Άννα Ανδρέου: Ποιοι κρύβονται πίσω από το πραξικόπημα στην Τουρκία;

Ήταν ή δεν ήταν πραγματικό το πραξικόπημα στην Τουρκία; Είναι ή όχι οι Γκιουλενιστές πίσω από το πραξικόπημα. Το τελευταίο 24ωρο άρχισαν να κυκλοφορούν ακόμη και σενάρια του τύπου ότι ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν οργάνωσε το πραξικόπημα. Ωστόσο αυτά τα σενάρια στην Τουρκία υποστηρίζονται μόνο από περιθωριακές ομάδες καθώς ακόμη και τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης (CHP - MHP) συνέπλευσαν με τον Ταγίπ Ερντογάν καταδικάζοντας την απόπειρα πραξικοπήματος στη χώρα. Κυρίως πρόκειται για απόψεις οι οποίες εκφράζονται μέσω τουίτερ από σεσημασμένους Γκιουλενικούς όπως είναι ο Εμρέ Ουσλού ο οποίος μάλιστα πλέον δεν ζει στην Τουρκία. Άλλωστε κανένα μέσο γκιουλενικό δεν έμεινε στην Τουρκία. Ακόμη και η εφημερίδα Ζαμάν που ήταν το εκφραστικό όργανό των γκιουλενιστών κατασχέθηκε από το κράτος. Γι αυτό και μόνο μέσω τουίτερ μπορούν να εκφραστούν. Έτσι λοιπόν αυτή τη φορά ούτε ο αρχηγός του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου αλλά ούτε και ο αρχηγός του ΜΗΡ Ντεβλέτ Μπαχτσελί αμφισβήτησαν ότι το πραξικόπημα ήταν πραγματικό, αντίθετα κινητοποιήθηκαν. 
 
Η επομένη της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία βρήκε όλα τα κόμματα ενωμένα. Στις 16 Ιουλίου το ΑΚΡ μαζί με τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης συνεργάστηκαν για πρώτη φορά στη Βουλή χωρίς να διαφωνήσουν σε κανένα σημείο και με κοινή τους ανακοίνωση καταδίκασαν την απόπειρα πραξικοπήματος. Ήταν πρωτοφανές να βλέπεις ισλαμιστές και κεμαλιστές να καταχειροκροτούν ο ένας τον άλλο μέσα στην βουλή. Έστειλαν μήνυμα ενότητας και δεν άφησαν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης των γεγονότων καθώς αντιλήφθηκαν τι θα συνέβαινε αν επικρατούσαν οι πραξικοπηματίες. Μάλιστα ένας από τους πλέον επικριτές του ΑΚΡ και του Τούρκου Προέδρου δημοσιογράφος της Χουριέτ, ο Αχμέτ Χακάν γράφει σήμερα στην στήλη του πως: "Αν είχαν πετύχει οι πραξικοπηματίες σήμερα δεν θα μπορούσαμε καν να διαμαρτυρόμαστε γι αυτά που διαμαρτυρόμαστε. Αφήστε την ελευθερία του Τύπου, δεν θα υπήρχε καν Τύπος. Τουλάχιστον θα πηγαίναμε 30 χρόνια πίσω. Θα είμασταν καταδικασμένοι στην γραμμή της Φετουλαχικής τυρανίας την οποία είδαμε με το παράδειγμα της Εργκένεκον και της Βαριοπούλας". 
 
Πάντως τα τελευταία δύο χρόνια, από τότε που ξεκίνησε η κόντρα Ταγίπ Ερντογάν με τον Φετουλάχ Γκιουλέν για τον διαμοιρασμό της εξουσίας υπήρχαν υποψίες ότι το κίνημα Γκιουλέν οργανωνόταν μέσα στο στρατό ιδιαίτερα μετά τα χτυπήματα που δέχτηκε μέσα στο σώμα της αστυνομίας από τον Ταγίπ Ερντογάν και τις εκκαθαρίσεις αστυνομικών που πρόσκειντο στον Γκιουλέν. Όταν είχε πρωτοαναλάβει την εξουσία ο Ταγίπ Ερντογάν το 2001 ήταν ο Φετουλάχ Γκιουλέν που τον στήριξε διατηρώντας τον στην εξουσία και ελέγχοντας πλήρως την αστυνομία και το δικαστικό σώμα. Ο ισχυρός ήταν τότε ο Φετουλάχ Γκιουλέν. Με την πάροδο του χρόνου όμως ο Ταγίπ Ερντογάν κατάφερε να ελέγξει θεσμούς του κράτους και να γίνει ακόμη πιο ισχυρός από τον Φετουλάχ Γκιουλέν δυσαρεστώντας τον συνεταίρο του. Κι έτσι πριν από δύο χρόνια έγινε η μεγάλη αναμέτρηση με αποτέλεσμα να επικρατήσει τελικά ο Ταγίπ Ερντογάν χωρίς ωστόσο να εξοντωθεί πλήρως το κίνημα Γκιουλέν. Όλο αυτό το διάστημα προσπάθησε να απομακρύνει τους γκιουλενιστές από την αστυνομία και το δικαστικό σώμα αλλά δεν ήταν και εύκολο να ξεχωρίσει τους Γκιουλενιστές από τους δικούς τους. Άλλωστε οι γκιουλενιστές και οι ερντογανικοί είναι τόσο όμοιοι στις συμπεριφορές τους που δύσκολα αναγνωρίζονται. Και οι δύο είναι θρησκευόμενοι, δεν πίνουν αλκοόλ, κάνουν νηστεία, απέχουν από το αλκοόλ. Εκείνοι που ξεχωρίζουν είναι οι κεμαλιστές οι οποίοι δεν έχουν καμιά από αυτές τις συνήθειες. 
 
Πάντως παρά τις δυσκολίες τελικά φαίνεται καθαρά αυτές τις μέρες πως ο Ταγίπ Ερντογάν κατάφερε να απομακρύνει τους γκιουλενιστές από την αστυνομία ενώ έλεγξε και σε μεγάλο βαθμό τον στρατό έχοντας τουλάχιστον την ηγεσία του με το μέρος του. Ο στρατός ήταν το τελευταίο χαρτί των Γκιουλενιστών καθώς τον Αύγουστο θα γίνονταν μετακινήσεις και νέοι διορισμοί της στρατιωτικής ηγεσίας στο Ανώτατο Συμβούλιο Στρατού στο οποίο συμμετέχει τόσο η πολιτική ηγεσία όσο και η στρατιωτική. Ανατροπή της κυβέρνησης θα μπορούσε να γίνει μόνο αν κινούνταν πριν χάσουν τις θέσεις τους τον Αύγουστο γι αυτό και αποφάσισαν να κινηθούν έστω και αν γνώριζαν ότι δεν είχαν μαζί τους την ηγεσία του στρατού. 
Τελικά όμως απέτυχαν γιατί ακριβώς δεν είχαν ολόκληρο τον στρατό μαζί τους όπως είχε συμβεί με τα προηγούμενα πραξικοπήματα της Τουρκίας. Αν ολόκληρος ο στρατός ήταν μπλεγμένος στο πραξικόπημα ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θα μπορούσε να το αποτρέψει. Αντίθετα τώρα μόλις εκδηλώθηκε το πραξικόπημα αμέσως ενεργοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας την αστυνομία αλλά και τις άλλες δυνάμεις του στρατού που δεν συμμετείχαν εξοντώνοντας τους. 
 
Πάντως το τμήμα του στρατού που ελέγχει το κίνημα Γκιουλέν είναι η στρατοχωροφυλακή η οποία συμμετείχε στο πραξικόπημα ωστόσο την αεροπορία ήταν γνωστό ότι δεν την έλεγχε. Κι όμως τελικά συμμετείχε και η αεροπορία και αυτό ερμηνεύεται ως μια συνεργασία μεταξύ γκιουλενικών με ακραίους κεμαλιστές του στρατού οι οποίοι τα βρήκαν στο θέμα της ανατροπής Ερντογάν. Αυτό που επίσης υπάρχει ως πληροφορία είναι ότι μαζί τους είχαν και την Α' Στρατιά ωστόσο την τελευταία στιγμή υποχώρησαν και αποφάσισαν να μην συμμετάσχουν στο πραξικόπημα. Λέγεται μάλιστα πως αν συμμετείχε και η Α Στρατιά τότε ίσως να ήταν αδύνατον να αποτραπεί το πραξικόπημα. Οι σχεδιασμοί τους ήταν να γίνει το πραξικόπημα όχι τώρα στις 15 Ιουλίου αλλά αργότερα. Ωστόσο οι ίδιες πληροφορίες λένε πως ο λόγος που η Α' Στρατιά αποφάσισε να κάνει πίσω είναι επειδή η κυβέρνηση είχε μάθει για τις κινήσεις του στρατού και αποφάσισε να κάνει επιχείρηση εναντίον τους στις 16 Ιουλίου. Οι πραξικοπηματίες όμως το έμαθαν και αποφάσισαν κι εκείνοι με τη σειρά τους να κάνουν το πραξικόπημα νωρίτερα, στις 15 Ιουλίου, αλλά η Α' Στρατιά διαφώνησε και αποφάσισε την τελευταία στιγμή να μην συμμετάσχει. Γι αυτό και το πραξικόπημα ξεκίνησε με πολλές αδυναμίες  και τελικά απέτυχε. 
 
Πάντως αυτή τη στιγμή πανηγυρίζουν μόνο οι ισλαμιστές παρόλο που τα κόμματα της αντιπολίτευσης συμπαραστάθηκαν στον Τούρκο Πρόεδρο. Οι οπαδοί τους παραμένουν σιωπηλοί παρακολουθώντας τρομαγμένοι τις εξελίξεις χωρίς πανηγυρισμούς. Το ερώτημα είναι όμως ποια θα είναι η επόμενη μέρα με τον Ταγίπ Ερντογάν ισχυρότερο από ποτέ. Τα σενάρια είναι δύο: Ή θα λειτουργήσει ως ο μοναδικός κυρίαρχος περιορίζοντας ακόμη περισσότερο την αντιπολίτευση καταπιέζοντας την. Ή θα τερματιστεί η κόντρα του με τους μετριοπαθείς κεμαλιστές και θα κυριαρχήσει η νέα κόντρα με τους γκιουλενικούς. Άλλωστε ο Ταγίπ Ερντογάν είναι από αυτούς που δεν ξεχνούν όταν κάποιος τον στηρίξει σε μια δύσκολη στιγμή και δεν αποκλείεται να εκτιμήσει την στάση της αντιπολίτευσης. 
 
Επίσης άλλο ερώτημα είναι οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ οι οποίες δεν αποκλείεται να κλονιστούν αν η Ουάσινγκτον αρνηθεί να εκδώσει τον Φετουλάχ Γκιουλέν όπως απαιτεί η Άγκυρα. Ωστόσο άμεση κατηγορία της Άγκυρας προς την Ουάσινγκτον ότι η ίδια βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα δεν υπήρξε μέχρι στιγμής από τον Τούρκο Πρόεδρο ή τον Τούρκο Πρωθυπουργό. Ο Τούρκος Πρόεδρος το μόνο που είπε είναι ότι οι ΗΠΑ δίνοντας καταφύγιο στον Γκιουλέν διασφάλισαν τη δυνατότητα διεξαγωγής του πραξικοπήματος. Μόνο ο Υπουργός Εργασίας είπε καθαρά σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι "πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος βρίσκονται οι ΗΠΑ". Αλλά και το κλείσιμο της βάσης Ίντζιρλικ προκαλεί ανησυχίες στις ΗΠΑ για τον λόγο ότι από εκεί γίνονται οι επιχειρήσεις εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Όλα αυτά δείχνουν ότι μια νέα κρίση με τις ΗΠΑ ενδεχομένως να είναι καθοδόν. 
 
ΠΗΓΗ; ΚΥΠΕ
 

Δειτε Επισης

Οι αντιπρόεδροι του Volt ανακοίνωσαν ότι διεκδικούν την προεδρία του κόμματος
Πιάνουν δουλειά οι νέοι «υπουργοί» της ΕΕ-Πώς χωρίστηκαν οι αρμοδιότητες στην Επιτροπή
Με Μνημόνια σφράγισαν την τριμερή συνεργασία Κύπρος-Ελλάδα-Ιορδανία
Η Κύπρος καλωσορίζει συμφωνία Ισραήλ-Λιβάνου για κατάπαυση πυρός
Επαναβεβαιώθηκε η στενή συνεργασία με την Ελλάδα-Ευθυγράμμιση επιδιώξεων και κοινός βηματισμός
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το Κοινό Ανακοινωθέν της Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου-Ελλάδας, στο επίκεντρο οι εξελίξεις στο Κυπριακό
Διαθέσιμος 5 Δεκεμβρίου ο «ψηφιακός πολίτης» ανακοίνωσε ο Πρόεδρος
Ιστορική χαρακτήρισε τη Διακυβερνητική Ελλάδας-Κύπρου ο ΠτΔ
ΠτΔ: Η Κύπρος θα συνεχίσει να στηρίζει την ενίσχυση των θεσμών στον Λίβανο