Ήξερες ότι υπάρχουν ιατρικά μουσεία στην Κύπρο;

Το Ιατρικό Μουσείο Κυριαζή στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό αρχοντικό του 1927 στο κέντρο της Λάρνακας και παρουσιάζει την ιστορία της υγείας και της ιατρικής στην Κύπρο και τις ισχυρές διασυνδέσεις της κατά την αρχαιότητα, το Μεσαίωνα και την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Τα εκθέματα χρονολογούνται από την αρχαία ρωμαϊκή εποχή μέχρι και το 1980, με την κύρια συλλογή να καλύπτει την περίοδο 1850-1950 μ.Χ.

Η κύρια συλλογή του καλύπτει την περίοδο 1850-1950 μ.Χ. και ανήκει στους πρόπαππους και παππού του ιδιοκτήτη.

Κάποια από τα υπόλοιπα εκθέματα του Μουσείου χρονολογούνται από τους αρχαίους ρωμαϊκούς χρόνους, ενώ άλλα είναι πιο πρόσφατα, του 1980.

Περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων παλιά βιβλία, πλαισιωμένα έγγραφα, παραδοσιακά φαρμακευτικά έπιπλα και άλλα ιατρικά είδη και ιατρικός εξοπλισμός, όπως μηχάνημα ακτινογραφίας, χειρουργικά εργαλεία και ένας συμπληρωμένος πίνακα μέτρησης για φαρμακοποιούς .

Τα περισσότερα εκθέματα προέρχονται από την περιοχή της Λάρνακας και δωρήθηκαν στο μουσείο, το οποίο αποτελεί μια μη-κερδοσκοπική, μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) αποτελούμενη από γιατρούς, φαρμακοποιούς, ιστορικούς και ενδιαφερόμενα μέλη του κοινού.

Το μουσείο, περιλαμβάνει παλιά ιατρικά εργαλεία και αντικείμενα από την κυπριακή ιατρική, καθώς και συλλογή από την κυπριακή ιατρική λαογραφία με ποιήματα, κατάρες και φράσεις, πάντα σχετικές με την ιατρική.

Στον ηλιακό του κτηρίου εκτίθενται φωτογραφίες και εικόνες από την παλιά ιατρική, διαμέσου των μεσαιωνικών και βυζαντινών χρόνων, μέχρι και την Τουρκοκρατία.

Το Μουσείο διοργανώνει δωρεάν πολιτιστικές εκδηλώσεις, διαλέξεις για το κοινό και δραστηριότητες με ιατρικό ενδιαφέρον. 

Επίσης προσφέρει εκπαιδευτική δράση τόσο σε μαθητές οποιασδήποτε ηλικίας όσο και σε φοιτητές, μετά από σχετική διευθέτηση.

Πραγματοποιούνται δωρεάν ξεναγήσεις για ομάδες επισκεπτών, κατόπιν διευθέτησης. Δίνεται η δυνατότητα επίσκεψης και ξενάγησης και εκτός του προκαθορισμένου προγράμματος λειτουργίας του Μουσείου.

Διεύθυνση:Καραολή και Δημητρίου 35

Τηλ. Επικοινωνίας:Τηλ: +357 24 652 017 / 24 626 302 / 99 459 370

Ώρες λειτουργίας:Τετάρτη και Σάββατο μόνο: 09:00-12:00

Περίοδος Λειτουργίας:

Όλο το χρόνο

Κλειστό κατά τις Δημόσιες Αργίες

Τιμή εισόδου:Δωρεάν

Οι ώρες λειτουργίας, καθώς και η τιμή εισόδου υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Συνετό θα ήταν οι επισκέπτες να τα επιβεβαιώνουν πριν την επίσκεψη τους

Νεοκλής Γ. Κυριαζής : Μια ζωή στην υπηρεσία του ανθρώπου και του πνεύματος

Γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου 1875 στη Λευκωσία, τρία χρόνια πριν την έναρξη της αγγλοκρατίας. Ήταν μοναχοπαίδι. Οι πατέρας του, Γεώργιος Κυριαζής, καταγόταν απο τον Βόλο και ήταν καπνοβιομήχανος, ενώ η μητέρα του, Ζαφείρω Οδυσσέα Χασάπογλου, ήταν απόγονος του προύχοντα της Κυθρέας Τσελεπή Χατζηπετράκη Κυθέριου, ο οποίος διέφυγε τις σφαγές του 1821. Η μητέρα της Ζαφείρως, Μαρίτσα Τάνου καταγόταν από ιταλική αριστοκρατική οικογένεια.

Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1896-1900) και στη συνέχεια στο Παρίσι και στο Montpelier (1900-1904). Με την επιστροφή του στην Κύπρο το 1904 ο Νεοκλής Κυριαζής εγκαταστάθηκε στη Λάρνακα και ξεκίνησε την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος.

Νυμφεύτηκε τη Μαρία Α. Τσέπη, κόρη του Υδραίου γιατρού και αγωνιστή των επαναστάσεων στην Κρήτη, Αντωνίου Τσέπη.

Η γυναίκα του ήταν γόνος της οικογένειας Πιερίδη και συγκεκριμένα από τον κλάδο του Δημητρίου Πιερίδη. Απέκτησαν πέντε παιδία: τη Μαρίτσα, τη Θεσσαλία (Λούλα), τον Γιάγκο, τον Κώστα και τον Γιώργο, τον αείμνηστο φαρμακοποιείο Κόκο όπως τον ξέραμε, πατέρα του γιατρού Μάριου Κυριαζή.

Ήταν από τους πρώτους γιατρούς στη Λάρνακα.

Το ιατρείο του στεγαζόταν στο σπίτι του, σ’ ένα παραδοσιακό κτίσμα κοντά στον Άγιο Λάζαρο και συγκεκριμένα στην οδό Δημητράκη Δημητριάδη.

Το σπίτι αυτό κατεδαφίστηκε τη δεκαετία του ’90. Αφιλοκερδής με τους φτωχούς πελάτες του και τους μαθητές της πόλης, ο παθολόγος Κυριαζής άσκησε με επιτυχία κάθε δυνατή ιατρική πράξη.

Διετέλεσε δημοτικός γιατρός από το 1917 έως το 1925 και διευθυντής του λοιμοκαθαρτήριου [καραντίνα].

Δίδαξε αμίσθι το μάθημα της υγιεινής στο Ιεροδιδασκαλείο Λάρνακας, το οποίο είχε ιδρυθεί το 1910 από τον μητροπολίτη Κιτίου Μελέτιο Μεταξάκη.

Συνέβαλε αποφασιστικά στην καταπολέμηση της πανώλης, που είχε πλήξει αρχές του 20ού αιώνα την επαρχία.

Είχε σημαντική ανάμειξη στα κοινά της πόλης. Δημοτικός σύμβουλος από το 1915 έως το 1917 με Δήμαρχο τον Ελλαδίτη γιατρό και συγγραφέα Φίλιο Ζαννέτο. Αντιδήμαρχος από το 1918 έως το 1920 και δημαρχεύων για μικρό χρονικό διάστημα το 1920.

Το 1918 του ανατέθηκε η επίβλεψη του εξωραϊσμού και της αναμόρφωσης του παραλιακού μετώπου, που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του σημερινού παραλιακού μετώπου των Φοινικούδων, σήμα κατατεθέν πλέον της πόλης του Ζήνωνα.

Ήταν μέλος του Εθναρχικού συμβουλίου [1922-1924]. Διετέλεσε δύο φορές πρόεδρος της εκκλησιαστικής επιτροπής του Αγίου Λαζάρου [1922-1924 και 1927-1928]. Κατά τη δεύτερη θητεία του, ίδρυσε το Μουσείο του Αγίου Λαζάρου, που λειτουργεί ως τις μέρες μας. Διετέλεσε επίτιμος έφορος του Επαρχιακού μουσείου Λάρνακας από το 1938 έως το 1956, χρονιά που πέθανε. 

Η πρόσκληση που του απεύθυνε το 1923 ο Μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος Μυλωνάς να συμμετάσχει στη συντακτική ομάδα του περιοδικού Κυπριακά Χρονικά, μαζί με τον Έλληνα φιλόλογο, καθηγητή τότε του Ιεροδιδασκαλείου, Ιωάννη Συκουτρή και τον γνωστό αρχαιόφιλο Λουκή Ζ. Πιερίδη, ήταν η αφορμή για να αναδειχθεί το μεγάλο ταλέντο του γιατρού Νεοκλή Κυριαζή στην ιστορική έρευνα.

Τα Κυπριακά Χρονικά αποτελούν το πρώτο κυπρολογικό περιοδικό με θέματα απ’ όλο το φάσμα της κυπριακής ιστορίας.

Μάλιστα μετά τη φυγή του Συκουτρή από την Κύπρο το 1929, την εξορία του Νικόδημου Μυλωνά τον Νοέμβριο του 1931 λόγω των «Οκτωβριανών» και τον θάνατο του Λουκή Πιερίδη το 1933, ο Κυριαζής διεύθυνε μόνος του την έκδοση του περιοδικού. Μέχρι το 1937 που εκδιδόταν το περιοδικό ο Κυριαζής «όργωσε» στην κυριολεξία την Κυπριακή γη, παρέα με τον μικρότερο γιο του Κόκο, αποθησαυρίζοντας άγνωστες μέχρι τότε πτυχές της ιστορίας του τόπου.

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο Κυριαζής κατέγραψε σχεδόν τα πάντα. Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Ελευθερία (ψευδώνυμο Απολλώνιος Κιτιεύς), Ισότης, Νέον Έθνος, Κυπριακός Φύλαξ, Εφημερίδα του Λαού, Φωνή της Κύπρου, τα περιοδικά Εκκλησιαστικός Κήρυκας, Κυπριακά Γράμματα, Πάφος, Αγάπη, Ελληνική Κύπρος κ.ά. Υπήρξε συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας Πυρσός.

Εκτός από τους δεκατρείς τόμους των Κυπριακών Χρονικών που καλύπτουν γύρω στις 4200 σελίδες, εκ των οποίων οι 2700 σελίδες αποτελούν μελέτες του Κυριαζή, έγραψε τα εξής έργα: Δημώδης Ιατρική (1926), Ιστορικές Σελίδες: Η πόλις της Λάρνακας υπό το φως ιστορικών εγγράφων (1929), Κυπριακή Βιβλιογραφία (1935), Κυπριακαί παροιμίαι (1940), Συλλογή Ιστορικών Ειδήσεων της πόλεως Λάρνακα-Σκάλα (1946), Κοινωνική Δράσις της πόλεως Σκάλα-Λάρνακα (1947), Ιστορικαί ειδήσεις Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου (1948), Ιστορία της Ιεράς Μονής Κύκκου (1949), Τα μοναστήρια εν Κύπρω (1950), Αι Επωνυμίαι της Παναγίας (1950), Τα χωριά της Κύπρου (1952). Όλα αυτά τα έργα αποτελούν πρωτογενείς πήγες για φιλίστορους μελετητές αλλά και για επαγγελματίες ερευνητές.

Πολλές από τις μελέτες του παραμένουν ανέκδοτες.  

Ο Νεοκλής Γ. Κυριαζής τίμησε την πόλη του, ασκώντας την ιατρική ως λειτούργημα, ως ακούραστος ερευνητής και ιστοριοδίφης. Ακόμα και τα ιατρικά εργαλεία του, ως δωρεά των απογόνων του, κοσμούν τις βιτρίνες του Ιατρικού Μουσείου Νεοκλή Κυριαζή στην οδό Καραολή και Δημητρίου στο κέντρο της Λάρνακας υπό τη διεύθυνση του εγγονού του, γιατρού Μάριου Κυιαζή. 

Αυτό τον σπούδαιο άνθρωπο η πόλη του τον τίμησε, δίνοντας σε ένα δρόμο το όνομά του και εντοιχίζοντας μια αναμνηστική πλάκα στον περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Λαζάρου.

Πηγές: 1.Άντρος Παυλίδης, Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια [Μ.Κ.Ε.], τόμ. 8, σ.115, Φιλόκυπρος, Λευκωσία 1988. 2. Περιοδικό Σελίδες της Κύπρου, Μεγάλοι Κύπριοι, τεύχος 3, σσ.25-29, εκδ. Φιλελεύθερος, Ιούλιος 2010.