Δείπνο ηγετών και στο «κύριο μενού» και η Τουρκία
08:07 - 20 Οκτωβρίου 2017
Το Δείπνο των ηγετών ολοκληρώθηκε στις 12:20 (τοπική ώρα Βρυξελλών), ξημερώματα Παρασκευής, έχοντας περιλάβει τις συζητήσεις για την Τουρκία, τη Βόρεια Κορέα και την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν (που ολοκληρώθηκαν στις 11:50), αλλά και την ομιλία της Τερέζα Μέι για το Brexit. Είχε ξεκινήσει περίπου στις 20:40 (τοπική ώρα), μετά τις πρώτες δηλώσεις Τουσκ και Γιούνκερ για τα συμπεράσματα της πρώτης συνεδρίας εργασιών.
Αύριο ακολουθεί η δεύτερη συνεδρία και η ειδική Σύνοδος του άρθρου 50, χωρίς την παρουσία της Τερέζα Μέι. H Α.Μέρκελ, Καγκελάριος της Γερμανίας, εκτίμησε μιλώντας στον Τύπο μετά το δείπνο, πως υπήρχε "συναίνεση να παγώσουν τα προενταξιακά κονδύλια", χωρίς όμως να ληφθεί απόφαση. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, δεν προέκυψαν συμπεράσματα ή άλλα γραπτά κείμενα.
Οι μόνες δύο αναφορές στην Τουρκία σε όλα τα συμπεράσματα είναι η φράση που περιελήφθη μετά την παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη στο σημείο 2 της παραγράφου 3 για το προσφυγικό (full and non-discriminatory implementation of the EU-Turkey Readmission Agreement with all Member States; ) και η ένδειξη ότι έγινε συζήτηση στην παράγραφο 17 από το κομμάτι "εξωτερικές σχέσεις" (The European Council held a debate on relations with Turkey).
Ενδέχεται όμως, αν ερωτηθεί, να τοποθετηθεί επί του θέματος στην διάσκεψη Τύπου της Παρασκευής ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Τουσκ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι προέκυψε και οποιαδήποτε απόφαση.
Το να γίνει αυτή η συζήτηση ήταν το πάγιο αίτημα πολλών εθνικών κυβερνήσεων και πολλών ηγετών που τους προηγούμενους μήνες ήρθαν αντιμέτωποι με εκλογικές αναμετρήσεις, είπε στο ΚΥΠΕ διπλωματική πηγή.
"Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τη συζήτηση ενέγραψε στην ατζέντα η Άγκελα Μέρκελ. Μέχρι στιγμής όμως, όποιος μιλούσε για την Τουρκία μιλούσε σε εθνικό ακροατήριο. Η πρώτη φορά που η συζήτηση αυτή έγινε στο επίπεδο των ηγετών, γύρω από ένα τραπέζι είναι σε αυτή τη Σύνοδο σε αυτό το δείπνο" είπε η διπλωματική πηγή. "Και το κυριότερο είναι πως τη συζήτηση θα καθοδηγήσει ΄μια παλιά αλεπού της πολιτικής΄, ο Ζαν Κλώντ Γιούνκερ", σημείωσε χαρακτηριστικά. Η οργάνωση της συζήτησης περιλάμβανε ουσιαστικά 3 ερωτήματα για τους ηγέτες: - τι θα γίνει με τα ποσά (τα χρήματα της προενταξιακής βοήθειας και του μεταναστευτικού) - τι θα γίνει με τα κεφάλαια (δηλαδή τις θεματικές διαπραγματεύσεις για την ένταξη) και - τι θα γίνει με την συνεργασία για το μεταναστευτικό και την τρομοκρατία. "Το τρίτο το θέλει πιο πολύ η ΕΕ και τα δύο πρώτα τα θέλει πιο πολύ ο Ερντογάν. Κάπως έτσι θα δοθούν και οι απαντήσεις", είπε η διπλωματική πηγή που ενημέρωσε το ΚΥΠΕ. Σε σχέση με τα κεφάλαια είναι γνωστό ότι όλα θα παραμείνουν ως έχουν: δεν ανοίγει κανένα παγωμένο κεφάλαιο, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις. Το ίδιο ισχύει και για τη visa και την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης.
Σε σχέση με τα λεφτά, είναι πιθανό κεφάλαια της προενταξιακής βοήθειας να πάνε στο προσφυγικό ή στην κοινωνία των πολιτών, αυτή η απόφαση όμως δεν έχει ληφθεί ακόμα. Η διπλωματική πηγή υποστήριξε ότι η Κομισιόν δεν θα ελάμβανε εντολή από τους ηγέτες να κάνει οποιαδήποτε κίνηση και διευκρίνισε ότι ο Πρόεδρος Γιούνκερ άφησε τους ηγέτες να δουν τις συνέπειες των σκέψεων που είχαν εκφραστεί δημόσια. Κανείς δεν αμφισβητεί το πόσο προβληματική είναι η κατάσταση στην Τουρκία, όμως η κοινή πεποίθηση των 28 είναι πως και ελέω προσφυγικού, καλό είναι να αφήσουν την Άγκυρα να κάνει την πρώτη λάθος κίνηση.