«Νέοι πρεσβευτές κατά του ρατσισμού»: Η εκπαίδευση πρέπει να μας διδάσκει πώς να μην είμαστε ξενοφοβικοί

Το νησί μας περιγράφεται πολύ συχνά ως μια χώρα της πολυπολιτισμικότητας και της πολυσυλλεκτικότητας. Φιλοξενεί χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που βλέπουν την Κύπρο ως τη δεύτερή τους πατρίδα. Την ίδια ώρα η Κύπρος, που βίωσε την προσφυγιά, και που Κύπριοι βρίσκονται παντού, σε όλες τις γωνιές της γης, ως μετανάστες, είναι και μια κοινωνία που καταγράφει κρούσματα ρατσισμού και μισαλλοδοξίας, μια χώρα όπου πολύ συχνά η μη ανοχή της διαφορετικότητας είναι ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης και των ΜΜΕ είναι καταλυτικός και αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα διάσκεψης Τύπου και Μαθητικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης του πρώτου έτους της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης ‘’Aware’’.

Η εκστρατεία η οποία συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και την Κυπριακή Δημοκρατία, με αναθέτουσα αρχή τη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, αποτελεί το μεγαλύτερο έργο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που υλοποιείται στον τόπο μας.
 
Μαθητές και μαθήτριες από δεκαεννέα σχολεία  της Κύπρου έλαβαν πέρσι μέρος στην εκστρατεία και τα  σχολεία συμμετείχαν σε βιωματικά εργαστήρια, έλαβαν συνεντεύξεις από μετανάστες και πρόσφυγες, ετοίμασαν βίντεο, έγραψαν ποίηση και σήμερα, στο πλαίσιο του μαθητικού συνεδρίου, μοιράστηκαν μαζί μας τις εμπειρίες συμμαθητών και συμμαθητριών τους από τη Συρία, τη Σομαλία, το Καμερούν, τη Μολδαβία, τη Ρουμανία, τη Νιγηρία, που βρέθηκαν στο νησί μας ως πρόσφυγες ή οικονομικοί μετανάστες.

Μέσω των παρουσιάσεων που έγιναν στο Συνεδριακό Κέντρο διαφάνηκε ότι ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι καταλυτικός στην αντιμετώπιση του ρατσισμού και της διαφορετικότητας, στη διδαχή της ανοχής και στην πάταξη της μισαλλοδοξίας  και των προκαταλήψεων που βιώνουν μετανάστες και πρόσφυγες, που έχουν την Κύπρο ως δεύτερη πατρίδα τους.
 
Τα παιδιά όχι μόνο κατανοούν το πρόβλημα της προσφυγιάς και της μετανάστευσης αλλά έχουν και εισηγήσεις για την πολιτεία, όπως η ίδρυση σχολείων σε κάθε κοινότητα όπου θα διδάσκεται η ελληνική γλώσσα, ώστε οι συμμαθητές τους μετανάστες ή πρόσφυγες να μπορούν να ενταχθούν καλύτερα στην κυπριακή πραγματικότητα.

Τα παιδιά μέσω των παρουσιάσεών τους, θέλησαν να στείλουν μηνύματα προς ολόκληρη την κυπριακή κοινωνία, σημειώνοντας πως μέσα στα σχολεία πρέπει όλοι να διδάσκονται πώς να μην είναι ρατσιστές και να λαμβάνουν μέρος σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης. Τόνισαν ότι πρέπει να καταπολεμηθεί ο φόβος και η προκατάληψη και να ενδυναμωθεί η ελπίδα, γιατί μόνο με  την ελπίδα η κοινωνία μπορεί να πάει μπροστά και οι νέες γενιές να ευημερήσουν.

Συγκεκριμένα παρουσίασαν τη δουλειά τους το Γυμνάσιο Πόλεως Χρυσοχούς, το Γυμνάσιο Αποστόλου Ανδρέα Εμπας, το Νικολαϊδειο Γυμνάσιο, το Λύκειο Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Λεμεσού, το Λύκειο Λινόπετρας, το Λανίτειο Λύκειο, το Γυμνάσιο Κοκκινοχωρίων , το Λύκειο Κοκκινοχωρίων, το Λύκειο Βεργίνας, το Γυμνάσιο Ανθουπόλεως , το Πακγύπριο Γυμνάσιο και το Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λακατάμιας.

Στο μαθητικό συνέδριο διαβάστηκε χαιρετισμός του Υπουργού Παιδείας Κώστα Καδή από την Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αθηνά Μιχαηλίδου.Ο Υπουργός σημείωσε ότι εκπαίδευση έχει νομική, πρακτική και ηθική υποχρέωση να διατηρεί ένα μαθησιακό περιβάλλον αγωγής των παιδιών, στο οποίο να παρέχονται ίσες ευκαιρίες, χωρίς διακρίσεις και κανενός είδους αποκλεισμό, μακριά από συμπεριφορές και πρακτικές, που προωθούν ή ανέχονται την ξενοφοβία, τον εξτρεμισμό και τον εθνικισμό.

Αναφέρθηκε στους άξονες προτεραιότητας που έθεσε το Υπουργείο για την εκπαίδευση μεταναστών, οι οποίοι επικεντρώνονται στην υποδοχή των νεοαφιχθέντων μαθητών, στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, στην εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών, στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία και στη διαπολιτισμική προσέγγιση νέων αναλυτικών προγραμμάτων.

Για τον σκοπό αυτό συστάθηκε Διατμηματική Επιτροπή για την ένταξη μαθητών με μεταναστευτική βιογραφία στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα, με σκοπό την αποτελεσματικότερη στήριξη των παιδιών στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας αλλά και στην ομαλότερη μετάβασή τους από τη μία βαθμίδα εκπαίδευσης στην άλλη.

Αναφορά έγινε και στις δράσεις της Διεύθυνσης Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης και στη σύσταση του «Κώδικα Συμπεριφοράς κατά του Ρατσισμού» καθώς και στην πολιτική για την ένταξη παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα, με στόχο τη δημιουργία ενός σχολικού περιβάλλοντος, στο οποίο κάθε παιδί θα αισθάνεται όμορφα, ανεξαρτήτως των οποιωνδήποτε ιδιαιτεροτήτων του.

Διάφορα προγράμματα υλοποιούνται και μέσω του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για την ένταξη των παιδιών με προσφυγική ή μεταναστευτική βιογραφία στο σχολικό περιβάλλον και παράλληλα την παροχή στήριξης από τους συνεργαζόμενους φορείς.

Νωρίτερα, στο πλαίσιο διάσκεψης Τύπου έγινε προβολή μικρού φιλμ που ετοίμασε η ομάδα του ‘’Aware’’ για ιστορίες μεταναστών στην Κύπρο, με την ιστορία του Γκαμινί, μετανάστη από Σρι Λάνκα.

Στη διάσκεψη Τύπου μίλησαν η Αθηνά Μιχαηλίδου, Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, ο Βάσος Τσαγγαράς, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και ο Κωνσταντίνος Κυπριανού, Προϊστάμενος της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων στο ΥΠΕΣ.

Η κ. Μιχαηλίδου τόνισε ότι η εκστρατεία επιτελεί ένα ξεχωριστό έργο για τη ζωή προσφύγων, μεταναστών και αιτητών ασύλου στην Κύπρο και ότι η εκπαίδευση έχει ρόλο καθώς το σχολικό περιβάλλον έχει πολλές μορφές ιδιαιτεροτήτων. Αναφέρθηκε στα αποτελέσματα των διαφόρων δράσεων του Υπουργείου Παιδείας με ενθαρρυντικά και θετικά αποτελέσματα και οφέλη για ευαισθητοποίηση σε όλα τα επίπεδα.

Ο κ. Τσαγγαράς στην σύντομή του παρέμβαση αναφέρθηκε στον κώδικα δεοντολογίας για πρόσφυγες και μετανάστες που πρέπει να ακολουθούν τα ΜΜΕ. Αναφέρθηκε σε μια τοποθέτηση ενός διάσημου ακτιβιστή ότι όσο μεγαλώνεις το φόβο για τους μετανάστες και πρόσφυγες, τότε τόσο καλύτερα ελέγχεις τον κόσμο, προσθέτοντας πως τα ΜΜΕ απαρτίζονται από ανθρώπους και υπάρχει κώδικας με ξεκάθαρες κατευθύνσεις για τους δημοσιογράφους.

Ανέφερε ότι υπάρχουν καταγγελίες για ρατσισμό και ξενοφοβία που έρχονται στην αντίληψη της Επιτροπής και γίνονται συστάσεις. Ο κ. Τσαγγαράς είπε ότι ο κώδικας για τους δημοσιογράφους δεν είναι η θεραπεία αλλά μόνο το παυσίπονο και ότι η θεραπεία είναι η ανθρωποκεντρική δημοσιογραφία.

Ο κ. Κυπριανού από την πλευρά του είπε ότι η δημοσιότητα είναι σημαντική γιατί βοηθά στην προώθηση των διαφόρων έργων της Μονάδας.  Είπε ότι η ΕΕ έχει αυξήσει τον προϋπολογισμό προς την Κυπριακή Δημοκρατία κατά 30%, και ότι οι συνολικές πιστώσεις ανέρχονται σε 82 εκατομμύρια ευρώ. Ανέφερε ακόμη ότι η ένταξη των μεταναστών και προσφύγων πρέπει να είναι αμφίδρομη για να είναι και αποτελεσματική.
 
Ο κ. Κυπριανού είπε ότι τα ισοπεδωτικά στερεότυπα και ο  αποδιοπομπαίος τράγος ότι  ‘’ο άλλος φταίει’’ υφίστανται λόγω άγνοιας και μη ενημέρωσης, γι’ αυτό και ο ρόλος των σχολείων και των ΜΜΕ είναι πολύ σημαντικός.

Στη διάρκεια της διάσκεψης Τύπου επιδόθηκαν τιμητικές πλακέτες σε δημοσιογράφους για την δουλειά τους στην αντικειμενική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε θέματα προσφύγων και μεταναστών.

Βραβεύτηκαν η Χρύστα Ντζάνη του Πολίτη, η Κάτια Σάββα του Πολίτη, ο Μάριος Δημητρίου από τις 24 ώρες, η Δέσποινα Ψύλλου του Φιλελευθέρου, η Μαρίνα Κουμάστα της Χαραυγής, η Αντρη Δανιήλ του Φιλελευθέρου, η Αντιγόνη Δρουσιώτου του Φιλελευθέρου, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου της Χαραυγής, ο Γιώργος Πεντηαέξ, Διευθυντής του ΚΥΠΕ, για τη σταθερή στήριξη του πρακτορείου σε θέματα μεταναστών και προσφύγων, η Μαρία Φράγκου της Χαραυγής, η Αντρούλα Ταραμουντά του Φιλελευθέρου και η Σωτηρούλα Γρηγορίου της Αλήθειας.

Πηγή: ΚΥΠΕ