Αναγνώρισαν την κρισιμότητα της κατάστασης αλλά έμειναν στις ευχές οι Ευρωπαίοι ηγέτες

Συγκεντρωμένοι σε ένα αρχαίο κάστρο, στην κορυφή ενός λόφου πάνω από τον Δούναβη, οι ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύθηκαν να συζητήσουν με ειλικρίνεια και παρρησία για τις πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στη μετά-Brexit εποχή. Προσερχόμενοι στη Σύνοδο, οι περισσότεροι ηγέτες -με πρώτη την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μερκελ- παραδέχθηκαν ότι η ΕΕ δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση, ωστόσο η αναζήτηση ενός κοινού οράματος που θα ενώσει φαίνεται πως απέχει ακόμη αρκετά.
 
Ενδεικτικό του κατακερματισμού που επικρατεί εντός του ευρωπαϊκού οικοδομήματος είναι το γεγονός πως η ομάδα των χωρών του Βίζεγκραντ προσήλθε στη Σύνοδο με δικό της κοινό κείμενο προτάσεων.
 
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, στην πρώτη συνεδρίαση που έλαβε χώρα το πρωί, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο μεταναστευτικό και την οικονομία, με τις χώρες του Νότου να εκφράζουν την κοινή τους ανησυχία να υπάρξει μια κοινή πολιτική για το προσφυγικό και μια ουσιαστική προοπτική για ανάπτυξη. Κατά τη διάρκεια του πρώτου αυτού σκέλους της Συνόδου, ο πρόεδρος της Κομισιόν παρουσίασε μάλιστα έναν οδικό χάρτη με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν μέσα στους επόμενους 12 μήνες προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Μετά την μίνι-κρουαζιέρα που απόλαυσαν οι ηγέτες στο Δούναβη και το γεύμα εργασίας στο πλωτό εστιατόριο Regina Danubia, επέστρεψαν στο χώρο της Συνόδου για το δεύτερο σκέλος της συνεδρίασης το οποίο -σημειωτέον- άρχισε μισή ώρα νωρίτερα.
 
Στη δεύτερη συνεδρίαση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου παρουσίασε τον δικό του οδικό χάρτη για το μέλλον της ΕΕ.
 
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που απειλείται με "διάλυση", βρίσκεται σε "κρίσιμη κατάσταση", προειδοποίησαν σήμερα Παρίσι και Βερολίνο στην άτυπη σύνοδο κορυφής της Μπρατισλάβας.

H αναγέννηση του "ευρωπαϊκού σχεδίου"
 
Oι ηγέτες των 27 χωρών-μελών της ΕΕ (χωρίς τη Βρετανία), προσπαθούν από το πρωί να καταλήξουν σε συμφωνία για την ατζέντα της αναγέννησης του "ευρωπαϊκού σχεδίου", ωστόσο οι εκκλήσεις για περισσότερη συνεργασία φαίνεται ότι βρίσκουν αντίθετες ορισμένες χώρες.
 
"Βρισκόμαστε σε κρίσιμη κατάσταση" υποστήριξε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ. Πρέπει "να δείξουμε με τις πράξεις μας ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα", πρόσθεσε, αναφέροντας ως βασικές προτεραιότητες την ασφάλεια, την άμυνα και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

 
Την ίδια βαρύτητα στην "άσχημη" κατάσταση της ΕΕ έδωσε και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ. "Ο κίνδυνος διάλυσης της Ευρώπης ποτέ δεν υπήρξε τόσο μεγάλος. Μιλώ σαφώς για την επιστροφή στα (εθνικά) σύνορα, το τέλος της ελεύθερης μετακίνησης, την εγκατάλειψη του ευρώ", έγραψε στη σελίδα του στο Facebook.

Ο οδικός χάρτης Τουσκ

Νωρίς το απόγευμα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ υπέβαλε στους 27 ηγέτες έναν "οδικό χάρτη" όπου καταγράφονται τα βασικά θέματα στα οποία θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα κατά τους επόμενους έξι μήνες. Το γαλλογερμανικό δίδυμο έκανε ιδιαίτερη μνεία στην επανεκίνηση της ευρωπαϊκής άμυνας, κάτι που φαίνεται ότι επιθυμούν όλες οι χώρες.
 
Η Γαλλία "καταβάλλει τη βασική προσπάθεια για την ευρωπαϊκή άμυνα" όμως "δεν μπορεί να το κάνει μόνη της", προειδοποίησε ο Ολάντ. "Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να απομακρυνθούν, η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να αμυνθεί από μόνο της", υπογράμμισε.
 
Γαλλία και Γερμανία παρουσίασαν στην Μπρατισλάβα μια κοινή πρωτοβουλία με βάση την οποία θα εγκρίνονται ευκολότερα οι εξωτερικές επιχειρήσεις της ΕΕ και θα ενισχυθεί η χρηματοδότησή τους. Η αποχώρηση της Βρετανίας, που ανέκαθεν προτιμούσε να στηρίζεται στο ΝΑΤΟ, προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να προχωρήσει το θέμα της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, σημείωσαν διπλωματικές πηγές, ιδίως σε μια περίοδο που η Ευρώπη βρίσκεται περικυκλωμένη από κρίσεις, πολέμους και τρομοκρατία.
 
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κυρίως "κοινούς στρατιωτικούς πόρους", ένα "ενιαίο γενικό επιτελείο" και τη δημιουργία "πριν από το τέλος του έτους" ενός ευρωπαϊκού ταμείου για να δοθεί ώθηση στην έρευνα και την καινοτομία στην αμυντική βιομηχανία.

 
Στον τομέα της ασφάλειας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι συμφωνούν στην ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. "Οι περισσότεροι συγκλίνουν σε αυτό το σημείο, ζητούν κυρίως την γρήγορη ανάπτυξη ενός νέου ευρωπαϊκού σώματος συνοριοφυλάκων", ανέφερε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης.
 
Οι διαπραγματεύσεις του "διαζυγίου" με το Λονδίνο δεν ήταν στην ατζέντα της συνόδου όμως οι "27" συζήτησαν το θέμα κατά το γεύμα εργασίας που είχαν πάνω σε ένα κρουαζιερόπλοιο, υπό γερμανική σημαία, στον Δούναβη.
 
"Το Brexit ως θέμα δεν συζητήθηκε" εξήγησε ο ίδιος διπλωμάτης, λέγοντας ότι έγινε μια ενημέρωση για τις επαφές του Τουσκ με την πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι. "Δεν είχαν πολλά πράγματα να πουν αφού το Λονδίνο δεν έχει ακόμη ενεργοποιήσει τη διαδικασία του διαζυγίου" και οι Βρυξέλλες αρνούνται να διαπραγματευτούν πριν γίνει αυτό το βήμα.
 
Οι χώρες της λεγόμενης ομάδας του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία) υπενθύμισαν εξάλλου σήμερα ότι επιθυμούν οι Βρυξέλλες να ακούν περισσότερο τις διαφορετικές απόψεις των χωρών-μελών. Επανέλαβαν ότι παραμένουν κάθετα αντίθετες στην εφαρμογή ενός υποχρεωτικού μηχανισμού ανακατανομής των προσφύγων, όπως το σχέδιο μετεγκατάστης που υιοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από την ΕΕ, ενώ χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία ζητούν ακριβώς περισσότερη αλληλεγγύη από τους εταίρους τους για να σηκώσουν το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης.
 
Η πρόσφατη έκκληση του υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου για αποπομπή της Ουγγαρίας από την ΕΕ για παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών υπογραμμίζει τις ρωγμές στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. "Αυτή δεν είναι η άποψη της κυβέρνησή μου", είπε σήμερα στην Μπρατισλάβα ο Λουξεμβούργιος πρωθυπουργός Ξαβιέ Μπετέλ. "Βρισκόμαστε στο ίδιο τραπέζι, είμαστε μια οικογένεια, συζητάμε τα προβλήματα σαν οικογένεια, προσπαθούμε να βρούμε λύσεις", πρόσθεσε.
 
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, που έχει προκηρύξει δημοψήφισμα για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων, σε συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς του ζήτησε "να αντιμετώπιζει με σεβασμό τους Ούγγρους".
 
"Εδώ ξεκινάμε μια διαδικασία", τόνισε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας ότι οι πραγματικές αποφάσεις θα ληφθούν σε μια άλλη σύνοδο, εκείνη που θα γίνει στη Ρώμη τον Μάρτιο του 2017, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 60 ετών από την ιδρυτική συνθήκη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
 
Ο οδικός χάρτης του Γιούνκερ
 
Τον δικό του οδικό χάρτη για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβει η ΕΕ τους επόμενους δώδεκα μήνες -μεταξύ αυτών μέτρα για τη ασφάλεια των συνόρων και τη μετανάστευση- παρουσίασε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη Σύνοδο της Μπρατισλάβα.
 
Όπως αναφέρει το Politico, η λίστα του προέδρου της Κομισιόν καταρτίστηκε κατόπιν παρότρυνσης από ορισμένες ηγέτες, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο στενός συνεργάτης του Martin Selmayr.

 
Στο έγγραφο Γιούνκερ -τo οποία έδωσε στη δημοσιότητα το Politico- προτείνονται προθεσμίες για την υιοθέτηση νομοθεσίας που θεωρείται ότι θα συμβάλει στην αποκατάσταση της πίστης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μεταξύ αυτών η δημιουργία της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής μέχρι τον Δεκέμβριο και ο διπλασιασμός του πακέτου Γιούνκερ μέχρι το Μάρτιο του 2017.

Επενδύσεις
 
Διπλασιασμός του πακέτου Γιούνκερ.
 
Έναρξη επενδυτικών δραστηριοτήτων σε Αφρική και άλλες γειτονικές χώρες.
 
Εντατικοποίηση της ενοποίησης των χρηματαγορών και απελευθέρωση κονδυλίων για τις επιχειρήσεις.
 
Ψηφιακή αγορά
 
Μεταρρύθμιση της αγοράς των τηλεπικοινωνιών και προσέλκυση νέων επενδύσεων.
 
Ενίσχυση της νομοθεσίας περί πνευματικών δικαιωμάτων υπέρ των δημιουργών.
 
Πλήρης εγκατάσταση δικτύου 5G σε όλη την Ευρώπη ως το 2025.
 
Παροχή δωρεάν Wi-Fi σε κεντρικές τοποθεσίες σε όλη την Ευρώπη.
 
Ασφάλεια
 
Δημιουργία νέας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής από τον Οκτώβριο.
 
Σύστημα καταγραφής εισόδου-εξόδου μη Ευρωπαίων πολιτών.
 
Αυτοματοποιημένο σύστημα αδειοδότησης μη Ευρωπαίων ταξιδιωτών εντός της ΕΕ.
 
Άμυνα
 
Εγκαθίδρυση μόνιμων δομών συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ και δυνατότητα παρέμβασης σε συνθήκες κρίσης.
 
Δημιουργία ευρωπαϊκού αρχηγείου για άμεση συνεννόηση και γρηγορότερη δράση.
 
Δημιουργία Αμυντικού Ταμείου για επενδύσεις.
 
Νεολαία
 
Δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης στο οποίο θα συμμετέχουν εθελοντικά νέοι. Στόχος να φτάσει τις 100.000 συμμετοχές ως το 2020.
 
Το πρώτο σκέλος της Συνόδου, η πρώτη συνεδρία εργασιών που αφορούσε στην ανίχνευση/διάγνωση των προβλημάτων, ολοκληρώθηκε.
Το πρώτο σκέλος της Συνόδου, η πρώτη συνεδρία εργασιών που αφορούσε στην ανίχνευση/διάγνωση των προβλημάτων, ολοκληρώθηκε.
Προσφυγικό και οικονομία στο επίκεντρο των συνομιλιών
 
Η κοινή ανησυχία των χωρών κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου, να υπάρξει μια κοινή πολιτική για το προσφυγικό και μια ουσιαστική προοπτική για ανάπτυξη, αποτυπώθηκε στη συζήτηση που έγινε στο πρώτο μέρος της Συνόδου.
 
Το πρώτο σκέλος της Συνόδου, η πρώτη συνεδρία εργασιών που αφορούσε στην ανίχνευση/διάγνωση των προβλημάτων, ολοκληρώθηκε. Η συζήτηση επ' αυτών συνεχίστηκε και στο ανεπίσημο γεύμα των ηγετών σε πλωτό εστιατόριο, στο Δούναβη, καθώς λόγω χρόνου 7 εκ των 27 αρχηγών -μεταξύ των οποίων και οι Αλέξης Τσίπρας και Ματέρο Ρέντσι- δεν είχαν τοποθετηθεί στην πρώτη συνεδρία. Η συζήτηση στο ανεπίσημο γεύμα θα αφορούσε σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, παρεμπίπτοντα θέματα. Το τρίτο σκέλος της Συνόδου, δηλαδή τη δεύτερη συνεδρία εργασιών, θα απασχολήσει η συζήτηση για τις προτάσεις και λύσεις επί των προβλημάτων.

Και μίνι-κρουαζιέρα στο Δούναβη
 
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες απόλαυσαν λίγες στιγμές χαλάρωσης κάνοντας μια μικρή κρουαζιέρα στον Δούναβη. Λίγο μετά το μεσημέρι, οι ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων έφυγαν από το επιβλητικό κάστρο που φιλοξενεί τη σύνοδό τους για να περάσουν ένα δίωρο στον ποταμό-σύμβολο της Ευρώπης.

 
"Ο Δούναβης συνδέει ουσιαστικά όλη την Ευρώπη", σχολίασε ο οικοδεσπότης της συνόδου, ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, εξηγώντας την επιλογή της κρουαζιέρας.
 
Παρά τη ζέστη που επικρατεί στη σλοβακική πρωτεύουσα, οικοδεσπότες και φιλοξενούμενοι επιβιβάστηκαν στο Regina Danubia, ένα πολυτελές κρουαζιερόπλοιο μήκους 70 μέτρων, που νοικιάστηκε από την Μπρατισλάβα για σήμερα, με την ευκαιρία της συνόδου. Η "Βασίλισσα του Δούναβη", που περιγράφεται ως "Πλωτό συνεδριακό μέγαρο", σήκωσε άγκυρα συνοδευόμενη από έναν στολίσκο από περιπολικά σκάφη ασφαλείας.
 
"Λόγω της συνόδου δεν επιτρέπεται σε κανένα πλοίο" να πλεύσει τον Δούναβη από το μεσημέρι έως τις 18.00 (ώρα Ελλάδας), διευκρίνισε ο Πετρ Πάβλασεκ, ένας υπεύθυνος για τις ποτάμιες συγκοινωνίες της Σλοβακίας.
 
Πηγή: AΠΕ ΜΠΕ