Σε ισχύ από σήμερα η Ευρωπαϊκή Εντολή Έρευνας
15:39 - 22 Μαΐου 2017
Σε ισχύ τίθεται από σήμερα η «ευρωπαϊκή εντολή έρευνας», μια διαδικασία που απλουστεύει το έργο των δικαστικών αρχών όταν ζητούν αποδεικτικά στοιχεία που βρίσκονται σε άλλη χώρα της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Κομισιόν η «ευρωπαϊκή εντολή έρευνας» δημιουργεί ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο νομικό μέσο με ευρύ πεδίο εφαρμογής, που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο κατακερματισμένο νομικό πλαίσιο για τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων. Θα καλύπτει, για τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, ολόκληρη τη διαδικασία συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων, από τη δέσμευση αποδεικτικών στοιχείων έως τη μεταφορά υφιστάμενων αποδεικτικών στοιχείων.
Η «ευρωπαϊκή εντολή έρευνας» ορίζει αυστηρές προθεσμίες για τη συγκέντρωση των αποδεικτικών στοιχείων που ζητούνται. Τα κράτη μέλη έχουν έως 30 ημέρες για να αποφασίσουν αν θα κάνουν δεκτό ένα αίτημα. Εάν το κάνουν δεκτό, έχουν προθεσμία 90 ημερών για να εκτελέσουν το ερευνητικό μέτρο που ζητείται. Τυχόν καθυστέρηση θα γνωστοποιείται στην χώρα της ΕΕ που εξέδωσε την ευρωπαϊκή εντολή έρευνας.
Επιπλέον, περιορίζει τους λόγους για την απόρριψη αυτών των αιτημάτων. Με την «ευρωπαϊκή εντολή έρευνας» η παραλήπτρια αρχή δεν μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση της εντολής παρά μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, π.χ. εάν το αίτημα αντίκειται στις θεμελιώδεις αρχές δικαίου της χώρας ή βλάπτει συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας.
Μειώνει τη γραφειοκρατία μέσω της θέσπισης ενιαίου τυποποιημένου εντύπου μεταφρασμένου στην επίσημη γλώσσα του κράτους εκτέλεσης, με το οποίο οι αρχές μπορούν να ζητούν βοήθεια κατά την αναζήτηση αποδεικτικών στοιχείων.
Προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα υπεράσπισης, καθώς οι αρχές έκδοσης πρέπει να αξιολογούν την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα του ζητούμενου ερευνητικού μέτρου, ενώ πρέπει να εκδίδεται ή να επικυρώνεται από δικαστική αρχή, και η έκδοσή της μπορεί να ζητηθεί από ύποπτο ή κατηγορούμενο, ή από δικηγόρο που ενεργεί εξ ονόματός του, σύμφωνα με τα δικαιώματα υπεράσπισης και τις εθνικές ποινικές διαδικασίες.
Τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν ένδικα μέσα ισοδύναμα με αυτά που θα ήταν διαθέσιμα σε παρόμοια εγχώρια υπόθεση και να φροντίζουν ώστε τα άτομα που αφορά η εντολή να ενημερώνονται δεόντως για τις δυνατότητες αυτές.
Τέλος η «ευρωπαϊκή εντολή έρευνας» παρέχει δυνατότητες όπως προσωρινή μεταγωγή κρατουμένων με σκοπό τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων, έλεγχο στους τραπεζικούς λογαριασμούς και στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές υπόπτων ή κατηγορουμένων, μυστικές έρευνες και παρακολούθηση τηλεπικοινωνιών, αλλά και μέτρα προστασίας αποδεικτικών στοιχείων.