Αυτή είναι η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη για ασφάλεια και εγγυήσεις

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μέσω ενός 16σέλιδου κειμένου προέβη σε συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες απαντήσεις στα σχετικά ερωτήματα που είχαν τεθεί την προηγούμενη από τα ΗΕ, ήτοι

(α)  Τι θα γίνει με τη Συνθήκη Εγγυήσεων.
(β) Πως απαντώνται οι ανησυχίες των δύο πλευρών.
(γ) Πως και ποιος θα επιβλέπει την υλοποίηση εφαρμογής της Συμφωνίας.

Οι απαντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας βασίστηκαν στη λεπτομερή και εμπεριστατωμένη του πρόταση στο θέμα της Ασφάλειας και Εγγυήσεων που έχει ήδη καταθέσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ως επίσης και στην ιδιότητα μας ως κράτος – μέλος της Ε.Ε. και των ΗΕ και τις συνακόλουθες ασφαλιστικές δικλίδες που παρέχουν ως προς τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών και την προστασία από τις όποιες εξωτερικές απειλές.
Συγκεκριμένα:

(α)  Τι θα γίνει με τη Συνθήκη Εγγυήσεων.
Ως τα ιστορικά γεγονότα έχουν αποδείξει, η Συνθήκη έχει αποτύχει τόσο στην εξυπηρέτηση του σκοπού και στόχου της όσο και στην ομαλή λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τυχόν διατήρηση της, θα αποτελούσε αναχρονισμό, καθώς, μεταξύ άλλων:
Πλήττει την ανεξαρτησία και κυριαρχία ενός κράτους μέλους των Η.Ε. και της Ε.Ε. και έρχεται σε αντίθεση με το Χάρτη των Η.Ε., το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο ευρύτερα.

Με δεδομένη τη θέση της Ελλάδας ότι δεν επιθυμεί να συνεχίσει ως εγγυήτρια δύναμη, ως επίσης το γεγονός ότι τα σημερινά διεθνή δεδομένα είναι εντελώς διαφορετικά σε σύγκριση με το 1960, αλλά και λαμβάνοντας υπόψιν τα γεγονότα του 1974 και τη μέχρι σήμερα επικρατούσα κατάσταση, η όποια παρουσία τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων ή εγγυητικών δικαιωμάτων της Τουρκίας μετά την λύση θα αποτελούσε μια ετεροβαρή ρύθμιση εις βάρος της Ε/Κ κοινότητας, αφού λόγω ισχύος και αποστάσεως της Τουρκίας θα εθεωρείτο ως μια μόνιμη απειλή εναντίον των Ελληνοκυπρίων.

Θέτει υπό την κηδεμονία ή την επιρροή της εγγυήτριας τη μία των κοινοτήτων και κατ’ επέκταση το Kράτος, με κίνδυνο αποσταθεροποίησης ή και ενίσχυσης των ρευμάτων απόσχισης.

Πέραν των όσων έχουν εκτεθεί, η τυχόν παροχή εγγυήσεων για διασφάλιση της μιας κοινότητας θα ανέτρεπε την πολιτική ισότητα και θα καλλιεργούσε αίσθημα υπεροχής της υπό εγγύηση κοινότητας έναντι της άλλης, με συνέπεια αντί της συναίνεσης την πρόκληση συνεχών αδιεξόδων και αποσταθεροποίηση.

Το μετά τη λύση σύστημα ασφάλειας θα πρέπει να συνάδει με την ιδιότητα μας ως κράτος-μέλος της Ε.Ε. και την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ε.Ε.

Συναφώς, στη βάση των ανωτέρω, ως επίσης και το γεγονός πως αποτελεί μια μόνιμη πηγή ανασφάλειας, η Συνθήκη θα πρέπει να τερματιστεί με την έναρξη ισχύος της Συμφωνίας.

Επιπλέον, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πως δεν υπάρχει το όποιο παράδειγμα διεθνώς όπου η συνταγματική τάξη μίας χώρας υπόκειται σε εγγυήσεις από την όποια Τρίτη χώρα.

Συμπερασματικά, στη βάση των όσων έχουν εκτεθεί, η όποια πρόνοια για συνέχιση των στρατιωτικών εγγυήσεων θα οδηγούσε στην απόρριψη της Συμφωνίας.

(β) Πως απαντώνται οι ανησυχίες των δύο πλευρών.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονιστεί πως το Κράτος θα συγκροτείται ως προς την εσωτερική δομή από τις δύο κοινότητες σε ισάριθμες Πολιτείες, πολιτικά ίσες με καθορισμένα διοικητικά όρια, εκ των οποίων η μία θα διοικείται από την Ε/Κ κοινότητα και η άλλη από την Τ/Κ κοινότητα.

Επιπλέον και προς εδραίωση μιας διαρκούς σταθερότητας και του αισθήματος ασφαλείας μεταξύ των κοινοτήτων αλλά και του συνόλου των πολιτών, έχουν συμφωνηθεί, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα:

(α)  Πλήρης σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών σύμφωνα με τον Χάρτη των Η.Ε. και των αρχών και αξιών της Ε.Ε.

(β)  Πλήρης σεβασμός στην δικοινοτικότητα και διζωνικότητα με μια σειρά συμφωνημένων διασφαλίσεων, όπως:
(i)  Απαγόρευση επέμβασης της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης στις αρμοδιότητες των Πολιτειών ή της μιας Πολιτείας στις αρμοδιότητες της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης ή της άλλης Πολιτείας. (ii)   Αποτελεσματικός τρόπος συμμετοχής στη διακυβέρνηση του Κράτους από τις δύο κοινότητες, με συγκεκριμένες ρυθμίσεις στη λήψη αποφάσεων προς αποφυγή επιβολής της μιας επί της άλλης κοινότητας.

(γ) Συνταγματικές πρόνοιες που απαγορεύουν αυστηρά την απόσχιση ή την ένωση του μέρους ή του όλου με την όποια τρίτη χώρα.

δ)  Αποτελεσματικούς τρόπους επίλυσης αδιεξόδων προς ενίσχυση της λειτουργικότητας του κράτους και προάσπισης των δικαιωμάτων των Πολιτειών και, κατ’ επέκταση, των κοινοτήτων.

(ε)  Κατοχύρωση των εξουσιών της κάθε Πολιτείας με ισχυρό νομικό πλαίσιο και αποτελεσματικό τρόπο εφαρμογής του.
Παρά ταύτα και πέραν των όσων έχουν συμφωνηθεί ως ανωτέρω κατεγράφησαν, η Ε/Κ πλευρά προτείνει τα ακόλουθα μέτρα:

Προς αντιμετώπιση τυχόν βίας μεταξύ των κοινοτήτων το Σύνταγμα του Ομόσπονδου Κράτους θα προνοεί μηχανισμούς επέμβασης και αντιμετώπισης των επεισοδίων, αρχικώς σε επίπεδο συνιστώσας πολιτείας και μετέπειτα σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Προς τον ίδιο σκοπό και για μια μεταβατική περίοδο που θα συμφωνηθεί, θα συσταθεί Πολυεθνική Αστυνομική Δύναμη, τα μέλη της οποίας θα προέρχονται από χώρες της Ε.Ε. πλην της Ελλάδας και Η.Β, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή μελών και από τρίτες χώρες, πλην της Τουρκίας.

Επιπλέον των εσωτερικών ρυθμίσεων της λύσης και της πρότασης μας, οι οποίες καταδεικνύουν πως δεν υπάρχει αναγκαιότητα των όποιων εγγυήσεων ή παρουσίας ξένων στρατευμάτων, η ιδιότητα της ενωμένης Κύπρου ως μέλος των Η.Ε, της Ε.Ε. και του Συμβουλίου της Ευρώπης, παρέχουν επαρκή προστασία στους πολίτες της Ενωμένης Κύπρου.

Ηνωμένα Έθνη: The collective security provisions of the United Nations Charter provide important assurances in terms of a commitment on the part of its members to the pacific settlement of disputes, of protection against the threat or use of force against the territorial integrity or political independence of a member state(Art. 2); the right of self-defense (Art. 51) and enforcement mechanisms under Security Council umbrella in the form of economic and political sanction (Art. 41) and the use of force (Art. 42).

Ευρωπαϊκή Ένωση: Articles 2 of the Treaty on the European Union (TEU) establishes the EU and its Member States as value-based political entities committed to respect democracy, the rule of law and human and minority rights. Article 67 of the Treaty on the Functioning of the European Union (TFEU) further provides that "the Union shall endeavor to ensure a high level of security through measures to prevent and combat crime, racism and xenophobia, (...)".

In terms of enforcement, Article 7 TEU provides for enforcement by the European

In terms of enforcement, Article 7 TEU provides for enforcement by the European Council in cases of a serious breach of the provisions of the treaty, including the6 suspension of treaty rights of a particular Member State. With regards to external security, relevant articles of EU treaties include Article 42(7) TEU, the Mutual Defence clause, which obliges Member States to provide aid and assistance in the event of an armed aggression against another Member State; and Article 222 TFEU ("solidarity clause") which provides for support to a Member State, including through military means and upon request from that member State, in the event of a terrorist attack.

Συμβούλιο της Ευρώπης: Protections as regards the right to life, the right to a fair hearing, freedom of expression, freedom of thought, conscience and religion and the protection of property. Violations of these rights are sanctioned under the enforcement mechanism of the European Court of Human Rights. Advisory services are also available to Cyprus from the Venice Commission of the Council of Europe on various constitutional matters including federalism and regionalization, the rule of law, the protection of fundamental rights and emergency powers

γ) Πως και ποιος θα επιβλέπει την υλοποίηση εφαρμογής της Συμφωνίας.
Όλοι αναγνωρίζουμε τη σημασία της ομαλούς, ασφαλούς και γρήγορης υλοποίησης των προνοιών της λύσης. Επ' αυτού, ένας από τους μεγαλύτερους φόβους και κυριότερες ανησυχίες της ΕΚ κοινότητας είναι η όποια ενδεχόμενη αδυναμία υλοποίησης της λύσης και οι συνέπειες τούτου.

Συναφώς, η πλευρά μας προτείνει όπως:

Η υλοποίηση των προνοιών της λύσης αλλά και η διασφάλιση της μετά της λύσης κατάστασης πραγμάτων τεθούν υπό την εγγύηση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε. σύμφωνα με το Κεφάλαιο 7 του Καταστατικού Χάρτη.
Ανατεθεί συγκεκριμένος ρόλος για την ενεργό συμμετοχή της Ε.Ε. στην υλοποίηση της λύσης, πέραν από το προφανές έργο που συνδέεται με το κεκτημένο και την προσπάθεια να τερματισθούν οι μεταβατικές περίοδοι / παρεκκλίσεις το συντομότερο δυνατόν.

• Διαβάστε όλες τις εξελίξεις από το Κρανς Μοντάνα εδώ