Με φωτογραφικούς διαγωνισμούς και ψεύτικες βαθμολογίες κέρδισε η Helector τα ΧΥΤΑ - ΧΥΤΥ

Τις διαπιστώσεις στις οποίες προέβαινε η Ελεγκτική Υπηρεσία σε ό,τι αφορά την κατασκευή του ΧΥΤΑ Πάφου και ΧΥΤΥ Κόσιης και οι οποίες περιλαμβάνονταν στις εκθέσεις της Υπηρεσίας, μετέφερε σήμερα στο Κακουργιοδικείο Λευκωσίας, στο πλαίσιο εκδίκασης της υπόθεσης ΧΥΤΥ Κόσιης – ΧΥΤΑ Πάφου ο Θάσος Νεοκλέους, πρώην Διευθυντής Τεχνικού Ελέγχου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Θάσος Νεοκλέους, συνταξιούχος σήμερα.
 
Στο πλαίσιο της κατάθεσης του ως μάρτυρα κατηγορίας, ο Θάσος Νεοκλέους ανέγνωσε την αρχική του κατάθεση, την οποία έδωσε στις ανακριτικές αρχές και η οποία κατατέθηκε στο δικαστήριο, ως έγγραφο και μέρος της κυρίως εξέτασης του μάρτυρα.
 
Μεταξύ άλλων, ο κ. Νεοκλέους ανέφερε ότι μετά την έναρξη του έργου για το ΧΥΤΑ Πάφου, το οποίο είχε αναλάβει το Υπουργείο Εσωτερικών, διαπίστωσαν μαζί με τον αποβιώσαντα λειτουργό Τεχνικού Ελέγχου Αντώνη Αντωνίου ότι το ΥΠΕΣ δεν είχε τη δομή και την τεχνογνωσία για να αναλάβει τη διαχείριση των ΧΥΤΑ και παρόλα αυτά απόσπασε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως τον Γιώργο Κουλλαπή, Υγειονομικό Μηχανικό, στον οποίο ανέθεσε τις αρμοδιότητες διαχείρισης των ΧΥΤΑ.
 
Ο Θάσος Νεοκλέους ανέφερε επίσης ο Γιώργος Κουλλαπής χειρίστηκε μόνος του τον διαγωνισμό για την ανάθεση της μελέτης και επίβλεψης των ΧΥΤΑ σε συμβούλους μηχανικούς και ως αποτέλεσμα του εν λόγω διαγωνισμού η μελέτη και ετοιμασία των εγγράφων των προσφορών και για την κατασκευή ανατέθηκε στην εταιρεία Enviroplan, διευθυντής της οποίας ήταν ο Θεοφάνης Λώλος.
 
Ανέφερε ακόμη ότι μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού για την κατασκευή του έργου με την μέθοδο δύο φακέλων, τεχνικού και οικονομικού, διαπίστωσαν ότι η επιτροπή αξιολόγησης με συντονιστή τον Γιώργο Κουλλαπή βαθμολόγησε με υπερβολικά ψηλές τιμές την ελληνική εταιρεία Helector, κατά τρόπο που εκμηδένιζε τις οικονομικές προσφορές όλων των υπόλοιπων προσφοροδοτών.
 
Πρόσθεσε πως έπειτα από εισήγηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών ακύρωσε τις προσφορές οι οποίες και επαναπροκηρύχθηκαν, αλλά και ότι μετά την αξιολόγηση των νέων προσφορών από νέα επιτροπή αξιολόγησης τον διαγωνισμό κέρδισε και πάλι η Helector με αρκετά χαμηλότερη τιμή από αυτή που είχε στην αρχική της προσφορά.
 
Ο κ. Νεοκλέους συνέχισε αναφέροντας ότι ενόψει των αδυναμιών που διαπιστώθηκαν κλήθηκε για ενημέρωση ο τότε Γενικός Διευθυντής του ΥΠΕΣ Κυριάκος Τριανταφυλλίδης, σε συνάντηση στην οποία παρευρέθηκαν και ο τότε Γενικός Λογιστής Λάζαρος Λαζάρου και η Βοηθός Γενικός Λογιστής Ρέα Γεωργίου.
 
«Υπέδειξα στον κ. Τριανταφυλλίδη ότι λόγω έλλειψης δομής και τεχνογνωσίας το ΥΠΕΣ δεν έπρεπε να αναλάβει την κατασκευή των ΧΥΤΑ και ότι η αρμοδιότητα αυτή θα έπρεπε να ανατεθεί στο ΤΑΥ που είχε εμπειρία διαχείρισης διεθνώς προσφορών» είπε, προσθέτοντας ότι ακόμη και μετά την ενημέρωση αυτή διαπιστώθηκε ότι το ΥΠΕΣ δεν προέβη σε καμία διορθωτική ενέργεια και ο Γιώργος Κουλλαπής συνέχισε να χειρίζεται μόνος του τα θέματα των ΧΥΤΑ.
 
Ο Θάσος Νεοκλέους στην κατάθεση του σημείωσε επίσης ότι ενημέρωσε την τότε Γενική Ελέγκτρια Χρυστάλλα Γιωρκάτζη ότι υπήρχαν φήμες για χρηματισμό του Γιώργου Κουλλαπή από τους Συμβούλους και τον Εργολάβο και πως της εισηγήθηκε όπως ενημερώσει τους τότε Υπουργό Εσωτερικών και Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ζητήσει την απομάκρυνση του Γιώργου Κουλλαπή. Ο κ. Νεοκλέους υπέδειξε πως όλες αυτές οι παρατηρήσεις καταγράφονται συνοπτικά στην ετήσια έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το 2003 η οποία παραδόθηκε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στους Βουλευτές.
 
Επίσης σημείωσε ότι στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το 2004 καταγράφηκαν νέες παρατηρήσεις για το ΧΥΤΑ Πάφου για τις οποίες ευθύνεται ο Γιώργος Κουλλαπής, μεταξύ αυτών η παρατήρηση για καθυστέρηση στην προκήρυξη διαγωνισμού για την κατασκευή της βιολογικής μονάδας για την επεξεργασία βιομηχανικών αποβλήτων και βοθρολυμάτων με αποτέλεσμα να ανατεθεί το εν λόγω έργο χωρίς προσφορές στην εταιρεία Helector έναντι εκτιμημένης δαπάνης 1,5 εκατομμυρίου λιρών Κύπρου αλλά και η παρατήρηση για καθυστέρηση στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την κατασκευή του δρόμου προσπέλασης προς τον Σταθμό Μεταφόρτωσης στην Πόλη Χρυσοχούς, με αποτέλεσμα να απαιτηθεί η ανάθεση της κατασκευής του εν λόγω δρόμου χωρίς προσφορές στον ίδιο εργολάβο, δηλαδή την εταιρεία Helector, έναντι δαπάνης 525.000 λιρών Κύπρου.
 
Επίσης ότι στην ετήσια έκθεση για το έτος 2005 καταγράφονται αδυναμίες σε ό,τι αφορά την προκήρυξη του διαγωνισμού για μελέτη και κατασκευή του ΧΥΤΥ Κόσιης εξ’ αιτίας των οποίων υπήρξε περιορισμένη συμμετοχή στον διαγωνισμό, μεταξύ των οποίων η ετοιμασία των εγγράφων μόνο στην ελληνική γλώσσα και η πολύ μικρή προθεσμία των 67 ημερών που δόθηκε για υποβολή των προσφορών για ένα έργο της τάξης των €42 εκατομμυρίων. Ο κ. Νεοκλέους συμπλήρωσε ότι ενόψει του ότι μέχρι το έτος 2007 το ΥΠΕΣ δεν έλαβε οποιαδήποτε μέτρα για θεραπεία της κατάστασης αποφάσισε, αφού ενημέρωσε τη Γενική Ελέγκτρια, να ενημερώσει τον τότε Γενικό Διευθυντή του ΥΠΕΣ Λάζαρο Σαββίδη, ζητώντας του όπως ενεργήσει για την ανάληψη του έργου των ΧΥΤΑ από το ΤΑΥ. «Ο κ. Σαββίδης μας ανέφερε ότι θα μεταφέρει τις παρατηρήσεις και εισηγήσεις μας στον τότε Υπουργό Εσωτερικών για ανάλογη ενέργεια, ωστόσο στην πορεία του χρόνου διαπιστώσαμε ότι δεν έγινε τίποτε», είπε.
 
Σημείωσε επίσης ότι στην ετήσια έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το 2006 καταγράφονται νέα πρόσθετες αδυναμίες που διαπιστώθηκαν στην κατασκευή του ΧΥΤΑ Πάφου, οι οποίες επιβάρυναν σημαντικά το κόστος του έργου. Μεταξύ αυτών το αίτημα του εργολάβου για πληρωμή 384.000 λιρών Κύπρου για ισχυριζόμενες εργασίες για σταθεροποίηση του πρανούς ενός από τα κύτταρα του ΧΥΤΑ και αύξηση του κόστους λειτουργίας του ΧΥΤΑ γύρω στις 600.000 λίρες Κύπρου ανά έτος, αντί 360.000 λίρες Κύπρου που ήταν η εκτίμηση επειδή στο ΧΥΤΑ κατέληγαν τα απόβλητα χωρίς την απαιτούμενη ανακύκλωση, εξέλιξη λόγω της οποίας ο χρόνος ζωής του ΧΥΤΑ μειώθηκε από τα 20 στα 10 χρόνια.
 
Εξεταζόμενος από τον εκπρόσωπο της κατηγορούσας Αρχής Νίνο Κέκκο και σε ερώτηση αν υπήρχε κάτι το μεμπτό ότι ήταν μόνο του ο Γιώργος Κουλλαπής ο κ. Νεοκλέους είπε ότι ήταν διαπίστωση του αποβιώσαντα συναδέλφου του Αντώνη Αντωνίου ότι ο Γιώργος Κουλλαπής χειρίστηκε μόνος του το διαγωνισμό και πρόσθεσε πως με βάση τις ασφαλιστικές δικλείδες για τις δημόσιες συμβάσεις είχαν υποχρέωση να απευθύνονται στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων ή στο Τμήμα Δημοσίων Έργων που είχαν τεχνογνωσία στη διαχείριση διεθνών συμβάσεων. Πρόσθεσε επίσης ότι είχαν υποχρέωση να αποστέλλουν τα έγγραφα στην Ελεγκτική Υπηρεσία και να καλούν την Ελεγκτική Υπηρεσία ως παρατηρητή στη διαδικασία αξιολόγησης, πράγμα που δεν έγινε.
 
Σε ερώτηση της κατηγορούσας Αρχής πώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι βαθμολογήθηκε με υπερβολικά ψηλή βαθμολογία η Helector ο κ. Νεοκλέους είπε ότι η βαθμολογία του τεχνικού φακέλου είχε βαρύτητα 80% και του οικονομικού φακέλου 20% και πως η κατανομή αυτή είχε αποφασιστεί από τον Γιώργο Κουλλαπή. Πρόσθεσε δε πως όταν έλεγξε το διαγωνισμό πρόσεξε ότι η Helector είχε βαθμολογηθεί με υπερβολικά ψηλή βαθμολογία σε βαθμό που όποια και αν ήταν η οικονομική προσφορά των άλλων προσφοροδοτών δεν μπορούσαν να έχουν ψηλότερη συνολική βαθμολογία από τη Helector.
 
Συμπλήρωσε πως 'επειτα από αυτή τη διαπίστωση ενημέρωσε το Συμβούλιο Προσφορών το οποίο αποφάσισε να ακυρώσει τον διαγωνισμό και να προκηρύξει νέο διαγωνισμό με νέα Επιτροπή Αξιολόγησης αποτελούμενη από εκπρόσωπο του ΤΑΥ, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ανέφερε επίσης ότι η Helector κέρδισε και πάλι τον διαγωνισμό με χαμηλότερη ωστόσο τιμή κατά 8 εκατομμύρια λίρες Κύπρου.
 
Σε ερώτηση σε σχέση με τη διαπίστωση ότι τα έγγραφα που αφορούσαν τον διαγωνισμό για κατασκευή του ΧΥΤΥ Κόσιης κυκλοφόρησαν μόνο στην ελληνική γλώσσα, ο Θάσος Νεοκλέους είπε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπίστωσε ότι υποβλήθηκαν προσφορές μόνο από ελληνικές εταιρείες και αυτό γιατί συνέβη το πρωτοφανές για διεθνή διαγωνισμό που αφορούσε έργο συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, τα έγγραφα των προσφορών να εκδοθούν μόνο στην ελληνική γλώσσα χωρίς να μεταφραστούν και σε τουλάχιστον ακόμη μια διεθνή γλώσσα όπως για παράδειγμα η αγγλική. Διαπιστώθηκε επίσης, πρόσθεσε, ότι για ένα έργο ύψους €42 εκατομμυρίων δόθηκε χρονική περίοδος για υποβολή των προσφορών μόνο 67 μέρες από την ημέρα προκήρυξης με κάποια μικρή παράταση η οποία ωστόσο δεν ήταν γνωστή εκ των προτέρων.
 
Αντεξεταζόμενος από τον συνήγορο υπεράσπισης του Γιώργου Κουλλαπή, Άθω Κανναουρίδη, και απαντώντας σε υποβολή ότι το ΤΑΥ δεν είχε τις δομές και την εμπειρία μέσω σχετικά εξειδικευμένου προσωπικού να φέρει εις πέρας το έργο κατασκευής του ΧΥΤΑ, ο Θάσος Νεοκλέους διαφώνησε φέρνοντας ως παράδειγμα τα έργα κατασκευής των αφαλατώσεων που διαχειρίστηκε το ΤΑΥ, περίπτωση κατά την οποία, όπως είπε, παρά τη μηδαμινή εμπειρία του ΤΑΥ, σε ό,τι αφορά τις αφαλατώσεις, έφερε εις πέρας το έργο γιατί είχε τις δομές ελέγχου και διαχείρισης μεγάλων έργων.
 
Σε υποβολή του κ. Κανναουρίδη ότι ο Γιώργος Κουλλαπής δεν χειρίστηκε μόνος του διαδικασίες σχετικά με την προκήρυξη του διαγωνισμού διότι τα έγγραφα ετοίμασε τεχνική επιτροπή, η οποία αποτελείτο και από άλλα μέλη, ο Θάσος Νεοκλέους είπε ότι δεν αμφισβητεί ότι τα έγγραφα ετοιμάστηκαν από επιτροπή, επανέλαβε ωστόσο ότι η εν λόγω επιτροπή δεν αποτάθηκε στο ΤΑΥ, στα Δημόσια Έργα και στην Ελεγκτική Υπηρεσία που ήταν οι μόνες υπηρεσίες που είχαν εμπειρία σε αυτά τα θέματα.
 
Σε ερώτηση του Άθου Κανναουρίδη αν τα έγγραφα του διαγωνισμού για κατασκευή του ΧΥΤΑ Πάφου στάλθηκαν στο Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας για έγκριση ο κ. Νεοκλέους απάντησε καταφατικά.
 
Ακολούθως ο μάρτυρας ρωτήθηκε σε σχέση με τον οδηγό προκήρυξης δημοσίων συμβάσεων 2004 του Γενικού Λογιστηρίου όπου αναφέρεται ότι οι δημόσιες συμβάσεις προκηρύσσονται σε μια από τις επίσημες γλώσσες της Δημοκρατίας με τον κ. Νεοκλέους να επιβεβαιώνει την εν λόγω πρόνοια του οδηγού. Το απόσπασμα κατατέθηκε στο δικαστήριο ως τεκμήριο με τον μάρτυρα να προσθέτει ωστόσο πως ο οδηγός αφορά γενικά τις δημόσιες συμβάσεις και όχι εξειδικευμένα διεθνείς διαγωνισμούς για κατασκευή μεγάλων έργων όπως αεροδρόμια, λιμάνια, ΧΥΤΑ κλπ.
 
Σε ερώτηση αν ο ελάχιστος χρόνος που δίνεται για κατάθεση προσφορών για δημόσιες συμβάσεις είναι 52 μέρες από την ημέρα προκήρυξης της προσφοράς ο κ. Νεοκλέους απάντησε καταφατικά.
 
Σε άλλη ερώτηση της υπεράσπισης Γιώργου Κουλλαπή, ο Θάσος Νεοκλέους ανέφερε ότι η λανθασμένη ανάληψη της ευθύνης της διαχείρισης κατασκευής των έργων ΧΥΤΥ-ΧΥΤΑ από το Υπουργείο Εσωτερικών ήταν ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών και της Κυβέρνησης.
 
Αντεξεταζόμενος από το συνήγορο υπεράσπισης του Θεοφάνη Λώλου και της εταιρείας Enviroplan Κρις Τριανταφυλλίδη και σε ερώτηση αν ήταν υποχρέωση του Συμβούλου, δηλαδή της εταιρείας Enviroplan να ετοιμάσει τα έγγραφα στην αγγλική γλώσσα ο κ. Νεοκλέους εξήγησε ότι είναι σύνηθες τα έγγραφα να μεταφράζονται από την αναθέτουσα Αρχή και πως ο Σύμβουλος δεν είχε αυτή την υποχρέωση.
 
Ανεξεταζόμενος από τον συνήγορο υπεράσπισης της εταιρείας Helector Γιώργο Παπαϊωάννου και σε ερώτηση σε σχέση με προβλήματα που παρουσιάστηκαν σε ό,τι αφορά τη διεκπεραίωση των αφαλατώσεων ο κ. Νεοκλέους ανέφερε ότι σε όλα τα μεγάλα έργα υπάρχουν προβλήματα.
 
Σε άλλη ερώτηση του κ. Παπαϊωάννου είπε ότι τους σχετικούς ελέγχους τα συμπεράσματα των οποίων περιλαμβάνονται στις εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας τους διεξήγαγε ο αποβιώσαντας συνάδελφος του Αντώνης Αντωνίου και όχι ο ίδιος.
 
Κατά τη σημερινή δικάσιμο κατέθεσε επίσης στο δικαστήριο ως μάρτυρας κατηγορίας η Γραμματεάς στην εταιρεία Helector Άντρη Θεοδοσίου η οποία στην κατάθεση της ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι της είχε ανατεθεί από την εταιρεία να βοηθά τον Αντώνη Κουρουζίδη σε ό,τι αφορά το ΧΥΤΥ Κόσιης και πως σε κάποια στιγμή είχε συναντηθεί με τον Αντώνη Κουρουζίδη στο αεροδρόμιο και ο τελευταίος της είπε ότι θα μετέβαινε έκτακτα στην Αθήνα μαζί με τον Ιμάντ Μπακλέ.
 
Η εκδίκαση της υπόθεσης θα συνεχιστεί στις 9 Ιανουαρίου 2018.
 
Υπενθυμίζεται ότι για την υπόθεση κατηγορούνται οι Δημήτρης Πατσαλίδης (πρώην Οικονομικός Διευθυντής Δήμου Πάφου), Μιχάλης Πάντης (Δημόσιος Υπάλληλος), Αντώνιος Κουρουζίδης (Συνταξιούχος), Στέλιος Παπαδόπουλος (Δημόσιος Υπάλληλος), Ανδρέας Λουρουτζιάτης (πρώην Δήμαρχος Λάρνακας), Γεώργιος Κουλλαπής (Συνταξιούχος), Νικόλας Κουλλαπής (Ιατρός), Enviroplan Μελετητική Σύμβουλοι Αναπτυξιακών & Τεχνικών Έργων Α.Ε (Ανώνυμος εταιρεία), Θεοφάνης Λώλος (Χημικός Μηχανικός), Helector Cyprus Ltd και N.E MIDORIACO LTD, ενώ έχουν ήδη καταδικαστεί, μετά από παραδοχή, οι Σάββας Βέργας (διετής φυλάκιση), Δημήτρης Γιαννακόπουλος (18 μήνες με αναστολή), Χριστάκης Πέτρου (10 μήνες με αναστολή), Ιμάντ Μπακλέ (10 μήνες με αναστολή) και Ευτύχιος Μαληκκίδης (δεκαπεντάμηνη φυλάκιση).

 

Πηγή: ΚΥΠΕ