Πρόγονοι και απόγονοι

  -    Πού καταντήσαμε, κύριε Μάκη! Εξαθλιωμένοι οικονομικά, να διαπραγματευόμαστε την παράδοση της πατρίδας μας στον κατακτητή. Οι πρόγονοί μας δεν θα έκαναν ποτέ κάτι τέτοιο…
-    Και ποιοι είναι τούτοι οι πρόγονοι, κύριε Ράκη;
-    Τι προβοκατόρικη ερώτηση είναι τούτη πάλι; Οι αρχαίοι Έλληνες. Εκτός κι αν εσείς έχετε άλλους προγόνους, να πούμε.
-    Ηρέμησε, τους ίδιους έχουμε. Αλλά πρέπει να ξέρουμε για ποιους ακριβώς προγόνους μιλούμε από τις χιλιάδες που πέρασαν από δω. Γιατί εσύ μπορεί να επιλέγεις μόνο τους 300 του Λεωνίδα, τον Μεγαλέξανδρο και τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες.
-    Και εκείνους, βέβαια, και τους Μαραθωνομάχους και τους Παλαιολόγους και τους μαχητές της Ελληνικής Επανάστασης, τον Κολοκοτρώνη και τον Ανδρούτσο και όλους τους άλλους.
-    Εντάξει, είναι επιλογές αυτές ιστορικής μνήμης και ιδεολογίας. Και καταλαβαίνω ότι είναι σημαντικό να θεωρεί κανείς ότι έχει σπουδαίους προγόνους. Αυτό του δίνει μια αίσθηση ταυτότητας, ενισχύει την αυτογνωσία και την αυτοεκτίμησή του, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τα πρότυπα που κατευθύνουν τις δικές του πράξεις.
-    Ευτυχώς που το παραδέχεσαι. Νόμισα πως θα μας κατηγορήσεις πάλι για προγονοπληξία.
-    Είναι ένας κίνδυνος τούτος, από τον οποίο δεν ξεφεύγετε εσύ και οι λεγόμενοι εθνικόφρονες. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό που ενοχλεί. Ούτε είναι το υπερβολικό γυάλισμα της εικόνας των ηρώων του ένδοξου παρελθόντος. Αυτό το κάνουν όλοι. 
-    Ε, τι είναι τότε; Οι δικοί μας, τοπικοί ήρωες, οι συνεχιστές των εθνικών αγώνων, ο Καραολής και ο Παλληκαρίδης;
-    Ούτε αυτό. Σεβαστοί και οι αγώνες και οι θυσίες. Αυτό που με ενοχλεί είναι η επιλεκτική απόκρυψη από τη λίστα των άμεσων προγόνων μας ανθρώπων που ευθύνονται για τα σημερινά μας κουσούρια. Πώς γίναμε τόσο συμφεροντολόγοι, τόσο ευθυνόφοβοι, τόσο μικρόψυχοι; Πώς επικρατούν τόσο εύκολα ρατσιστικές ιδέες και ιδανικά; Πώς ο εθνικισμός που μας προκάλεσε τόσα κακά εξακολουθεί να καθοδηγεί τις αποφάσεις μας; Και, σε ένα άλλο επίπεδο, πώς και έχουμε τόσους πολλούς απατεώνες και τόσους πολλούς αχάπαρους σε θέσεις εξουσίας;
-    Ε, δεν νομίζω να φταίνε οι πρόγονοί μας γι’ αυτό.
-    Πώς δεν φταίνε; Τίποτε δεν πέφτει ξαφνικά από τον ουρανό. Οι στάσεις και οι νοοτροπίες σταδιακά αναπτύσσονται. Τελικά, πιο σημαντικό από το να έχεις σπουδαίους προγόνους είναι το να φροντίζεις να έχεις σπουδαίους απογόνους. Σημάδι πως έκανες κάτι σωστό. Και, τώρα που το σκέφτομαι, ξέρεις τι είναι το πιο τρομακτικό ρε Ράκη; Το ότι εμείς είμαστε οι πρόγονοι των απογόνων μας.

Καθηγητής Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Δειτε Επισης

Νομικό τμήμα Αστυνομίας. Μια έτσι, μια γιουβέτσι
Αρχηγό Αστυνομίας αλλάξαμε. Νοοτροπία αλλάξαμε;
Ας μην βάζουμε το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν πάνω από ανθρώπινες ζωές
Πολιτική επιχειρηματολογία έναντι ευχολογίων
Αυτισμός και η ποικιλομορφία του
Συμβασιούχοι Οπλίτες: Άμεση ανάγκη για στήριξη και αναβάθμιση τους στην Εθνική Φρουρά
Η νομιμότητα αποστολής προσκλητηρίων γάμου με φακέλους της Αστυνομίας και η άγνοια του Αρχηγού
Η έκθεση Ντράγκι και η επιβίωση της ΕΕ
Η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε ομαλά, με δεκάδες νέες δράσεις και καινοτομίες, στον δρόμο για ένα σύγχρονο, δημοκρατικό και συμπεριληπτικό σχολείο
Καιρός να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας