Με καλή θέληση, μεταρρύθμιση του Δημοσίου του 2017

  Την πεποίθηση ότι η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας μπορεί να εφαρμοστεί από το 2017 εκφράζει ο Υφυπουργός παρά τω Προέδρω Κωνσταντίνος Πετρίδης, αρκεί, όπως υποδεικνύει, να επιδειχθεί καλή θέληση από όλους τους εμπλεκόμενους.
Σε συνέντευξή του στο ΡΕΠΟΡΤΕΡ ONLINE, o κ. Πετρίδης σχολιάζει την απόφαση της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής να επιστρέψει και τα επτά νομοσχέδια μεταρρύθμισης της Δημοσίας Υπηρεσίας στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, σημειώνοντας πως τις επόμενες μέρες θα συναντηθεί με τον Γενικό Εισαγγελέα για να επιλύσουν από κοινού τα θέματα που έχουν προκύψει στη Βουλή. «Πιστεύω», επισημαίνει, «υπάρχουν απλές λύσεις και είμαι πεπεισμένος ότι αν επιδειχθεί καλή θέληση από όλους τους εμπλεκόμενους, η μεταρρύθμιση θα μπορεί να εφαρμοστεί από το 2017». Την ίδια ώρα πάντως, ο Υφυπουργός παρά τω Προέδρω δεν αποκρύβει τις επιφυλάξεις που διατηρεί σε σχέση με την ουσία των ερμηνειών που έχουν εκφραστεί στη Βουλή.  
Επιπλέον, ο Κωνσταντίνος Πετρίδης σημειώνει πως πάντα η κυπριακή κοινωνία και η Πολιτεία, είναι λιγότερο ανοιχτές σε αλλαγές απ’ ό,τι σε άλλες χώρες, ειδικά της βόρειας Ευρώπης. Ενώ υπογραμμίζει πως «το γεγονός ότι επειδή περάσαμε μια κρίση κάποιοι ξέχασαν κάποια πράγματα και νομίζουν πως τώρα, με την έξοδο της Κύπρου από το Μνημόνιο είναι ευκαιρία να επανέλθουμε στα παλιά».
 
-Η Κυβέρνηση επικαλείται πολλές φορές την αποφασιστικότητα της για μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, υπάρχει και η άποψη που λέει πως μεταρρυθμίσεις ακούμε όμως μεταρρυθμίσεις δεν βλέπουμε. Τι θα απαντούσατε σε αυτή την αντίληψη που επικρατεί;
-Να διερωτηθώ κατά πόσο το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το νοικοκύρεμα όλων των αστόχευτων κοινωνικών παροχών δεν αποτελεί μεταρρύθμιση. Να διερωτηθώ επίσης κατά πόσο το γεγονός ότι ξοδεύαμε κάθε χρόνο ένα δισεκατομμύριο ευρώ περισσότερα απ’ όσα εισπράτταμε, και τώρα είμαστε σε ισοζυγισμένο προϋπολογισμό, δεν αποτελεί μια μεγάλη δημοσιονομική μεταρρύθμιση. Να διερωτηθώ κατά πόσο, θέματα τα οποία ουδέποτε άγγιξε κανείς, όπως το νοικοκύρεμα του κρατικού μισθολογίου, να αλλάξει ο τρόπος προαγωγών, να σπάσει το μονοπώλιο της ΕΔΥ-που ήταν ευάλωτο σε πολιτικές παρεμβάσεις, δεν αποτελούν μεταρρύθμιση. Ή δεν αποτελεί μεταρρύθμιση, η διευρυμένη κινητικότητα στη δημόσια υπηρεσία. Ή δεν αποτελεί μεταρρύθμιση το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, αν δεν αποτελούν μεταρρύθμιση οι προτάσεις του Υπουργού Παιδείας για ένα χιλιοειπωμένο ζήτημα, αυτό της κατάργησης του καταλόγου διοριστέων, ώστε να μπαίνουν αυτοί που πραγματικά διαθέτουν τα εχέγγυα να προσφέρουν κάτι καλύτερο, μέσω αντικειμενικών διαδικασιών. Νομίζω, για να μην αναφερθώ και σε μια σωρεία άλλων παραδειγμάτων, πως είναι τουλάχιστον άδικο να κατηγορείται αυτή η Κυβέρνηση ότι δεν είναι μεταρρυθμιστική. Να μην αναφέρω ακόμη άλλες διαρθρωτικές αλλαγές, όπως είναι ο στρατηγικός επενδυτής στα λιμάνια. Σε ένα από τους πιο ευαίσθητους τομείς της κυπριακής οικονομίας, με απίστευτο δυνητικό όφελος στην οικονομία. Να μην τα απαριθμήσω όλα, αλλά διερωτώμαι πότε τόλμησε κανείς να αγγίξει όλα αυτά τα θέματα τα τελευταία 40 ή 50 χρόνια. Αυτή τη στιγμή γίνεται μια τεράστια πολυμέτωπη μεταρρυθμιστική προσπάθεια.    
 
-Γίνεται όμως λόγος και για καθυστερήσεις που παρατηρούνται σε κάποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Πού οφείλονται αυτές οι καθυστερήσεις;
-Όπως όλες οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις, προσκρούουν σε αντιδράσεις. Άλλωστε, αν δεν προσέκρουαν, ενδεχομένως να μην ήταν μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Αλλά υπάρχει και ένας εν’ γένει μηδενισμός, υπάρχουν επτά κοινοβουλευτικά κόμματα που βρίσκονται στην αντιπολίτευση και τα οποία μηδενίζουν το μεγάλο έργο που έχει επιτελέσει αυτή η Κυβέρνηση.
 
-Ποια θεωρείτε ως τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που ως Κυβέρνηση επιφέρατε μέχρι στιγμής;
-Νομίζω ότι με τη σημασία που έχουν για τον κάθε τομέα της κοινωνίας και της οικονομίας τα όσα περιέγραψα πιο πάνω, το κάθε ένα αποτελεί μια σημαντική μεταρρύθμιση. Αν το δεις δημοσιονομικά, είναι το δημοσιονομικό πλαίσιο. Αν το δεις για την Παιδεία, που είναι ένα σημαντικό θέμα, τότε είναι η μεταρρύθμιση για την παιδεία. Είναι δραστικές όλες οι μεταρρυθμίσεις και συνεπώς δεν θα ήθελα να χαρακτηρίσω κάποια ως την πιο σημαντική. Να υπενθυμίσω επίσης, την μεγάλη προσπάθεια που γίνεται για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, για την οποία υπάρχει επίσης ένα νομοσχέδιο στη Βουλή και επί του οποίου έγινε εντατικός διάλογος.
 
Η μεταρρύθμιση του Δημοσίου
-Τις τελευταίες ήμερες προέκυψε το θέμα της επιστροφής από τη Βουλή στη Νομική Υπηρεσία, των νομοσχεδίων για την μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας. Η εξέλιξη αυτή σε ποιο βαθμό επηρεάζει τον σχεδιασμό της Κυβέρνησης σε ό,τι αφορά τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης αυτής της σημαντικής μεταρρύθμισης;
-Η μεταρρύθμιση πρέπει να προχωρήσει. Έχω μιλήσει ήδη με το Γενικό Εισαγγελέα και τις επόμενες μέρες θα συναντηθούμε για να επιλύσουμε από κοινού τα δύο αυτά θέματα που έχουν προκύψει στη Βουλή. Πιστεύω υπάρχουν απλές λύσεις και είμαι πεπεισμένος ότι αν επιδειχθεί καλή θέληση από όλους τους εμπλεκόμενους, η μεταρρύθμιση θα μπορεί να εφαρμοστεί από το 2017.
 
-Έχετε δηλώσει και είναι γεγονός, πως τα νομοσχέδια έτυχαν του απαραίτητου νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία. Δεν προκύπτει κατά τη γνώμη σας ζήτημα με τη Νομική Υπηρεσία; Πώς γίνεται να εγκρίνει νομοσχέδια και να έρχεται εκ των υστέρων να εντοπίζει αντισυνταγματικά κωλύματα;
-Θέλω να θυμίσω ότι περάσαμε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο ραγδαίων αλλαγών. Με σωρεία μεταρρυθμίσεων, μνημονιακών υποχρεώσεων και νομοθετημάτων, τα οποία συχνά συνοδεύονταν με ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα. Με την εκτελεστική εξουσία, τη Βουλή, τη Νομική Υπηρεσία, αλλά και όλη την κοινωνία να βρίσκονται υπό πίεση. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, μπορεί, εκ των υστέρων, να προκύψουν αναθεωρήσεις επί ορισμένων θεμάτων. Και πιστεύω είναι καθήκον μας, συμπεριλαμβανομένου και του Γενικού Εισαγγελέα, ν’ αναθεωρούμε κάποια ζητήματα όταν αυτό κρίνεται ορθό. Σίγουρα κανένας δεν θέλει μια τόσο σοβαρή προσπάθεια να ακυρωθεί από ενδεχόμενες αποφάσεις δικαστηρίων. Χωρίς να είμαι νομικός, προσωπικά, διατηρώ περισσότερο επιφυλάξεις σε σχέση με την ουσία των ερμηνειών που έχουν εκφραστεί στη Βουλή.  
 
-Την απόφαση της Επιτροπής Οικονομικών να στείλει πίσω και τα επτά νομοσχέδια, πώς την κρίνετε;
-Κατά την άποψη μου δεν χρειαζόταν να σταλούν πίσω όλα τα νομοσχέδια, αφού τα περισσότερα δεν επηρεάζονται. Επίσης, στα σύγχρονα κράτη, τα Κοινοβούλια διαθέτουν μηχανισμούς που διαμορφώνουν νομική και συνταγματική γνώμη, είτε επί των νομοσχεδίων που κατατίθενται από την εκτελεστική εξουσία είτε επί των προτάσεων νόμου που τα ίδια τα κοινοβούλια καταθέτουν. Σε κάθε περίπτωση όμως, η ενέργεια της Βουλής είναι απόλυτα σεβαστή.
 
Το σύνδρομο του συγγραφέα
-Θα λέγατε ότι κάποια κόμματα συμπεριφέρονται με λαϊκισμό και δεν επιδεικνύουν τη στάση ευθύνης που ίσως θα αναμένατε;
-Όταν έκανα τις διαβουλεύσεις με τα κόμματα, δεν συνάντησα λαϊκισμό ούτε αντιδράσεις. Περισσότερες αντιδράσεις συνάντησα όταν γίνονταν οι συζητήσεις στη Βουλή. Όμως όλοι θα κριθούμε στη Βουλή και στη ψήφιση των νομοσχεδίων. Το να περιμένεις να προκύψει ένα θέμα όπως αυτό που προέκυψε με τον Γενικό Εισαγγελέα για να μηδενίσεις μια τεράστια προσπάθεια, όπως έγινε από κάποιους, δεν είναι νομίζω σωστό. Υπάρχει όμως και το εξής. Στην Κύπρο υποφέρουμε από το σύνδρομο του συγγραφέα. Δηλαδή, κατατίθεται μια πρόταση από την Κυβέρνηση και σχεδόν όλα τα κόμματα έρχονται με διαφορετικές προτάσεις. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο που συζητώ αυτά τα θέματα με πάσα διαφάνεια, τόσο με τα κόμματα όσο και με τις οργανώσεις των εργαζομένων, δεν έχουν έρθει εναλλακτικές προτάσεις. Οι μόνες αντιδράσεις είναι για το γιατί να μην γίνει κάτι. Είναι προς τη συντήρηση και διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης, δεν έχω από κανέναν εναλλακτικές προτάσεις για οτιδήποτε. Και αυτό φανερώνει νομίζω, το πόσο επιστημονικός είναι ο τρόπος με τον οποίον έχουμε δουλέψει, γιατί απαντούμε σε όλα τα επιχειρήματα. Μέχρι τώρα έπρεπε να βρεθούν εναλλακτικές προτάσεις αν υπήρχαν. Εκτός αν είμαστε ευχαριστημένοι με το υφιστάμενο σύστημα. Και στο τέλος της ημέρας, η Πολιτεία θα πρέπει να αποφασίσει αν είναι ευχαριστημένη με αυτό το σύστημα που για δεκαετίες πολλοί λοιδορούσαν ή αν θέλει κάτι νέο. Το κάτι νέο το έχουμε προτείνει.
 
-Το γεγονός ότι με το νέο χρόνο θα εισέλθουμε ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο ενόψει των Προεδρικών του 2018, δεν σας ανησυχεί ότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Κυβέρνησης;
-Πιστεύω πως το γεγονός ότι στην Κύπρο βρισκόμαστε συνεχώς σε προεκλογική περίοδο, είναι ένα καρκίνωμα της υγιούς πολιτικής ζωής που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Υπάρχουν οι Προεδρικές, είναι οι Βουλευτικές, οι Ευρωεκλογές, οι Δημοτικές εκλογές, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε συνεχώς σε προεκλογική περίοδο. 
 
Τα κεκτημένα των εργαζομένων
-Αντιλαμβανόμαστε πως είναι και τα διαχρονικά κεκτημένα των εργαζομένων στη μέση, που πολλές φορές καθίστανται κόκκινη γραμμή για τις συντεχνίες. Σωστά;
-Ήμασταν πολύ προσεχτικοί να μην αφαιρέσουμε κεκτημένα και ιδιαίτερα προνόμια μετά την οικονομική κρίση και τις αποκοπές που έγιναν. Και νομίζω πως αυτό είναι κάτι το οποίο εκτιμήθηκε από τους εκπροσώπους των εργαζομένων, γι’ αυτό και εν’ μέρει έχουν συνεργαστεί σε αρκετό βαθμό. Πρέπει να πω ότι η ΠΑΣΥΔΥ, ως η μεγαλύτερη οργάνωση των εργαζομένων, έχει επιδείξει στάση ευθύνης. Και άλλες συντεχνίες έχουν επιδείξει, άλλες σε μεγαλύτερο και άλλες σε λιγότερο βαθμό. Θα έλεγα ότι πολλές από τις αντιδράσεις που υπάρχουν, οφείλονται εν’ μέρει σε ένα εν’ γένει συντηρητισμό της κυπριακής κοινωνίας. Πάντα τις αλλαγές τις βλέπει καχύποπτα, ότι υπάρχει υστεροβουλία. Πάντα η κυπριακή κοινωνία και η Πολιτεία, είναι λιγότερο ανοιχτές σε αλλαγές απ’ ότι σε άλλες χώρες, ειδικά της βόρειας Ευρώπης. Είναι ένας συνδυασμός, συν το γεγονός ότι επειδή περάσαμε μια κρίση κάποιοι ξέχασαν κάποια πράγματα και νομίζουν πως τώρα, με την έξοδο της Κύπρου από το Μνημόνιο είναι ευκαιρία να επανέλθουμε στα παλιά. Η δική μας προσέγγιση είναι ότι αν δεν αλλάξουμε το σύστημα, θα επανέλθουμε στα παλιά όντως.
 
-Γι’ αυτό και ως Κυβέρνηση δεν προχωρείτε σε μεταρρυθμίσεις που να αποβαίνουν προς βελτίωση του βιοτικού-οικονομικού επιπέδου του απλού πολίτη; Τουλάχιστον αυτό σας καταλογίζουν κάποιοι από τους πολιτικούς σας αντιπάλους…
-Δηλαδή το Εγγυημένο Εισόδημα που έδωσε την ευκαιρία σε χιλιάδες συμπολίτες μας, οι οποίοι ήταν όντως φτωχοί αλλά δεν ήταν λήπτες κανενός βοηθήματος μέχρι σήμερα, δεν είναι για τον απλό πολίτη; Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση που παρουσίασα την περασμένη Δευτέρα, αλλά και η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, δεν είναι για να εξυπηρετεί τον απλό πολίτη; Ακόμη και η δημοσιονομική μεταρρύθμιση, αντί να φορτώνουμε στις πλάτες του πολίτη χρέος, το να προσφέρουμε τις ίδιες υπηρεσίες με λιγότερο κόστος σεβόμενοι τα λεφτά του, δεν είναι προς όφελος του πολίτη; Ή το να μειώσουμε κατά 65% τον φόρο ακίνητης περιουσίας, όπως ήταν η πρόταση της Κυβέρνησης, δεν είναι για να αυξήσουμε την αγοραστική δύναμη του πολίτη; Ή δεν είναι για να έχει καλύτερους καθηγητές ο πολίτης για τα παιδιά του-που είναι η μεγαλύτερη επένδυση αυτής της χώρας-, που γίνεται η προσπάθεια για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση; Για ποιο λόγο γίνονται οι μεταρρυθμίσεις;
 
Μεταρρύθμιση στον τουρισμό
-Ποια είναι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση που επεξεργάζεστε και θα δούμε να προχωρά το προσεχές διάστημα;  
-Κάτι που έχουμε υπόψη μας και για το οποίο έχουμε εργαστεί πάρα πολύ είναι η μεταρρύθμιση στον τομέα του τουρισμού με τη δημιουργία Υφυπουργείου, αλλά όχι ταμπέλλας Υφυπουργείου. Μετεξέλιξης του ΚΟΤ με διαφορετικές αρμοδιότητες, διαφορετικές ευθύνες, με ένα απλουστευμένο πλαίσιο αδειοδότησης των τουριστικών επιχειρήσεων, το οποίο θα μπορεί να υλοποιήσει μια τεράστια μελέτη και στρατηγική για τον τουρισμό που πρώτη φορά γίνεται στην Κύπρο και έχει καταδείξει ότι η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ μπορεί στην επόμενη δεκαπενταετία να αυξηθεί από το 12% στο 31% του ΑΕΠ. Που έχει καταδείξει ότι οι τουρίστες μπορεί ν’ αυξηθούν από τα 2,9 εκατομμύρια που είναι σήμερα, στα 5,9 εκατομμύρια. Που έχει καταδείξει ότι μπορεί να αυξηθεί το κατά κεφαλή εισόδημα που αφήνει ο κάθε τουρίστας στη χώρα μας, από 85 σε 250 ευρώ την ημέρα. Αυτά όλα για να γίνουν, χρειάζεται αυτό το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο θα προτείνουμε το επόμενο διάστημα. Είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση.