Από τον Λευκαρίτικο τταβά στα Κορνιώτικα κουπέπια

 Η Κύπρος με την μοναδική της γεωγραφική θέση, πολυτάραχη ιστορία της και πάμπολλους κατακτητές της έχει να επιδείξει μια μεγάλη ποικιλία φαγητών.
Ανάλογα με τις καλλιέργειες, το κλίμα, και την πανίδα που ευδοκιμεί σε κάθε περιοχή διαμορφώνεται αναλόγως και ο τρόπος μαγειρέματος ή το είδος φαγητού.
Λόγω όμως του μικρού μεγέθους του νησιού, σχεδόν όλα τα φαγητά μαγειρεύονται σε ολόκληρη την Κύπρο έχοντας όμως ο καθένας τον δικό του ξεχωριστό τρόπο.

Αρχή κάνουμε με ένα γνωστό παραδοσιακό φαγητό του οποίο έχει τις ρίζες του στα Λεύκαρα.
Τον Λευκαρίτικο Τταβά ο οποίος παρασκευάζεται από αρνί ή κατσίκι και περιέχει επίσης ρύζι.

Είναι φαγητό με πατάτες, κρέας, ντομάτες, κρεμμύδι ή και άλλα υλικά, ψημένο σε φούρνο.
Ο παραδοσιακός τταβάς γίνεται σε πήλινο σκεύος και σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα, δηλαδή κτιστό πέτρινο φούρνο (ή φουρνίν ή ‘φουρνούιν’ στα κυπριακά). Όμως ελλείψει αυτών μπορεί να γίνει και σε ηλεκτρικό φούρνο (κουζίνα) και σε γυάλινο Pyrex.

 
Κουπέπια κορνιώτικα με μανιτάρια, νηστίσιμα – Κόρνος

Τα νηστίσιμα κουπέπια φτιάχνονται στο χωρίο Κόρνος της επαρχίας Λάρνακας.  Για τη γέμιση, ψιλοκόβουμε τα μανιτάρια και το κρεμμύδι και τα ψήνουμε για λίγο με το ελαιόλαδο. Κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το ρύζι, το χυμό λεμονιού και τα μπαχαρικά.
 
Καραόλοι μουχαρούθκια με ανθούς κολοκυθιάς - Τάλα

Με πολλούς διαφορετικούς τρόπους μπορούν να μαγειρευτούν τα εύγεστα σαλιγκάρια. Όμως στο χωρίο Τάλα της επαρχία Πάφου έχουν ένα μοναδικό τρόπο μαγειρέματος ο οποίος συνηθιζόταν την περίοδο των νηστειών.
Μνούχαροι ή μούχαροι ονομάζονται τα μεγάλα σαλιγκάρια με σκληρό κέλυφος. Στην Τάλα βγάζουν τα σαλιγκάρια από το κέλυφος τους και αναμιγνύοντας τα με άλλα υλικά γίνεται γέμιση για τους ανθούς.

Καππαμάς καππάκι – Κοκκινοχώρια

Σίγουρα δεν θα έλειπε από το μενού μας το κολοκάσι που καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή Κοκκινοχωρίων.
Παλαιότερα το είδος αυτού του φαγητού το έφτιαχναν στα οικογενειακά τραπέζια τα Χριστούγεννα αλλά και γενικότερα κατά το χειμώνα, εποχή παραγωγής του κολοκασιού.
 
Καουρμάς Μαραθάσας – Μαραθάσα

Τοπική εκδοχή ενός διαδεδομένου παραδοσιακού πιάτου με κρέας και πατάτες. Το κρέας που χρησιμοποιείται εδώ είναι χοιρινό, ή ρίφι (κατσικάκι) και μαγειρεύεται στην κατσαρόλα.
 
Τον καουρμά τον συναντούμε στη Μαραθάσα με διάφορες παραλλαγές (με χοιρινό, ρίφι ή αρνί) με επικρατέστερη εκείνη του Μουτουλλά, όπου χρησιμοποιείται σπιτική πάστα ντομάτας. Σε κάποιες περιπτώσεις, μαρίναραν το κρέας στο κρασί για μια ολόκληρη μέρα.

Πατάτες γιαχνί Κλήρου

Σ' αυτή την ιδιαίτερη παραλλαγή της συνταγής για πατάτες γιαχνί, οι πατάτες ψήνονται σε σάλτσα ντομάτας μαζί με ρύζι. Το φαγητό αρωματίζουν αρτυσιά (κύμινο) και κανέλα.
Μπορεί η πατάτες να καλλιεργούνται σε πολλές της περιοχές της Κύπρου ωστόσο στο χωριό Κλήρου τις επαρχίας Λευκωσίας έχουν την δική τους συνταγή.

Πατάτες γιαχνί με καροτζέφαλα - Πεδουλάς

Οι αποξηραμένες κεφαλές κατσικιών (καροτζέφαλα) μαγειρεύονται σε κατσαρόλα αφού όμως πρώτα βάλουμε πατάτες κομμένες, νερό και πάστα ντομάτας. Τα αφήνουμε να βράσουνε μέχρι να ψηθούν οι πατάτες.
Η περίφημη αυτή συνταγή καροτζεφάλων προέρχεται από το χωρίο Πεδουλάς της επαρχίας Λευκωσίας.

Πατάτες αντιναχτές με λουκάνικα στην κατσαρόλλα – Πιτσιλιά, Χανδριά

Η Πιτσιλιά είναι φημισμένη για τα παραδοσιακά αλλαντικά της, έτσι πολλά φαγητά μαγειρεύονται συνδυάζοντας τα με αλλαντικά.
Οι πατάτες τηγανίζονται ολόκληρες με αρωματικά βότανα και λουκάνικα, στην κατσαρόλα.
Το φαγητό αυτό φτιαχνόταν στην Πιτσιλία την Κυριακή μετά την εκκλησία, για το οικογενειακό γεύμα της ημέρας. Η συνταγή είναι παρμένη από το Χωρίο Χανδριά της επαρχίας Λεμεσού.

Σουπιές καθιστές – Αγία Νάπα

Η θαλάσσια περιοχή Αμμοχώστου εκάστοτε ήταν πλούσια σε Αλιεία. Στον Δήμο Αγίας Νάπας μαγειρεύουν  τις σουπιές με ένα δικό τους τρόπο.
Για παρασκευή της συνταγής των καθιστών σουπιών οι σουπιές πρέπει να είναι φρέσκες, κυπριακές και ακαθάριστες. Επίσης πρέπει να παραμείνουν άπλυτες για να κρατήσουν τη γεύση της θάλασσας και το μελάνι τους.

*Με πληροφορίες και φωτογραφίες από την Ιστοσελίδα foodmuseum.cs.ucy.ac.cy