Τα φωτοβολταϊκά στηρίζουν τους αγρότες

Όταν η τεχνολογία συναντά την παράδοση το αποτέλεσμα δεν είναι απλά καλό αλλά και ευεργετικό από όλες τις απόψεις. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που η τεχνολογία των φωτοβολταϊκών συναντά τον αγροτικό κόσμο. Εξοικονόμηση, σεβασμός προς το περιβάλλον και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας είναι μόνο μερικά από τα οφέλη για όσουν θα εκμεταλλευτούν το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης 2014 - 2020. 

Συγκεκριμένα, μέσω του καθεστώτος 4.1 «Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων», δίνεται η δυνατότητα σε γεωργούς και κτηνοτρόφους να λάβουν ενίσχυση για επενδύσεις που αφορούν στον τομέα της γεωργίας. Το Καθεστώς 4.1 απευθύνεται σε κατόχους ή διαχειριστές γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) που προβαίνουν σε επενδύσεις για εκσυγχρονισμό των εκμεταλλεύσεών τους, με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας των μονάδων τους. Το Καθεστώς τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο του 2016 και υπολογίζεται ότι αρχές του καλοκαιριού θα ανακοινωθούν τα ονόματα όσων εγκρίθηκαν, ενώ υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 θα προκηρυχθεί ακόμα ένα, τουλάχιστον, πρόγραμμα. 

Στις επιλέξιμες επενδύσεις, που δύναται να χρηματοδοτηθούν από το Καθεστώτος 4.1,  περιλαμβάνονται και τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα για ιδία κατανάλωση. 
 
Σύμφωνα με τον ανώτερο γεωργικό λειτουργό Χρίστο Χατζιαντώνη του Τμήματος Γεωργίας, το Καθεστώς χωρίζεται σε δύο κατηγορίες Α' και Β', ανάλογα με τον τύπο και το ύψος της επένδυσης. Η Α' κατηγορία αφορά συγκεκριμένους τύπους επενδύσεων μεταξύ των οποίων και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Η ελάχιστη συνολική αιτούμενη επένδυση θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στις €5.000 και να μην ξεπερνά τις €80.000. Σε περίπτωση που το ύψος της συνολικής επένδυσης είναι άνω των €80.000 ή που ο αιτητής επιθυμεί την υλοποίηση και άλλων τύπων επενδύσεων εκτός αυτών της Α' κατηγορίας, θα πρέπει να υποβληθεί αίτηση στην Β' κατηγορία. Η Β' κατηγορία αφορά όλους τους τύπους επενδύσεων περιλαμβάνοντας και αυτούς της Α' κατηγορίας. Η ελάχιστη συνολική αιτούμενη επένδυση στην Β' Κατηγορία θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στις €15.000 στις ορεινές περιοχές και €30.000 στις μη ορεινές περιοχές.

Tο ανώτατο ποσό ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση για όλη την περίοδο εφαρμογής (2014 - 2020) του Καθεστώτος 4.1 ανέρχεται στις €400.000.(€600.000 για νέους γεωργούς που συμμετέχουν στο μέτρο 6.1).
Σημειώνεται ότι για συμμετοχή στο εν λόγω καθεστώς απαιτείται η τήρηση κάποιων βασικών προϋποθέσεων όπως να προσκομιστεί πολεοδομική άδεια ή / και άδεια οικοδομής εκεί όπου απαιτείται, να αποδειχθεί η οικονομική βιωσιμότητα της επένδυσης μέσα από ανάλυση ροής εσόδων – εξόδων για την Β' κατηγορία, να υπάρχει διαθέσιμη ποσότητα νερού από νόμιμες παροχές νερού για την άρδευση των αρδευόμενων καλλιεργειών και την ύδρευση των ζώων που δηλώνονται στο σχέδιο βελτίωσης της αίτησης και η αίτηση κατά τη μοριοδότηση να συγκεντρώνει τουλάχιστον 250 μονάδες.

Επιπρόσθετα, στα φωτοβολταϊκά συστήματα, θα πρέπει να πληρούνται οι όροι και προϋποθέσεις και να ακολουθούνται οι διαδικασίες που αναφέρονται στο σχέδιο «Ηλιακή Ενέργεια Για Όλους» της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού. 
 
Παρατίθενται αναλυτικά οι δράσεις που αφορούν στα Φωτοβολταϊκά Συστήματα και οι οποίες εμπίπτουν στις επιλέξιμες δράσεις του Καθεστώτος 4.1.
 
Περιγραφή Δράσης
Μονάδα
Μέγιστη Τιμή/μονάδα (€)
Ολοκληρωμένο φωτοβολταϊκό σύστημα Net Metering (δεν επιδοτείται η ειδική μελέτη για το φωτοβολταϊκό σύστημα και τα έξοδα διασύνδεσης με το δίκτυο της ΑΗΚ)
Kw
1.400,00 €
Ολοκληρωμένο φωτοβολταϊκό σύστημα αυτοπαραγωγής  δυναμικότητας 10 μέχρι 20 kW (δεν συμπεριλαμβάνονται οι μπαταρίες του συστήματος)
Kw
1.200,00 €
Ολοκληρωμένο φωτοβολταϊκό σύστημα αυτοπαραγωγής  δυναμικότητας  21 μέχρι 100 kW (δεν συμπεριλαμβάνονται οι μπαταρίες του συστήματος)
Kw
1.100,00 €
Ολοκληρωμένο αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα άντλησης νερού  (περιλαμβάνεται η αντλία)
1
Προσφορές
Ολοκληρωμένο αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα   δυναμικότητας  ≤ 20 kW                           (δεν συμπεριλαμβάνονται οι μπαταρίες του συστήματος)
Kw
1.200,00 €
Ολοκληρωμένο αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα δυναμικότητας 21 μέχρι 100 kW (δεν συμπεριλαμβάνονται οι μπαταρίες του συστήματος)
Kw
1.100,00 €
Μπαταρίες για την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας.
Kwh
350,00 €

 
 
Το ύψος ενίσχυσης στα Φωτοβολταϊκά Συστήματα ανέρχεται στο 40% ή 50%. Στις περιπτώσεις όπου η επένδυση υλοποιείται από αιτητή ο οποίος εμπίπτει στην κατηγορία αιτητών που λαμβάνει 40%, η επένδυση στα Φωτοβολταϊκά Συστήματα ενισχύεται με 40% επίσης, στις περιπτώσεις όπου ο αιτητής εμπίπτει σε κατηγορία ενίσχυσης ίση ή μεγαλύτερη του 50%, η επένδυση στα Φωτοβολταϊκά Συστήματα ενισχύεται με ποσοστό 50%. Σημειώνεται ότι τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα, από τα Κριτήρια Μοριοδότησης του Καθεστώτος 4.1 λαμβάνουν μοριοδότηση της τάξης των 70 μονάδων από το σύνολο των 500 μονάδων.

Διευκρινίζεται ότι, η μη υλοποίηση των σχετικών δράσεων, για τις οποίες θα δοθεί προκαταρκτική έγκριση, συνεπάγεται με επαναξιολόγηση της αίτησης με βάση τα νέα δεδομένα (μοριοδότηση και σχέδιο
βελτίωσης), κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε απόρριψη της αίτησης και εάν έχει καταβληθεί ενίσχυση σε ανάκτηση του καταβληθέντος ποσού. 

Η χρήση των φωτοβολταϊκών συστημάτων και η αυτοπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται ότι θα συμβάλει στη βιωσιμότητα των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Η μείωση στο κόστος παραγωγής η οποία θα οφείλεται στην μη καταβολή του κόστος που απαιτείται για ηλεκτρική ενέργεια, θα έχει ως συνέπεια, την αύξηση του κέρδους που θα λαμβάνουν οι Κύπριοι αγρότες καθώς επίσης και την δημιουργία ανταγωνιστικών συνθηκών για προϊόντα τα οποία μέχρι στιγμής δεν ήταν ανταγωνιστικά λόγω του ψηλού κόστους παραγωγής. Επιπρόσθετα οι ΑΠΕ είναι πρακτικά ανεξάντλητες και η χρήση τους δεν ρυπαίνει το περιβάλλον, έχουν συνήθως χαμηλό λειτουργικό κόστος, το οποίο επιπλέον δεν επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις της διεθνούς οικονομίας και ειδικότερα των τιμών των συμβατικών καυσίμων.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά, συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), στη μείωση της εξάρτησης από τους εξαντλήσιμους συμβατικούς ενεργειακούς πόρους συμβάλλοντας έτσι στον διασυνοριακό αγώνα κατά των κλιματικών αλλαγών. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό των φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι ότι δεν εκπέμπουν CO2 κατά τη λειτουργία τους, είναι φιλικές προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο και η αξιοποίησή τους είναι γενικά αποδεκτή από το κοινό και τις τοπικές κοινωνίες. 

Για την Α' προκήρυξη του καθεστώτος 4.1 υπήρξε πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από τους αγρότες, με αποτέλεσμα να έχουν παραληφθεί 604 αιτήσεις, που αντιστοιχούν σε ύψος επενδύσεων σχεδόν €160.000.000 και από τις οποίες ένα πολύ μεγάλος αριθμός αιτήσεων περιλαμβάνει την πρόθεση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων. Τονίζεται ότι ο προϋπολογισμός της εν λόγω προκήρυξης ανέρχεται στα €20.000.000 και το ύψος της επιδότησης που συνολικά απαιτείται για την ικανοποίηση όλων των αιτητών υπολογίζεται κοντά στα €80.000.000.