Αγορά υπηρεσιών 1,2 εκ. από ιδιώτες δικηγόρους για το Κυπριακό - Διασπάθιση χρήματος «βλέπει» ο Οδυσσέας
12:41 - 28 Δεκεμβρίου 2017
1,2 εκατομμύριο ευρώ πλήρωσε η Κυπριακή Δημοκρατία για την περίοδο Σεπτμεβρίου 2015 – Αυγούστου 2017 σε ιδιώτες δικηγόρους που εργάστηκαν για την ετοιμασία νομοθετημάτων μέσα στα πλαίσια των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού.
Συγκεκριμένα στην Ετήσια Έκθεσή του για το Γραφείο του Επιτρόπου Νομοθεσίας και της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού σημειώνεται πως με τους 4 δικηγόρους συνάφθηκαν 22 συμφωνίες ύψους 582 χιλιάδων ευρώ, 18 συμβάσεις ύψους €282.000, αφορούσαν στην ετοιμασία νομοθετημάτων, και 4 συμβάσεις ύψους €300.000, αφορούσαν στο συντονισμό από το δικηγόρο Α των υποομάδων εργασίας (που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων προκαταρκτικό έλεγχο της σχετικής με την επίλυση του Κυπριακού Νομοθεσίας που θα συνταχθεί από τις υποομάδες, πριν την εξέταση των τελικών νομοσχεδίων από την Επίτροπο).
Σχετικά με τις συμβάσεις η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατηρεί τα ακόλουθα :
Σχετικά με τις συμβάσεις η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατηρεί τα ακόλουθα :
•Ενώ στις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου γινόταν αναφορά για χρονοδιάγραμμα των παρεχόμενων υπηρεσιών, το οποίο στην απόφαση ημερ. 29.7.2015 επισυνάπτεται ως Παράρτημα 2, στις συμφωνίες που υπογράφηκαν δεν αναφέρθηκαν οποιαδήποτε χρονοδιαγράμματα.
H Επίτροπος, μάς πληροφόρησε ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει χρονοδιάγραμμα παραδοτέων αφού, πρόκειται για μια συνεχή διαδικασία, η οποία ξεκίνησε από τη 1.9.2015 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, και το περιεχόμενο της οποίας διαμορφώνεται ανά πάσα στιγμή στη βάση των πολιτικών αποφάσεων/συγκλίσεων και η οποία θα ολοκληρωθεί είτε με την κατάληξη των διαπραγματεύσεων σε δημοψήφισμα ή με κατάρρευση των διαπραγματεύσεων και λήψη οδηγιών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τερματισμό της διαδικασίας. Ωστόσο, θεωρούμε απαράδεκτο από τη μια να υποβάλλεται Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο και να λαμβάνεται Απόφαση, και μετά αυτή να περιφρονείται. Αν η Επίτροπος θεωρούσε ότι η Απόφαση ήταν λανθασμένη, όφειλε να επιδιώξει την τροποποίηση της.
•Σύμφωνα με επιστολή της Επιτρόπου ημερ. 9.8.2017, προς τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, υπολείπεται αρκετός όγκος εργασίας μέχρι να φτάσουν όλες οι νομοθεσίες στο στάδιο του πρώτου προσχεδίου.
Σύσταση. Λόγω της ιδιαιτερότητας και του ευαίσθητου των συμβάσεων που αφορούν την ετοιμασία νομοθετημάτων μέσα στα πλαίσια των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού, στην επιστολή μας ημερ.7 Νοεμβρίου 2016, είχαμε εισηγηθεί όπως για το θέμα αυτό συγκληθεί σύσκεψη στην οποία θα κληθούν η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, το Γενικό Λογιστήριο, η Προεδρία της Δημοκρατίας, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και η Υπηρεσία μας. Αναφέρεται σχετικά ότι στην απαντητική επιστολή της Επιτρόπου ημερ. 14.11.2016 μάς ενημέρωσε ότι θεωρεί επιβεβλημένη την προτεινόμενη από την Υπηρεσία μας σύσκεψη και ότι θα μεριμνήσει το συντομότερο για τη σύγκληση της, κάτι το οποίο δεν έγινε. Ένα χρόνο αργότερα, και αφού στο μεταξύ οι δαπάνες έτρεχαν, σε νέα επιστολή της ημερ. 20.10.2017 η Επίτροπος, μάς ανέφερε ότι έχει διαβιβάσει την εισήγησή μας στον Διευθυντή Διπλωματικού Γραφείου Προέδρου της Δημοκρατίας, επειδή τέτοια σύσκεψη, επιβάλλεται να συγκληθεί από την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Συμφωνίες παροχής υπηρεσιών από το άτομο Α.
Με το άτομο Α έχουν συναφθεί 13 συμφωνίες συνολικού ύψους €388.000 πλέον ΦΠΑ, που αφορούσαν στην ετοιμασία σχετικών νομοθετημάτων για την επίλυση του Κυπριακού, εκ των οποίων, οι 4 συμβάσεις ύψους €300.000 πλέον ΦΠΑ, αφορούσαν στην παροχή υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, για 4 εξάμηνα.
Όσον αφορά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα :
•Κατά την περίοδο 1.9.2016 - 25.10.2016, δεν υπήρχε σε ισχύ συμφωνία με το άτομο Α, γιατί η ανανέωση της δεν καλυπτόταν από την Απόφαση του ΥΣ ημερ. 29.7.2015 και συνεπώς για την περίοδο αυτή, ορθά το άτομο δεν πληρώθηκε. Η Γενική Λογίστρια με επιστολή ημερ. 9.11.2016 προς την Επίτροπο ανέφερε ότι η Επίτροπος θα πρέπει να αποταθεί εκ νέου για έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου να καλυφθεί και η συγκεκριμένη περίοδος. Το θέμα βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
•Με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 26.10.2016, η οποία ενέκρινε την ανανέωση της σύμβασης για παροχή υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, για περίοδο έξι μηνών με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη έξι μήνες, υπογράφηκε η σχετική συμφωνία για την παροχή των υπηρεσιών για έξι μήνες, από τις 26.10.2016. Στις 26.4.2017, η συμφωνία αυτή ανανεώθηκε για ακόμη έξι μήνες μέχρι τις 25.10.2017.
•Ενώ στην παράγραφο 2(β) της σχετικής Συμφωνίας που υπογράφηκε με το άτομο Α στις 26.10.2016, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα παρασχεθούν στο χρονικό πλαίσιο των έξι μηνών από την υπογραφή της Συμφωνίας και σύμφωνα με χρονοδιάγραμμα που θα καθοριστεί από την Επίτροπο, το οποίο και θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Συμφωνίας, εντούτοις στη συμφωνία δεν περιλαμβάνεται χρονοδιάγραμμα.
•Δεν γίνεται ταύτιση/συσχετισμός των πληρωμών προς το εν λόγω άτομο με τα παραδοτέα. Οι πληρωμές ύψους €75.000 ανά εξάμηνο, καταβάλλονται, η πρώτη δόση ύψους €30.000 με την υπογραφή της Συμφωνίας και ποσό €15.000 κάθε δύο μήνες μέχρι την ολοκλήρωση των έξι μηνών, ενώ σε περίπτωση παράδοσης από τις ομάδες εργασίας όλων των τελικών προσχεδίων των νομοθεσιών που καθορίζονται στο Παράρτημα 1 της Απόφασης του ΥΣ ημερ. 29.7.2015, πριν τους έξι μήνες, προνοείται η καταβολή ολόκληρου του ποσού. Συναφώς αναφέρεται ότι, στα τιμολόγια που εκδίδει το εν λόγω άτομο για τις πιο πάνω υπηρεσίες, και βάσει των οποίων εισέπραξε από την 1.9.2015-31.8.2017 συνολικό ποσό ύψους €321.300 (περιλαμβανομένου ΦΠΑ), δεν γίνεται αναφορά στις υπηρεσίες/εργασίες που προσφέρθηκαν κατά την περίοδο που περιλαμβάνεται στο τιμολόγιο, αλλά αναφέρεται απλώς ο τίτλος της συμφωνίας.
Όσον αφορά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα :
•Κατά την περίοδο 1.9.2016 - 25.10.2016, δεν υπήρχε σε ισχύ συμφωνία με το άτομο Α, γιατί η ανανέωση της δεν καλυπτόταν από την Απόφαση του ΥΣ ημερ. 29.7.2015 και συνεπώς για την περίοδο αυτή, ορθά το άτομο δεν πληρώθηκε. Η Γενική Λογίστρια με επιστολή ημερ. 9.11.2016 προς την Επίτροπο ανέφερε ότι η Επίτροπος θα πρέπει να αποταθεί εκ νέου για έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου να καλυφθεί και η συγκεκριμένη περίοδος. Το θέμα βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
•Με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 26.10.2016, η οποία ενέκρινε την ανανέωση της σύμβασης για παροχή υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, για περίοδο έξι μηνών με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη έξι μήνες, υπογράφηκε η σχετική συμφωνία για την παροχή των υπηρεσιών για έξι μήνες, από τις 26.10.2016. Στις 26.4.2017, η συμφωνία αυτή ανανεώθηκε για ακόμη έξι μήνες μέχρι τις 25.10.2017.
•Ενώ στην παράγραφο 2(β) της σχετικής Συμφωνίας που υπογράφηκε με το άτομο Α στις 26.10.2016, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα παρασχεθούν στο χρονικό πλαίσιο των έξι μηνών από την υπογραφή της Συμφωνίας και σύμφωνα με χρονοδιάγραμμα που θα καθοριστεί από την Επίτροπο, το οποίο και θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Συμφωνίας, εντούτοις στη συμφωνία δεν περιλαμβάνεται χρονοδιάγραμμα.
•Δεν γίνεται ταύτιση/συσχετισμός των πληρωμών προς το εν λόγω άτομο με τα παραδοτέα. Οι πληρωμές ύψους €75.000 ανά εξάμηνο, καταβάλλονται, η πρώτη δόση ύψους €30.000 με την υπογραφή της Συμφωνίας και ποσό €15.000 κάθε δύο μήνες μέχρι την ολοκλήρωση των έξι μηνών, ενώ σε περίπτωση παράδοσης από τις ομάδες εργασίας όλων των τελικών προσχεδίων των νομοθεσιών που καθορίζονται στο Παράρτημα 1 της Απόφασης του ΥΣ ημερ. 29.7.2015, πριν τους έξι μήνες, προνοείται η καταβολή ολόκληρου του ποσού. Συναφώς αναφέρεται ότι, στα τιμολόγια που εκδίδει το εν λόγω άτομο για τις πιο πάνω υπηρεσίες, και βάσει των οποίων εισέπραξε από την 1.9.2015-31.8.2017 συνολικό ποσό ύψους €321.300 (περιλαμβανομένου ΦΠΑ), δεν γίνεται αναφορά στις υπηρεσίες/εργασίες που προσφέρθηκαν κατά την περίοδο που περιλαμβάνεται στο τιμολόγιο, αλλά αναφέρεται απλώς ο τίτλος της συμφωνίας.
Σύσταση: Θεωρούμε ότι οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον αφού προβλέπουν υπερβολικές αμοιβές χωρίς καθορισμένα παραδοτέα και ως εκ τούτου, εισηγούμαστε, τη μη ανανέωση της εν ισχύι συμφωνίας και την αναζήτηση βοήθειας από την αρμόδια αρχή δημοσίων συμβάσεων για την ανάθεση των υπηρεσιών μέσω ανταγωνιστικής (όχι κατ΄ ανάγκη ανοικτής) διαδικασίας.
Η Επίτροπος μάς ενημέρωσε ότι η ολοκλήρωση του έργου του συντονιστή (΄Ατομο Α) εξαρτάται απόλυτα και άμεσα από το χρόνο κατά τον οποίο παραδίδονται οι σχετικοί ομοσπονδιακοί νόμοι από την κάθε ομάδα εργασίας και, βέβαια, την πρόοδο σε σχέση με τις συγκλίσεις/πολιτικές αποφάσεις. Επίσης, η εξουσιοδότηση οποιασδήποτε πληρωμής γίνεται εφόσον η Επίτροπος ικανοποιηθεί ως προς την ποσότητα και την ποιότητα του έργου που έχει παραχθεί υπό τις συνθήκες του δεδομένου χρόνου.
Επίσης, θεωρεί ότι ο τρόπος πληρωμής δεν θα μπορούσε να συναρτιστεί με συγκεκριμένα παραδοτέα, αφού τα τελικά παραδοτέα, σύμφωνα με τη σύμβαση, θα είναι ομοσπονδιακοί νόμοι που θα ετοιμαστούν και θα συμφωνηθούν με την Τουρκοκυπριακή πλευρά και θα τεθούν σε δημοψήφισμα με τη συμφωνία λύσης, εκτός και αν διακοπεί η διαδικασία.
Είναι άποψη της Υπηρεσίας μας ότι ο όλος χειρισμός του θέματος συνιστά πρόδηλα διασπάθιση δημοσίου χρήματος αφού, χωρίς καμιά διαδικασία συγκεκριμένος δικηγόρος αμείβεται με υπέρογκα ποσά με ασαφή καθήκοντα, που μεταξύ άλλων αφορούν τον έλεγχο της εργασίας των άλλων δικηγόρων που επίσης επιλέγηκαν ως ειδικοί. Ταυτόχρονα αμείβεται για να ελέγχει και συντονίζει και τα δικά του νομοθετήματα, αφού από τις συνολικά 18 συμφωνίες για την ετοιμασία των νομοθετημάτων, οι 9 ετοιμάστηκαν από τον ίδιο. Η Επίτροπος μας ενημέρωσε ότι οι υπόλοιπες 9 που ανατέθηκαν σε άλλους νομικούς αφορούν σε κάθε περίπτωση μεγάλο αριθμό νομοθεσιών που εμπίπτουν στην ίδια θεματική (π.χ. Ναυτιλία), συνολικά 101 νομοθεσίες.
Στην απάντηση της Επιτρόπου, γίνεται επίκληση των ιδιαίτερων μέτρων ασφαλείας και εμπιστευτικότητας ως δήθεν δικαιολογία για την απευθείας ανάθεση, κατηγορείται μάλιστα η Υπηρεσία μας ότι δεν έχει μελετήσει επαρκώς το θέμα. Η Υπηρεσία μας απορρίπτει τη θέση και επαναλαμβάνει ότι η διαδικασία θα πρέπει να είναι ανταγωνιστική, έστω και όχι κατ΄ ανάγκη ανοικτή. Θεωρούμε απαράδεκτη τη θέση της Επιτρόπου που υποδηλοί ότι ανάμεσα σε τόσους έμπειρους ελληνοκύπριους δικηγόρους μόνο ο συγκεκριμένος τυγχάνει της εμπιστοσύνης της.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών με επιστολή του ημερ. 18.12.2017 μας πληροφόρησε ότι η ανάθεση έργων και υπηρεσιών θα πρέπει να υπακούει στις αρχές της συνετής διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών. Εξάλλου το θέμα της ετεροβαρούς κατανομής ανάθεσης εργασιών σε συνάρτηση με την έλλειψη επαρκούς σαφήνειας στους όρους εντολής των συμβάσεων, εντοπίστηκε εξαρχής από το Υπουργείο Οικονομικών και ζητήθηκε έγκαιρα η συνδρομή της Νομικής Υπηρεσίας για τη γενικότερη αξιολόγηση των νομικών υπηρεσιών που παρέχονται στην Επίτροπο Νομοθεσίας. Επίσης μας ανέφερε ότι συμφωνεί με τις εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας και η υιοθέτησή τους σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αξιολόγηση από τη Νομική Υπηρεσία των νομικών υπηρεσιών που παρέχονται στην Επίτροπο Νομοθεσίας, κρίνει ότι θα συνεισφέρει εποικοδομητικά στη βελτίωση και διευκόλυνση του έργου της Επιτρόπου.