Ανάγκη αναβάθμισης της Επιτρόπου Περιβάλλοντος συζητήθηκε στην Επιτροπή Θεσμών
15:04 - 22 Νοεμβρίου 2017

Η ανάγκη μετεξέλιξης, αναβάθμισης και νομοθετικής θεσμοθέτησης του γραφείου της Επιτρόπου Περιβάλλοντος τονίστηκε στη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, η οποία εξέτασε τον θεσμό.
Όπως αναφέρθηκε από την Επίτροπο Περιβάλλοντος Ιωάννα Παναγιώτου, ο θεσμός λειτουργεί με βάση τους όρους εντολής που καταγράφονται στο σχετικό διοριστήριο έγγραφο, ενώ λειτουργεί χωρίς προϋπολογισμό και με περιορισμένο προσωπικό.
Για τον θεσμό, στον οποίο όπως ανέφερε η κα. Παναγιώτου «γίνεται το αδιαχώρητο» από καταγγελίες και τηλεφωνήματα πολιτών, εργάζονται μόνο 2 γραμματείς και 1,5 λειτουργοί (τον ένα τον μοιράζεται με την Ελεγκτική Υπηρεσία), ενώ υπάρχει και ένας εκπαιδευτικός που κάνει τις παρουσιάσεις για περιβαλλοντικά θέματα σε όλα τα σχολεία της Κύπρου.
Ο ρόλος της Επιτρόπου είναι ουσιαστικά συμβουλευτικός προς την Κυβέρνηση μέσα από εισηγήσεις σε υπουργεία και εκθέσεις, ενώ μπορεί να διεξάγει επιθεωρήσεις και να εισηγηθεί λύσεις κατόπιν αιτήματος κάποιου Υπουργείου ή να υποβάλει καταγγελίες.
Αναφέροντας ότι τα περισσότερα περιβαλλοντικά θέματα είναι οριζόντια και αφορούν διάφορα Υπουργεία, η κα. Παναγιώτου ανέφερε ότι η στρατηγική που ακολουθεί το γραφείο της είναι η προσπάθεια ευθυγράμμισης όλων των υπουργείων με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ενώ ανέφερε ότι θα ήταν πολύ βοηθητικό αν αυτούς τους στόχους τους συντόνισε ο Υφυπουργός.
Η κα. Παναγιώτου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην καλή συνεργασία που υπάρχει μεταξύ του Γραφείου της και του Υπουργείου Εξωτερικών στην αντιμετώπισης της οικολογικής καταστροφής στον Πενταδάκτυλο, όπου υπάρχει αλληλοενημέρωση και γίνονται όλα τα απαραίτητα διαβήματα.
Εξήρε επίσης το ρόλο της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής που πολλές φορές της ανέθεσε συντονιστικό ρόλο μεταξύ κυβερνητικών τμημάτων σε περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως στο θέμα των βιομηχανικών ζωνών στο Δάλι ή στο θέμα της ρύπανσης της θάλασσας. Ανέφερε ωστόσο ότι τις περισσότερες φορές που υπέβαλε ερωτήματα σε υπουργεία δεν έλαβε απαντήσεις.
Περιβαλλοντικές οργανώσεις και θεσμοί που συμμετείχαν στη συνεδρία της Επιτροπής ζήτησαν όπως αναβαθμιστεί ο ρόλος της Επιτρόπου με πιο ουσιαστικές αρμοδιότητες, ενώ υπήρξε εισήγηση να γίνει ακόμα και υφυπουργείο περιβάλλοντος.
Η κα. Παναγιώτου ανέφερε ότι όταν ξεκίνησε η συζήτηση για τον θεσμό επί προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου, υπήρξε εισήγηση από εμπειρογνώμονα του εξωτερικού να δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος θεσμός με προϋπολογισμό και οριζόντιες αρμοδιότητες, μια γενική διεύθυνση περιβάλλοντος. Ωστόσο επειδή κάτι τέτοιο δεν προχώρησε δημιουργήθηκε ως εναλλακτική ο θεσμός της Επιτρόπου. Επίσης επί Κυβέρνησης Χριστόφια έγινε προσπάθεια να δημιουργηθεί νόμος αναφορικά με το θεσμό αλλά για κάποιο λόγο, αυτό σταμάτησε.
Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους η κα. Παναγιώτου ανέφερε ότι στην Κύπρο τα θέματα περιβάλλοντος είναι διάσπαρτα σε πολλά υπουργεία και υπηρεσίες, κάτι που είναι αρνητικό σε θέματα συντονισμού και αποτελεσματικότητας ως προς την υλοποίηση των στόχων του ΟΗΕ και των ευρωπαϊκών στόχων για το περιβάλλον. Πρόσθεσε ότι το γραφείο της προσπαθεί να συντονίσει σε πολλές περιπτώσεις τα τμήματα για να φτάσει η Κύπρος τους στόχους. Για να γίνει αυτό, είπε, πρέπει να υπάρξουν σαφείς όροι εντολής με χρονοδιαγράμματα, με στόχους, με προϋπολογισμό και αρμοδιότητες, που να δίνουν το δικαίωμα του ελέγχου και του συντονισμού, οι οποίες να είναι αμετάκλητες.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Ζαχαρίου ανέφερε ότι η Επιτροπή Θεσμών θεωρεί ότι είναι αξιόλογο το έργο που έχει επιτελέσει η Επίτροπος με μια οριζόντια παρέμβασή της σε όλα τα υπουργεία και συντονιστικό ρόλο εκεί που υπάρχουν προβλήματα στη μελέτη ενός περιβαλλοντικού θέματος μεταξύ των υπουργείων.
Η Επιτροπή ανέφερε, θεωρεί πως ο συγκεκριμένος θεσμός πρέπει να ενδυναμωθεί και ίσως να μελετηθεί η μετεξέλιξή του σε έναν θεσμό που να διέπεται από νομοθεσία ώστε να είναι και πιο δεσμευτικές οι απόψεις του και πιο εύκολη η παρέμβασή του. Πρόσθεσε ότι οι ετήσιες εκθέσεις που η Επίτροπος δίνει στην Κυβέρνηση, αποτελούν ένα εργαλείο για την κυβερνητική πολιτική με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος της Κύπρου.
Ανέφερε παράλληλα ότι πέραν από τους νόμους και τους κανονισμούς, πρέπει να υπάρξει μια συνείδηση στον κόσμο για προστασία του περιβάλλοντος, κάτι στο οποίο συμβάλουν τα προγράμματα και δράσεις που γίνονται σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και τα σχολεία.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι το γεγονός ότι δεν έχει θεσμοθετηθεί το γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος δημιουργεί μια σειρά από παρενέργειες, παρά τη σημαντική δράση που αναλαμβάνει, τις πλείστες φορές αυτεπάγγελτα. Θα ήταν πολύ διαφορετικό, είπε, να υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που να ρυθμίζει τις αρμοδιότητες κατά τρόπο οριζόντιο. Πρόσθεσε ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση είχε ετοιμάσει νομοσχέδιο και για λόγους άγνωστους, αυτή την ώρα δεν έχει θεσμοθετηθεί η λειτουργία.
Κάκισε παράλληλα το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες σημειώνονται σοβαρά κρούσματα παραβιάσεων και περιβαλλοντικών νομοθεσιών και πολεοδομικών προϋποθέσεων στο βωμό της ανάπτυξης από την Κυβέρνηση .
Ζήτησε επίσης ολιστική διαχείριση σε θέματα περιβάλλοντος κάτω από ενιαίο φορέα.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασίας Πολιτών Γιώργος Περδίκης, ανέφερε ότι το Γραφείο του Επιτρόπου Περιβάλλοντος παρά την εργασία που διεξάγει για πολλά χρόνια δεν έχει θεσμοθετηθεί και παρά το όποιο αξιόλογο έργο προσφέρει, έχει εξαντλήσει τα όριά του και πρέπει να θεσμοθετηθεί νομικά και να αναβαθμιστεί.
Είπε επίσης ότι είναι σε επαφή με τον υποψήφιο πρόεδρο Νικόλα Παπαδόπουλο για αναβάθμιση του Γραφείου σε υφυπουργείο περιβάλλοντος, όπως έχουν όλες οι χώρες της ΕΕ.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ