Η Νοσηλευτική στην Κύπρο και η Σχολή Νοσοκόμων

Η Νοσηλευτική στην Κύπρο έχει τις ρίζες τις στην εποχή που οι Άγγλοι, άρχισαν να θεμελιώνουν τις Υπηρεσίες Υγείας στην νέα τους αποικία.
 
Η Αγγλική Διοίκηση έφερνε δικές της Αγγλίδες νοσοκόμες οι οποίες αναλάμβαναν  τις ανώτατες θέσεις στα νοσοκομεία που αναγείρονταν στις διάφορες πόλεις.

Αυτές παρείχαν σύντομη πρακτική εκπαίδευση σε ντόπιο ανειδίκευτο προσωπικό που το χρησιμοποιούσαν για βοηθητικές εργασίες.

Το 1932 ήταν έτος ορόσημο για την νοσηλευτική αφού θεσπίστηκε ο «Περί Μαιευτικής Νόμος 14 του 1932» ο οποίος προνοούσε μεταξύ άλλων, εκπαίδευση ενός έτους με περιεχόμενο θεωρίας και πρακτικής.
 
( Η νέα πτέρυγα για το Νοσηλευτικό Προσωπικό στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας το 1950 ) 
 

Το 1935 η Κυβέρνηση για πρώτη φορά έστειλε τρείς απόφοιτους γυμνασίου στη Βυρητό για εκπαίδευση στη νοσηλευτική.

Μεταξύ αυτών ήταν η Turkan Aziz η οποία αργότερα ανελίχθηκε σε Πρώτη Κυπρία Διευθύνουσα Προισταμένη αδελφή του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας

Η Σχολή Νοσοκόμων του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας ιδρύθηκε το 1945 προσφέροντας πρόγραμμα διετούς εκπαίδευσης στην Γενική Νοσηλευτική για βοηθούς νοσοκόμου.
 
Πρώτη εκπαιδεύτρια ήταν η Αγγλίδα Elizabeth Waller την οποία διαδέχθηκε αργότερα η Clementine Shellish.
 
 
Ο « Περί Μαιευτικής Νόμος του 1932» αντικαταστάθηκε με τον « Περί Νοσηλευτικής και Μαιευτική Νόμο του 1935» και το 1955 αναπροσαρμόστηκε ώστε να ρυθμίζει την εκπαίδευση νοσοκόμων και μαιών.

Η πρώτη Κυπρία διπλωματούχος εκπαιδεύτρια μαιευτικής στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ήταν η Τουρκοκύπρια Μεχμέτ την οποία διαδέχθηκε η Ήβη Πουγιούκα και αργότερα η Σοφία Σπύρου από τον Άγιο Επίκτητο. Ακολούθησαν η Αν Θούπος και η Γιωργούλα Γεωργιάδου . ( και οι δύο είχαν εκπαιδευτεί στο Ηνωμένο Βασίλειο) Και οι δύο ήταν Sisters εκπαιδεύτριες μαιευτικής.

Σημαντική περίοδος στην ιστορία της κυπριακής νοσηλευτικής ήταν αυτή κατά τον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959.

Κάτω από αντίξοες συνθήκες οι Κύπριοι νοσηλευτές και νοσηλεύτριες βοήθησαν με κάθε τρόπο στην επανάσταση. Συμμετείχαν ενεργά ως μέλη της Οργάνωσης ακόμα και σε ομάδες κρούσεως αλλά οι περισσότεροι ήταν εθελοντές.

Κάτω από την αυστηρή παρακολούθηση των Αγγλίδων προϊσταμένων νοσηλευτριών και των Τούρκων συναδέρφων τους οι Κύπριοι νοσηλευτές και νοσηλεύτριες έπραξαν στο έπακρο το καθήκον τους.

Χωρίς τη συμμετοχή του νοσηλευτικού προσωπικού δεν θα μπορούσαν να γίνουν οι τολμηρές αποδράσεις των αγωνιστών από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.

Το 1954 η Παγκοσμια Οργάνωση Υγείας με σχέδιο το οποίο συνεχίστηκε και μετά την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας αναβάθμισε το επίπεδο των διδακτικών προγραμμάτων και συνέβαλε στην ανάπτυξη της Σχολής.

Δύο ξένες εκπαιδεύτριες, σύμβουλοι του ΠΟΥ βοήθησαν στην αναδιοργάνωση της νοσηλευτικής εκπαίδευσης στην Κύπρο.

Αυτές ήταν η Miss Mary Mango η οποία δίδαξε στην Σχολή για 5 χρόνια και την διαδέχθηκε η Καναδέζα Miss Leticia Burke.
 
( Η Leticia Burke αριστερά μαζί με την εκπαιδεύτρια Σοφία Κυριακίδου και οι σπουδάστριες της Σχολής το  1960) 
 
Με την βοήθεια της δεύτερης αναπτύχθηκε τριετές πρόγαρμμα Γενικής Νοσηλευτικής παράλληλα με το διετές πρόγραμμα που στόχευε σε βοηθούς νοσηλευτές.

Το 1965 σε ειδική τελετή η Lady Harding σύζυγος του Κυβερνήτη επέδωσε τα διπλώματα και το καπέλο στις απόφοιτες του πρώτου αυτού τριετούς εκπαιδευτικούς προγράμματος. Οι δύο ξένες εκπαιδεύτριες αγαπήθηκαν πολύ από τις νεαρές νοσηλεύτριες της εποχής.
 
 
 Υλικό: Κυπρίων ιατρών έργα, η ιατρική στην Κύπρο 1950-1960 Λάκης Κ Αναστασιάδης