Στέλιος Αμερικάνος: «Πολιτική ψευδαισθήσεων στο κυπριακό»
12:49 - 28 Μαρτίου 2016
Το γεγονός ότι δεν άνοιξε κανένα από τα πέντε προενταξιακά κεφάλαια ή άλλο κεφαλαίο της Τουρκίας, που είχε παγώσει με βέτο η Κυπριακή Δημοκρατία, και το ότι γίνεται αναφορά στο πρωτόκολλο της Άγκυρας, κρίνεται ως θετικό από τον αναπληρωτή πρόεδρο της Συμμαχίας Πολιτών, Στέλιο Αμερικάνο. «Ταυτόχρονα, θεωρούμε ότι τα ανταλλάγματα προς την Τουρκία θα έπρεπε να είναι μόνο οικονομικά και να σχετίζονται με τη δημιουργία υποδομής για την ανθρώπινη και αξιοπρεπή διαβίωση των προσφύγων. Δεν θα έπρεπε να συσχετίζονται με οποιαδήποτε άλλα θέματα και ειδικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Δυστυχώς, έχουν διασυνδεθεί –άνοιξε το κεφάλαιο 33– και επειδή το προσφυγικό είναι ένα ζήτημα το οποίο θα υφίσταται σε βάθος χρόνου και θα τυγχάνει συνεχούς εκμετάλλευσης από την Τουρκία, εκτιμώ ότι παρόμοιας φύσεως διλήμματα θα έχουμε και στο σύντομο μέλλον», σημειώνει. Ας μη μας διαφεύγει, επίσης, ότι η Τουρκία, που παρουσιάζεται σήμερα ως μέρος της λύσης, είναι η χώρα που εξέθρεψε το πρόβλημα και σήμερα κυνικότατα το εκμεταλλεύεται, επισημαίνει ο κ. Αμερικάνος, σε συνέντευξή του στον ΡΕΠΟΡΤΕΡ.
Τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα;
Τώρα, απαιτείται συντονισμένη και ολοκληρωμένη στρατηγική από μέρους της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας, για να αποτραπεί στην πορεία το άνοιγμα νέων προενταξιακών κεφαλαίων, με συνέπεια να παραμείνουν κλειστά μόνο τα κεφάλαια που πάγωσε η Κυπριακή Δημοκρατία. Μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει πιο κοντά την Τουρκία στην Ε.Ε. και την Κύπρο στην απομόνωση, αφού θα ενταθούν οι πιέσεις από πλευράς της Ε.Ε. προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Και δεν φαίνεται να έχουμε την ικανότητα να διαχειριστούμε μια τέτοια προοπτική. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι η επιβεβαίωση ότι μονίμως βρισκόμαστε σε άμυνα και όταν καταφέρουμε να αποφύγουμε τα χειρότερα, αντί να προβληματιστούμε, πανηγυρίζουμε για τα αυτονόητα. Ας μην ξεχνούμε ότι η εικόνα θα έπρεπε να είναι αντίστροφη: όποτε η Τουρκία επιζητούσε εμβάθυνση της σχέσης της με την Ε.Ε., να λαμβάνει η Κύπρος τα ανταλλάγματα και όχι τις πιέσεις.
Προς τα πού εκτιμάτε ότι θα πάνε οι συνομιλίες για το Κυπριακό;
Πρέπει να κρίνουμε την παρούσα φάση των συνομιλιών στη βάση των γεγονότων και όχι των ψευδαισθήσεων. Κρίνοντας από την ενημέρωση που έχουμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Εθνικό Συμβούλιο, αλλά και τις επανειλημμένες δημόσιες τοποθετήσεις, τόσο του κ. Ακιντζί όσο και αξιωματούχων της Άγκυρας, αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι ουσιαστική πρόοδος δεν υφίσταται. Οι δήθεν συγκλίσεις είναι είτε γενικές και αόριστες προσεγγίσεις του παρελθόντος είτε δικές μας παραχωρήσεις.
Και αυτό πού οδηγεί, κατά τη γνώμη σας;
Δυστυχώς, δεν φαίνεται να είμαστε πλησίον λύσης που θα προσεγγίζει τις νόμιμες αξιώσεις μας. Δεν μπορεί η διχοτομική προσέγγιση της Τουρκίας να είναι κρυστάλλινα καθαρή (βλ. εσαεί καθαρή πλειοψηφία γης και πληθυσμού, εμμονή σε παρθενογένεση και βέτο σε όλα τα επίπεδα) και εμείς να ψάχνουμε λεξικά μήπως και εννοούν κάτι διαφορετικό. Δεν μπορεί η στρατηγική μας, από επίσημα χείλη, να εδράζεται στην πειθώ της Τουρκίας ότι είναι προς το συμφέρον της η λύση του Κυπριακού. Λες και η Τουρκία δεν γνωρίζει ποια είναι τα δικά της στρατηγικά συμφέροντα και θα πρέπει να της τα υποδείξουμε εμείς… Γι’ αυτό μίλησα για πολιτική ψευδαισθήσεων. Με βάση τα δεδομένα ως έχουν σήμερα, λοιπόν, είτε θα καταλήξουμε σε αδιέξοδο, είτε, αν καταλήξουμε σε λύση, αυτή θα ικανοποιεί απόλυτα τις τουρκικές επιδιώξεις.
Σας εκπλήσσουν και εσάς όλα αυτά τα σκάνδαλα που βγαίνουν στη φόρα το τελευταίο διάστημα; Είστε και εσείς ένας από τους πολιτικούς που δεν είχαν/έχουν ιδέα για το τι συμβαίνει με τις προσφορές;
Δεν εκπλήττουν, και χωρίς να γνωρίζω πράγματα και καταστάσεις, ήταν κοινό μυστικό. Και θα έμενε κοινό μυστικό εάν δεν είχαμε την αποφασιστικότητα του γενικού ελεγκτή, του γενικού εισαγγελέα και των διωκτικών αρχών. Η απαίτηση της κοινωνίας για τερματισμό της ατιμωρησίας θα πρέπει να συγκεραστεί με το κράτος δικαίου. Η διαφθορά είναι πολιτικά οριζόντια –αφορά όλα τα παραδοσιακά κόμματα– και αυτό εξηγεί το πέπλο σιωπής που συγκάλυπτε τα πάντα.
Τουλάχιστον, διορθωνόμαστε μετά την αποκάλυψη όλων αυτών των σκανδάλων;
Το βασικό πρόβλημα δεν ήταν οι διαδικασίες. Η κουλτούρα της διαφθοράς και της διαπλοκής επιχειρηματιών, κρατικών λειτουργών και κομμάτων που κυβερνούσαν ή συγκυβερνούσαν, ήταν και εξακολουθεί να είναι η ρίζα του κακού. Και μια κοινωνία που αποδέχεται και σιωπηρά εγκρίνει τον παράνομο πλουτισμό και παραγοντισμό. Εάν αυτά τα καρκινώματα δεν αφαιρεθούν, δεν θα αλλάξει τίποτα.
Ποιοι είναι οι στόχοι της Συμμαχίας Πολιτών στις βουλευτικές του Μάη;
Επιζητούμε ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία, με ποσοστά που θα υπερβαίνουν αυτά των ευρωεκλογών. Εάν το επιτύχουμε, το κομματικό σκηνικό θα αλλάξει.
Μήπως ήρθε η ώρα για την περιβόητη συνένωση των κομμάτων του Κέντρου;
Η συνεννόηση των δυνάμεων πέραν των άκρων, οι απόψεις των οποίων συμπίπτουν τόσο στο Κυπριακό όσο και στα καίρια κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, είναι επιβεβλημένη. Αυτή η θέση βρίσκεται στην προγραμματική μας διακήρυξη και βεβαίως θα αποτελέσει μια από τις άμεσες πρωτοβουλίες μας μετά τις εκλογές, αφού οι πρωτοβουλίες που είχαμε αναλάβει πριν από ένα χρόνο δεν απέδωσαν.
Τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα;
Τώρα, απαιτείται συντονισμένη και ολοκληρωμένη στρατηγική από μέρους της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας, για να αποτραπεί στην πορεία το άνοιγμα νέων προενταξιακών κεφαλαίων, με συνέπεια να παραμείνουν κλειστά μόνο τα κεφάλαια που πάγωσε η Κυπριακή Δημοκρατία. Μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει πιο κοντά την Τουρκία στην Ε.Ε. και την Κύπρο στην απομόνωση, αφού θα ενταθούν οι πιέσεις από πλευράς της Ε.Ε. προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Και δεν φαίνεται να έχουμε την ικανότητα να διαχειριστούμε μια τέτοια προοπτική. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι η επιβεβαίωση ότι μονίμως βρισκόμαστε σε άμυνα και όταν καταφέρουμε να αποφύγουμε τα χειρότερα, αντί να προβληματιστούμε, πανηγυρίζουμε για τα αυτονόητα. Ας μην ξεχνούμε ότι η εικόνα θα έπρεπε να είναι αντίστροφη: όποτε η Τουρκία επιζητούσε εμβάθυνση της σχέσης της με την Ε.Ε., να λαμβάνει η Κύπρος τα ανταλλάγματα και όχι τις πιέσεις.
Προς τα πού εκτιμάτε ότι θα πάνε οι συνομιλίες για το Κυπριακό;
Πρέπει να κρίνουμε την παρούσα φάση των συνομιλιών στη βάση των γεγονότων και όχι των ψευδαισθήσεων. Κρίνοντας από την ενημέρωση που έχουμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Εθνικό Συμβούλιο, αλλά και τις επανειλημμένες δημόσιες τοποθετήσεις, τόσο του κ. Ακιντζί όσο και αξιωματούχων της Άγκυρας, αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι ουσιαστική πρόοδος δεν υφίσταται. Οι δήθεν συγκλίσεις είναι είτε γενικές και αόριστες προσεγγίσεις του παρελθόντος είτε δικές μας παραχωρήσεις.
Και αυτό πού οδηγεί, κατά τη γνώμη σας;
Δυστυχώς, δεν φαίνεται να είμαστε πλησίον λύσης που θα προσεγγίζει τις νόμιμες αξιώσεις μας. Δεν μπορεί η διχοτομική προσέγγιση της Τουρκίας να είναι κρυστάλλινα καθαρή (βλ. εσαεί καθαρή πλειοψηφία γης και πληθυσμού, εμμονή σε παρθενογένεση και βέτο σε όλα τα επίπεδα) και εμείς να ψάχνουμε λεξικά μήπως και εννοούν κάτι διαφορετικό. Δεν μπορεί η στρατηγική μας, από επίσημα χείλη, να εδράζεται στην πειθώ της Τουρκίας ότι είναι προς το συμφέρον της η λύση του Κυπριακού. Λες και η Τουρκία δεν γνωρίζει ποια είναι τα δικά της στρατηγικά συμφέροντα και θα πρέπει να της τα υποδείξουμε εμείς… Γι’ αυτό μίλησα για πολιτική ψευδαισθήσεων. Με βάση τα δεδομένα ως έχουν σήμερα, λοιπόν, είτε θα καταλήξουμε σε αδιέξοδο, είτε, αν καταλήξουμε σε λύση, αυτή θα ικανοποιεί απόλυτα τις τουρκικές επιδιώξεις.
Σας εκπλήσσουν και εσάς όλα αυτά τα σκάνδαλα που βγαίνουν στη φόρα το τελευταίο διάστημα; Είστε και εσείς ένας από τους πολιτικούς που δεν είχαν/έχουν ιδέα για το τι συμβαίνει με τις προσφορές;
Δεν εκπλήττουν, και χωρίς να γνωρίζω πράγματα και καταστάσεις, ήταν κοινό μυστικό. Και θα έμενε κοινό μυστικό εάν δεν είχαμε την αποφασιστικότητα του γενικού ελεγκτή, του γενικού εισαγγελέα και των διωκτικών αρχών. Η απαίτηση της κοινωνίας για τερματισμό της ατιμωρησίας θα πρέπει να συγκεραστεί με το κράτος δικαίου. Η διαφθορά είναι πολιτικά οριζόντια –αφορά όλα τα παραδοσιακά κόμματα– και αυτό εξηγεί το πέπλο σιωπής που συγκάλυπτε τα πάντα.
Τουλάχιστον, διορθωνόμαστε μετά την αποκάλυψη όλων αυτών των σκανδάλων;
Το βασικό πρόβλημα δεν ήταν οι διαδικασίες. Η κουλτούρα της διαφθοράς και της διαπλοκής επιχειρηματιών, κρατικών λειτουργών και κομμάτων που κυβερνούσαν ή συγκυβερνούσαν, ήταν και εξακολουθεί να είναι η ρίζα του κακού. Και μια κοινωνία που αποδέχεται και σιωπηρά εγκρίνει τον παράνομο πλουτισμό και παραγοντισμό. Εάν αυτά τα καρκινώματα δεν αφαιρεθούν, δεν θα αλλάξει τίποτα.
Ποιοι είναι οι στόχοι της Συμμαχίας Πολιτών στις βουλευτικές του Μάη;
Επιζητούμε ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία, με ποσοστά που θα υπερβαίνουν αυτά των ευρωεκλογών. Εάν το επιτύχουμε, το κομματικό σκηνικό θα αλλάξει.
Μήπως ήρθε η ώρα για την περιβόητη συνένωση των κομμάτων του Κέντρου;
Η συνεννόηση των δυνάμεων πέραν των άκρων, οι απόψεις των οποίων συμπίπτουν τόσο στο Κυπριακό όσο και στα καίρια κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, είναι επιβεβλημένη. Αυτή η θέση βρίσκεται στην προγραμματική μας διακήρυξη και βεβαίως θα αποτελέσει μια από τις άμεσες πρωτοβουλίες μας μετά τις εκλογές, αφού οι πρωτοβουλίες που είχαμε αναλάβει πριν από ένα χρόνο δεν απέδωσαν.