Ανθρώπινη μνήμη: Να θυμάσαι αυτό...
11:16 - 08 Μαρτίου 2016
Συχνά παραπονιόμαστε ότι ξεχνάμε, ιδιαίτερα σήμερα όπου η προσοχή μας έχει κατατεμαχιστεί με την ανεξέλεγκτη χρήση των συσκευών τεχνολογίας. Ποιος δεν έχει βρεθεί στην αμήχανη στιγμή όπου «ξέχασε» το όνομα ενός γνωστού ή διακόπηκε ο ειρμός της σκέψης του στη μέση μιας συζήτησης; Και όμως το να ξεχνάμε έχει και τη θετική του πλευρά. Καταρχάς φανταστείτε πώς θα ήταν η ζωή μας εάν τα χιλιάδες ερεθίσματα που δεχόμαστε καθημερινά παρέμεναν άθικτα και σε πρώτο πλάνο στο μυαλό μας; Επίσης το «να ξεχνάμε» μας βοηθά να επικεντρωνόμαστε μόνο στις απαραίτητες, για εμάς, πληροφορίες. Ακόμα, όσο πιο δύσκολο είναι να θυμηθούμε κάτι, τόσο περισσότερο ενισχύεται η διαδικασία της μάθησης, αφού προβαίνουμε σε διανοητική επεξεργασία της σχετικής πληροφορίας. Αντίθετα με την κοινή αντίληψη, οι μνήμες δεν χάνονται, αλλά όταν λέμε πώς «ξεχάσαμε» αναφερόμαστε στη δυσκολία κατά την ανάκληση της πληροφορίας. Το ότι οι μνήμες δεν χάνονται, φαίνεται, άλλωστε, και από την τεχνική της κλινικής ύπνωσης όπου ο θεραπευόμενος μπορεί ξαφνικά να θυμηθεί γεγονότα από την παιδική του ηλικία τα οποία αγνοούσε.
Οι ψυχολόγοι χωρίζουν τη μνήμη σε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη. Στη βραχυπρόθεσμη συγκρατούνται διαδοχικές πληροφορίες για μικρό χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με το Miller, 1956, ο μέσος άνθρωπος μπορεί να συγκρατήσει 5-9 αντικείμενα τη φορά. Η μακροπρόθεσμη μνήμη είναι ανεξάντλητη και οι πληροφορίες ανακτώνται σε σχέση με το νόημα που περικλείουν.
Πως θα μπορούμε να ενισχύσουμε τη λειτουργία της μνήμης; Μια καλή αρχή θα ήταν να διαχωρίσουμε αν είμαστε ακουστικοί ή οπτικοί τύποι. Οι πρώτοι αφομοιώνουν καλύτερα υλικό το οποίο ακούνε ενώ οι οπτικοί υλικό το οποίο βλέπουν, χωρίς να αποκλείεται να είμαστε λίγο και από τα δύο.
Τεχνικές διευκόλυνσης της ανάκλησης αποτελούν η «μάθηση μέσω συσχέτισης» όπου νοημαδοτώ το υλικό που θέλω να απομνημονεύσω με κάτι σημαντικό για μένα. Για παράδειγμα αν θέλω να αποστηθίσω μια ημερομηνία μπορεί να την συσχετίσω με την ημερομηνία γέννησης μιας φίλης. Επίσης η δημιουργία ακρώνυμων με την χρήση των πρώτων γραμμάτων μίας λίστας λέξεων. Για παράδειγμα αν θέλω να πάρω από το σουπερμάρκετ γάλα, απορρυπαντικό, νερό και ψωμί το ακρώνυμο θα είναι ΓΑΝΨ. Επίσης μπορεί να συμπεριλάβω τις πληροφορίες που θέλω να θυμάμαι σε μια ιστορία που με ελκύει ή και να τις αποτυπώσω σε μια ζωγραφιά. Η επανάληψη, επίσης ,παίζει πολύ σημαντικό ρόλο κυρίως στη μετάβαση μιας πληροφορίας από την βραχυπρόθεσμη στην μακροπρόθεσμη μνήμη. Άλλες βοηθητικές τεχνικές αποτελούν το να μαγνητοφωνήσω τον εαυτό μου, να γράψω τις πληροφορίες που θέλω να θυμάμαι, να τις κωδικοποιήσω μέσω της χρήσης διαφορετικών χρωμάτων, να δημιουργήσω ένα «τραγούδι» με αυτές, να «διδάξω έναν φίλο, να τις οργανώσω σε μικρότερα μέρη κ.α.
Συμπληρωματικά με κάθε είδους τεχνική, σημαντικό ρόλο παίζει ένα ήρεμο και χωρίς περισπασμούς περιβάλλον, το να μην απασχολούμαι με πολλά πράγματα ταυτόχρονα , η σωστή διατροφή (π.χ κατανάλωση ωμέγα 3, φρούτων και λαχανικών), η άσκηση (οξυγόνωση του εγκεφάλου και μείωση ορμονών στρες) και ο ποιοτικός ύπνος.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι το μυαλό μας έχει απεριόριστες ικανότητες και μοναδική πλαστικότητα και μέσω της συστηματικής εξάσκησης, μπορούν κυριολεκτικά να τροποποιηθούν τα νευρικά μονοπάτια του εγκεφάλου. Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω ότι συχνά θεωρούμε το παρελθόν σαν κάτι το στάσιμο που δεν αλλάζει, το πώς όμως θυμόμαστε το παρελθόν μας μπορεί να αλλάξει. Ας ανακαλέσουμε λοιπόν θετικές μνήμες που λίγο πολύ όλοι έχουμε, οι οποίες και μπορούν να καθορίσουν εκ νέου το μονοπάτι της ζωής μας.
Νάγια Ναούμ
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
nayianaoum@gmail.com
Ροη Ειδησεων
Πριν 4 λεπτά | Ενέργεια
Δίνει διευκρινήσεις για την επιδότηση του ηλεκτρισμού ο Γιώργος Παπαναστασίου-Οι λανθασμένες αναφορέςΠριν 5 λεπτά | ΔΙΕΘΝΗ
Στους 207 οι νεκροί στη Βαλένθια-Αγωνία για τους αγνοούμενους, νέος συναγερμός για πλημμύρες στο νότοΠριν 15 λεπτά | Τουρισμός - Εστίαση
Κατ' αρχήν συμφωνία για την συλλογική σύμβαση στην ξενοδοχειακή βιομηχανία-Κλείδωσε η εργασιακή ειρήνηΠριν 23 λεπτά | Entertainment
Η Άννα Βίσση… ξεσκονίζει τον Γρηγόρη Μπάκα: «Είναι άκυρη αυτή η ερώτηση, δεν το λέω για να σε προσβάλω»Πριν 25 λεπτά | Εμπόριο
Στα σκαριά κρατική εταιρεία ιδιωτικού δικαίου για την εμπορία κυπριακών πατατώνΠριν 28 λεπτά | Ελλάδα
Δέσμευση Κ. Μητσοτάκη-Ο μέσος μισθός στην Ελλάδα θα είναι πάνω από 1.500 ευρώ το 2027Πριν 35 λεπτά | Ποδόσφαιρο Κύπρος
Με τρεις αγώνες συνεχίζεται η 9η αγωνιστική της Cyprus League by Stoiximan
