Δέκα πολιτικά συμπεράσματα των βουλευτικών εκλογών

1.    Η τεράστια αύξηση της αποχής δείχνει ότι οι πολίτες απαξίωσαν τις πραγματικές δυνατότητες του πολιτικού συστήματος, ότι δεν θεώρησαν ικανοποιητικές τις προσφερόμενες πολιτικές επιλογές και ότι η πολιτική διαχείριση πρόσφατων σημαντικών πολιτικών ζητημάτων κρίθηκε ως ανεπαρκής, ενώ η ευρεία σκανδαλολογία επηρέασε σχεδόν οριζόντια τα παραδοσιακά κόμματα και υποβοήθησε εκλογικά τα μικρότερα κόμματα, που συσπειρώθηκαν περαιτέρω λόγω της άστοχης αλλαγής του εκλογικού νόμου που εκλήφθηκε ως επίθεση εναντίον τους.

2.    Η σημαντική μείωση του ποσοστού του ΔΗΣΥ, παρά το λεγόμενο «success story» στην οικονομία, παρά την παρουσιαζόμενη ως θετική προοπτική επίλυσης του Κυπριακού και παρά τη μεγάλη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η διαχείριση της εκτελεστικής εξουσίας, δείχνει ότι ο Συναγερμός δεν κατάφερε να πείσει την ευρύτερη κοινωνία για την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης, την οποία χρησιμοποίησε ως προμετωπίδα κατά την προεκλογική περίοδο. Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι η προσπάθεια της ηγεσίας του ΔΗΣΥ για παρουσίαση του κόμματος ως «σύγχρονου», «φιλελεύθερου» και «ευρωπαϊκού», που επιδιώκει τη λύση του Κυπριακού, δεν συνάδει με τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής βάσης του, αφού πολιτικοί σχηματισμοί που τοποθετήθηκαν δεξιότερα κατάφεραν να καταγράψουν σημαντική εκλογική παρουσία λειτουργώντας ελκυστικά για τους δεξιούς ψηφοφόρους.

3.    Η μεγάλη μείωση του ποσοστού του ΑΚΕΛ, παρά την εφαρμογή πολιτικών νεοφιλελευθερισμού και λιτότητας και παρά την επιβολή πολιτικά βίαιων αποφάσεων όπως το κούρεμα καταθέσεων από την κυβέρνηση του ΔΗΣΥ, δείχνει ότι το ΑΚΕΛ δεν κατάφερε να πείσει ότι διαθέτει μια εναλλακτική προοδευτική πολιτική πρόταση, η οποία να είναι συγκεκριμένη, ρεαλιστική και εφαρμόσιμη. Επίσης, η συνέχιση και η αποδοχή της πολιτικής απομόνωσης στην οποία το ΑΚΕΛ έχει ουσιαστικά περιέλθει από το 2011, λειτούργησε αποτρεπτικά για ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ, οι οποίοι, χωρίς να βρίσκονται στον στενό κομματικό πυρήνα, υποστήριζαν παραδοσιακά το κόμμα της Αριστεράς, στη βάση μιας κουλτούρας ευρύτερων συνεργασιών με δυνάμεις της Κεντροαριστεράς και του Κέντρου, που δημιουργούσαν προοπτικές διαχείρισης της εκτελεστικής εξουσίας.

4.    Η μικρή μείωση του ποσοστού του ΔΗΚΟ αποτελεί επιτυχία σε σχέση με τις μεγάλες απώλειες που είχαν τα άλλα παραδοσιακά κόμματα και λειτουργεί σταθεροποιητικά για τη σημερινή ηγεσία του κόμματος. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία, κατά την οποία τα δύο μεγάλα κόμματα κατέγραψαν μεγάλες εκλογικές απώλειες, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως σημαντική πολιτική ευκαιρία, κατά την οποία το κόμμα του Κέντρου θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης για κεντρογενείς ψηφοφόρους αυτών των κομμάτων, που τελικά προτίμησαν να υποστηρίξουν μικρότερα κόμματα ή να τηρήσουν αποχή. Ειδικότερα, αυτοί οι περιορισμοί μπορεί να θεωρηθεί ότι οφείλονται στη σταθερή κοινοβουλευτική σύμπλευση με την ηγεσία του ΔΗΣΥ για τα θέματα της οικονομίας, στην εκφορά σκληρού αντιπαραθετικού λόγου προς διάφορες κατευθύνσεις και στον περιορισμό των τοποθετήσεων για το Κυπριακό σε κριτικές προσεγγίσεις χωρίς την κατάθεση εναλλακτικών δημιουργικών προτάσεων.

5.    Η μεγάλη μείωση του ποσοστού της ΕΔΕΚ προκύπτει ως αποτέλεσμα μιας σειράς από αμφιλεγόμενες επιλογές σχετικά με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, με τη διαχείριση εσωτερικών κομματικών θεμάτων, με τη στελέχωση των ψηφοδελτίων και με την επικέντρωση στο Κυπριακό στη βάση της διαφοροποίησης σε σχέση με την υποστήριξη της διζωνικής - δικοινοτικής ομοσπονδίας ως της επιδιωκόμενης μορφής λύσης.

6.    Η αύξηση του ποσοστού των Οικολόγων συνδέεται με την επιλογή της συνεργασίας τους με διάφορες ομάδες και πρωτοβουλίες πολιτών, με την έως τώρα απουσία διασύνδεσης στελεχών του κινήματος με φαινόμενα σκανδάλων και με την προηγούμενη ανάπτυξη έντονης κοινοβουλευτικής δράσης, ενώ επίσης η απουσία εναλλακτικών επιλογών στον πολιτικό χώρο που βρίσκεται πέραν της Δεξιάς οδήγησε μια μερίδα προοδευτικών ψηφοφόρων στο Κίνημα Οικολόγων με τη μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής.

7.    Η είσοδος στη Βουλή της Συμμαχίας Πολιτών, παρά τη μείωση του ποσοστού που έλαβε σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές, δείχνει ότι ο επικεφαλής της Συμμαχίας Πολιτών έχει καταφέρει να εδραιωθεί ως πολιτική προσωπικότητα και να συγκεντρώσει στο περιβάλλον του έναν ικανό αριθμό στελεχών διαφορετικών πολιτικών προελεύσεων.

8.    Η είσοδος στη Βουλή της Αλληλεγγύης, υπό τη μορφή της συνεργασίας της Ελένης Θεοχάρους με το ΕΥΡΩΚΟ, δείχνει ότι η υψηλή δημοτικότητα της ευρωβουλευτού λειτούργησε θετικά για μια μερίδα ψηφοφόρων και ότι ένα μέρος του δεξιού εκλογικού ακροατηρίου είναι δεκτικό στον πολιτικό λόγο που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερες εθνικές αναφορές, οι οποίες για τους περισσότερους πολίτες ακούγονται παρωχημένες.

9.    Η είσοδος του ΕΛΑΜ στη Βουλή, με υπερπολλαπλάσιο ποσοστό σε σχέση με αυτό που κατέγραψε στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, δείχνει ότι πλέον οι ακροδεξιές πολιτικές θέσεις και οι εξτρεμιστικές πολιτικές πρακτικές συναντούν ευρύτερη ανταπόκριση, η οποία υποτιμήθηκε σφόδρα από τις δυνάμεις του λεγόμενου «δημοκρατικού τόξου», που προσέφεραν προεκλογική πολιτική νομιμοποίηση στο ΕΛΑΜ, μέσα από την αδράνειά τους, την αποσπασματική υιοθέτηση ακραίας ρητορικής και τη γενικότερη πολιτική ανεπάρκεια.

10.    Η στελέχωση της νέας Βουλής από πλευράς προσώπων, με ορισμένες εξαιρέσεις, εκ πρώτης όψεως φαίνεται να διαψεύδει τις προσδοκίες για αντικατάσταση των προηγούμενων «παλαιών» βουλευτών με «νέους» καλύτερους βουλευτές. Παρά την παρουσία πολλών ικανών πολιτικών στελεχών στα ψηφοδέλτια των κομμάτων, σε κάποιες περιπτώσεις επικράτησαν πρόσωπα που δημιουργούν προοπτικές γραφικής παρουσίας, η οποία θα γίνει αισθητή σύντομα, και προοπτικές ανεπαίσθητης παρουσίας, η οποία δεν θα γίνει αντιληπτή ποτέ.