Εκτρώσεις: Δικαίωμα ή Φόνος;

  Κάθε λεπτό, πέραν των 400 γυναικών ανά τον κόσμο μένουν έγκυοι, εκ των οποίων το 50% είναι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Την ίδια στιγμή, υπολογίζεται ότι πάνω από 20 εκατομμύρια παράνομες αμβλώσεις/εκτρώσεις γίνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Ανέκαθεν οι εκτρώσεις αποτελούσαν ένα αμφιλεγόμενο θέμα σε πολλές χώρες, με τη θρησκεία στις πλείστες περιπτώσεις να πορεύεται με το σύνθημα «κάθε ερωτική συνεύρεση ανοίγει τον δρόμο για μια καινούργια ζωή, την οποία δεχόμαστε με μεγάλη χαρά». Ανάμεσά τους βεβαίως και η Εκκλησία της Κύπρου. «Αν μπορούμε να φονεύουμε το αγέννητο, γιατί να μην μπορούμε να κάμουμε το ίδιο και με το γεννηθέν; Εξάλλου κάποια ασθένεια μπορεί να πλήξει οποιονδήποτε σε κάθε στάδιο της ζωής του. Θα ήταν ορθή αντιμετώπιση της ασθένειας, η θανάτωση του ασθενούς;», αναφέρει, μεταξύ άλλων, η τελευταία Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου για το θέμα. Την ώρα που η Εκκλησία απευθύνει έκκληση προς όσες γυναίκες αντιμετωπίζουν το δίλημμα της έκτρωσης να απευθύνονται στα μέλη της Ιεράς Συνόδου προσωπικώς, προκειμένου να αναλάβουν εκείνα τη φροντίδα τους μέχρι τη γέννηση του παιδιού και «σε καμία περίπτωση να μη διαπράξουν φόνο», ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επιστημονικές προσεγγίσεις γύρω από το θέμα. Λίγες μέρες μετά την κατάθεση πρότασης στη Βουλή για τη θέσπιση της νομοθεσίας η οποία θα επιτρέπει τις εκτρώσεις στη χώρα μας, οι αντιδράσεις από τον χώρο της Εκκλησίας εξακολουθούν να διχάζουν τους πιστούς.

ΑΛΛΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΑΛΛΟ ΚΡΑΤΟΣ

«Πώς μπορούν οι βουλευτές να συνδυάσουν τη συχνή παρουσία τους στους ναούς και την εκφώνηση λόγων, με την προκλητική παραθεώρηση του ‘‘ου φονεύσεις’’, που είναι μία από τις βασικές εντολές του Θεού;» αναρωτιέται η Εκκλησία. «Όποιος διαβάσει την πρόταση νόμου, η ρύθμιση που προτείνουμε ούτε θα αυξήσει ούτε θα μειώσει τις αμβλώσεις», εξηγεί, μιλώντας στον ΡΕΠΟΡΤΕΡ, η βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά, προσθέτοντας ότι «θα εξορθολογήσει το νομοθετικό πλαίσιο και θα τερματίσει το να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Εκεί βέβαια που πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε, είναι στην ανάγκη να μειωθούν οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, και αυτό θα επιτευχθεί με μια επιστημονικά θεμελιωμένη και παιδαγωγικά προσαρμοσμένη σεξουαλική εκπαίδευση για τους νέους και τις νέες». Ο κάθε πολίτης, συμπλήρωσε, έχει το δικαίωμα να εξαρτά τις ατομικές του επιλογές με τις επιταγές της θρησκείας του. «Το κράτος όμως έχει την ευθύνη να νομοθετεί στη βάση των αναγκών της κοινωνίας και των κατοχυρωμένων ατομικών δικαιωμάτων. Φανταστείτε να έπρεπε η Βουλή να ποινικοποιήσει όλα όσα η Εκκλησία θεωρεί αμαρτίες, όπως την αντισύλληψη, τις προγαμιαίες σχέσεις, τον αυνανισμό ή την εξωσωματική γονιμοποίηση», επισημαίνει η Σκεύη Κουκουμά.

ΑΠΟΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Σύμφωνη με το πνεύμα των αλλαγών της σχετικής νομοθεσίας δηλώνει η Μαιευτική Εταιρεία Κύπρου. «Συμφωνήσαμε, για τον λόγο ότι η μόνη αλλαγή που θα επέλθει είναι ότι δεν θα θεωρείται πλέον η έκτρωση ποινικό αδίκημα, εφόσον γίνεται μέσα σε κάποια πλαίσια ανάπτυξης του εμβρύου», τονίζει ο πρόεδρος της Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας Κύπρου, δρ Μάριος Λιασίδης, εξηγώντας ότι στην ουσία δεν φιλελευθεροποιείται περαιτέρω η έκτρωση, απλά αποποινικοποιείται. Ερωτηθείς κατά πόσον η έκτρωση αποτελεί φόνο, όπως υποστηρίζει η Εκκλησία, ο κ. Λιασίδης ήταν ξεκάθαρος: «Η λέξη φόνος είναι πράγματι βαριά και χαρακτηρίζει πράξη εγκληματική, που σίγουρα καταδικάζεται από τον νόμο. Γενικά η διαχρονική άποψη θεωρεί την έκτρωση σαν κάτι εγκληματικό, αφού αφαιρεί τη ζωή και μάλιστα από μια αθώα ανθρώπινη ύπαρξη. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι μέλλοντες να ασκήσουν ‘‘την τέχνη της ιατρικής’’ έδιναν και δίνουν όρκο ότι ‘‘ουδέ γυναικί πεσσόν φθόριον δώσω’’. Την άποψη αυτή ενστερνίστηκε και η δική μας χριστιανική Εκκλησία, θεωρώντας το έμβρυο σαν πλήρη άνθρωπο, που έχει όχι μόνο ζωή αλλά και αθάνατη ψυχή, με τη δική του προσωπικότητα. Δεν είναι όμως αυτό που επιβεβαιώνει η σύγχρονη νευροφυσιολογία και γενετική, ότι δηλαδή ήδη από κυτταρικού επιπέδου το έμβρυο αντιδρά συναισθηματικά και ότι μπορούμε να έχουμε την πλήρη χρωμοσωμιακή ταυτότητά του, με όλα τα γενετικά χαρακτηριστικά στα οποία θα στηριχθεί η εξέλιξη και η ανάπτυξή του προγεννητικά και μετά τη γέννησή του, επιδεχομένου τις περιβαλλοντολογικές επιδράσεις, αρχικά του περιορισμένου αλλά και φιλόξενου ενδομητρίου και ακολούθως, μετά τη γέννηση, του ευρύτερου αλλά όχι πάντοτε ευνοϊκού περιβάλλοντος», προσθέτει ο γιατρός.

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Είναι ενδιαφέρον να πούμε ότι κατά τη δική μας νομοθεσία το έμβρυο «τυγχάνει διαβαθμισμένης νομικής προστασίας, με σημείο καμπής εκείνο της γέννησης, οπότε καθίσταται πρόσωπο νομικού δικαίου». Δηλαδή, το έμβρυο δεν αναγνωρίζεται από την υπάρχουσα νομοθεσία ως νομικό πρόσωπο με όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από την αναγνώριση αυτή, αλλά κατ’ ουσία σαν ένα πράγμα, ένα αντικείμενο, χωρίς δικαιώματα. «Η δική μου άποψη είναι ότι το έμβρυο, έχοντας όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, πρέπει να έχει και τα ίδια δικαιώματα, γι’ αυτό πρέπει να τυγχάνει της ίδιας μεταχείρισης που αρμόζει σε όλους τους ανθρώπους. Την άποψη αυτή ασπάζεται και η εμβρυϊκή ιατρική, που αντιμετωπίζει το έμβρυο με την ίδια ιατρική, διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση, ανάλογη με αυτήν των ενηλίκων», καταλήγει ο κ. Λιασίδης.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Έρευνες έχουν δείξει ότι τυχόν ψυχολογικά προβλήματα που ενδέχεται να αποκτήσει μια γυναίκα η οποία έκανε έκτρωση, σχετίζονται κυρίως με την προϋπάρχουσα κατάσταση και όχι με την άμβλωση αυτή καθαυτή. Σύμφωνα με την ψυχολόγο Χριστίνα Πέτα, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες προέκυψε η εγκυμοσύνη αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της απόφασης μιας γυναίκας. «Σε περιπτώσεις όπου η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού ή σεξουαλικής κακοποίησης, η γυναίκα τραυματίζεται ψυχικά και πολλές φορές, λόγω αυτού, η εγκυμοσύνη γίνεται εφιάλτης, ενώ η ίδια σε καμιά περίπτωση δεν βρίσκεται σε θέση να παίξει τον ρόλο της μάνας», υποστηρίζει η κ. Πέτα, προσθέτοντας ότι η σχέση με το έμβρυο είναι συνήθως διαταραγμένη και η μάνα υποφέρει από διαταραχές άγχους, κυρίως κατάθλιψη. «Ακόμη και η επιλογή να ολοκληρωθεί η κύηση και να δοθεί το παιδί για υιοθεσία, αποτελεί για κάποιες γυναίκες μια βασανιστική πορεία στην αποκατάσταση της ψυχικής τους υγείας», εξηγεί η ψυχολόγος. Υπάρχει, επίσης, το ενδεχόμενο ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης σε ανήλικη κοπέλα, η οποία δεν είναι και πάλι έτοιμη ψυχικά και σωματικά να αντεπεξέλθει στη διαδικασία αυτή. «Και σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να ληφθούν υπόψη όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση της νεαρής κοπέλας για την ανεπιθύμητη κύηση. Το θέμα της διακοπής ή όχι μιας εγκυμοσύνης παραμένει ανεξάντλητο και χρήζει, σε κάθε διαφορετική περίπτωση, προσεκτικής αξιολόγησης, προτού ληφθεί η οποιαδήποτε απόφαση», υπογραμμίζει η Χριστίνα Πέτα.


ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ
Ο νόμος στην Κύπρο επιτρέπει την άμβλωση όταν:
·    Η εγκυμοσύνη θέτει σε κίνδυνο τη ζωή της εγκύου.
·    Υπάρχει κίνδυνος φυσικής, πνευματικής ή ψυχικής βλάβης της εγκύου ή άλλου τέκνου που υπάρχει.
·    Υπάρχει ουσιώδης κίνδυνος ότι αν γεννιόταν το παιδί θα έπασχε από τέτοιες φυσικές ή ψυχικές ανωμαλίες, ώστε να είναι σοβαρά ανάπηρο.
·    Η εγκυμοσύνη προήλθε από βιασμό και «κάτω από περιστάσεις που δημιουργούν σοβαρό κλονισμό στην κοινωνική θέση της εγκύου ή του οικογενειακού περιβάλλοντός της».