Σοβαρά κενά στην ΕΦ από μείωση της στρατιωτικής θητείας, διαβλέπει μελέτη του ΚΚΣΜ

Η απόφαση για δραστική μείωση της θητείας κατά δέκα μήνες, χωρίς την εκ των προτέρων διασφάλιση των αναγκαίων προϋποθέσεων και εξισορροπητικών ρυθμίσεων, θα δημιουργήσει σοβαρά κενά και προβλήματα στην Εθνική Φρουρά (ΕΦ) και στην αποτελεσματικότητα της αλλά και θα αφήσει εκτεθειμένη την άμυνα της Κύπρου υποδεικνύει πρόσφατη μελέτη του Προέδρου του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (ΚΚΣΜ), Άριστου Αριστοτέλους.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, η μελέτη αυτή, τα πορίσματα και οι επιλογές που υπάρχουν, έχουν τεθεί ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου της Βουλής, του Υπουργείου Άμυνας και του ΓΕΕΦ, της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας καθώς και της υπόλοιπη πολιτικής ηγεσίας .

«Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 25 Φεβρουαρίου 2016 για δραστική και άμεση μείωση της θητείας από τους 24 στους 18 μήνες για ήδη υπηρετούντες κληρωτούς και σε 14 μήνες για αυτούς που θα κατατάσσονταν τον Ιούλιο του έτους αυτού προκαλεί σωρεία ερωτηματικών» όπως αναφέρεται.

Σύμφωνα με τον κ. Αριστοτέλους, χωρίς την εκ των προτέρων διασφάλιση των αναγκαίων προϋποθέσεων και εξισορροπητικών ρυθμίσεων – όπως καταγράφονται στη μελέτη - η απόφαση αυτή θα δημιουργήσει σοβαρά κενά και προβλήματα στην ΕΦ. «Θα έχει επιπτώσεις γενικά στην αποτελεσματικότητα της Δύναμης και θα αφήσει πολύ εκτεθειμένη την άμυνα της Κύπρου στις κατοχικές δυνάμεις. Τελικά λόγω έλλειψης εύκολων επιλογών, το βάρος της αντιμετώπισης της κατάστασης που θα δημιουργηθεί ενδεχομένως να το επωμιστεί η εφεδρεία».

Σημειώνει δε πως έστω και αν ο στόχος της πρόσληψης 3.000 Συμβασιούχων Οπλιτών επιτευχθεί και αν τα κονδύλια για τους μισθούς τους εξευρεθούν, τα προβλήματα που προκύπτουν από την απότομη μείωση της θητείας των κληρωτών κατά δέκα μήνες θα διευρύνουν περαιτέρω τα ήδη υφιστάμενα κενά στην ΕΦ. «Τα λειτουργικά και διοικητικά προβλήματα και οι επιδράσεις τους στην αποτελεσματικότητα της ΕΦ θα οξυνθούν και οι πολιτικές και στρατηγικές προεκτάσεις τους θα είναι αρνητικές».

Βάσει των συμπερασμάτων της μελέτης, «οι πιθανές επιλογές της κυβέρνησης της Δημοκρατίας και της στρατιωτικής ηγεσίας για να αντιμετωπίσουν τα επιπλέον κενά που θα δημιουργηθούν ή και για να μετριάσουν τα προβλήματα και τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν είναι περιορισμένες και δυσχερείς».

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι επιλογές αυτές συνοψίζονται στα εξής:

1. Η Κυβέρνηση να ακυρώσει την απόφασή της για δραστική μείωση της θητείας ώστε να δοθεί χρόνος να δει με πιο ψύχραιμο και ορθολογικό τρόπο το όλο ζήτημα και πώς καλύτερα μπορεί σταδιακά και προγραμματισμένα να επιτύχει το στόχο αυτό. Ταυτόχρονα να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να εξασφαλίσει τους απαιτούμενους πόρους και προσωπικό, καθώς και τον αναγκαίο εξοπλισμό και οργάνωση που θα καταστήσουν το στόχο της μείωσης τα θητείας υλοποιήσιμο χωρίς αρνητικές επιδράσεις στο αμυντικό οικοδόμημα της Δημοκρατίας. Ωστόσο είναι πολύ αμφίβολο κατά πόσο η κυβέρνηση θα ήταν διατεθειμένη να αναλάβει το πολιτικό κόστος μιας τέτοιας απόφασης, προσμετρώντας έστω το τι θα στοιχίσει στην άμυνα και την εθνική ασφάλεια αν αυτή δεν ακυρωθεί. Ακόμη ενδεχόμενα να εμμένει στην άποψη ότι η απόφαση της ήταν σωστή.

2. Να εμμένει στην άποψη της και όταν τα προβλήματα αρχίσουν να συσσωρεύονται και να επηρεάζουν αρνητικά την άμυνα, να προσπαθήσει να διαθέσει, εν μέσω οικονομικής κρίσης, πολύ περισσότερους πόρους για την άμυνα και να προσφέρει μεγαλύτερα κίνητρα με σκοπό (α) την εκ των υστέρων έστω πρόσληψη ακόμη μεγαλύτερου αριθμού ΣΥΟΠ για να καλύψει το μεγάλο κενό που θα δημιουργηθεί στο προσωπικό από τη μείωση της θητείας – χωρίς βέβαια να είναι σίγουρο ότι το μέτρο αυτό θα επιτύχει πλήρως αριθμητικά και ποιοτικά. (β) Ταυτόχρονα με το (α) να προχωρήσει χωρίς χρονοτριβή στην απόκτηση των απαραίτητων εξοπλιστικών συστημάτων και τεχνολογικών μέσων για αύξηση των ικανοτήτων της αλλά και για εξοικονόμηση ανθρώπινου δυναμικού, γεγονός που θα πάρει βέβαια κάποιο χρόνο για να επιτευχθεί. Ωστόσο τα οικονομικά δεδομένα και οι προτεραιότητες της κυβέρνησης σε άλλους τομείς, αποτελούν σοβαρή τροχοπέδη σε μια τέτοια επιλογή.

3. Να υποχρεωθεί να αναγνωρίσει την αδυναμία της Ε.Φ. και να προσαρμόσει τους στόχους, το δόγμα, την οργάνωση, την αποστολή και την στρατηγική της στις σμικρυνθείσες δυνατότητές της. Δηλαδή να περιοριστεί στην αντιμετώπιση λιγότερο απαιτητικών προκλήσεων και απειλών που να ανταποκρίνονται στα μικρά της μεγέθη και τις περιορισμένες ικανότητές της, εγκαταλείποντας στην ουσία άλλες σοβαρότερες προκλήσεις και απειλές κατά της ασφάλειας της. Αυτό ωστόσο θα γίνει ούτως η άλλως εκ των πραγμάτων γιατί θα επιβληθεί από τις πραγματικότητες που έχουν δημιουργηθεί, καθώς και από τα επιπλέον προβλήματα και κενά που θα προκύψουν στο στρατιωτικό τομέα από τη μείωση στη θητείας. Ειδάλλως θα υπάρχει χάσμα μεταξύ ικανοτήτων και στόχων, αφού τα μέσα δεν είναι επαρκεί για την επίτευξη τους.

4. Να αναγκαστεί η κυβέρνηση, αντίθετα με τις διακηρύξεις της, να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους εφέδρους, αυξάνοντας το βαθμό ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας της εφεδρείας, καθώς και τη συχνότητα της χρησιμοποίησης της για τις τρέχουσες λειτουργικές ανάγκες της Ε.Φ. Να επιχειρήσει δηλαδή να πληρώσει κενά που θα δημιουργηθούν από τη μείωση της θητείας σε ανθρώπινο δυναμικό απορροφώντας ολοένα και περισσότερο προσωπικό από την εφεδρεία – πράγμα που ενδεχομένως όπως και το (3) πιο πάνω να αποδειχθεί αναπόφευκτη επιλογή και ως το πιο άμεσο μέτρο που θα μπορούσε να ληφθεί. Αυτό ωστόσο θα αποτελέσει αντικείμενο δυσαρέσκειας και σημείο τριβής. Είναι πρόδηλο ότι η τρίτη και τέταρτη επιλογή και ίσως κάποια στοιχεία της δεύτερης περίπτωσης, ενδεχόμενα να αποτελέσουν το μίγμα των αποφάσεων για την αντιμετώπιση της προβληματικής κατάστασης που θα δημιουργηθεί.

Καταλήγοντας, η μελέτη αναφέρει πως «είναι απορίας άξιο αν η ηγεσία της Εθνικής Φρουράς και πιο συγκεκριμένα ο Αρχηγός του ΓΕΕΦ και οι στενοί του συνεργάτες δεν μπορούν να δουν τις συνέπειες της πολιτικής αυτής, καθώς και σε ποια μονοπάτια οδηγείται η εθνική ασφάλεια και η άμυνα του τόπου, ενώ αμετάβλητη και σταθερή παραμένει η τουρκική στρατιωτική παρουσία και απειλή στο νησί. Εκτός βέβαια αν έχουν εντελώς διαφορετική γνώμη».