Γ.Μαρκοπουλιώτης: Χρειάζεται να γίνουν σημαντικές επενδύσεις για την ανακύκλωση στην Κύπρο

Την ανάγκη να γίνουν σημαντικές επενδύσεις για την ανακύκλωση στην Κύπρο, τόνισε ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, Γιώργος Μαρκοπουλιώτης. 

Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Μαρκοπουλιώτης αναφέρει επίσης πως δεν βλέπει να προκύπτουν αυξημένα κόστη για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών, πέραν του κόστους που προκύπτει από τις υπάρχουσες δεσμεύσεις.

Υπογραμμίζει παράλληλα τα ευρήματα μιας άσκησης συμμόρφωσης σε σχέση με τη διαχείριση αστικών αποβλήτων, που διεξήγαγε η Κομισιόν, σύμφωνα με την οποία η Κύπρος θα πρέπει να αποφύγει τη δημιουργία υποδομών με πλεονάζουσα ικανότητα διαχείρισης υπολειμμάτων.

Οι σχεδιασμοί για τη διαχείριση αποβλήτων στην Κύπρο αναμένεται να επωφεληθούν από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση συνολικού ύψους €874 εκ. που θα προέλθει από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), λέει ο κ. Μαρκοπουλιώτης, εκ των οποίων τα €217,3 εκ. θα διατεθούν για την προστασία του περιβάλλοντος και την αποδοτικότητα των πόρων, ενώ €127 εκ. θα κατευθυνθούν προς τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων διαχείρισης αποβλήτων. Συνολικά, η ΕΕ έχει διαθέσει για τα επόμενα χρόνια €5,5 δισ. από τα ΕΔΕΤ, ώστε να βοηθήσει τις περιοχές που υστερούν.

Ο κ. Μαρκοπουλιώτης υπογραμμίζει παράλληλα ότι μέσα από την πλήρη υλοποίηση της υπάρχουσας νομοθεσίας για τα απόβλητα μπορούν να δημιουργηθούν περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας στην Κύπρο, καθώς και να αυξηθεί ο ετήσιος κύκλος εργασιών του κλάδου πέραν των €200 εκ., όπως αναφέρεται σε έκθεση της Επιτροπής.

Στο πλαίσιο του Πακέτου για την Κυκλική Οικονομία, το οποίο ανακοίνωσε τον περασμένο Δεκέμβριο η Κομισιόν, αρκετές νομοθεσίες της ΕΕ αναθεωρούνται ώστε να συνάδουν με τους νέους στόχους. Η συζήτηση έχει ήδη ξεκινήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφορικά με την τροποποίηση της οδηγίας για τα απόβλητα, στη βάση των προτάσεων της Επιτροπής. Αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον καθορισμό κοινού στόχου ανακύκλωσης στην ΕΕ, στο 65% των αστικών αποβλήτων, αύξηση των στόχων ανακύκλωσης για απορρίμματα συσκευασίας και σταδιακή μείωση της υγειονομικής ταφής απορριμάτων στο 10%, όλα έως το 2030.

Σύμφωνα με τον κ. Μαρκοπουλιώτη, οι προτάσεις της Κομισιόν περιέχουν «ένα φιλόδοξο μακροπρόθεσμο όραμα για τη διαχείριση αποβλήτων» που θα οδηγήσει στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης, καθώς και σε σημαντική αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης, με παράλληλα μείωση της ταφής απορριμάτων.

Όπως εξηγεί, η Ευρώπη χάνει αυτή τη στιγμή περίπου 600 εκ. τόνους υλικών που περιέχονται στα απόβλητα και τα οποία θα μπορούσαν δυνητικά να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν. Μόνο το 40% των αποβλήτων που παράγεται στα νοικοκυριά της ΕΕ ανακυκλώνεται, με τα ποσοστά να ανέρχονται σε κάποιες περιοχές σε πέραν του 80%, ενώ σε άλλες να είναι χαμηλότερα του 5%.

«Με τις νέες νομοθετικές προτάσεις για τα απόβλητα, επιδιώκουμε να αυξήσουμε το μέσο όρο, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών» δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο.

Σκοπός, λέει, είναι να βελτιωθούν οι πρακτικές διαχείρισης απορριμάτων στην ΕΕ, να τονωθεί η πρόληψη παραγωγής απορριμμάτων, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση, αλλά και να διασφαλιστεί ότι τίποτα που μπορεί να ανακυκλωθεί δεν θα καταλήγει στη χωματερή. «Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να ενθαρρυνθούν μακροπρόθεσμες επενδύσεις στον τομέα» προσθέτει.

Ο κ. Μαρκοπουλιώτης λέει ότι από αυτές τις επενδύσεις θα επωφεληθούν μακροπρόθεσμα τόσο η οικονομία, όσο και το περιβάλλον, με τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας τοπικά και την προώθηση «πράσινων» τεχνολογιών.

Αναφέρεται, παράλληλα, στα ευρήματα μιας έκθεσης της Επιτροπής του 2011, που επισημαίνει ότι η πλήρης εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας για τα απόβλητα θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία πέραν των 2.000 θέσεων εργασίας στην Κύπρο, επιφέροντας παράλληλα αύξηση του ετήσιου κύκλου εργασιών του κλάδου, πέραν των €200 εκ. Τα οφέλη για τους πολίτες σχετίζονται με το καθαρότερο περιβάλλον, αλλά και τη μείωση των εκπομπών ρύπων και των επιπέδων μόλυνσης από τις χωματερές.

Ερωτηθείς αν θα αποδειχθεί κοστοβόρος η προσαρμογή για χώρες όπως η Κύπρος - όπου το ποσοστό ταφής απορριμάτων στις χωματερές είναι μεγαλύτερο του 80% - ο κ. Μαρκοπουλιώτης επισημαίνει ότι σύμφωνα με την εκ των προτέρων έκθεση αξιολόγησης που συνέταξε η Κομισιόν, οι προτάσεις για αναθεώρηση των στόχων της ΕΕ για την ανακύκλωση και την ταφή απορριμάτων δεν συνεπάγονται επιπρόσθετο κόστος για την Κύπρο, πέραν του κόστους που σχετίζεται με τις υπάρχουσες δεσμεύσεις που απορρέουν από την νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα.

Υποδεικνύει, επίσης ότι η καλύτερη διαχείριση αποβλήτων μπορεί να οδηγήσει σε συνολική εξοικονόμηση κόστους, για παράδειγμα μέσω χαμηλότερων εξόδων για τη συλλογή και διαχείριση μεικτών αποβλήτων και υπολειμμάτων και περισσότερων εσόδων από τα ανακυκλωμένα υλικά. Ο Επικεφαλής της Επιτροπής στην Κύπρο λέει, ωστόσο, ότι για να μπορέσει να συμμορφωθεί με τις ισχύουσες και μελλοντικές υποχρεώσεις και στόχους, η Κύπρος πρέπει να εντείνει σημαντικά τις επενδύσεις στην ανακύκλωση και στη χωριστή διαλογή στην πηγή.

Ερωτηθείς αν η Κύπρος μπορεί να εξασφαλίσει παράταση στην προθεσμία του 2030 για συμμόρφωση με τους νέους στόχους, ο κ. Μαρκοπουλιώτης λέει ότι παράταση δίνεται σε κράτη μέλη που είχαν ανακυκλώσει λιγότερο του 20% των αστικών αποβλήτων τους το 2013.

Σύμφωνα με τη Eurostat - που αντλεί τα στοιχεία της από τα κράτη μέλη - το ποσοστό της Κύπρου βρίσκεται στο 22% για το εν λόγω έτος. Όπως είχε μεταδώσει το ΚΥΠΕ, έχει γίνει - σύμφωνα με αξιωματούχους - λανθασμένος υπολογισμός καθώς το σωστό ποσοστό είναι πολύ χαμηλότερο, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες για να διορθωθεί.

Ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Κομισιόν στην Κύπρο αναφέρεται, εξάλλου, στα αποτελέσματα μιας άσκησης που διεξήχθη μεταξύ 2014 και 2015 για να αποτιμήσει το βαθμό συμμόρφωσης με την πολιτική διαχείρισης αποβλήτων σε συγκεκριμένα κράτη μέλη, αλλά και να προτείνει πρακτικές εισηγήσεις για βελτίωση. Για την Κύπρο κρίθηκε ότι χρειάζεται να γίνουν προσπάθειες για να αναπτυχθεί η ξεχωριστή διαλογή στην πηγή, σε συνδυασμό με τις αναγκαίες υποδομές που θα διασφαλίσουν υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης και κομποστοποίησης.

Ο κ. Μαρκοπουλιώτης αναφέρεται τέλος σε καλές πρακτικές που ισχύουν σε πολλά μέρη της ΕΕ και σημειώνει ότι «υπάρχουν αξιοσημείωτες πραγματικές ιστορίες επιτυχίας, που δείχνουν ότι με την ανάληψη των σωστών πολιτικών, μπορείς να κάνεις μεγάλα άλματα σε σύντομο χρονικό διάστημα». Φέρνει το παράδειγμα της Βαλλονίας στο Βέλγιο, όπου η ανακύκλωση αυξήθηκε κατά 25% σε δύο χρόνια (2006-2008), αλλά και της Σλοβενίας, η οποία υπερδιπλασίασε τα ποσοστά ανακύκλωσης και κομποστοποίησης σε μόλις τέσσερα χρόνια. Τέλος, λέει ότι και η Ουαλία αύξησε τα επίπεδα ανακύκλωσης, από 15% σε 55% εντός της περασμένης δεκαετίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ