Η φατρία που κυρίευε για 3 δεκαετίες τη Λεμεσό-Η μακρά ιστορία αίματος με 186 νεκρούς

Για 30 ολόκληρα χρόνια, μια φατρία με αρχηγό τον Αντώνη Ζαχαρία και υπαρχηγό τον αδελφό του, Χαράλαμπο, κυρίευε τη Λεμεσό σκορπώντας τον φόβο και τον τρόμο, με την αστυνομία να επιχειρεί την εξολόθρευσή της, η οποία επετεύχθη χάρη σε αγωνιστές της ΕΟΚΑ.   

Ο Αντώνης Ζαχαρίας, ζωέμπορος, ήταν αρχηγός μιας σπείρας εγκληματιών που έλεγχε ολόκληρη την πόλη και επαρχία Λεμεσού ενώ η εγκληματική της δράση άρχισε από τα μέσα του 1930 και για τρεις δεκαετίες.

Ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Χαράλαμπου Ζαχαρία ο οποίος απαγχονίστηκε μαζί με τους Λαζαρή Δημητρίου και Μιχαήλ Χειλέτικο στις 13 Ιουνίου 1962.

Η βεντέτα που έφερε λουτρό αίματος

Οι Ζαχαρίες βρίσκονταν σε μια διαρκή φονική αντιπαράθεση με την αντίπαλη οικογένεια των Κολοσσιατών, που είχε οδηγήσει τις δυο οικογένειες σε αιματηρή βεντέτα για δεκαετίες.

Ούτε η συμφιλίωση στην οποία είχαν καταλήξει οι Αντώνης και Χαράλαμπος Ζαχαρία με τους Κολοσσιάτες αλλά ούτε και η συνάντηση που οι δυο πρώτοι είχαν στις 28 Μαΐου 1959 με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, στον οποίο παρέδωσαν μέρος του οπλισμού τους, στάθηκαν ικανές να αποτρέψουν την εγκληματική δραστηριότητα των Ζαχαρίων που αποτελούσε τον φόβο και τον τρόμο στη Λεμεσό.

Πρόκειται για μια μακρά ιστορία αίματος, μίσους, άγριων δολοφονιών και τρομοκρατίας με επίκεντρο τη Λεμεσό και τα χωριά Λόφου, Ύψωνα, Κολόσσι και Πάχνα που άρχισε στα μέσα της δεκαετίας του 1930 και οδήγησε 186 ανθρώπους στον τάφο από μια βεντέτα μεταξύ των ομάδων Ζαχαρία και των Κολοσσιατών χωρίς κανένας να τολμά να παρέμβει.

Οι εντολές του Μακάριου σε αγωνιστές της ΕΟΚΑ

Το 1961, ένα χρόνο μετά την ίδρυση του Κυπριακού κράτους, μια ομάδα πρώην αγωνιστών της ΕΟΚΑ αποφάσισαν να προχωρήσουν στην εξολόθρευση της σπείρας «Ζαχαρία» με τη σιωπηρή συγκατάθεση και καθοδήγηση του συναγωνιστή τους και Υπουργού Εσωτερικών Πολύκαρπου Γιωρκάτζη αλλά και τις «ευλογίες» του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Τότε η Κυπριακή Δημοκρατία έκανε τα πρώτα της βήματα και οι πρώην αγωνιστές της ΕΟΚΑ αισθάνονταν παντοδύναμοι και πολλές φορές υπεράνω των Νόμων.

Έτσι θεωρούσαν την εκκαθάριση της ομάδας Ζαχαρία σαν υποχρέωση και καθήκον τους και ως ένα ατέλειωτο έργο που έπρεπε να ολοκληρωθεί για να μπορέσει το κράτος να στεριώσει και η περιοχή της Λεμεσού να βρει την ησυχία της.

Με επικεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας του κράτους τον συναγωνιστή τους Πολύκαρπο Γιωρκάτζη, ο οποίος είχε αναλάβει το Υπουργείο Εσωτερικών στις 16 Αυγούστου 1960, οι αγωνιστές πίστευαν ότι έπρεπε να απαλλαγούν από τον εγκληματικό πυρήνα της Λεμεσού το συντομότερο δυνατό και με οποιαδήποτε μέτρα ή μέσα για να καταστεί δυνατό να επικρατήσει ο νόμος και η τάξη.

Από την άλλη οι αγωνιστές πίστευαν ότι η αστυνομία ήταν ανίκανη να θέσει τέρμα στη βασιλεία του τρόμου και οργάνωναν εκστρατεία για πάταξη της εγκληματικής συμμορίας και την τιμωρία των συνεργατών της.

Άρχισαν οι εκτελέσεις…

Έτσι η ομάδα προχώρησε σε αποφασιστική δράση εναντίον των αδελφών Ζαχαρία με απόπειρες δολοφονίας εναντίον των ιδίων αλλά και με εκτελέσεις φίλων και συνεργατών τους.

Αφορμή για έναρξη των εκκαθαρίσεων δόθηκε όταν μέλος της ομάδας των αγωνιστών, ο Μιχαλάκης Χρυσάνθου Πορδάντζος, δέχθηκε εντελώς απρόκλητα χτύπημα στο πρόσωπο, από τον Δολώρο Μακρίδη που ήταν συνέταιρος και κουμπάρος του Αντώνη Ζαχαρία σε χαρτοπαικτική λέσχη.

Ο Πορδάντζος για να εκδικηθεί τη δημόσια προσβολή που του έγινε, στις 11 Νοεμβρίου 1960, αφού ζώστηκε ένα πιστόλι πλησίασε τον Μακρίδη,  μέρα μεσημέρι σε κεντρική περιοχή της Λεμεσού και του «φύτεψε» μια σφαίρα στο κεφάλι.

Η δολοφονία του Μακρίδη, ιδιοκτήτη νυχτερινού χορευτικού μαγαζιού και πατέρα 3 παιδιών, μεταδόθηκε στις ειδήσεις.

Το πρώτο αποτυχημένο σχέδιο

Ο κίνδυνος αντίδρασης της ομάδας Ζαχαρία για τη δολοφονία του Μακρίδη ήταν απειλή αλλά πριν προλάβει να οργανώσει την αντεπίθεση της, οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ σκηνοθέτησαν τις επόμενες μέρες μια απόπειρα δολοφονίας του συνεργάτη τους, Τρύφωνα Καυκαρή, για να τη φορτώσουν στους αδελφούς Ζαχαρία, ώστε να βρει δικαιολογία η αστυνομία να προβεί στη σύλληψη τους.

Πρέπει να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο οι αδελφοί Ζαχαρία είχαν συμφιλιωθεί με τους Κολοσσιάτες.

Σύμφωνα με μελετημένο σχέδιο, λίγες μέρες μετά, ένα μέλος της ομάδας των αγωνιστών έριξε δυο άστοχους πυροβολισμούς εναντίον του Καυκαρή σε κεντρικό δρόμο της Λεμεσού.

Το υποψήφιο «θύμα», ακολουθώντας τις οδηγίες που είχε, άρχισε να φωνάζει ότι τον πυροβόλησαν οι Χαράλαμπος Ζαχαρίου και Λαζαρής Δημητρίου.

Η αστυνομία δεν είχε άλλη επιλογή παρά να συλλάβει τους δυο κατονομασθέντες, που έκπληκτοι οδηγήθηκαν ενώπιον δικαστηρίου.

Ωστόσο το σχέδιο των αγωνιστών δεν τελείωσε εκεί. Οι αγωνιστές ανέμεναν ότι ο Αντώνης Ζαχαρία θα πήγαινε στο δικαστήριο για να συμπαρασταθεί στον αδελφό του και έτσι θα τον εκτελούσαν δημόσια, μπροστά στα μάτια όλων προκειμένου να τεθεί τέρμα στη δράση τους.

Tην ημέρα εκείνη δεν εξελίχθηκαν τα πράγματα όπως τα είχαν μελετήσει οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ.

Ένας από τους εκτελεστές του Αντώνη Ζαχαρία έκανε νόημα σε άλλο εκτελεστή για να δράσουν, ωστόσο, ο στόχος αμέσως άρπαξε ένα αστυνομικό και τον έβαλε μπροστά του ως ασπίδα.

Έτσι ο αστυνομικός δέχθηκε όλες τις σφαίρες και έπεσε νεκρός στο έδαφος.

Επίσης λίγο καιρό αργότερα ο αδελφός του Ζαχαρία και ο δεύτερος κατηγορούμενος στη δίκη αθωώθηκαν αφού δεν έγινε αποδεχτή η μαρτυρία.

Άρχισε η αντίστροφη μέτρηση - Εκτέλεσαν μέλη της σπείρας

Η απόφαση των αγωνιστών για εκκαθάριση της σπείρας Ζαχαρίου ήταν αμετάκλητη ενώ η αστυνομία με οδηγίες του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη προέβαινε σε συνδυασμένες ενέργειες εναντίον τους ανοίγοντας παλιούς φακέλους δολοφονιών.

Όταν το διάστημα αυτό ο Αντώνης Ζαχαρία αντιλήφθηκε ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν τόσο καλά, εξέδωσε ένα μακροσκελές φυλλάδιο που κυκλοφόρησε στους δρόμους της Λεμεσού με το οποίο κατάγγελλε ότι κάποιοι επιδίωκαν τη δολοφονία του.

Ο πόλεμος των αγωνιστών και της σπείρας άρχισε να καμακώνεται.  Τόσο ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης όσο και ο Μακάριος δεν έκαναν παρέμβαση στα σχέδια των αγωνιστών οι οποίοι δρούσαν κάτω από άκρα μυστικότητα και χωρίς να ενημερώνουν κανένα.

Δυο μήνες αργότερα οι αγωνιστές δολοφόνησαν περίπου 10 άτομα τα οποία αποτελούσαν ενεργά μέλη της σπείρας. Εκτελέστηκαν δημόσια με μια σφαίρα στο κεφάλι ενώ βρίσκονταν στις δουλειές τους ή διασκέδαζαν ή κυκλοφορούσαν στους δρόμους της Λεμεσού. 

Τον οδήγησαν στο δικαστήριο και καταδικάστηκε σε θάνατο

Την ίδια ώρα η αστυνομία καλούσε τον κόσμο να δώσει πληροφορίες για τους αδελφούς Ζαχαρία προκειμένου να οδηγηθούν στη φυλακή ή την αγχόνη.

Δεκάδες Κύπριοι έδωσαν στην αστυνομία συγκλονιστικά στοιχεία τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στο δικαστήριο.

Η πρώτη υπόθεση που ανέσυρε η αστυνομία ήταν ότι ο Χαράλαμπος Ζαχαρίου δολοφόνησε κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, τον Κυριάκο Σάββα Πέτρου, γνωστό ως Φυλακισμένο. Ο Ζαχαρίου οδηγήθηκε στο δικαστήριο και ο δικηγόρος του Ραούφ Ντενκτάς αμφισβήτησε τις μαρτυρίες.

Ωστόσο τα στοιχεία ήταν ατράνταχτα και έτσι ο Χαράλαμπος Ζαχαρία βρέθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε θάνατο.   

Διέφυγε ο αδελφός, εκτελέστηκε ο άλλος και δόθηκε τέλος

Έτσι ο αδελφός του Χαράλαμπου Ζαχαρία, Αντώνης, ένιωθε τον κλοιό να στενεύει και μετέτρεψε το σπίτι του σε φρούριο ενώ στη συνέχεια κρύφτηκε στο σπίτι του Χουσεΐν ο οποίος  ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς Τουρκοκύπριους παράγοντες στην περιοχή.

Ο Χουσεΐν του είπε να φύγει για ένα διάστημα στο εξωτερικό. Πράγμα το οποίο έκανε και έφυγε για τον Λονδίνο μαζί με μερικούς συνεργάτες του.

Στο μεταξύ εναντίον του ανοίχτηκαν τρεις υποθέσεις φόνων όπου κατηγορήθηκε στην απουσία του ενώ άλλοι δυο συνεργάτες τους κρίθηκαν ένοχοι και καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Η πρόσαψη των κατηγοριών είχε στόχο την έκδοση των κατηγορουμένων στην Κύπρο αλλά παρά τη σκληρή μάχη που δόθηκε στα Αγγλικά δικαστήρια, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν τα κατάφερε.

Την ίδια περίοδο ο Γλαύκος Κληρίδης που ήταν τότε Πρόεδρος της Βουλής, ενέκρινε τον απαγχονισμό του Χαράλαμπου Ζαχαρία που καταδικάστηκε σε θάνατο και άλλων δυο συνεργατών του.

Έτσι σήμανε και το τέλος μιας μακράς ιστορίας αίματος, μίσους, άγριων φόνων και τρομοκρατίας με επίκεντρο τη Λεμεσό.  

*Από το βιβλίο του Λεωνίδα Λεωνίδου

Διαβάστε επίσης:

• Το άγνωστο βιβλίο του Φανιέρου – Εγκλήματα, παραδοχές, κυκλώματα  και αποκαλύψεις (pics)
• Η μετάβαση των ξένων εκτελεστών στην Κύπρο  -  Ο «delivery boy» που έκανε την αρχή
• Ο ΡΕΠΟΡΤΕΡ στα άδυτα των Κεντρικών φυλακών – Η ζωή και το 24ωρο ενός κατάδικου