Βήματα προς τα εμπρός, προσπαθούν για το άλμα Αναστασιάδης-Ακιντζί

 

Της ολοκλήρωσης του παρόντος γύρου εντατικών συνομιλιών θ’ ακολουθήσει αξιολόγηση του αποτελέσματός τους, ενώ μια εξίσου εντατικοποιημένη διαδικασία αναμένεται να λάβει χώρα το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου και το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Όπως προκύπτει από τις μέχρι στιγμής συναντήσεις που έγιναν και το κλίμα που οι δύο ηγέτες μετέφεραν δια των δημόσιων τοποθετήσεων τους, υπήρξαν συγκλίσεις και επιτεύχθηκε πρόοδος σε αρκετές πτυχές των συζητηθέντων κεφαλαίων. Ωστόσο, ασφαλής αποτίμηση του αποτελέσματος θα μπορεί να γίνει έπειτα και από την ολοκλήρωση της αυριανής συνάντησης, στο πλαίσιο της οποίας θα υπάρξει ανταλλαγή απόψεων επί των προαναφερθέντων κεφαλαιώδους σημασίας παραμέτρων του Κυπριακού. Δηλαδή, των εγγυήσεων, της ασφάλειας, του περιουσιακού και των εδαφικών αναπροσαρμογών.
 
Έκαναν καλό ποδαρικό
Η πρώτη συνάντηση των δυο ηγετών στο πλαίσιο του υφιστάμενου κύκλου εντατικών διαπραγματεύσεων διήρκησε περίπου πέντε ώρες και πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουνίου. Κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν οι αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης και των συνιστωσών πολιτειών, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να κάνει λόγο για πρόοδο και καλό έδαφος για κατάληξη. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Μουσταφά Ακιντζί χαρακτήρισε παραγωγική τη συνάντηση, εκτιμώντας ότι έφθασαν κοντά στο να κλείσουν το θέμα των ομοσπονδιακών αρμοδιοτήτων.
 
Κόλλησαν στο περιουσιακό
Όχι και τόσο ενθαρρυντικό υπήρξε το αποτέλεσμα της συνάντησης που είχαν οι δύο ηγέτες την 1η Ιουλίου, κατά την οποία συζητήθηκε το περιουσιακό. Ενδεικτικές και άκρως κατατοπιστικές υπήρξαν οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας έπειτα από την ολοκλήρωση της συνάντησης. Ο Νίκος Αναστασιάδης μίλησε για διαφορές, όχι απλώς φιλοσοφίας, αλλά και ουσίας. Σημειώνοντας πως έχει ξεκαθαριστεί πως τον πρώτο λόγο τον έχει ο ιδιοκτήτης, υπέδειξε ότι εκεί που υπάρχουν τα προβλήματα είναι σε μια σειρά θεμάτων, όπως ποιοι δικαιούνται, ποιοι αποκλείονται, πώς υπολογίζεται η ανάπτυξη και κατά πόσο είναι σημαντική ή όχι.
Περαιτέρω, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπέδειξε πως περιουσιακό και εδαφικές αναπροσαρμογές είναι αλληλένδετα, εξηγώντας ότι εάν παρατηρηθεί πρόοδος στα θέματα αρχών σημαντικών θεμάτων στο περιουσιακό, και πάλι θα είναι συνδεδεμένα με τις εδαφικές αναπροσαρμογές. «Για να ολοκληρωθεί η όλη διευθέτηση του περιουσιακού», τόνισε, «θα πρέπει να συνδεθεί και με τις εδαφικές αναπροσαρμογές».
Από τα πιο δύσκολα χαρακτήρισε από την πλευρά του το κεφάλαιο του περιουσιακού ο Μουσταφά Ακιντζί, σημειώνοντας ότι δεν κάλυψαν πολύ μεγάλη απόσταση και κάνοντας λόγο για ένα από τα πιο πολύπλοκα θέματα. «Είναι εμφανές», είπε, «ότι σε αυτό το δύσκολο θέμα-το περιουσιακό- χρειάζεται να εργαστούμε περισσότερο».
 
Παράδειγμα προς μίμηση
Η επόμενη συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουλίου και αντικείμενο συζήτησης ήταν τα κεφάλαια της ιθαγένειας και των βασικών ελευθεριών. Ιδιαίτερα ικανοποιημένος εμφανίστηκε μετά τη συνάντηση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επισημαίνοντας πως αυτό είναι από τα κεφάλαια όπου δεν υπάρχουν διαφωνίες, όπως αυτές που παρουσιάστηκαν στο περιουσιακό. Μάλιστα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την ευχή να είχαμε την ίδια αντιμετώπιση σε άλλα εξίσου σοβαρά θέματα, όπου υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Ο Νίκος Αναστασιάδης ξεκαθάρισε πως καθορίζεται ο αριθμός ως προς το ποιοι θα είναι οι έχοντες το δικαίωμα να έχουν την κυπριακή υπηκοότητα, ενώ ερωτηθείς κατά πόσο η αναλογία είναι τέσσερα προς ένα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε «πολύ πολύ πλησίον, μια ελάχιστη απόκλιση». « Μακάρι να είχαμε τις ίδιες μικρές αποστάσεις διαφορών όπως στα όσα συζητήθηκαν σήμερα, δηλαδή για τον τρόπο απόκτησης της κυπριακής ιθαγένειας-είναι συμφωνημένο και από το κοινό ανακοινωθέν-αλλά και στα θέματα των βασικών ελευθεριών», ανέφερε, απαντώντας καταφατικά και σε ερώτηση εάν οι βασικές ελευθερίες είναι διασφαλισμένες.
Για χρήσιμη και σε καλό κλίμα συνάντηση μίλησε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί.
 
Συναντίληψη στα της οικονομίας
Δημιουργική, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, υπήρξε η συζήτηση που διεξήχθη κατά τη συνάντηση της 12ης Ιουλίου, κατά την οποία τέθηκαν στο τραπέζι τα θέματα της οικονομίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Υπάρχει μια ευρύτερη συναντίληψη ότι πρέπει να υπάρξουν απόλυτες συγκλίσεις και προς τούτο έχουν εντολή οι Τεχνικές Επιτροπές που επεξεργάζονται το θέμα να προχωρήσουν περαιτέρω σε συζήτηση. Υπάρχει ευρεία συναντίληψη, αλλά θα πρέπει να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα πλέον αποτελέσματα, ώστε να αποτελέσουν συγκλίσεις. Δεν θα έλεγα ότι δεν είμαι αισιόδοξος ότι μπορεί να καταλήξουμε», είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. «Διαβλέπω», συνέχισε, «μια πρόθεση και από τις δύο πλευρές να υπάρξουν προσπάθειες, ώστε να εξαλειφθούν οι όποιες αποκλίσεις προκειμένου να καταλήξουμε σε συγκλίσεις». Ερωτηθείς αν τέθηκαν στο τραπέζι οι πρώτες ενδείξεις από τις μελέτες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου(ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε αρνητικά, λέγοντας πως δεν υπήρξε οτιδήποτε το τελικό για να μπορεί να τεθεί, ώστε να ληφθεί υπόψη.
 
Οι εξουσίες…
Στις 22 Ιουλίου, Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί συζήτησαν το θέμα της δικαστικής και νομοθετικής εξουσίας, όπου σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ελάχιστα ή καθόλου απομένουν προς συμφωνία. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε λόγο και για σημαντική πρόοδο στο θέμα της εκτελεστικής εξουσίας, με εναπομείναντα ωστόσο κάποια θέματα ουσιώδους σημασίας, όπως είναι η εκ’ περιτροπής προεδρία.
Σε ό,τι αφορά τη νομοθετική εξουσία, εξέφρασε την πεποίθηση πως μπορεί να θεωρείται ως ολοκληρωθείσα η συζήτηση ή ότι ελάχιστα θέματα επουσιώδη απομένουν για να συμφωνηθούν. «Αυτό που θέλω να πω γενικότερα, είναι ότι η δικαστική εξουσία θα πρέπει να πω ότι σχεδόν έχει ολοκληρωθεί το κεφάλαιο. Η νομοθετική εξουσία μπορώ να θεωρήσω ότι με ελάχιστες εναπομείνασες μικροδιαφορές έχει ολοκληρωθεί, στο θέμα της εκτελεστικής υπήρξε πρόοδος, απομένουν θέματα όπου υπάρχει διάσταση μεταξύ των δύο πλευρών όπως η εκ περιτροπής», επισήμανε ο Νίκος Αναστασιάδης. Κληθείς ν’ αναφέρει κατά πόσον υπάρχει περίπτωση να μην είναι προεδρικό το σύστημα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεκαθάρισε πως η προτιμητέα λύση είναι αυτή του προεδρικού συστήματος, καθότι, όπως επισήμανε, παρέχει σταθερότητα. Δεν θέλησε ωστόσο να επισέλθει σε λεπτομέρειες. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ακόμη ότι συζητήθηκαν και οι μηχανισμοί υπέρβασης αδιεξόδων. «Οφείλω να πω ότι και εκεί υπήρξε μια σημαντική πρόοδος, που να καθιστά λειτουργικό-και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό-το κράτος», υπογράμμισε.
Ο  Μουσταφά Ακιντζί, με τη σειρά του, μίλησε για σημαντική πρόοδο στη νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, που περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού των εξουσιών, προσθέτοντας ότι η νομοθετική και δικαστική εξουσία έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είπε πως σε ό,τι αφορά την εκτελεστική εξουσία έχει υπάρξει πρόοδος, αλλά υπάρχουν ζητήματα όπως η εκ περιτροπής προεδρία, στα οποία δεν υπάρχει κατάληξη και τα οποία θα επιλυθούν αργότερα στη διάρκεια της διαδικασίας. Την ίδια ώρα, επέμεινε πως για την τ/κ πλευρά η εκ περιτροπής προεδρία είναι απαραίτητη για την πολιτική ισότητα.
 
Η εσωτερική ασφάλεια
Την περασμένη Τρίτη 26 Ιουλίου, Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί επικεντρώθηκαν στα θέματα εσωτερικής ασφάλειας, καθώς και σε άλλα θέματα, όπως είναι οι αρμοδιότητες κλπ. Ερωτηθείς αν υπήρξαν συγκλίσεις, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε καταφατικά. Ωστόσο, κληθείς να αναφερθεί σε ποιους τομείς υπήρξαν, δεν θέλησε να αναφερθεί συγκεκριμένα. «Όχι ακόμα», ανέφερε, «γιατί έχουν δοθεί οδηγίες στους διαπραγματευτές να επεξεργαστούν περαιτέρω κάποια κείμενα, έτσι ώστε να διαμορφωθούν, να αποφύγουμε ασάφειες και να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι με βάση τις οδηγίες που έχουμε δώσει στους διαπραγματευτές».