2 Ελληνοκύπριοι και 2 Τουρκοκύπριοι νέοι καταργούν τη διαχωριστική γραμμή
15:49 - 09 Φεβρουαρίου 2016
«Αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία για να λυθεί το Κυπριακό. Οι δύο κοινότητες μπορούμε να ζήσουμε μαζί, όπως παλιά. Αρκεί να το πιστέψουμε και να το προσπαθήσουμε», δηλώνει στον «Ρεπόρτερ» η Τουρκοκύπρια Gul Hassan. «Για μένα δεν υπάρχει καμιά γραμμή. Προσπάθησαν να μας το καλλιεργήσουν όλο αυτό, μα είναι λάθος. Έχω φίλους Τουρκοκύπριους που είναι για μένα σαν οικογένεια», προσθέτει η 21χρονη Ελληνοκύπρια Μικαέλλα Βασιλείου. «Λύση δεν είναι να μείνει η κάθε κοινότητα βολεμένη στη μεριά της. Ο κόσμος διψά για ειρήνη. Άνετα θα ζούσα στα κατεχόμενα και ας με λένε τουρκόφιλο», είναι τα λόγια του 21χρονου Ελληνοκύπριου Ορέστη Αγησιλάου. «Ναι, θα μπορούσα να παντρευτώ κάποιον Ελληνοκύπριο και να ζήσω μαζί του στην ελεύθερη Κύπρο», παραδέχεται η Τουρκοκύπρια Fatos Ozler. Ο «Ρεπόρτερ» συνάντησε τους τέσσερεις νέους στο «Σπίτι της Συνεργασίας» στην ουδέτερη ζώνη της Λευκωσίας (απέναντι από το Λήδρα Πάλας) και συζήτησε μαζί τους για όλα όσα ενώνουν και χωρίζουν Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
-Ποια είναι τα συναισθήματά σας όταν επισκέπτεστε τα κατεχόμενα;
Μικαέλλα: Με τους γονείς μου πηγαίναμε συχνά εκδρομές στα κατεχόμενα απ’ όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα. Για μένα δεν υπάρχει καμιά γραμμή. Προσπάθησαν να μας το καλλιεργήσουν όλο αυτό. Ότι δηλαδή περνώντας απέναντι, μιλώντας με Τουρκοκύπριους ή αγοράζοντας πράγματα απ’ εκεί, κάνουμε κάτι λάθος. Όχι, περνώντας απέναντι συνεχίζω να περπατώ στην πατρίδα μου. Όλη αυτή την απόσταση άλλοι την έκτισαν για τα δικά τους συμφέροντα. Δεν ήταν δική μας επιλογή.
Ορέστης: Αισθάνομαι πολύ οικεία. Πήγα για πρώτη φορά στα κατεχόμενα με την οικογένειά μου, όταν άνοιξε το οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου σε ηλικία 8 χρόνων και θυμάμαι πως ένιωσα έντονα την επιθυμία να είχα ένα σπίτι στην Κερύνεια. Το καλοκαίρι, όταν τελείωσα την Α΄ Λυκείου, πήγα για πρώτη φορά μόνος μου. Οι γονείς μου φώναζαν γιατί φοβόντουσαν, αλλά εγώ επέμενα ότι θα πάω. Με το που πήγα, συνάντησα από την πρώτη στιγμή έναν άνθρωπο ο οποίος με καθοδήγησε για να μη χαθώ. Γίναμε φίλοι και είμαστε μέχρι σήμερα.
-Τι είναι για σας οι Τουρκοκύπριοι;
Μικαέλλα: Σπουδάζοντας με τον Ορέστη Τουρκολογία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και μέσα από την ένταξή μας στο Δικοινοτικό Συγκρότημα, γνώρισα αρκετούς Τουρκοκύπριους με τους οποίους στην πορεία γίναμε φίλοι. Πάντα στο σχολείο μάς μάθαιναν ότι μας πήραν τη γη μας, αποξενώνοντάς μας από τη σωστή κρίση. Όταν άκουσα και τη δική τους ιστορία, έγινα κι εγώ πιο ανθρώπινη. Έχω φίλους Τουρκοκύπριους που με αγκάλιασαν σαν οικογένεια και τους αγαπώ πραγματικά πολύ, αφού και μόνο που τους βλέπω χαίρομαι.
Ορέστης: Για μένα οι Τουρκοκύπριοι είναι συμπατριώτες μου, είναι Κύπριοι όπως κι εγώ, άτομα από τα οποία δέχτηκα αγάπη και εκτίμηση. Για μένα δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές. Είτε μιλώ στη Μικαέλλα είτε στη Fatos, για μένα δεν έχει διαφορά. Η κουλτούρα μας είναι σχεδόν ίδια. Τα τραγούδια, η ενδυμασία, η κουζίνα μας, η καθημερινότητά μας μοιάζουν τόσο πολύ. Μας ενώνουν τόσα πολλά. Μόνο η γλώσσα και η θρησκεία διαφέρουν και αυτό εξαρτάται από τον άνθρωπο αν θα το δει ως πρόβλημα.
-Έχετε ακούσει τυχόν αρνητικά σχόλια για τη στενή σας σχέση με την άλλη κοινότητα;
Μικαέλλα: Έχω δεχτεί μέσω Facebook μηνύματα του τύπου «να πεις στους φίλους σου τους Τουρκοκύπριους ότι θα υποφέρουν, λύση δεν υπάρχει». Έλαβα εικόνες με τζιχαντιστές να αποκεφαλίζουν ανθρώπους, που μου τις έστειλαν για να μου δείξουν τι έχουν σκοπό να κάνουν στους Τουρκοκύπριους, λέγοντάς μου πως, εάν λάχει, θα κάνουν και σε μένα το ίδιο που τους συναναστρέφομαι. Δεν το περίμενα ποτέ αυτό. Ήταν καθαρός εκφοβισμός. Με βλέπουν με μισό μάτι όταν λέω ότι σπουδάζω Τουρκολογία. Υποτιμούν και θεωρούν ότι θα ’πρεπε να ντρέπομαι για το αντικείμενο των σπουδών μου, μα εγώ πιστεύω πως οι σπουδές μου είναι μια δίοδος επικοινωνίας με τους ανθρώπους αυτούς, με τους οποίους θέλω να ζήσουμε ειρηνικά. Ο απώτερος σκοπός μας είναι μεγαλύτερος από τον εκφοβισμό που επιχειρούν κάποιοι. Πώς, όμως, θα έρθει ειρήνη όταν ακόμα κάνουμε σχολικές γιορτές με αναπαραστάσεις Τούρκων να σκοτώνουν Έλληνες;
Ορέστης: Πολλοί συνομήλικοί μου διαφωνούν με τις θέσεις μου και έχω δεχτεί και βρισιές γι’ αυτό από Ελληνοκύπριους. Με αποκάλεσαν τουρκόφιλο και τουρκόσπορο, επειδή συναναστρέφομαι με Τουρκοκύπριους. Έγινα δέκτης άσχημης κριτικής από εθνικιστές. Δεν μπορείς όμως να ακυρώνεις μια ολόκληρη κοινότητα για μια μερίδα φανατισμένων ανθρώπων που υπάρχουν και εδώ και στα κατεχόμενα.
-Πιστεύετε ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μπορούν να ζήσουν ειρηνικά σε μια ελεύθερη Κύπρο;
Gul: Από τις ιστορίες της μάνας και της γιαγιάς μου, ξέρω ότι πάντα ζούσανε αγαπημένοι οι Τουρκοκύπριοι με τους Ελληνοκύπριους. Γιατί όχι και τώρα; Εμείς μπορούμε να ζήσουμε αρμονικά με τους Ελληνοκύπριους. Εσείς γιατί να μην μπορείτε; Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Ποταμιά, που είναι ένα μεικτό χωριό στην ελεύθερη Κύπρο. Ο παππούς μου ήταν ο Καράπαρτακ, ξακουστός χασάπης. Εξυπηρετούσε πάντα και Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, έχοντας πολύ καλές σχέσεις με όλους. Το ίδιο κι εγώ. Μικρή με έπαιρναν στο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, ο οποίος έγινε στην πορεία ο προστάτης άγιός μου. Κάποιοι παραξενεύονται και μου λένε: «Πώς γίνεται να είσαι μουσουλμάνα και να έχεις στο πορτοφόλι σου τις εικόνες του Αγίου Σωζόμενου και του Αποστόλου Ανδρέα;». Όλοι μου οι φίλοι είναι Ελληνοκύπριοι. Πάω σε γάμους, βαφτίσεις και κηδείες Ελληνοκυπρίων, συμμετέχω στα έθιμά σας κι ας μη βάζω τον σταυρό μου, κι ας μη φιλώ εικόνες. Σεβόμαστε ο ένας τον άλλο. Ο Θεός ένας είναι. Σίγουρα η λύση του Κυπριακού δεν συμφέρει όλους, το καταλαβαίνω. Όμως, επιτρέψτε μου να σας πω πως και η οικογένειά μου έχει πολλούς αγνοούμενους αλλά και ανθρώπους που σκοτώθηκαν στον πόλεμο από Ελληνοκύπριους, όπως κι εσείς αντίστοιχα. Δεν σημαίνει ότι πρέπει να σας μισώ γι’ αυτό. Έτσι είναι ο πόλεμος. Υπάρχουν ακόμη πολλοί άνθρωποι φανατισμένοι, Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι. Η οικογένειά μου βίωσε δύο φορές την προσφυγιά, το ’63 και το ’74. Πέρασαν δύσκολα, έκαψαν τα σπίτια τους.
Fatos: Σκέφτομαι συχνά τι θα γίνει μετά τη λύση. Αν θα μπορούμε να ζούμε ειρηνικά ή αν θα υπάρχουν προβλήματα. Πιστεύω πως αν ο περισσότερος κόσμος σκέφτεται σαν εμάς, που θέλουμε επανένωση και ειρήνη, όλα θα πάνε καλά. Αν μας αφήσουν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ανενόχλητους να ζήσουμε, δεν θα έχουμε πρόβλημα. Είμαστε όλοι ίδιοι. Στο τέλος της ημέρας, είναι θέμα που αφορά τον κόσμο και όχι την πολιτική. Αν επικοινωνούμε μεταξύ μας, δεν νομίζω να υπάρξουν προβλήματα. Αν ο κόσμος ζούσε παλιότερα μαζί, γιατί να μην μπορεί να ξαναγίνει. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που είναι υπέρ της ειρήνης δεν είναι η μειονότητα, αλλά η πλειοψηφία, και πρέπει να μείνουμε ενωμένοι.
-Θα μπορούσατε να ερωτευτείτε Τουρκοκύπριο/α ή Ελληνοκύπριο/α αντίστοιχα δημιουργώντας οικογένεια;
Μικαέλλα: Για να πω την αλήθεια, το έχω κάνει ήδη. Υπήρξε σχέση με κάποιον Τουρκοκύπριο, έχοντας αρχικά στο μυαλό μου ότι ήταν κάτι «απαγορευμένο». Προσωπικά δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να παντρευτώ ή να έχω κάποια σχέση με Τουρκοκύπριο. Νομίζω πως ούτε οι γονείς μου θα είχαν πρόβλημα. Η αγάπη είναι πάνω και από τη θρησκεία. Το ’χω συζητήσει με τους γονείς μου.
Ορέστης: Άνετα θα μπορούσα να ζήσω στα κατεχόμενα και κάλλιστα να σμίξω με μια Τουρκοκύπρια. Το θεωρώ απόλυτα φυσιολογικό, ό,τι κι αν λένε κάποιοι. Ξέρετε, πολλοί άνθρωποι, ανάμεσά τους και ο δικός μου πατέρας, μεγάλωσαν μονοδιάστατα, αποκτώντας και μονοδιάστατες απόψεις. Εγώ νόμιζα πως μια μέρα ήρθαν οι Τούρκοι από την Τουρκία, κατέκτησαν τη μισή Κύπρο, μας έδιωξαν από τα σπίτια μας και έφεραν τους δικούς τους. Έτσι μας μεγάλωσαν. Όταν άρχισα να διαβάζω την ιστορία της Κύπρου, συνειδητοποίησα πόσο εύκολα μπορούν να καταρρεύσουν σαν πύργος από τραπουλόχαρτα πολλά απ’ όσα σου έμαθαν.
Gul: Δεν θα είχα πρόβλημα. Απλά εκεί προκύπτουν κάποια άλλα ζητήματα. Για παράδειγμα, ο ξάδελφός μου παντρεύτηκε Ελληνοκύπρια και τα παιδιά του είναι βαφτισμένα. Το πρόβλημα είναι πως, επειδή το επίθετο του γιου τους είναι Μεχμέτ, αντιμετωπίζει προβλήματα στο σχολείο. Τα παιδιά τον κοροϊδεύουν «Τουρκούι», με αποτέλεσμα να μη θέλει να πηγαίνει σχολείο και οι γονείς να ανησυχούν.
Fatos: Ναι, θα μπορούσα να ερωτευτώ έναν Ελληνοκύπριο και να ζήσουμε μαζί δημιουργώντας οικογένεια. Εγώ δεν διαχωρίζω τις δύο κοινότητες. Πιστεύω ότι υπάρχει μόνο μια διαφορά μεταξύ μας και αυτή είναι η θρησκεία.