Οι τελευταίοι σαμουράι

20:27 - 08 Απριλίου 2016

ΔΙΕΘΝΗ

Όλοι ξέρουν ποιοι ήταν οι σαμουράι: Η φιγούρα του θανάσιμου αριστοκράτη πολεμιστή, που διάγει τον βίο του βάσει του αυστηρού κώδικα τιμής του «μπουσίντο», περιβάλλεται από μια αίγλη θρύλου και δέους. Εν αντιθέσει με την πορεία της Δύσης, η Ιαπωνία παρέμεινε φεουδαρχία μέχρι και τα μέσα του 19ου αιώνα, αποτελώντας ένα «παράθυρο στον χρόνο», μια ματιά σε μια εποχή που σε άλλα μέρη του κόσμου είχε παρέλθει προ πολλού.

Το απότομο τέλος της φεουδαρχίας ήρθε με την Παλινόρθωση Μέιτζι το 1868, που επανέφερε τις εξουσίες στον αυτοκράτορα: μέχρι τότε, αν και υπήρχαν αυτοκράτορες, δεν ήταν οι απόλυτοι άρχοντες στο σύστημα του Σογκουνάτου Τοκουγκάβα, το οποίο έλαβε τέλος το 1867. Καταλύτης για το «σπάσιμο» του απομονωτισμού της φεουδαρχικής Ιαπωνίας ήταν η παρέμβαση του ναυάρχου Μάθιου Πέρι το 1853, ο οποίος μπήκε στον κόλπο του Έντο με τέσσερα σύγχρονα πολεμικά πλοία, μετά από μια σειρά γεγονότων κατά τα οποία το παλαιό σύστημα προσπάθησε με κάθε τρόπο να αντισταθεί στις επιταγές των καιρών. Το ταπεινωτικό αυτό συμβάν, σε συνδυασμό με άλλες τάσεις που είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται (όπως η αυξημένη παρουσία πλοίων και δυνάμεων της Δύσης στην περιοχή) έκανε μεγάλο μέρος της ιαπωνικής κοινωνίας και ηγεσίας να συνειδητοποιήσει ότι η χώρα είχε μείνει πίσω- και αυτό που ακολούθησε ήταν μια άνευ προηγουμένου κούρσα, που είχε αποτέλεσμα μέσα σε 50 χρόνια η μέχρι τότε μεσαιωνικών χαρακτηριστικών Ιαπωνία να εξελιχθεί σε μια καθ'όλα σύγχρονη, εκβιομηχανισμένη χώρα, με αξιώσεις υπερδύναμης.

Οι σαμουράι, όπως είχαν υπάρξει ανά τους αιώνες, ήταν αναχρονισμός, και με την Παλινόρθωση Μέιτζι και το τέλος της φεουδαρχίας ακολούθησε η απαγόρευση να φέρουν ξίφη. Ήταν το τέλος της εποχής των σαμουράι- ωστόσο το «μπουσίντο» επέζησε με τον τρόπο του σε μεγάλο βαθμό και στη σύγχρονη Ιαπωνία, ως ηθικός κώδικας/ κώδικας τιμής.

Όπως και να έχει το ιστορικό αυτό παράδοξο – της διατήρησης του μεσαιωνικού χαρακτήρα κατά τον 19ο αιώνα- σημαίνει ότι στις ημέρες μας έφτασαν φωτογραφίες των τελευταίων σαμουράι, οι οποίες, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι χρωματισμένες με το χέρι – δίνοντας μια μοναδική εικόνα μιας άλλης εποχής, η οποία μπόρεσε να επιζήσει αρκετά για να «συναντηθεί» με την τεχνολογία του σύγχρονου κόσμου.