Τα δύο βιβλία που ενόχλησαν τον Σ. Ηλιάδη – Η σχέση του με τον Γρίβα και την ΕΟΚΑ Β

«Όπου καίνε βιβλία, στο τέλος καίνε και ανθρώπους»,  έγραψε ο Γερμανός συγγραφέας Heinrich Heine και στην Κύπρο βρεθήκαμε μια ανάσα πριν από αυτό το στάδιο.

Ο ΡΕΠΟΡΤΕΡ Οnline μέσα από μια σειρά θεμάτων, που θα δημοσιεύονται κάθε Σαββατοκύριακο για τις επόμενες εβδομάδες, θα καταγράψει τις περιπτώσεις βιβλίων που λογοκρίθηκαν ή η κυκλοφορία τους  οδηγήθηκε και κρίθηκε στις αίθουσες των δικαστηρίων κατά τις προηγούμενες δεκαετίες.

Σε αυτή την προσπάθεια μας, συνδράμει και τον ευχαριστούμε, ο συγγραφέας – βιβλιοθηκονόμος Ανδρέας Καπανδρέου, ο οποίος μας διέθεσε υλικό από την έρευνα που πραγματοποίησε ο ίδιος για να καταγράψει αυτές τις περιπτώσεις βιβλίων.

Τα δύο βιβλία που ενόχλησαν τον Σωκράτη Ηλιάδη

Ο Σωκράτης Ηλιάδης και ο ρόλος του μέσα στην ΕΟΚΑ Β απασχόλησε πολλές φορές ιστορικούς και ερευνητές. Σε δύο περιπτώσεις ο Σωκράτης Ηλιάδης κινήθηκε δικαστικά κατά δύο συγγραφέων, του Μακάριου Δρουσιώτη για το βιβλίο του «Η εισβολή της Χούντας στην Κύπρο» και κατά των δημοσιογράφων Κώστα Βενιζέλου και Μιχάλη Ιγνατίου για το βιβλίο τους «Τα μυστικά αρχεία του Κίσιντζερ: η απόφαση για την διχοτόμηση».

Ο Σωκράτης Ηλιάδης ήταν επιχειρηματίας και στενός συνεργάτης του Γεώργιου Γρίβα Διγενή κατά την περίοδο δράσης της ΕΟΚΑ Β από το 1971, μέχρι τον θάνατο του Γρίβα τον Ιανουάριο του 1974.

Διαβάστε επίσης: 

• Αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Μακάριο, έγραψε βιβλίο και σήκωσε θύελλα αντιδράσεων
• Όταν ένας Κύπριος «έσυρε» στα δικαστήρια τον Umberto Eco για λογοκλοπή
• Ο άνθρωπος που τα έβαλε με τον Μακάριο – Το «απαγορευμένο» βιβλίο και οι διώξεις
• Η άγνωστη ιστορία του κλεμμένου ημερολογίου της γραμματέως του Μακαρίου
• Ήταν αντιστασιακός και τον «βάφτισαν» πραξικοπηματία της ΕΟΚΑ Β΄

Το βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη

Στο βιβλίο του ο Μακάριος Δρουσιώτης τον κατηγορούσε, μεταξύ άλλων ότι σε συνεννόηση με το χουντικό καθεστώς της Αθήνας κατέστρωναν σχέδια για την δολοφονία του Μακαρίου.

Σημειώνεται πως δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Μακάριος Δρουσιώτης ασχολήθηκε με τον Σωκράτη Ηλιάδη αφού έκανε αναφορά στο πρόσωπο του σε άλλα δύο βιβλία, «1974:  Το άγνωστο παρασκήνιο της εισβολής» και «ΕΟΚΑ Β και CIA» που οδήγησε τους δύο άνδρες σε ρήξη που κατέληξε στο δικαστήριο.

Στο τέλος ωστόσο επήλθε συμβιβασμός μεταξύ τους με τον Μακάριο Δρουσιώτη να αποσύρει από το βιβλίο του τις επίμαχες σελίδες, ενώ εξέφρασε στον Σωκράτη Ηλιάδη τη λύπη του.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου «1974: το άγνωστο παρασκήνιο της εισβολής»

Ο Κίσινγκερ είναι ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών που υπήρξε ταυτόχρονα πρόεδρος της «Επιτροπής 40». Η επιτροπή αυτή έχει την ευθύνη για τις μυστικές επιχειρήσεις της CIA σε ολόκληρο τον κόσμο. Έχοντας τη διπλή ιδιότητα του πολιτικού προϊστάμενου των μυστικών υπηρεσιών και του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε μια εποχή που ο πρόεδρος Νίξον κλυδωνιζόταν, για να παραιτηθεί τελικά, λόγω της εμπλοκής του στο σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, ο Κίσινγκερ διαχειρίστηκε από το παρασκήνιο την κυπριακή κρίση και βοήθησε την Τουρκία να εφαρμόσει τα επιδρομικά της σχέδια κατά της Κύπρου. Για να πετύχει το σκοπό του, περιθωριοποίησε τον Μακάριο, επέβαλε στην προεδρία της Κύπρου τον Κληρίδη και έλεγξε πλήρως τις κινήσεις των στρατιωτικών στην Ελλάδα, αποτρέποντας τον κίνδυνο ελληνοτουρκικού πολέμου. Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται όλο το διπλωματικό παρασκήνιο που εκτυλίχθηκε στην Ουάσιγκτον, τη Λευκωσία, την Αθήνα και την Άγκυρα, όπως αυτό καταγράφεται στην εμπιστευτική διπλωματική αλληλογραφία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στις απόρρητες εκθέσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.

Το βιβλίο των Ιγνατίου – Βενιζέλου

Αρκετά χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα το 2002 ο Μιχάλης Ιγνατίου, δημοσιογράφος και ανταποκριτής του Φιλελευθέρου στις ΗΠΑ, μαζί με τον επίσης δημοσιογράφο του Φιλελευθέρου Κώστα Βενιζέλο εξέδωσαν το βιβλίο «Τα μυστικά αρχεία του Κίσιντζερ: η απόφαση για τη διχοτόμηση». Στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου το οποίο υπέγραφε ο καθηγητής της Παντείου Μάριος Ευριβιάδης σημείωνε μεταξύ άλλων: «…όταν ο Γρίβας μέσω του αρχισυμβούλου του Σωκράτη Ηλιάδη άρχισε να συνωμοτεί με τον Τζόρτζ Μπολ για την πραξικοπηματική ανατροπή του Μακαρίου το σχέδιο Άτσεσον άρχισε να φαντάζει ενωτικό».

Η συγκεκριμένη φράση ενόχλησε τον Σωκράτη Ηλιάδη ο οποίος καταχώρησε αγωγή κατά των συγγραφέων και του εκδοτικού οίκου Λιβάνη κατηγορώντας τους για δυσφήμιση.

Το δικαστήριο τελικά δικαίωσε τους συγγραφείς του βιβλίου και τον εκδοτικό οίκο. Το Ανώτατο Δικαστήριο στο οποίο ο Ηλιάδης προσέφυγε κάνοντας έφεση αποδέχτηκε όλους τους λόγους, για τους οποίους το Πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή.

Ειδικότερα το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφαση του τονίζει: «Στην παρούσα περίπτωση, μέσα από τις ιστορικές πηγές, στις οποίες το επίδικο δημοσίευμα έχει βασισθεί, αδιαμφισβήτητα διαφαίνονται συνωμοσίες και ενέργειες σε μια προσπάθεια παράνομου παραμερισμού του προέδρου Μακαρίου και της νόμιμης κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, μιας προσπάθειας που γινόταν σε συνεργασία με τον στρατηγό Γεώργιο Γρίβα, του οποίου προφανώς (κάτι που δεν αρνείτο και ο ίδιος) στενός συνεργάτης και σύμβουλος ήταν ο εφεσείων».

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου «Τα μυστικά αρχεία του Κίσιντζερ: η απόφαση για τη διχοτόμηση»

Στον έβδομο όροφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ η συζήτηση στο επιτελείο του υπουργού Εξωτερικών πήρε φωτιά. Στο ερώτημα τι θα γίνει με το Κυπριακό ο Χένρι Κίσιντζερ ρώτησε ευθέως και με σαφή εκνευρισμό στο τόνο της φωνής του: «Έχει μελετήσει κανείς σ' αυτό το κτίριο τι θα συμβεί εάν γίνει πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Συρίας το επόμενο καλοκαίρι και οι Ρώσοι επιχειρήσουν να παρέμβουν, πώς μπορούμε να δράσουμε επιχειρησιακά στην ανατολική Μεσόγειο χωρίς τους Τούρκους;»
Ο Αμερικανός υπουργός ξέσπασε και άρχισε να φωνάζει για τη στάση, τις ενστάσεις και τις ατέρμονες ανταλλαγές απόψεων των συνεργατών του. Είπε: «Σε τρία χρόνια, όταν οι Έλληνες θα έχουν κομουνιστική κυβέρνηση και οι Τούρκοι θα έχουν εκδιωχθεί από την Κύπρο και θα υπάρξει μια κομουνιστική στρατιωτική μονάδα εγκατεστημένη στο νησί, όλοι θα αρχίσουμε να ουρλιάζουμε ότι ο Κίσιντζερ θα έπρεπε να είχε πει κάτι εναντίον του Σαμψών και τότε όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί - ή κάτι άλλο βαθυστόχαστο που θα υποστηριχτεί στο όνομα της εξωτερική πολιτικής».
Στα μυστικά αρχεία του Χένρι Κίσιντζερ, τα οποία με τόση επιμονή ο πρώην υπουργός Εξωτερικών ήθελε να κρατήσει στο σκοτάδι, κρύβεται η απόφαση για τη διχοτόμηση της Κύπρου. Μια σειρά από έγγραφα, αλλά και μια αλυσίδα συζητήσεων στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το επιβεβαιώνουν.

Διαβάστε επίσης 

• Αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Μακάριο, έγραψε βιβλίο και σήκωσε θύελλα αντιδράσεων
• Όταν ένας Κύπριος «έσυρε» στα δικαστήρια τον Umberto Eco για λογοκλοπή
• Ο άνθρωπος που τα έβαλε με τον Μακάριο – Το «απαγορευμένο» βιβλίο και οι διώξεις
• Η άγνωστη ιστορία του κλεμμένου ημερολογίου της γραμματέως του Μακαρίου
• Ήταν αντιστασιακός και τον «βάφτισαν» πραξικοπηματία της ΕΟΚΑ Β΄