕΦΑ που αφορά Υπηρεσίες Συμβούλου για την αξιολόγηση των προοπτικών προμήθειας ΥΦΑ στην Κύπρο
• Τη μελέτη της ΔΕΦΑ (2011) που αφορά την προβλεπόμενη ζήτηση για ΦΑ στον τομέα των συγκοινωνιών
• Την επικαιροποίηση του Master Plan για το Λιμένα Βασιλικού (2010) που εκπονήθηκε από τη Ρογκάν και Συνεργάτες Α.Ε. για την ΑΛΚ
• Την επικαιροποίηση του Master Plan για το Λιμένα Βασιλικού (2015) που εκπονήθηκε από τη Noble Energy για το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού
• Το Στρατηγικό Σχεδιασμό Λιμένων Κύπρου (2016) που εκπονήθηκε από τη Ρογκάν και Συνεργάτες Α.Ε. για την ΑΛΚ και προέβλεπε μεταξύ άλλων τη χωροθέτηση μικρής κλίμακας εγκατάστασης ΥΦΑ στο Λιμένα Βασιλικού

Σημαντικές Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις

Όπως αναφέρεται στη ΜΕΕΠ, οι κυριότερες αρνητικές επιπτώσεις από το έργο στο περιβάλλον αφορούν την θαλάσσια ζωή που θα διαταραχθεί από τα αποτυπώματα των κυματοθραυστών, την εκβάθυνση του λιμένα και την κάλυψη του πυθμένα όπου γίνεται η απόρριψη υλικού εκβάθυνσης στην ανοικτή θάλασσα.

Την κυριότερη θετική επίπτωση στο περιβάλλον, αναφέρεται, αποτελεί η σημαντική μείωση εκπομπών αέριων ρύπων (SOx, NOx, pm10, CO2 ), γεγονός που οφείλεται στην αλλαγή που θα επέλθει στη χρήση καύσιμων από πετρελαιοειδή σε Φυσικό Αέριο καθώς επίσης και στις θετικές επιπτώσεις από την μεταφορά όλων των οχλουσών δραστηριοτήτων από τον Λιμένα της Λάρνακας ο οποίος βρίσκεται πλησίον του αστικού ιστού, στην περιοχή Βασιλικού, σε μια περιοχή με θεσμοθετημένες βαριές βιομηχανικές χρήσεις.