Τα «κλειδιά» της ευτυχίας
10:58 - 23 Φεβρουαρίου 2016
Πώς μοιάζει άραγε η «ευτυχία»; ένα ερώτημα που προβληματίζει την ανθρωπότητα εδώ και αιώνες και στο οποίο αποπειράθηκαν να απαντήσουν μεγάλες μορφές της φιλοσοφίας και της ψυχολογίας, από τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα, στον Νίτσε και τον Φρόυντ. Αν και η ευτυχία είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση, οι κοινοί παράγοντες μεταξύ των θεωριών επικεντρώνονται στο ότι η ευτυχία έχει να κάνει με την αναζήτηση παραγόντων που ενισχύουν τα θετικά συναισθήματα και με την αναζήτηση νοήματος. Πάντως, η ευτυχία δεν αποτελεί προορισμό, αλλά στιγμές στο ταξίδι της ζωής του ανθρώπου.
Αν και γενετικοί παράγοντες δύναται να επηρεάζουν τον βαθμό στο οποίο ένα άτομο αισθάνεται ευτυχισμένο, οι ερευνητές θα συμφωνούσαν ότι υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των περισσότερο «χαρούμενων» ανθρώπων. Ας δούμε, λοιπόν, κάποια από αυτά:
Αν και γενετικοί παράγοντες δύναται να επηρεάζουν τον βαθμό στο οποίο ένα άτομο αισθάνεται ευτυχισμένο, οι ερευνητές θα συμφωνούσαν ότι υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των περισσότερο «χαρούμενων» ανθρώπων. Ας δούμε, λοιπόν, κάποια από αυτά:
Οι χαρούμενοι άνθρωποι εστιάζουν στο παρών. Για αυτούς το γνωμικό «άδραξε την στιγμή» αποτελεί πυξίδα. Δεν μένουν προσκολλημένοι στο παρελθόν, παρά μόνο για λίγο, ώστε να γίνουν σοφότεροι, ούτε κολλούν στο μέλλον, χάνοντας το παρών. Η μόνη πραγματική χρονική διάσταση είναι το «τώρα», και αυτό το γνωρίζουν καλά.
Οι χαρούμενοι άνθρωποι υιοθετούν στάση ευγνωμοσύνης. Δεν κουράζουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους για όσα δεν έχουν, αλλά έχουν επίγνωση των όσων έχουν και κυρίως των άυλων αγαθών, όπως η υγεία, η φιλία και η αγάπη. Αισθάνονται πλήρεις τώρα και έτσι ενισχύουν συνειδητά το συναίσθημα της ευτυχίας τους.
Οι χαρούμενοι άνθρωποι αγαπούν και αποδέχονται τον εαυτό τους. Αναγνωρίζουν την διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης και ενώ ενδιαφέρονται για την αυτό-βελτίωσή τους, δεν αυτό-μαστιγώνονται με παράλογες απαιτήσεις τελειοθηρίας. Ακόμα, πιστεύουν στις δυνάμεις τους και ξέρουν ότι διαθέτουν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε δυσκολία έρθει στο δρόμο τους.
Οι χαρούμενοι άνθρωποι δεν συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους άλλους. Αποδέχονται ότι ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ενώ, ο ένας είναι καλός σε κάτι, ο άλλος είναι καλός σε κάτι άλλο. Το μοναδικό άτομο με το οποίο συγκρίνονται, είναι με τον εαυτό τους: που ήταν πριν, που βρίσκονται τώρα και πού θέλουν να φτάσουν στο μέλλον.
Οι χαρούμενοι άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι οι υγιείς σχέσεις αποτελούν σημαντική πηγή ενίσχυσης των θετικών τους συναισθημάτων, όμως αισθάνονται καλά και μόνοι. Έτσι, φροντίζουν να καλλιεργούν και να προσέχουν τις θετικές σχέσεις της ζωής τους και ξέρουν να λένε όχι στις μη υγιείς. Επίσης, αισθάνονται πλήρης με τον εαυτό τους και συνάπτουν σχέσεις μόνο, ώστε να ενισχύσουν την ήδη πλήρη ζωή τους και όχι σχέσεις που τους απομυζούν.
Οι χαρούμενοι άνθρωποι είναι ευέλικτοι και ευπροσάρμοστοι στις αλλαγές. Αναγνωρίζουν ότι αυτός που επιβιώνει δεν είναι ο δυνατότερος, αλλά αυτός που αποδέχεται τις αλλαγές και προσαρμόζεται ευκολότερα σε αυτές. Άλλωστε στη ζωή δεν είναι τίποτα στατικό.
Τέλος, οι χαρούμενοι άνθρωποι επιλέγουν να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Πιστεύουν ότι «κάθε εμπόδιο είναι για καλό» και προχωρούν με το κεφάλι ψηλά. Η αισιόδοξη τους στάση ορίζεται κυρίως από την ποιότητα των σκέψεων τους, τις οποίες φρουρούν προσεκτικά.
Ας υιοθετήσουμε λοιπόν, ένα βήμα τη φορά, τα πιο πάνω χαρακτηριστικά και ας δούμε την επίδραση των αλλαγών αυτών στη διάθεση μας. Γιατί η ευτυχία δεν είναι προνόμιο των «τυχερών» αλλά όλοι έχουμε δικαίωμα σε αυτήν. Φτάνει να το αποφασίσουμε.
Νάγια Ναούμ
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
nayianaoum@gmail.com