Τα δικαιώματα όσων ταξιδεύουν με αεροπλάνο

 Τα διάφορα προβλήματα που προέκυψαν το τελευταίο διάστημα σε αεροπορικές εταιρείες, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού, επαναφέρουν την ανάγκη επανάληψης των δικαιωμάτων των ταξιδιωτών. Και αυτό γιατί, όπως προκύπτει, οι Κύπριοι δεν είναι σχεδόν καθόλου ενήμεροι  για το τι δικαιούνται σε περιπτώσεις καθυστερήσεων πτήσεων και όχι μόνο.
 

«Οι Κύπριοι δεν γνωρίζουν τα δικαιώματα τους. Δυστυχώς πρέπει να βρεθούν αντιμέτωποι με το πρόβλημα για να ψάξουν τι θα κάνουν», δήλωσε στo ΡΕΠΟΡΤΕΡ Online ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής, Λουκάς Αριστοδήμου.  Όπως ανέφερε, η Ένωση έλαβε το τελευταίο 15νθήμερο δεκάδες κλήσεις καταγγελίες από πολίτες για συγκεκριμένες περιπτώσεις, που αφορούσαν διαφορετικές εταιρείες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τόνισε, η περίπτωση οικογένειας με δυο μικρά παιδιά, η οποία πριν από μερικές μέρες ταξίδευε με πρωινή πτήση συγκεκριμένης εταιρείας από το Αεροδρόμιο Πάφου. Σύμφωνα με την καταγγελία, η οικογένεια μετέβη από τα ξημερώματα στο αεροδρόμιο, για να ενημερωθεί ότι η πτήση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί τελικά την επόμενη ημέρα. «Τους δώσαμε συμβουλές για το τι να πράξουν και που να αποταθούν, για να διεκδικήσουν αποζημίωση»,  τόνισε ο κ. Αριστοδήμου.
 

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής ανέφερε ότι οι πολίτες που αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις μπορούν να μάθουν για τα δικαιώματα καλώντας στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή στο 22867177 σε ώρες γραφείου, ή και με την ίδια την Ένωση. Επανέλαβε επίσης ότι πρέπει να ζητήσουν είτε από την εταιρεία είτε από την Πολιτική Αεροπορία το απαιτούμενο έντυπο, το οποίο θα συμπληρώσουν και να καταθέσουν, διεκδικώντας τα δικαιώματα τους.  
 

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ
 

ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ  ΠΤΗΣΗΣ
Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, όταν η προγραμματισμένη πτήση έχει καθυστέρηση πέραν των δύο ωρών, τηρουμένων των περιστάσεων, ο επιβάτης δικαιούται τα εξής:
• Γεύματα και ροφήματα (ανάλογα του χρόνου αναμονής), διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο (όταν αποβαίνει αναγκαία η παραμονή του επιβάτη επί μια ή περισσότερες νύκτες), μεταφορά μεταξύ αερολιμένα και καταλύματος, τη δυνατότητα δωρεάν πραγματοποίησης δύο τηλεφωνημάτων ή τέλεξ ή φαξ ή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Όταν η καθυστέρηση διαρκεί τουλάχιστον πέντε ώρες, ο επιβάτης δικαιούται επιστροφή της αξίας του εισιτηρίου εντός 7 ημερών (εφόσον έχει ακυρώσει την κράτηση του) για το κομμάτι που δεν χρησιμοποίησε ή πτήση επιστροφής προς το αρχικό σημείο αναχώρησης ή μεταφορά στο τελικό προορισμό.
• Ο επιβάτης μπορεί να δικαιούται αποζημίωση μεταξύ €125 και €600
 
ΑΡΝΗΣΗ ΕΠΙΒΙΒΑΣΗΣ
• Αφορά την περίπτωση στην οποία ο αερομεταφορέας θα προχωρήσει σε άρνηση επιβίβασης επιβατών στην πτήση. Πρώτα, αναζητά εθελοντές, με αντάλλαγμα κάποιο όφελος.
• Ο εθελοντής δικαιούται φροντίδα: Γεύματα και ροφήματα (ανάλογα του χρόνου αναμονής), διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο(όταν αποβαίνει αναγκαία η παραμονή του επιβάτη επί μια ή περισσότερες νύκτες), μεταφορά μεταξύ αερολιμένα και καταλύματος, τη δυνατότητα δωρεάν πραγματοποίησης δύο τηλεφωνημάτων ή τέλεξ ή φαξ ή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Εάν δεν παρουσιαστούν αρκετοί εθελοντές, ο αερομεταφορέας μπορεί να αρνηθεί σε επιβάτες την επιβίβαση τους, παρά τη θέληση τους.
• Ο επιβάτης δικαιούται φροντίδα και την επιστροφή της αξίας του εισιτηρίου του εντός 7 ημερών για το κομμάτι που δεν χρησιμοποίησε ή πτήση επιστροφής προς το αρχικό σημείο αναχώρησης ή μεταφορά στον τελικό προορισμό.
• Ο επιβάτης δικαιούται αποζημίωση μεταξύ €125 και €600.
• Εξαίρεση: Εάν υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να μην επιτραπεί στον επιβάτη η επιβίβαση, πχ. Λόγοι υγείας, ασφάλειας ,έλλειψη επαρκών αεροπορικών εγγράφων, άφιξη του επιβάτη στο check-in το λιγότερο 45 λεπτά από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της πτήσης.
 
ΜΑΤΑΙΩΣΗ ΠΤΗΣΗΣ
• Τηρουμένων των περιστάσεων, σε περιπτώσεις ματαίωσης της πτήσης ο επιβάτης δικαιούται:
• Γεύματα και ροφήματα (ανάλογα του χρόνου αναμονής), διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο (όταν αποβαίνει αναγκαία η παραμονή του επιβάτη επί μία ή περισσότερες νύκτες), μεταφορά μεταξύ αερολιμένα και καταλύματος, δυνατότητα δωρεάν πραγματοποίησης δύο τηλεφωνημάτων ή τέλεξ ή φαξ ή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Ο επιβάτης δικαιούται επιστροφή της αξίας του εισιτηρίου εντός 7 ημερών για το κομμάτι που δεν χρησιμοποίησε ή πτήση επιστροφής προς το αρχικό σημείο αναχώρησης ή μεταφορά στον τελικό προορισμό.
• Ο επιβάτης μπορεί να δικαιούται αποζημίωση μεταξύ €125 και €600, εκτός εάν έχει ενημερωθεί για τη ματαίωση εγκαίρως βάσει του άρθρου 5 (μέχρι δύο εβδομάδες προηγουμένως) ή εάν συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις.
 
 
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Ο αερομεταφορέας υποχρεούται να σας ενημερώσει για τα δικαιώματά σας και για τον λόγο της άρνησης επιβίβασης, ακύρωσης ή μεγάλης καθυστέρησης (πάνω από 2 ώρες, ή 4 ώρες αν η απόσταση της πτήσης είναι μεγαλύτερη από 3.500 χλμ.).
 
ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ
Αναλυτικά, αν δεν σας επιτραπεί η επιβίβαση, ή αν η πτήση σας ακυρωθεί ή φτάσει με καθυστέρηση μεγαλύτερη από 3 ώρες στον τελικό προορισμό που αναφέρεται στο εισιτήριό σας, μπορεί να δικαιούστε αποζημίωση ύψους 250 - 600 ευρώ, ανάλογα με την απόσταση της πτήσης:
 

πάνω από 1.500 χλμ: 400 ευρώ

 

 Πτήσεις μεταξύ αεροδρομίου της ΕΕ και αεροδρομίου εκτός ΕΕ:
 

έως 1.500 χλμ: 250 ευρώ
1.500 - 3.500 χλμ: 400 ευρώ
πάνω από 3.500 χλμ: 600 ευρώ
 
Αν ο αερομεταφορέας σάς προσφέρει εναλλακτική πτήση με παρεμφερή ώρα άφιξης, η αποζημίωση μπορεί να μειωθεί κατά 50%.
 

Σε περίπτωση ακύρωσης πτήσης, δεν θα λάβετε αποζημίωση αν:
 

1. η ακύρωση οφειλόταν σε έκτακτες συνθήκες π.χ. σε κακές καιρικές συνθήκες, ή
2. είχατε ενημερωθεί για την ακύρωση 2 εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία πτήσης, ή
3. σας προσφέρθηκε εναλλακτική πτήση για την ίδια διαδρομή και με παρεμφερή ώρα άφιξης.
 

Σε περίπτωση ακύρωσης λόγω έκτακτων συνθηκών μπορεί να μην δικαιούστε αποζημίωση, αλλά ο αερομεταφορέας οφείλει να σας παράσχει τη δυνατότητα να επιλέξετε:
 

1.να σας επιστραφεί το αντίτιμο του εισιτηρίου (ολόκληρο ή μόνο του μέρους που δεν χρησιμοποιήσατε)
2.να μεταφερθείτε στον τελικό προορισμό σας με άλλη πτήση το συντομότερο δυνατό
3.να κάνετε εκ νέου κράτηση για μεταγενέστερη ημερομηνία της επιλογής σας (εφόσον υπάρχουν θέσεις).
 

Ακόμη όμως και σε έκτακτες συνθήκες, οι αερομεταφορείς υποχρεούνται να σας παρέχουν βοήθεια, αν χρειάζεται, όση ώρα περιμένετε για να επιβιβασθείτε σε άλλη πτήση.
 

ΠΩΣ ΝΑ ΛΑΒΕΤΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΧΡΗΜΑΤΩΝ Ή ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
Πρέπει να υποβάλετε το έντυπο καταγγελίας ΕΕ για τα δικαιώματα επιβατών αεροπορικών μεταφορών στον αερομεταφορέα σας και να βεβαιωθείτε ότι κρατήσατε αντίγραφο.
Αν δεν λάβετε απάντηση ή αν η απάντηση δεν σας ικανοποιεί, μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στον εθνικό φορέα ελέγχου εφαρμογής  στη χώρα της ΕΕ όπου συνέβη το περιστατικό ( Πολιτική Αεροπορία στην περίπτωση της Κύπρου)
Αν το περιστατικό συνέβη σε αεροδρόμιο αναχώρησης εκτός ΕΕ αλλά αφορά αερομεταφορέα της ΕΕ, μπορείτε να υποβάλετε την καταγγελία στον αρμόδιο εθνικό φορέα ελέγχου εφαρμογής  στη χώρα της ΕΕ η οποία ήταν ο προορισμός σας.
 
ΑΠΩΛΕΙΑ Ή ΦΘΟΡΑ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ
Αν οι αποσκευές που έχετε παραδώσει κατά τον έλεγχο εισιτηρίων χαθούν, φθαρούν ή καθυστερήσουν, μπορεί να δικαιούστε αποζημίωση από τον αερομεταφορέα μέχρι και 1.220 ευρώ
Η  πιο πάνω πρόνοια, βεβαίως, δεν ισχύει αν η φθορά οφείλεται σε ελάττωμα της ίδιας της αποσκευής.
Μην ξεχάσετε να υποβάλετε σχετική δήλωση εντός 7 ημερών από την παραλαβή των αποσκευών σας (ή 21 ημερών σε περίπτωση καθυστερημένης παραλαβής). Αν επιθυμείτε να προβείτε σε περαιτέρω νομικές ενέργειες, θα πρέπει να το κάνετε εντός 2 ετών από την ημερομηνία παραλαβής των αποσκευών σας.
Αν μεταφέρετε μαζί σας στο ταξίδι ακριβά αντικείμενα, μπορεί να δικαιούστε - έναντι κάποιου αντιτίμου - αποζημίωση μεγαλύτερη από 1.220 ευρώ εφόσον έχετε προηγουμένως υποβάλει ειδική δήλωση στον αερομεταφορέα το αργότερο κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να κάνετε ιδιωτική ασφάλεια ταξιδιού.
Δεν υπάρχει τυποποιημένο έντυπο για την ειδική δήλωση. Εναπόκειται στις αεροπορικές εταιρείες να αποφασίσουν τη μορφή του εντύπου.
 
ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Αν είστε άτομο με μειωμένη κινητικότητα, δικαιούστε  δωρεάν βοήθεια κατά την επιβίβαση και αποβίβαση σας από το αεροπλάνο, κατά τη διάρκεια της πτήσης, καθώς και στο αεροδρόμιο πριν και μετά την πτήση.
Για να έχετε την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση, θα πρέπει να επικοινωνείτε με την αεροπορική εταιρεία, το πρακτορείο έκδοσης εισιτηρίων ή το ταξιδιωτικό γραφείο τουλάχιστον 48 ώρες πριν από το ταξίδι σας και να εξηγείτε τι είδους βοήθεια χρειάζεστε. Θα σας παρέχουν επίσης συμβουλές για το αναπηρικό σας καροτσάκι ή άλλον μηχανισμό κινητικότητας, και ενδεχομένως για τις μπαταρίες τους.
Ο αερομεταφορέας δεν μπορεί να σας αρνηθεί την επιβίβαση για λόγους μειωμένης κινητικότητας, εκτός αν το αεροσκάφος είναι πολύ μικρό ή αν συντρέχουν λόγοι ασφάλειας.
Αντίθετα, ο αερομεταφορέας δεν είναι υποχρεωμένος κατά τη διάρκεια της πτήσης να σας παρέχει βοήθεια για να λάβετε το γεύμα σας ή τα φάρμακά σας. Αν αυτό είναι αναγκαίο, π.χ. κατά τη διάρκεια πολύωρων πτήσεων, ο αερομεταφορέας μπορεί να σας ζητήσει να συνοδεύεστε από άλλο άτομο.
Αν αντιμετωπίζετε πρόβλημα να λάβετε βοήθεια στο ταξίδι σας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τους αρμοδίους του αεροδρομίου ή της αεροπορικής σας εταιρείας.