Κυπριακή Τράπεζα Σπόρων: Το θησαυροφυλάκιο της κυπριακής χλωρίδας
09:46 - 03 Ιουλίου 2016
Μετά το ξέσπασμα των πυρκαγιών στην περιοχή της Σολέας, γράφτηκαν αρκετά σε ότι αφορά την καταστροφή και κατ΄επέκταση την εξαφάνιση φυτών που ευδοκιμούσαν στην συγκεκριμένη περιοχή και μόνο.
Παρόλα αυτά, τα σχόλια μπορούν να χαρακτηριστούν ως άστοχα αφού το κράτος διαθέτει τα τμήματα εκείνα τα οποία είναι έτοιμα να ανταποκριθούν στις ανάγκες επαναφοράς στην περιοχή όλων εκείνων των ειδών που ενδεχομένως να χάθηκαν ολοκληρωτικά. Ένα από αυτά τα τμήματα, είναι και το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών το οποίο διαθέτει την μεγαλύτερη ίσως τράπεζα σπόρων στην Κύπρο. Η Κυπριακή Τράπεζα Γενετικού Υλικού έχει αυτή την στιγμή γύρω στους 400 με 500 τύπους φυτικών ειδών. Αν υπολογίσει κανείς, όμως, και το φυτικό υλικό που δεν είναι διαφορετικό αλλά έχει συλλεχθεί από διαφορετικά γεωγραφικά τμήματα της χώρας μας τότε φθάνουμε συνολικά περίπου στους 15.000 φυλαγμένους σπόρους. Οι σπόροι φυλάσσονται σε θαλάμους θερμοκρασίας 2 βαθμών Κελσίου. Για να διατηρηθούν, ωστόσο, μακροπρόθεσμα χρειάζεται βαθιά κατάψυξη στους -20 βαθμούς Κελσίου. Συνεπώς οι ίδιοι σπόροι φυλάσσονται και στους δυο θαλάμους.
Βοήθεια για τη Σολέα
Έτοιμο να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Τμήματος Δασών είναι το Ινστιτούτο Γεωργικών ερευνών για αποκατάσταση των καμένων περιοχών της περιοχής Σολέας.
Όπως ανέφερε στον Ρεπόρτερ ο υπεύθυνος λειτουργός της Τράπεζας Γενετικού Υλικού, υπάρχουn αποθέματα σπόρων φυτών της περιοχής όπου καταστράφηκε από την πυρκαγιά, όπως είναι για παράδειγμα η τραχεία Πεύκη. Σημείωσε πως και το τμήμα δασών διαθέτει τα δικά του αποθέματα σε φυτά της περιοχής.
![]()
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών αποτελεί Τμήμα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Ιδρύθηκε το 1962, μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, σε συνεργασία με το Ειδικό Ταμείο Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας και περιήλθε στην κυριότητα της Κυβέρνησης της Κύπρου το 1967.
Όραμα του Ινστιτούτου είναι να αποτελεί πρότυπο κέντρο γνώσης και καινοτομίας και να οδηγήσει την Κύπρο σε ένα καλύτερο μέλλον ενισχύοντας την αγροτική ανάπτυξη, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής και διασφαλίζοντας την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων.
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών διεξάγει έρευνα προς δημιουργία και μεταφορά γνώσης για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και την επίλυση προβλημάτων του αγροτικού κόσμου. Τα αποτελέσματα της έρευνας διοχετεύονται στους εμπλεκόμενους φορείς μέσω σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εργαλείων διάχυσης. Η ερευνητική του δραστηριότητα ενισχύει την αγροτική ανάπτυξη και συμβάλει στη χάραξη βιώσιμης αγροτικής πολιτικής και στην προσφορά καινοτομίας.![]()
Μεγάλη ζήτηση
Πάντως, η ζήτηση για σπόρους κυπριακών φυτών είναι μεγάλη. Ειδικά από τους νέους αγρότες που είναι πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και μορφωμένοι. Αλλά με δεδομένο το στενό πλαίσιο της δράσης του Ινστιτούτου, δεν υπάρχει η δυνατότητα συνεχούς διάθεσης ή πώλησης σπόρων. Όσοι σπόροι διατίθενται από την τράπεζα, διατίθενται αποκλειστικά για ερευνητικούς σκοπούς. Ωστόσο όπως χαρακτηριστικά μας έχει λεχθεί, το τελευταίο διάστημα κατόπιν αίτησης έχουν δοθεί σπόροι σε αρκετές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Ταυτόχρονα μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον από ξένους οργανισμούς οι οποίοι ζητούν την προμήθεια καλλιεργήσιμων και άγριων φυτών.
Σε όλο τον κόσμο
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν σήμερα, κρατικές και ημικρατικές ή ιδιωτικές, περισσότερες από 1.300 τράπεζες σπόρων, με πιο γνωστές αυτές της Νορβηγίας (πρόκειται για το Doomsday Vault, το οποίο άνοιξε το 2008 και βρίσκεται βαθιά μέσα στα παγωμένα αρκτικά βουνά, πλήρως προστατευμένο από σεισμούς, πολέμους κλπ.), της Βρετανίας (Millennium Seed Bank Project) και της Ρωσίας (Vavilov Institute of Plant Industry). Μάλιστα, η τελευταία είναι η παλαιότερη του κόσμου καθώς ιδρύθηκε το 1894 στην Αγία Πετρούπολη. Οι ερευνητές, συμφωνούν πως ναι μεν γινόμαστε όλο και πιο επιδέξιοι στην μεταφορά γονιδίων, αλλά μόνον η φύση μπορεί να τα δημιουργήσει. Επομένως, αν ένα φυτό με κάποιο μοναδικό γενετικό χαρακτηριστικό εκλείψει, δεν υπάρχει τρόπος να το ξαναπάρουμε πίσω και αυτό εξηγεί και γιατί επενδύονται εκατομμύρια δολάρια και ευρώ για την φύλαξη σπόρων σε τράπεζες σπόρων.
Βοήθεια για τη Σολέα
Έτοιμο να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Τμήματος Δασών είναι το Ινστιτούτο Γεωργικών ερευνών για αποκατάσταση των καμένων περιοχών της περιοχής Σολέας.
Όπως ανέφερε στον Ρεπόρτερ ο υπεύθυνος λειτουργός της Τράπεζας Γενετικού Υλικού, υπάρχουn αποθέματα σπόρων φυτών της περιοχής όπου καταστράφηκε από την πυρκαγιά, όπως είναι για παράδειγμα η τραχεία Πεύκη. Σημείωσε πως και το τμήμα δασών διαθέτει τα δικά του αποθέματα σε φυτά της περιοχής.
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών αποτελεί Τμήμα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Ιδρύθηκε το 1962, μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, σε συνεργασία με το Ειδικό Ταμείο Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας και περιήλθε στην κυριότητα της Κυβέρνησης της Κύπρου το 1967.
Όραμα του Ινστιτούτου είναι να αποτελεί πρότυπο κέντρο γνώσης και καινοτομίας και να οδηγήσει την Κύπρο σε ένα καλύτερο μέλλον ενισχύοντας την αγροτική ανάπτυξη, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής και διασφαλίζοντας την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων.
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών διεξάγει έρευνα προς δημιουργία και μεταφορά γνώσης για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και την επίλυση προβλημάτων του αγροτικού κόσμου. Τα αποτελέσματα της έρευνας διοχετεύονται στους εμπλεκόμενους φορείς μέσω σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εργαλείων διάχυσης. Η ερευνητική του δραστηριότητα ενισχύει την αγροτική ανάπτυξη και συμβάλει στη χάραξη βιώσιμης αγροτικής πολιτικής και στην προσφορά καινοτομίας.
Μεγάλη ζήτηση
Πάντως, η ζήτηση για σπόρους κυπριακών φυτών είναι μεγάλη. Ειδικά από τους νέους αγρότες που είναι πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και μορφωμένοι. Αλλά με δεδομένο το στενό πλαίσιο της δράσης του Ινστιτούτου, δεν υπάρχει η δυνατότητα συνεχούς διάθεσης ή πώλησης σπόρων. Όσοι σπόροι διατίθενται από την τράπεζα, διατίθενται αποκλειστικά για ερευνητικούς σκοπούς. Ωστόσο όπως χαρακτηριστικά μας έχει λεχθεί, το τελευταίο διάστημα κατόπιν αίτησης έχουν δοθεί σπόροι σε αρκετές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Ταυτόχρονα μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον από ξένους οργανισμούς οι οποίοι ζητούν την προμήθεια καλλιεργήσιμων και άγριων φυτών.
Σε όλο τον κόσμο
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν σήμερα, κρατικές και ημικρατικές ή ιδιωτικές, περισσότερες από 1.300 τράπεζες σπόρων, με πιο γνωστές αυτές της Νορβηγίας (πρόκειται για το Doomsday Vault, το οποίο άνοιξε το 2008 και βρίσκεται βαθιά μέσα στα παγωμένα αρκτικά βουνά, πλήρως προστατευμένο από σεισμούς, πολέμους κλπ.), της Βρετανίας (Millennium Seed Bank Project) και της Ρωσίας (Vavilov Institute of Plant Industry). Μάλιστα, η τελευταία είναι η παλαιότερη του κόσμου καθώς ιδρύθηκε το 1894 στην Αγία Πετρούπολη. Οι ερευνητές, συμφωνούν πως ναι μεν γινόμαστε όλο και πιο επιδέξιοι στην μεταφορά γονιδίων, αλλά μόνον η φύση μπορεί να τα δημιουργήσει. Επομένως, αν ένα φυτό με κάποιο μοναδικό γενετικό χαρακτηριστικό εκλείψει, δεν υπάρχει τρόπος να το ξαναπάρουμε πίσω και αυτό εξηγεί και γιατί επενδύονται εκατομμύρια δολάρια και ευρώ για την φύλαξη σπόρων σε τράπεζες σπόρων.
