Με το σταγονόμετρο ο εντοπισμός οστών Ε/κ

Στενεύουν όσο πάνε τα περιθώρια για τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων (ΔΕΑ) και για τη συνέχιση της ύπαρξής της, αφού ο αργός ρυθμός ανεύρεσης οστών αγνοουμένων δυσχεραίνει το έργο της, γεγονός που θα την οδηγήσει αναπόφευκτα στην αδράνεια. Την ανησυχητική αυτή πρόβλεψη φαίνεται να συμμερίζεται απόλυτα ο Επίτροπος για ανθρωπιστικά θέματα, Φώτης Φωτίου.
Ο κ. Φωτίου, σε δηλώσεις του στον ΡΕΠΟΡΤΕΡ, ανέφερε ότι «η δραματική μείωση των οστών των Ελληνοκυπρίων που βρίσκουμε σε τάφους στα κατεχόμενα-μιλάμε για μηδαμινά αποτελέσματα από τις εκταφές-, θα οδηγήσουν σε περιπέτεια την ίδια την υπόθεση των αγνοουμένων, αφού η εξέλιξη αυτή επηρεάζει αρνητικά το έργο της ΔΕΑ». «Όταν δεν έχεις οστά», πρόσθεσε ο κ. Φωτίου, «και δεν έχεις νέες πληροφορίες για να εντοπιστούν νέοι τάφοι, δεν ξέρω η ΔΕΑ τι μπορεί να κάνει ή πώς να προχωρήσει. Θα μένει άνευ αντικειμένου και ακριβώς εδώ είναι το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή. Εάν συνεχιστεί η δραματική αυτή μείωση ανεύρεσης οστών, τότε πολύ φοβάμαι ότι θα ολοκληρωθεί και το έργο της ΔΕΑ πολύ άδοξα», είπε.
Αναφορικά με τις άδειες, οι οποίες δόθηκαν από τον τουρκικό στρατό για εκταφές εντός των στρατιωτικών ζωνών στα κατεχόμενα, ο κ. Φωτίου είπε ότι «αυτό ήταν βέβαια μια θετική κίνηση και ενέργεια, αλλά μέσα σε αυτές τις περιοχές, τα 30 σημεία που μας είπαν ότι θα μπορούσαν να γίνουν εκταφές, η αποδέσμευση των οποίων θα γίνει σταδιακά στα επόμενα τρία χρόνια, υπολογίζουμε να βρούμε 60 με 70 αγνοούμενους και αν τους βρούμε, διότι τώρα πέντε μήνες μετά τίποτε δεν έχει ανευρεθεί».
 
ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ
Ο Επίτροπος για ανθρωπιστικά θέματα αναφέρθηκε και στη μεγάλη σημασία που έχουν, τόσο η απόφαση των Η.Ε. να δοθούν στη ΔΕΑ αρχεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ από τη μια και η σύσταση ομάδας εμπειρογνωμόνων για μελέτη αρχείων του Ερυθρού Σταυρού από την άλλη. «Η προσπάθεια να δοθούν στη ΔΕΑ αρχεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ξεκίνησε, τόσο σε επίπεδο διπλωματικό όσο και πολιτικό εδώ και πάρα πολλά χρόνια», μας είπε ο κ. Φωτίου. «Τα Η.Ε. καθυστέρησαν αρκετά να πάρουν την απόφαση σε ένα αίτημα της δικής μας πλευρά που εκκρεμούσε για πάρα πολλά χρόνια. Το ίδιο και στην περίπτωση του Ερυθρού Σταυρού. Θα σταλούν εμπειρογνώμονες εκ μέρους της Δημοκρατίας για να μελετήσουν τα αρχεία του Διεθνούς Ερυθρού σταυρού αυτά που έχουν αποχαρακτηριστεί της περιόδου 1965-1975  που θα βοηθήσουν το έργο μας. Η πρόσβαση στα αρχεία αυτά είναι σημαντική και πρέπει να θυμίσουμε ότι ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός ήταν παρών και στην Κύπρο και στην Τουρκία και ήρθε σε επαφή με τους Κύπριους αιχμαλώτους. Κάτι που θα μας δώσει την ευκαιρία να μελετήσουμε το ενδεχόμενο αιχμάλωτοί μας, οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο των αγνοουμένων, και οι οποίοι ήταν στις τουρκικές φυλακές και έμειναν πίσω να σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους. Καλές και οι δυο προσπάθειες και μακάρι να βρούμε πληροφορίες οι οποίες θα μας βοηθήσουν. Τα αρχεία που έχουν όμως βαρύτητα και σημασία και θα δώσουν όλες τις απαντήσεις επαναλαμβάνω, είναι αυτά του τουρκικού στρατού».
ΟΙ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
Αναφορικά με την εξέλιξη της έρευνας στα αρχεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού στη Γενεύη, ο κ. Φωτίου είπε ότι θα καταρτιστεί επιτροπή από εμπειρογνώμονες το συντομότερο δυνατό. «Θα προχωρήσουμε ταχύτατα στον καταρτισμό της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων και θα αρχίσουμε την προσπάθεια με την ελπίδα να βρούμε όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για το θέμα που θα μας βοηθήσουν στη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας». Ο Επίτροπος Προεδρίας ανέφερε πως το νομικό τμήμα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού εργάζεται προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης λύσης αναφορικά με το θέμα κάποιες απόρρητες πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα εν λόγω αρχεία και είναι πολύ σημαντικές για το θέμα των αγνοουμένων να τις πάρουμε με τη βοήθεια των δικών τους ανθρώπων εκεί».
 
ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ
Σε δηλώσεις του για το θέμα των ερευνών τόσο στα αρχεία των Η.Ε. όσο και σε αυτά του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, αλλά και την απογοητευτική εικόνα των εκταφών στις στρατιωτικές περιοχές στα κατεχόμενα, ο πρόεδρος της Παγκύπριας Επιτροπής Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων Νίκος Σεργίδης σημείωσε ότι «για την Επιτροπή όλα αυτά τα θέματα είναι ενιαία και συμπεριλαμβάνονται μέσα στο μεγάλο κομμάτι κατακράτησης πληροφοριών για την τύχη των αγνοουμένων. Όλοι είχαν τόσο νομική όσο και ηθική υποχρέωση τα στοιχεία αυτά να τα δώσουν αμέσως μετά τη λήξη των εχθροπραξιών ή τουλάχιστον το αργότερο μέχρι το 1975. Με βάση τη συνθήκη της Γενεύης για τους αιχμαλώτους πολέμου, η Τουρκία και ο τουρκικός στρατός είναι αυτοί που θα έπρεπε πρώτοι από όλους να δώσουν τα στοιχεία αυτά κάτι που ακόμα δεν έχουν κάνει. Επέρριψαν τις ευθύνες σε ανεξέλεγκτους Τουρκοκύπριους και μετά δεν ασχολήθηκε ξανά με το θέμα καταδικάζοντας με τον τρόπο αυτό και όλους εμάς τους συγγενείς των αγνοουμένων σε 42 χρόνια αγωνίας και αναμονής».
«Πρέπει όμως να πούμε ότι τότε διάφορα γεγονότα περιέπεσαν στην αντίληψη, τόσο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ όσο και του Ερυθρού Σταυρού και ενώ μπορούσαν να πράξουν περισσότερα σε πολλές περιπτώσεις δεν το έκαναν. Και αυτό το λέω χωρίς να θέλω να μειώσω την προσφορά τους κάθε άλλο», είπε ο κ. Σεργίδης, για να προσθέσει: «Υπάρχουν περιπτώσεις που είναι γνωστές όταν π.χ. είδαν ομάδα Τούρκων να συλλαμβάνει ομάδα Ε/κ αμάχων και να τους οδηγούν προς τα χωράφια δεν έκαναν κάτι για να τους σταματήσουν και αυτοί οι άνθρωποι μέχρι τώρα είναι αγνοούμενοι. Ούτε και ποτέ είπαν ότι βρέθηκαν μάρτυρες αυτού του περιστατικού. Και εδώ και σε άλλες γνωστές περιπτώσεις δεν ανέφεραν και δεν έκαναν το παραμικρό». «Εδώ και πάρα πολλά χρόνια όλες οι κυβερνήσεις έκαναν προσπάθειες για να μας επιτραπεί να δούμε τα αρχεία αυτά με την ελπίδα ότι θα βρεθούν σημαντικά στοιχεία που θα βοηθήσουν στην υπόθεσή μας και πάντα απαντούσαν με μισόλογα. Τώρα όμως, έστω και με την τόση, και τολμώ να το πω, εγκληματική καθυστέρηση ελπίζουμε να ανοίξει ένα καινούργιο κεφάλαιο και να φέρει κάποια καλά αποτελέσματα».
 
ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΓΝΩΡΙΖΑΝ
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Αγνοουμένων υποστήριξε ακόμα ότι και οι κυβερνήσεις των χωρών που είχαν αποσπάσματα στην Κύπρο την περίοδο αυτή γνώριζαν και δεν είπαν ποτέ τίποτα γι’ αυτό. «Η Επιτροπή είναι σε θέση να γνωρίζει», επισήμανε ο κ. Σεργίου «ότι οι επικεφαλής των αποσπασμάτων που βρισκόντουσαν στην Κύπρο τότε, Βρετανία, Καναδάς Σουηδία, Δανία, Νορβηγία κλπ., εκτός από την έκθεσή τους προς τα Η.Ε. συνέτασσαν και απέστελλαν για τα πεπραγμένα τους και έκθεση προς τις κυβερνήσεις των χωρών τους, οι οποίες ποτέ δεν έδωσαν την παραμικρή πληροφορία στη δική μας κυβέρνηση. Έστω  ακόμα και όταν δημιουργήθηκε η ΔΕΑ θα μπορούσαν να καταθέσουν εκεί τα όποια στοιχεία είχαν για να αρχίσει από εκεί η διερεύνηση των πληροφοριών. Ποτέ όμως δεν έδωσε κανένας τίποτα». «Για να είμαστε δίκαιοι ο μόνος που συνέταξε δύο ή τρεις εκθέσεις είναι ο Ερυθρός Σταυρός αναφορικά με το θέμα των αιχμαλώτων μας στις τουρκικές φυλακές και το πώς ήταν παρών στην καταγραφή και την ανταλλαγή τους. Επίσης, αναφέρονται στις εκθέσεις αυτές οι περιπτώσει έξι ή επτά αιχμαλώτων που ενώ τους κατέγραψαν δεν τους βρήκαν πουθενά όταν έγιναν οι ανταλλαγές».  «Παρ’ όλη τη βοήθεια όμως που πρόσφερε ο Ερυθρός Σταυρός, και εδώ υπάρχουν κραυγαλέες περιπτώσεις που θα μπορούσε να κάνει κάτι και δεν το έπραξε. Για παράδειγμα, σε χωριό της Κερύνειας μετά την εισβολή μια μητέρα με τον 17χρονο γιο της έμειναν εγκλωβισμένοι στο σπίτι τους. Τους κατέγραψαν και τους επισκεπτόντουσαν και τους μοίραζαν τρόφιμα. Μια μέρα, δέκα με δώδεκα μέρες μετά τη λήξη των εχθροπραξιών, Τούρκοι στρατιώτες πήγαν πήραν τον νεαρό με τη δικαιολογία ότι τον θέλουν να τους βοηθήσει να μεταφέρουν έπιπλα και ακόμα δεν έχει επιστρέψει. Η μητέρα του κατήγγειλε το γεγονός στον Ερυθρό Σταυρό που την επισκέφθηκε την επομένη, όμως δεν έγινε ποτέ καμιά έρευνα για το γεγονός. Πιθανόν εάν υπήρχε μια κινητοποίηση να γνωρίζαμε τι έγινε, πιθανόν να επέστρεφε αλλά και στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσαμε να μάθουμε έστω και αν τον πήραν κάπου και τον σκότωσαν δεν θα τον ψάχναμε για 42 χρόνια». «Και είναι αυτό που λέμε τώρα οι συγγενείς των αγνοουμένων», μας είπε ο κ. Σεργίδης, για να προσθέσει «τότε ελπίζαμε ότι είναι ζωντανοί και θα γυρνούσαν και απαιτούσαμε να γυρίσουν. Τώρα, μετά από τόσα χρόνια, απαιτούμε να μας δοθούν τα λείψανά τους για να τους θάψουμε σύμφωνα με τη θρησκεία μας για να τελειώσει και το δικό μας μαρτύριο και η δική μας αγωνία».