Εναλλακτικές καλλιέργειες για την Κύπρο

12:01 - 21 Μαρτίου 2016

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Πολλές νέες καλλιέργειες έχουν βρει τα τελευταία χρόνια μια θέση στην κυπριακή γη, ενώ άλλες, υφιστάμενες, δεν αποδίδουν ικανοποιητικά. Η οικονομική κρίση και η ανεργία έχουν στρέψει την προσοχή πολλών σε νέες ιδέες και ευκαιρίες στον τομέα της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης. Οι εναλλακτικές καλλιέργειες περιλαμβάνουν τις λεγόμενες υπερτροφές, οι οποίες χαρακτηρίζονται έτσι λόγω των ευεργετικών, για τον ανθρώπινο οργανισμό, ιδιοτήτων τους.

Τα τελευταία χρόνια καλλιεργούνται φυτά όπως η αλόη βέρα για την παραγωγή δυναμωτικού χυμού, καλλυντικών και άλλων προϊόντων, η στέβια για την παραγωγή γλυκαντικών ουσιών, η βιομηχανική κάνναβη, τα μικρά οπωροφόρα όπως το γκότζι μπέρι, η αρώνια, το ιπποφαές, το μύρτιλλο, τα βατόμουρα, τα σμέουρα, τα κράνμπερι κ.ά.

Επίσης, έχει αρχίσει η καλλιέργεια της παυλώνιας για παραγωγή ξυλείας, καθώς και η καλλιέργεια δέντρων ειδικά εμβολιασμένων για την παραγωγή του μανιταριού τρούφα. Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα για τον τόπο μας είναι η καλλιέργεια φρέσκων αρωματικών φυτών, όπως ο βασιλικός, ο δυόσμος, το θυμάρι, η ρίγανη και άλλα.

Τα αιθέρια έλαιά τους θεωρούνται από τα καλύτερα της Ευρώπης, γιατί τα φυτά ευνοούνται ιδιαίτερα από τις ξηροθερμικές κλιματικές συνθήκες της Κύπρου. Επιπρόσθετα, είναι είδη που δεν χρειάζονται μεγάλες εκτάσεις γης για να αποδώσουν κέρδος στον παραγωγό.

Οι υπερτροφές στην Κύπρο

Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωργίας, σε ό,τι αφορά την προκαταρκτική τεχνική αξιολόγηση της προσαρμοστικότητας των καλλιεργειών των υπερτροφών, μπορεί να λεχθεί ότι κάποιες από αυτές έχουν ευρεία προσαρμοστικότητα στις κυπριακές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Τα οπωροφόρα –η αρώνια, το ιπποφαές, τα βατόμουρα και τα σμέουρα– προσαρμόζονται καλύτερα σε ημιορεινές και ορεινές εκτάσεις, οι οποίες έχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε σύγκριση με τις πεδινές περιοχές, ενώ αντίθετα η καλλιέργεια της αλόης θα πρέπει να γίνεται σε περιοχές όπου δεν υπάρχει παγετός.

Παρακολούθηση βιωσιμότητας

Η καλλιέργεια εναλλακτικών ειδών έχει δοκιμαστεί στην Κύπρο από μερικές δεκάδες άτομα. Το Τμήμα Γεωργίας έχει ξεκινήσει την καταγραφή των εκτάσεων με αυτές τις καλλιέργειες, συγκεντρώνοντας τεχνικά και οικονομικά στοιχεία με σκοπό την αξιολόγηση της προσαρμοστικότητας και της οικονομικής βιωσιμότητάς τους σε κυπριακές συνθήκες. Εφόσον διαπιστωθεί ότι οι καλλιέργειες αυτές είναι βιώσιμες, όπως ανέφερε λειτουργός του Τμήματος Γεωργίας στον «ΡΕΠΟΡΤΕΡ», θα καταβληθούν προσπάθειες για να συμπεριληφθούν στις επιλέξιμες καλλιέργειες των μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020. Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το Τμήμα Γεωργίας, με τις καλλιέργειες αυτές έχουν ασχοληθεί στη συντριπτική τους πλειοψηφία άτομα τα οποία δεν είναι επαγγελματίες γεωργοί, σε μικρά αγροτεμάχια σε όλη την κυπριακή επικράτεια, τα οποία δεν αξιοποιούνταν στην εντατική γεωργία. Με την αλόη βέρα, για παράδειγμα, σύμφωνα με τα δεδομένα του 2015, ασχολούνται 34 παραγωγοί, με το γκότζι μπέρι 19 και με την αρώνια 11.

Αναζητώντας αγορές

Στο μεταξύ, τα ξερά κρεμμύδια, τα καρότα, τα σκόρδα, οι χρωματιστές πιπεριές, οι γλυκοπατάτες και διάφορα ξερά όσπρια, είναι γεωργικά προϊόντα που τα τελευταία χρόνια εισάγονται στην Κύπρο σε σημαντικές ποσότητες και θα μπορούσαν να παραχθούν στο νησί. Τα προϊόντα αυτά παράγονται στην Κύπρο σε μικρότερες ποσότητες από τις ανάγκες της αγοράς (η διάθεση της ντόπιας παραγωγής δεν μπορεί να κλιμακωθεί για συνεχή κάλυψη της ζήτησης, λόγω εποχικότητας). Σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, το Τμήμα Γεωργίας καταβάλλει προσπάθειες για τον εντοπισμό αγορών στο εξωτερικό μέσω των εμπορικών ακολούθων, κυρίως σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε., για προϊόντα που ήδη παράγονται στην Κύπρο, όπως είναι οι πατάτες, τα εσπεριδοειδή και τα φρέσκα φυλλώδη λαχανικά και αρωματικά φυτά, καθώς και για προϊόντα που θα μπορούσαν να παραχθούν με προορισμό τις αγορές αυτές, όπως η βιολογική πατάτα, το αβοκάντο, τα ρόδια και η γλυκοπατάτα.

Με τη βοήθεια των ειδικών

Σημειώνεται, τέλος, ότι το Τμήμα Γεωργίας καλεί τους γεωργούς και ιδιαίτερα τους νέους γεωργούς που προτίθενται να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη γεωργία, να συμβουλεύονται τους λειτουργούς του Τμήματος αναφορικά με νέες επενδύσεις που προτίθενται να πραγματοποιήσουν σε ό,τι αφορά νέες καλλιέργειες των οποίων η αξιολόγηση ως προς την προσαρμοστικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα σε κυπριακές συνθήκες δεν έχει ολοκληρωθεί. Παράλληλα, προτρέπει τους γεωργούς να διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα των νέων αυτών προϊόντων σε ανταγωνιστικές τιμές.

Η αλόη βέρα θέλει ήλιο

Την αποκαλούν «φυτό της αθανασίας» και τη θεωρούν ελιξίριο μακροζωίας. Η καλλιέργεια αυτού του θαυματουργού φυτού είναι εξαιρετικά απλή υπόθεση. Φτάνει να ευνοεί το έδαφος αλλά και το κλίμα. Η αλόη βέρα (aloe vera) μπορεί να αναπτυχθεί σε πετρώδη και ξηρά εδάφη, τα οποία θα πρέπει να αποστραγγίζονται εύκολα. Εναλλακτικά, μπορεί να καλλιεργηθεί και σε γλάστρες, αρκεί η διάμετρος της γλάστρας να έχει διάμετρο τουλάχιστον ίση με το μισό του μήκους των φύλλων. Σύμμαχοι και αρωγοί του φυτού είναι ο ήλιος και συνίσταται να καλλιεργείται σε παραθαλάσσιες περιοχές με θερμό κλίμα.

Στέβια αντί ζάχαρη

Η στέβια (stevia) είναι φυσική γλυκαντική ουσία, η οποία είναι 300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, αλλά χωρίς θερμίδες! Μεγαλώνει σε ελαφρώς αμμώδη, ελαφρώς όξινα εδάφη, που περιέχουν λίγη οργανική ουσία. Η πιο δημοφιλής μέθοδος πολλαπλασιασμού της στέβιας είναι αυτή με τη χρήση σπόρου, ο οποίος δεν τοποθετείται απευθείας στο χωράφι, επειδή οι πιθανότητες φυτρώματος του σπόρου είναι πολύ μικρές. Γι’ αυτό, η στέβια μεταφυτεύεται, ώστε να παραχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα σπορόφυτα. Οι σπόροι της στέβιας είναι τόσο μικροί, ώστε ένα γραμμάριο ισοδυναμεί με 2.600 σπόρους. Επίσης, η στέβια μπορεί να καλλιεργηθεί και σε γλάστρα ή μικρή επιφάνεια κήπου, αρκεί να ακολουθηθεί με πειθαρχία η διαδικασία της σποράς, μεταφύτευσης, κοπής του φυτού, αποξήρανσης και διαχωρισμού των βλασταριών από τα φύλλα.

Γκότζι μπέρι με γεύση... σταφίδας

Το φυτό γκότζι μπέρι (goji berry) είναι γνωστό εδώ και αιώνες στην Κίνα και στην περιοχή του Θιβέτ. Χρησιμοποιείται στην κινεζική ιατρική λόγω των ευεργετικών του ιδιοτήτων όσον αφορά την τόνωση της λειτουργίας του ήπατος και των νεφρών, ενώ θεωρείται ότι βελτιώνει τη λειτουργία του κυκλοφορικού και επιδρά ευεργετικά στην όραση. Η γεύση του μοιάζει με της σταφίδας, ενώ οι καρποί μπορούν να μαγειρευτούν ή να φαγωθούν και ωμοί. Σε ένα στρέμμα χωρούν περίπου 250 φυτά γκότζι μπέρι (είναι θαμνώδες δέντρο). Η παραγόμενη ποσότητα καρπού μπορεί να ξεπεράσει στην τριετία τον ένα τόνο ανά στρέμμα. Ζει μέχρι και 100 χρόνια. Καρπούς παράγει από τον 1ο - 2ο χρόνο, ενώ σε πλήρη παραγωγή φτάνει το 3ο - 4ο έτος.

Αρώνια με χαμηλό κόστος καλλιέργειας

Η αρώνια είναι ένα φυτό (φυλλοβόλος θάμνος) με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, φαρμακευτικές και άλλες χρήσεις. Η συνολική παραγωγή, ύστερα από μία διετία, υπολογίζεται σε 224 τόνους (σε φυτευτικό σύνδεσμο 3 μ. Χ 2 μ., 160 φυτά στο στρέμμα και σε δύο κιλά ανά φυτό) και σταδιακά αυξάνει – στο τρίτο έτος 4 κιλά το φυτό, στο τέταρτο έτος 8 κιλά το φυτό και στο πέμπτο έτος 10 κιλά το φυτό. Η αρώνια είναι μακρόβιος και μειωμένων γενικών απαιτήσεων θάμνος, διότι αναπτύσσει ευρύ ριζικό σύστημα και αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (

Παυλώνια για πολλές χρήσεις

Η παυλώνια ή παουλώνια (paulownia) είναι ένα πολύτιμο δασικό δέντρο για εναλλακτική καλλιέργεια και μελλοντική επένδυση. Το ξύλο της παυλώνιας είναι ανοιχτόχρωμο καρδιόξυλο και αιώνες τώρα χρησιμοποιείται στην Ασία, επειδή είναι ευκατέργαστο και έχει όμορφη δομή. Τα δέντρα του γένους Paulownia είναι ταχέως αναπτυσσόμενα και έχουν μεγάλη εμπορική αξία, καθώς καλλιεργούνται για την παραγωγή ξυλείας (ξύλο σκληρού τύπου) και βιομάζας. Το είδος Paulownia tomentosa αντέχει από -20° C έως +40° C και μπορεί να επιβιώσει έπειτα από καταστροφικές πυρκαγιές, αφού οι ρίζες του μπορούν να αναγεννηθούν, αναπτύσσοντας ταχύτατα καινούργια στελέχη. Είναι ανεκτικό στη ρύπανση και δεν είναι πολύ απαιτητικό στον τύπο σύνθεσης του εδάφους. Λόγω του μεγέθους του φυλλώματος και της ομορφιάς των ανθέων, είναι είδος διακοσμητικό/καλλωπιστικό και χρησιμοποιείται ευρέως σε δεντροστοιχίες και πάρκα (αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα), σε όλο τον κόσμο. Επίσης, χρησιμοποιείται εκτεταμένα σε αγροδασικά συστήματα σε συνδυασμό με γεωργικές καλλιέργειες ή με βόσκηση οικόσιτων ζώων (βελτιώνει το έδαφος και το μικροκλίμα και προσφέρει τροφή και σκίαση στα ζώα).

Εναλλακτικές καλλιέργειες για την Κύπρο

Ροη Ειδησεων

Εμπορικό γωνιακό οικόπεδο στο κέντρο της Λεμεσού

Τέσσερα οικιστικά οικόπεδα στην Ορόκλινη

Ημιτελές κτίριο στο Μαζωτό, €170,000

Διαμέρισμα 3ων υπνοδ. στο Στρόβολο

Δειτε Επισης