Εσείς ξέρετε από πού πήρε το όνομά του ο Δήμος σας;

11:23 - 06 Απριλίου 2016

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Εσείς ξέρετε από πού πήρε το όνομά του ο Δήμος σας; Εάν όχι, τότε να σας διαφωτίσουμε. Κάνοντας αρχή με την Επαρχία Λευκωσίας, επιλέξαμε μερικούς από τους γνωστότερους δήμους της, προκειμένου να ανατρέξουμε σε ιστορικά αρχεία και να εξακριβώσουμε την πηγή προέλευσης του κάθε ονόματος, τις υποθέσεις, τις εικασίες, ακόμη και τις έγγραφες αποδείξεις που υπάρχουν για κάποια εξ αυτών.

Λακατάμια

Αρχή κάνουμε με το Δήμο της Λακατάμιας. Μια δημοφιλής υπόθεση θέλει τη Λακατάμια να κατάγεται από την αρχαία Σπάρτη με το όνομα Λακεδαίμων το οποίο, παρεφθαρμένο από το χρόνο, κατέληξε, στα χρόνια των Λουζινιανών, στο σημερινό όνομα.

Η υπόθεση αυτή στηρίζεται σε μια ισχνή και αόριστη μαρτυρία ενός Βυζαντινού συγγραφέα, του Στέφανου Βυζάντιου, τον οποίο ο Κυριάκος Χατζηιωάννου τοποθετεί στον 5ο ή 6ο αιώνα μ.Χ., και του οποίου το έργο χάθηκε και σώθηκε μια Επιτομή που έκαμε κάποιος με το όνομα Ερμόλαος. Στην Επιτομή αυτή μετά από κατάλογο παραλιακών πόλεων της Κύπρου γράφει, και δίνει ένα κατάλογο ονομάτων μεταξύ των οποίων και το όνομα «Λακεδαίμων» χωρίς καμιά απολύτως πρόσθετη πληροφορία.

Η πιθανότερη ωστόσο καταγωγή του ονόματος της Λακατάμιας πρέπει να συνδέεται με τα πολλά αλακάτια που για αιώνες ήταν μέρος της αγροτικής ζωής της περιοχής. Καθώς ήταν πλούσια σε υπόγεια (σε μικρό βάθος) νερά η περιοχή, τα αλακάτια ήταν ο μοναδικός τρόπος άντλησης για την άρδευση κατά τους θερινούς μήνες. Μέχρι το 1945 ήταν καταγραμμένοι περίπου 80 τέτοιοι αλακατόλακκοι που αντλούσαν από βάθος μέχρι 30 πόδια.

Στρόβολος

Για την ονομασία Στρόβολος υπάρχουν πολλές εκδοχές. Η μία αναφέρει ότι προέρχεται από τους ανεμοστρόβιλους που δημιουργούνται στη περιοχή.

Μία δεύτερη, όμως και πιθανότερη, αναφέρει ότι προέρχεται από το αρχαίο όνομα ενός πεύκου που φυτρώνει στη περιοχή και λεγόταν Στρόβιλος.

Λατσιά

Το όνομα «Λατσιά» κατ' ακρίβεια προφέρεται «Λαchιά», αλλά συμβατικά γράφεται Λατσιά.

Το όνομα προέρχεται από το «λατσίν» (που σημαίνει μικρό πηγάδι ή αβαθής λάκκος, δηλαδή τρύπα). Το Λατσιά προέρχεται από τα πολυάριθμα λατσιούθκια (δηλ. μικρούς αβαθείς λάκκους) που ήταν παρόντα στην περιοχή και χρησιμοποιούνταν για άρδευση και ύδρευση των ζώων.

Σύμφωνα με την παράδοση, η περιοχή ήταν πολύ εύφορη και πλούσια σε υπόγειο νερό, σε σημείο που αν κάποιος έσκαβε ένα λάκκο (δηλ. μια τρύπα) βάθους 5 ποδιών (1,52 μ), θα έβρισκε νερό. Δεν είναι ασύνηθες να βρίσκουμε παρόμοια τοπωνύμια στην Κύπρο, όπως το χωριό Λατσί στην Πόλη Χρυσοχούς. Το όνομα είναι στον πληθυντικό (Λατσιά), λόγω του ότι υπήρχαν πολλοί λάτσιοι (λάκκοι).

Το όνομα μπορεί να εντοπιστεί στο «EXCERPTA CYPRIA», ένα χρονικό που γράφτηκε από το Λεόντιο Μαχαιρά το 16ο αιώνα («Κυπριακά Χρονικά», έτος ΙΓ', 1937, σελίδες 1, 2, 3 και 52). Η παλαιότερη αναφορά του ονόματος χρονολογείται στις 14 Δεκεμβρίου 1533. Το προάστειο αναφέρεται ως «Lachia» στους Βενετικούς χάρτες των 14ου μέχρι 17ου αιώνα. Το 1878, ο Herbert Horatio Kitchener, Υπολοχαγός του Βασιλικού Μηχανικού της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ορίστηκε για να χαρτογραφήσει το νησί, παράγοντας τον πρώτο πλήρως τριγωνομετρημένο χάρτη της Κύπρου (1881) και «μετονόμασε» το προάστειο σε «Laxia».

Οι περισσότεροι χάρτες της Κύπρου πριν και μετά την ανεξαρτησία και, για πολλά χρόνια μετά, παράγονταν από το Ηνωμένο Βασίλειο (Διεύθυνση Υπερπόντιων Χαρτογραφήσεων, Στρατιωτική Χαρτογράφηση Η.Β.). Υιοθέτησαν τα ονόματα του Kitchener και, έτσι, το όνομα Laxia βρίσκεται σε πολλές σειρές χαρτών, μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Από περίπου το 1985 μέχρι το 1993, οι περισσότεροι χάρτες αναφέρουν το προάστειο ως Latsia / Λατσιά.

Τσέρι

Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια (εκδ. 1989), το Τσέρι πήρε το όνομά του από τη λέξη «τζιερίν» (κερί) λόγω των πολλών μελισσιών τα οποία παρήγαγαν μέλι και κερί.

Άλλες εκδοχές υποδηλούν ότι το όνομα προήλθε από το τοπωνύμιο «Ξέρι», το οποίο προηγήθηκε της ονομασίας «Τσέρι» και πιστεύεται ότι προήλθε από την έλλειψη υδάτινων πόρων που χαρακτήριζε ανέκαθεν την περιοχή. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, το χωριό ήταν αρχικά κτισμένο στην περιοχή «Τρυπί» που βρίσκεται σήμερα προς τα νότια και συνορεύει με τις κοινότητες Μαρκίου και Αναλυόντα. Η περιοχή «Τρυπί» αναφέρεται σε χάρτες του 16ου και 17ου αιώνα.

Και οι δύο ονομασίες αναφέρονται σε επίσημα έγγραφα σε διάφορες περιόδους, ενώ η ονομασία «Ξέρι» συναντάται τόσο σε πιστοποιητικά γέννησης και τίτλους ιδιοκτησίας μέχρι τη δεκαετία του 1960, όσο και σε σημερινούς τοπογραφικούς χάρτες. Η ονομασία «Τσέρι» συναντάται επίσης σε έγγραφα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου το 1820 (Κώστας Παπαγεωργίου, Τσέρι, από χωριό σε προάστιο, 1991 και Σοφοκλής Κάκουρος, Μια περασμένη εποχή, 1991)

Έγκωμη

Το όνομα της προήλθε από τις λέξεις νέα κώμη, απ' όπου και προήλθε η ονομασία Νέγκωμη και τελικά Έγκωμη.

Λευκωσία

Γνωστή ως Λήδρα στους αρχαίους χρόνους, η πόλη ήταν η έδρα των φράγκων βασιλέων της Κύπρου από το 1192. Κατελήφθη από τους Ενετούς το 1489 και τους Τούρκους το 1570.

Από το 1963 και μετά το βόρειο μέρος, όπου χοντρικά βρίσκεται η τουρκική συνοικία της πόλης, αποτέλεσε θύλακο διαμονής των Τουρκοκυπρίων.

Κατά τα βυζαντινά χρόνια η πόλη αναφέρεται ως Λευκουσία (ίσως από το Λευκή Περιουσία), αλλά και ως Καλληνίκησις, και ως πόλη των Λευκών Θεών.

Πρωτεύουσα της Κύπρου έγινε η Λευκωσία κατά ή λίγο μετά το 965, όταν δηλ. η Κύπρος απαλλάχτηκε από τον αραβικό κίνδυνο και επανεντάχθηκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Τότε οι Βυζαντινοί μετέφεραν την έδρα της διοίκησης στη Λευκωσία, στο κέντρο περίπου της Κύπρου, κυρίως για λόγους περισσότερης ασφάλειας από επιδρομές που συχνά έπλητταν τις παραλιακές περιοχές του νησιού. Έκτοτε, και ως σήμερα, παρέμεινε πρωτεύουσα της Κύπρου.

Δάλι

Η ιστορία του χωριού ξεκινά κάπου στο 1100 π.Χ. όταν έγινε η ίδρυση του βασιλείου Ιδάλιον από τον βασιλιά Χαλκάνορα.

Σύμφωνα με ιστορικούς ο βασιλιάς Χαλκάνωρ καταγόταν από την Πελοποννησιακή πόλη Αμύκλες κοντά στην Σπάρτη και μετά το πέρας του Τρωικού πολέμου πήρε χρησμό να κτίσει την πόλη του εκεί όπου θα ανέτειλε ο ήλιος. Έτσι προχωρώντας με το στρατό του στην Κύπρο, όταν κατά τις ώρες της αυγής ανέτειλε ο ήλιος κάποιος στρατιώτης αναφώνησε "ιδού άλιον", δηλαδή "είδα τον ήλιο" και έτσι επεκράτησε από τότε η πόλη να ονομάζεται "Ιδάλιον" από την εκφώνηση του στρατιώτη.

Γέρι

Για την ονομασία του δήμου Γερίου πιο διαδεδομένες είναι δυο εκδοχές, η μια συνδέεται με την τοποθεσία του δήμου και η άλλη με το θαυματουργό εικόνισμα της Παναγίας της Χρυσογεριώτισσας.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, ο δήμος πήρε το όνομα «Γέρι», επειδή είναι κτισμένος σε ανεμοδαρμένο λόφο. Στην Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, η εκδοχή αυτή τεκμηριώνεται ως εξής: «Στην Κύπρο αέρας ή αέρηδες λέγονταν οι ψηλές κορφές ανεμοδαρμένων βουνών, ενώ αγέριν λεγόταν ο ανεμοδαρμένος λόφος. Συνεπώς Γέριν από το Αγέριν».

Η δεύτερη εκδοχή στηρίζεται στην προφορική παράδοση. Συγκεκριμένα, όπως συχνά αφηγούνται οι γεροντότεροι κάτοικοι του δήμου, η ονομασία του δήμου σχετίζεται με την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Χρυσογεριώτισσας. Οι εγκυμονούσες γυναίκες του δήμου γεμάτες πίστη παρακαλούσαν την Παναγία την Χρυσογεριώτισσα να γεννήσουν γερά παιδιά.

Με πληροφορίες από επίσημες ιστοσελίδες των Δήμων και wikipedia

Εσείς ξέρετε από πού πήρε το όνομά του ο Δήμος σας;

Ροη Ειδησεων

Οικιστικό οικόπεδο στην Έγκωμη

Οικιστικό οικόπεδο στο Γέρι

Οικιστικό οικόπεδο στον Άγιο Δομέτιο

Οικιστικό οικόπεδο στη "Νέα Λήδρα"

Δειτε Επισης