Οργάνωσαν επίσκεψη μαθητών νηπιαγωγείου σε εκκλησία για να προσκυνήσουν λείψανα

Στην επίτροπο διοικήσεως έφτασε παράπονο σύμφωνα με το οποίο Διεύθυνση δημόσιου νηπιαγωγείου οργάνωσε επίσκεψη παιδιών σε εκκλησία για προσκύνημα ιερών λειψάνων κατά την ώρα του σχολείου.

Η Επίτροπος διερεύνησε την καταγγελία και σύμφωνα με έκθεση που κοινοποιήθηκε χθες στη Βουλή εκδηλώσεις ή δραστηριότητες ή μυστήρια που κινούνται πέραν και εκτός του εκπαιδευτικού πλαισίου της θρησκευτικής αγωγής αναπόφευκτα παραβιάζουν τη θρησκευτική ουδετερότητα που οι πολιτειακοί θεσμοί οφείλουν να τηρούν.

Στην έκθεσή της η Επίτροπος Διοικήσεως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, τα εξής σε ό,τι αφορά το ζήτημα της διοργάνωσης από μέρους των σχολικών Αρχών διαφόρων εκδηλώσεων ή δραστηριοτήτων που συνδέονται με θρησκευτικά μυστήρια ή παραδόσεις. Μάλιστα η Επίτροπος εφιστά την προσοχή του υπουργού παιδείας ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς ούτως ώστε να αποφευχθούν παρόμοια κρούσματα.

1. Το σχολείο αποτελεί ένα χώρο σύνθεσης απόψεων και πολιτισμών και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να παραμένει ουδέτερο και αμερόληπτο. Σαφώς η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους δεν συνεπάγεται τον εξοβελισμό της θρησκείας από την εκπαίδευση. Για τον λόγο αυτό, η Πολιτεία έχει αποδεχτεί τη θρησκευτική αγωγή και την ενσωματώνει στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, χωρίς όμως να υιοθετεί συγκεκριμένη θρησκευτική ή δογματική κατεύθυνση και χωρίς να εξαναγκάζει όσους δεν επιθυμούν, να συμμετέχουν.

2. Οποιαδήποτε άλλη ανάμειξη του σχολείου σε θρησκευτικές εκδηλώσεις, δραστηριότητες ή μυστήρια οποιασδήποτε θρησκείας κινείται πέραν και εκτός του εκπαιδευτικού πλαισίου της θρησκευτικής αγωγής και αναπόφευκτα παραβιάζει τη θρησκευτική ουδετερότητα που οι πολιτειακοί θεσμοί οφείλουν να τηρούν.

3. Τα πολιτειακά όργανα, όπως το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, οφείλουν να ενεργούν βάσει του Συντάγματος και του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Η συμμετοχή σε θρησκευτικά μυστήρια ή η με οποιανδήποτε μορφή εκδήλωση λατρείας βάσει θρησκευτικών πεποιθήσεων αποτελεί προσωπική επιλογή του καθενός και επιλογή των γονέων για το ανήλικο παιδί τους. Τα ζητήματα αυτά δεν πρέπει να απασχολούν την Πολιτεία αλλά την Εκκλησία και ευρύτερα τους θρησκευτικούς φορείς.

4. Η τέλεση μυστηρίων ή η διοργάνωση δραστηριοτήτων που συνδέονται με το δόγμα μιας θρησκείας, ακόμη και της επικρατέστερης, με πρωτοβουλία και υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών κατά τις διδακτικές ώρες, εντός ή εκτός του σχολείου, δεν μπορεί να κριθεί ότι εντάσσεται στη διδακτική διαδικασία της θρησκευτικής αγωγής και αναμφίβολα διαταράσσει την ουδετερότητα που οφείλει να διατηρεί η Πολιτεία στα ζητήματα αυτά.

5. Η εν λόγω περίπτωση αφορά μια λατρευτική πρακτική (προσκύνημα λειψάνων) που ενσταλάζει και διαδίδει την πίστη με τρόπο οργανωμένο, εντός του εκπαιδευτικού χρόνου, υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση εκπαιδευτικών. Πρωτίστως, όμως, δεν θα πρέπει να αγνοείται ότι σ’ αυτήν υποχρεώθηκαν να συμμετάσχουν παιδιά προσχολικής ηλικίας και διοργανώθηκε αποκλειστικά με πρωτοβουλία του σχολείου. Η εν λόγω πρακτική της διοργάνωσης θρησκευτικού τύπου δραστηριοτήτων από τις σχολικές Αρχές δεν θα ήταν συμβατή με τη θρησκευτική ουδετερότητα ακόμη κι αν είχε προηγηθεί η συγκατάθεση των γονιών ή είχε δοθεί το δικαίωμα απαλλαγής σε όσους δεν επιθυμούσαν να συμμετέχουν. Και τούτο επειδή η προβληματικότητα των ενεργειών αυτών δεν συνδέεται με τις ακολουθούμενες διαδικασίες για την πραγματοποίησή τους, αλλά γεννάται αποκλειστικά από το γεγονός ότι αυτές διοργανώνονται από έναν πολιτειακό θεσμό όπως το σχολείο, πραγματοποιούνται εντός εκπαιδευτικού χρόνου και υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση των εκπαιδευτικών.

6. Η αποχή του σχολείου από οποιανδήποτε ενέργεια σχετική με τέτοιου τύπου λατρευτικές πρακτικές όχι μόνο δεν θα αποδυναμώσει τον θεσμό, αλλά θα επιβεβαιώσει τον πολυδιακηρυγμένο χαρακτήρα του ως ένα δημοκρατικό, ανοιχτό και πολυπολιτισμικό σύγχρονο σχολικό περιβάλλον. Από την άλλη, η τέλεση τέτοιων λατρευτικών εκδηλώσεων κατά τον σχολικό χρόνο αποδυναμώνει εντέλει την ιερότητα, θρησκευτικότητα και ιδιωτικότητά τους, καθώς εντάσσονται στο πλαίσιο μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας, που εκ των πραγμάτων δεν καθορίζεται ούτε επιλέγεται αυτόβουλα από τους συμμετέχοντες.