Η βραβευμένη φωτορεπόρτερ Marie Dorigny μιλά στο Ρεπότερ
19:17 - 15 Μαρτίου 2016
Παντού οι πρόσφυγες
Συναντήσαμε τη Marie Dorigny λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσής της στις Βρυξέλλες. Την χαρακτηρίζει η άνεση μιας γυναίκας επαγγελματία, που μόλις τελείωσε μια δουλειά για την οποία κουράστηκε μεν, αλλά είναι ευχαριστημένη από το αποτέλεσμα. Σηκώνει τα μανίκια και ξανακάνει το ταξίδι νοερά. Στην καρδιά του χειμώνα, τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, οπλισμένη με τη φωτογραφική της έφτασε στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης. Δεν χρειάστηκε να ψάξει για πρόσφυγες. Είδε από το αεροπλάνο τις λέμβους να καταφθάνουν. «Ενώ το καλοκαίρι κατέφθαναν στο βόρειο μέρος του νησιού, το Δεκέμβριο είχαν αλλάξει την πορεία τους λόγω προβλημάτων με την αστυνομία στην Τουρκία. Έτσι έφταναν στις ακτές της Μυτιλήνης έξω από το αεροδρόμιο», μας αναφέρει. Επόμενός της σταθμός, Ειδομένη και Γευγελή. Ακολούθως είχαν σειρά τα σύνορα ΠΓΔΜ - Σερβίας, τα σύνορα Αυστρίας - Γερμανίας και ένας χώρος υποδοχής στο Μόναχο της Γερμανίας.
Μακριά τα ΜΜΕ
Δεν αφήνουν τα ΜΜΕ να πλησιάσουν τους πρόσφυγες. Η αποστολή της δεν ήταν εύκολη. Ακόμα και μια φωτογράφος με άδεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συναντούσε σε κάθε βήμα προβλήματα με τις Αρχές. «Δεν ταξίδεψα μαζί με τους πρόσφυγες, αλλά τους συναντούσα σε συγκεκριμένα σημεία», εξηγεί η Marie Dorigny. «Δεν επιτρέπεται να ταξιδεύεις μαζί τους πια. Τώρα οργανώνονται όλα από τις Αρχές. Μεταφέρουν τους πρόσφυγες με συγκεκριμένα λεωφορεία και τρένα, και δεν επιτρέπεται να μπεις σε αυτά. Απαγορεύεται. Παρόλα αυτά μπήκα σε τρένο στην ΠΓΔΜ για να βγάλω φωτογραφίες, αφού προηγήθηκε έντονη συζήτηση με τους υπεύθυνους του σταθμού. Δεν με ήθελαν εκεί. Μπήκα όμως κρυφά και έβγαλα φωτογραφίες. Ούτε στους χώρους υποδοχής ή καταυλισμούς είμαστε ευπρόσδεκτοι. Η πρόσβαση σε δημοσιογράφους και φωτογράφους είναι δύσκολη. Υπάρχει όλο και μεγαλύτερος έλεγχος στις εικόνες και τις συνεντεύξεις. Στρατός, Αστυνομία, ακόμα και μη κυβερνητικές οργανώσεις φρικάρουν όταν δουν κάμερες. Κανείς δεν θέλει να είμαστε εκεί. Πρέπει όμως να παλέψουμε γι’ αυτό το δικαίωμα», υπογραμμίζει η φωτορεπόρτερ.
Δεν είναι εγκληματίες
Η Marie Dorigny στην 33χρονη πορεία της έχει κάνει φωτογραφίσεις, μεταξύ άλλων, σε χώρες όπως το Νεπάλ και το Αφγανιστάν για τη βία κατά των γυναικών, για την παιδική εργασία, ακόμα και για πρόσφυγες στην Ευρώπη πριν 15 χρόνια. «Όλες οι ιστορίες που σου λένε είναι τόσο συγκινητικές… ραγίζει η καρδιά σου, όταν τις ακούς, ακόμα και όταν δεν έχουν χρόνο να σου πουν όλες τις λεπτομέρειες», μας λέει η φωτογράφος, περιγράφοντας την εμπειρία της. «Βλέπεις τις γυναίκες με τα μικρά παιδιά να φοβούνται, να αρρωσταίνουν από το ταξίδι στη θάλασσα, να είναι ανήσυχες, γιατί νιώθουν χαμένες. Δεν ξέρουν πού να πάνε. Τις μετακινούν από το ένα μέρος στο άλλο, σαν άβουλη αγέλη. Ξέρουν ότι θέλουν να πάνε στη Γερμανία, αλλά δεν ξέρουν καλά καλά πού βρίσκονται. Ακόμα και στη Γερμανία, κανείς δεν τις ρωτά πού θέλουν να πάνε. Δεν έχουν επιλογές. Είναι σαν μην έχουν πια κανένα έλεγχο στη ζωή τους. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό. Είναι θύματα πολέμου, γιατί θα πρέπει να τους συμπεριφέρονται έτσι; Δεν είναι εγκληματίες», συμπληρώνει.
Οι στατιστικές αποκτούν πρόσωπο
Δεν μπορεί να υποτιμά κανείς τη δύναμη μιας φωτογραφίας. Είναι η απόδειξη της φήμης, της είδησης. «Δίνουμε πρόσωπο στις στατιστικές», όπως το θέτει η Marie Dorigny. «Ακούς για κάτι πρόσφυγες… ξαφνικά βλέπεις μια νεαρή με ένα παιδί αγκαλιά. Το απέκτησε κάπου στην Τουρκία, στη μέση του πουθενά. Το μωρό είναι μόλις λίγων ημερών. Φωτογράφισα μια ηλικιωμένη, μια Γεζίντι από το Ιράκ - θα ήταν 80 χρονών - να περπατά στο δρόμο της προσφυγιάς, ενώ θα έπρεπε στην ηλικία της να είναι με την οικογένειά της, στο χωριό της. Αυτά τα πρόσωπα θα μπορούσαν να ήταν η αδελφή σου, η γιαγιά σου, η κόρη σου. Με αυτό τον φακό βλέπω τη δουλειά μου. Ας σταματήσουμε να μιλάμε γι’ αυτούς τους ανθρώπους σαν να είναι από άλλο πλανήτη. Είμαστε όλοι το ίδιο. Εκτός του ότι εμείς είμαστε τυχεροί γιατί γεννηθήκαμε στην Ευρώπη. Αυτοί δεν ήταν. Ήταν σε λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή. Χρειαζόμαστε κι άλλες εικόνες», αναφέρει.
Η αρπαγή της γης
Για τη Marie Dorigny το ταξίδι συνεχίζεται. Με την κάμερα στο χέρι. Θέλει να αναδείξει με την επόμενή της δουλειά την αρπαγή της γης των μικρών αγροτών από τις μεγάλες εταιρείες. «Ταξίδεψε για τον σκοπό αυτό ήδη στη Μοζαμβίκη, την Ινδία, την Καμποτία και τη Γουατεμάλα. Ακόμα δυο σταθμοί σε άλλες χώρες και το πρότζεκτ αυτό θα έχει ολοκληρωθεί. Και σίγουρα οι ειδήσεις που διαβάζουμε και γι’ αυτό το θέμα θα αποκτήσουν νέα διάσταση, νέο πρόσωπο», καταλήγει η φωτορεπόρτερ.