Η Κύπρος πέτυχε τη μείωση των πιθανοτήτων γέννησης παιδιών με θαλασσαιμία
17:07 - 27 Μαΐου 2016
Δύο χιλιάδες περίπου γεννήσεις ατόμων με θαλασσαιμία έχουν αποτραπεί στην Κύπρο τα τελευταία 40 χρόνια, μέσα από το πρόγραμμα πρόληψης το οποίο εφαρμόστηκε στην Κύπρο στις αρχές του '80 και μέσα από τη λειτουργία του Εργαστηρίου για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο της Θαλασσαιμίας.
Με την εισαγωγή της προγεννητικής εξέτασης, η Κύπρος πέτυχε τη μείωση των πιθανοτήτων γέννησης παιδιών με θαλασσαιμία, ενώ τα τελευταία 14 χρόνια γεννήθηκαν μόνο 51 παιδιά με τη νόσο έναντι των 414 παιδιών που αναμενόταν να γεννηθούν, χωρίς το συγκεκριμένο προγεννητικό έλεγχο.
Στο μεταξύ, με την εισαγωγή του προγράμματος πρόληψης και τη λειτουργία Εργαστηρίου για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο της Θαλασσαιμίας έχουν εξοικονομηθεί εκατομμύρια ευρώ για τη θεραπευτική αντιμετώπιση και έχει αποφευχθεί μεγάλο κοινωνικό κόστος.
Στο Εργαστήριο για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο εξετάζονται πάνω από 10 χιλιάδες άτομα ετησίως, για να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι φορείς της Θαλασσαιμίας ή όχι και συμβουλεύει τα άτομα αυτά αναλόγως του αποτελέσματος.
Στην Κύπρο οι θαλασσαιμικοί σήμερα ανέρχονται στους 620, ενώ στην Κλινική Θαλασσαιμίας στη Λευκωσία παρακολουθούνται σήμερα περίπου 560 πάσχοντες Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, με τις μεταγγίσεις καθημερινά να αγγίζουν τις 40.
Σε δημοσιογραφική διάσκεψη, που δόθηκε σήμερα με αφορμή τα 40 χρόνια λειτουργίας του Κέντρου Θαλασσαιμίας, η Υπεύθυνη του Εργαστηρίου Πληθυσμιακού Ελέγχου για τη Θαλασσαιμία, Δρ. Κωνσταντία Βωνιάτη, αναφέρθηκε στον τεράστιο όγκο εργασίας που επιτελεί το Εργαστήριο, σημειώνοντας πως από το 1976 έχουν εξεταστεί 335 χιλιάδες πολίτες.
Πρόσθεσε ότι από το 1995 που υπάρχουν μηχανογραφημένα τα στοιχεία για τον αριθμό των φορέων της Θαλασσαιμίας μέχρι το 2015 βρέθηκαν 17.467 άτομα να είναι φορείς, σε ένα αριθμό 133.020 πολιτών, ποσοστό δηλαδή που ανέρχεται στο 13,1%.
Η Υπεύθυνη Ιατρός της Κλινικής Θαλασσαιμίας στο Μακάρειο Νοσοκομείο, Σωτηρούλα Χρίστου, είπε ότι η Κύπρος έχει από τα πιο ψηλά ποσοστά φορέων Θαλασσαιμίας, σημειώνοντας ότι ένας στους εφτά Κυπρίους είναι φορέας της β-θαλασσαιμίας και ένα στα 49 ζευγάρια είναι και οι δύο φορείς της β-θαλασσαιμίας.
Εξάλλου, πρόσθεσε ότι ένα στα 158 νεογέννητα αναμένεται να είναι ομόζυγο της β-θαλασσαιμίας, ενώ σημείωσε πως η συχνότητα των ομοζυγωτών για τη β-θαλασσαιμία στον πληθυσμό είναι ένας στους 1.000.
Η κ. Χριστού συνέχισε λέγοντας πως ένα ποσοστό της τάξης του 25% του πληθυσμού είναι φορείς της α-θαλασσαιμίας, ενώ 1.500 είναι φορείς της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας.
Ο Υπουργός Υγείας, Γιώργος Παμπορίδης, διαβεβαίωσε ότι πρόθεση του Υπουργείου του είναι να εγκύψει στα πρόβλημα που ταλανίζουν τους θαλασσαιμικούς, ώστε να βοηθήσει τη συγκεκριμένη μερίδα των συνανθρώπων μας “να συνεχίσει να αποτελεί ένα αιμοδότη στην ίδια την κοινωνία και να μην αντιμετωπίζεται από κάποιους ως μπελάς”.
Ο ρόλος της εκκλησίας στην επιτυχία του έργου του Εργαστηρίου για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο είναι καθοριστικότατος, αφού ζητά από όλα τα ζευγάρια την έκδοση πιστοποιητικού εξέτασης για τη θαλασσαιμία, πριν από την τέλεση του μυστηρίου του γάμου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Χρυσόστομος Β`, είπε πως τα αποτελέσματα της 40χρονης λειτουργίας του Κέντρου Θαλασσαιμίας δικαιώνουν την απόφαση της Εκκλησίας να συμβάλει στο πρόγραμμα αυτό, τονίζοντας πως η εξειδικευμένη ιατρική αντιμετώπιση των ασθενών με θαλασσαιμία έχει ως αποτέλεσμα να αυξήσει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης των παιδιών με θαλασσαιμία, σε βαθμό που σήμερα να μπορούν να ζουν ως ενήλικες και να έχουν τις δικές τους οικογένειες και υγιεί παιδιά.
Ο Διευθυντής των Ιατρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, Πέτρος Μάτσας, ανέφερε πως το Εργαστήριο Πληθυσμιακού Ελέγχου για την πρόληψη της θαλασσαιμίας αποτελεί μέχρι σήμερα πρότυπο και παράδειγμα για άλλες χώρες, για να προσθέσει ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα από την εφαρμογή του κατορθώθηκε η ασθένεια να τεθεί υπό έλεγχο.
Τι είναι η θαλασσαιμία
Η θαλασσαιμία ή μεσογειακή αναιμία, είναι μια κληρονομική διαταραχή του αίματος που χαρακτηρίζεται από λιγότερη αιμοσφαιρίνη και λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια στο σώμα από το κανονικό.
Η θαλασσαιμία κατηγοριοποιείται σε δύο βασικούς τύπους την α-θαλασσαιμία και τη β-θαλασσαιμία που έχουν διάφορες υποκατηγορίες. Μία απ’ αυτές τις υποκατηγορίες στη β-θαλασσαιμία είναι η μεσογειακή αναιμία ή νόσος του Cooley.
Η αιμοσφαιρίνη είναι η ουσία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, που τους επιτρέπει να μεταφέρουν οξυγόνο. Χαμηλή αιμοσφαιρίνη και λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορεί να προκαλέσουν αναιμία.
Με την εισαγωγή της προγεννητικής εξέτασης, η Κύπρος πέτυχε τη μείωση των πιθανοτήτων γέννησης παιδιών με θαλασσαιμία, ενώ τα τελευταία 14 χρόνια γεννήθηκαν μόνο 51 παιδιά με τη νόσο έναντι των 414 παιδιών που αναμενόταν να γεννηθούν, χωρίς το συγκεκριμένο προγεννητικό έλεγχο.
Στο μεταξύ, με την εισαγωγή του προγράμματος πρόληψης και τη λειτουργία Εργαστηρίου για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο της Θαλασσαιμίας έχουν εξοικονομηθεί εκατομμύρια ευρώ για τη θεραπευτική αντιμετώπιση και έχει αποφευχθεί μεγάλο κοινωνικό κόστος.
Στο Εργαστήριο για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο εξετάζονται πάνω από 10 χιλιάδες άτομα ετησίως, για να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι φορείς της Θαλασσαιμίας ή όχι και συμβουλεύει τα άτομα αυτά αναλόγως του αποτελέσματος.
Στην Κύπρο οι θαλασσαιμικοί σήμερα ανέρχονται στους 620, ενώ στην Κλινική Θαλασσαιμίας στη Λευκωσία παρακολουθούνται σήμερα περίπου 560 πάσχοντες Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, με τις μεταγγίσεις καθημερινά να αγγίζουν τις 40.
Σε δημοσιογραφική διάσκεψη, που δόθηκε σήμερα με αφορμή τα 40 χρόνια λειτουργίας του Κέντρου Θαλασσαιμίας, η Υπεύθυνη του Εργαστηρίου Πληθυσμιακού Ελέγχου για τη Θαλασσαιμία, Δρ. Κωνσταντία Βωνιάτη, αναφέρθηκε στον τεράστιο όγκο εργασίας που επιτελεί το Εργαστήριο, σημειώνοντας πως από το 1976 έχουν εξεταστεί 335 χιλιάδες πολίτες.
Πρόσθεσε ότι από το 1995 που υπάρχουν μηχανογραφημένα τα στοιχεία για τον αριθμό των φορέων της Θαλασσαιμίας μέχρι το 2015 βρέθηκαν 17.467 άτομα να είναι φορείς, σε ένα αριθμό 133.020 πολιτών, ποσοστό δηλαδή που ανέρχεται στο 13,1%.
Η Υπεύθυνη Ιατρός της Κλινικής Θαλασσαιμίας στο Μακάρειο Νοσοκομείο, Σωτηρούλα Χρίστου, είπε ότι η Κύπρος έχει από τα πιο ψηλά ποσοστά φορέων Θαλασσαιμίας, σημειώνοντας ότι ένας στους εφτά Κυπρίους είναι φορέας της β-θαλασσαιμίας και ένα στα 49 ζευγάρια είναι και οι δύο φορείς της β-θαλασσαιμίας.
Εξάλλου, πρόσθεσε ότι ένα στα 158 νεογέννητα αναμένεται να είναι ομόζυγο της β-θαλασσαιμίας, ενώ σημείωσε πως η συχνότητα των ομοζυγωτών για τη β-θαλασσαιμία στον πληθυσμό είναι ένας στους 1.000.
Η κ. Χριστού συνέχισε λέγοντας πως ένα ποσοστό της τάξης του 25% του πληθυσμού είναι φορείς της α-θαλασσαιμίας, ενώ 1.500 είναι φορείς της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας.
Ο Υπουργός Υγείας, Γιώργος Παμπορίδης, διαβεβαίωσε ότι πρόθεση του Υπουργείου του είναι να εγκύψει στα πρόβλημα που ταλανίζουν τους θαλασσαιμικούς, ώστε να βοηθήσει τη συγκεκριμένη μερίδα των συνανθρώπων μας “να συνεχίσει να αποτελεί ένα αιμοδότη στην ίδια την κοινωνία και να μην αντιμετωπίζεται από κάποιους ως μπελάς”.
Ο ρόλος της εκκλησίας στην επιτυχία του έργου του Εργαστηρίου για τον Πληθυσμιακό Έλεγχο είναι καθοριστικότατος, αφού ζητά από όλα τα ζευγάρια την έκδοση πιστοποιητικού εξέτασης για τη θαλασσαιμία, πριν από την τέλεση του μυστηρίου του γάμου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Χρυσόστομος Β`, είπε πως τα αποτελέσματα της 40χρονης λειτουργίας του Κέντρου Θαλασσαιμίας δικαιώνουν την απόφαση της Εκκλησίας να συμβάλει στο πρόγραμμα αυτό, τονίζοντας πως η εξειδικευμένη ιατρική αντιμετώπιση των ασθενών με θαλασσαιμία έχει ως αποτέλεσμα να αυξήσει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης των παιδιών με θαλασσαιμία, σε βαθμό που σήμερα να μπορούν να ζουν ως ενήλικες και να έχουν τις δικές τους οικογένειες και υγιεί παιδιά.
Ο Διευθυντής των Ιατρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, Πέτρος Μάτσας, ανέφερε πως το Εργαστήριο Πληθυσμιακού Ελέγχου για την πρόληψη της θαλασσαιμίας αποτελεί μέχρι σήμερα πρότυπο και παράδειγμα για άλλες χώρες, για να προσθέσει ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα από την εφαρμογή του κατορθώθηκε η ασθένεια να τεθεί υπό έλεγχο.
Τι είναι η θαλασσαιμία
Η θαλασσαιμία ή μεσογειακή αναιμία, είναι μια κληρονομική διαταραχή του αίματος που χαρακτηρίζεται από λιγότερη αιμοσφαιρίνη και λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια στο σώμα από το κανονικό.
Η θαλασσαιμία κατηγοριοποιείται σε δύο βασικούς τύπους την α-θαλασσαιμία και τη β-θαλασσαιμία που έχουν διάφορες υποκατηγορίες. Μία απ’ αυτές τις υποκατηγορίες στη β-θαλασσαιμία είναι η μεσογειακή αναιμία ή νόσος του Cooley.
Η αιμοσφαιρίνη είναι η ουσία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, που τους επιτρέπει να μεταφέρουν οξυγόνο. Χαμηλή αιμοσφαιρίνη και λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορεί να προκαλέσουν αναιμία.