Έτσι παρουσίασε το κυπριακό ο Πρόεδρος – Οι συγκλίσεις και διαφορές

Με την παρότρυνση η ομιλία του να μην αποτελέσει την αφορμή για να ξεκινήσει μια δημόσια διαπραγμάτευση ή, αιτία για αχρείαστες αντιπαραθέσεις, ξεκίνησε την ομιλία του στην βουλή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
 
Ο πρόεδρος διαχώρισε τις αναφορές του σε 4 θεματικές ενότητες: Βάση λύσης του κυπριακού, Πορεία του εν εξελίξει διαλόγου, Διεθνείς, ευρωπαϊκές και περιφερειακές εξελίξεις και Προβληματισμούς ως προς την ακολουθητέα πορεία».
 
Βάση λύσης του κυπριακού προβλήματος
Αναφερόμενος στην βάση λύσης του Κυπριακού ο πρόεδρος επεσήμανε πως «θα πρέπει όλοι με νηφαλιότητα να αναλογιστούμε αν ιδιαίτερα υπό τα σημερινά δεδομένα προσφέρονται άλλες από τις επιλογές που οδήγησαν τον Πρόεδρο Μακάριο το 1977, με ομόφωνη  στήριξη του Εθνικού Συμβουλίου, να προχωρήσει στην πρώτη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου που καθόριζε την διπεριφερειακή – δικοινοτική ομοσπονδία σαν τη βάση λύσης του Εθνικού μας προβλήματος».
«Αρνούμαι να δεχτώ όπως λέγεται πως η βάση λύσης οδηγεί σε ένα ρατσιστικό καθεστώς, πως οδηγεί στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της κατοχής, πως τάχα υποβαθμίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία και αναβαθμίζεται ένα παράνομο καθεστώς, που δεν αναγνωρίζεται παρά μόνο από την Τουρκία, πως δήθεν είναι μία συνομοσπονδιακή λύση  που δεν θα συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν θα προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα», επεσήμανε.
«Και αρνούμαι να  αποδεκτώ  ανάλογους ισχυρισμούς που  δεν αποτελούν παρά ύβρη εναντίον του συνόλου των προκατόχων μου, των κομμάτων που τους στήριξαν  και  γενικότερα του κυπριακού  λαού που τους εξέλεξε», τόνισε με νόημα.
Σύμφωνα πάντα με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας «γίνεται αντιληπτό ότι το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας έχει κάνει αποδεκτό πως ο μόνος τρόπος απαλλαγής από την απαράδεκτη κρατούσα κατάσταση είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία».
Τρέχουσα διαδικασία- παρούσα φάση συνομιλιών. Συγκλίσεις και διαφωνίες
Ειδική αναφορά έκανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στο κοινό ανακοινωθέν της 11^ης Φεβρουαρίου, 2014, το οποίο διασαφηνίζει τη βάση λύσης, διασφαλίζει τις τρεις βασικές αρχές που πρέπει να διακρίνουν ένα κράτος, δηλαδή η Διεθνής Προσωπικότητα, Κυριαρχία και Ιθαγένεια, τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, το σεβασμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εφαρμογή των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 «Η ανάδειξη του κ. Ακκιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας,  οδήγησαν τον Μάιο του 2015 στην επανέναρξη της νέας φάσης των συνομιλιών. Συνομιλίες, που οφείλω να ομολογήσω, διεξάγονται σε ένα σαφώς διαφορετικό περιβάλλον,  παρά τις καταγραφόμενες διαφωνίες», είπε.
 

Κεφάλαιο:  Διακυβέρνησης και διαμερισμός  εξουσιών.
Α. Εκτελεστική εξουσία.
Σύμφωνα με τον Νίκο Αναστασιάδη, «υπάρχει συναντίληψη πως η νέα δομή του κράτους θα περιλαμβάνει την Κυβέρνηση της ομοσπονδιακής δημοκρατίας και τις τοπικές κυβερνήσεις των δύο συνιστωσών πολιτειών». «Όσον αφορά τη δομή της  Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης θα πρέπει να πω ότι υπάρχουν διαφορές, που αναφέρονται στην επιμονή της Τ/κ πλευράς για εκ περιτροπής προεδρία - κάτι που η δική μας πλευρά δεν αποδέχεται - και, κατ επέκταση διαφορές ως προς τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου».
 
Β. Νομοθετική εξουσία.
«Η νομοθετική εξουσία της ομοσπονδιακής Κυβέρνησης θα ασκείται από δύο σώματα: Την Άνω Βουλή ή Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Η Άνω Βουλή θα αριθμεί 40 μέλη εκ των οποίων τα  20 θα προέρχονται από τη μία κοινότητα και τα υπόλοιπα από την άλλη. Να σημειώσω ότι η εκλογή θα γίνεται πάνω σε κοινοτική βάση για διασφάλιση της πολιτικής ισότητας.
 
Η Βουλή των Αντιπροσώπων θα αποτελείται από 48 μέλη, εκ των οποίων το 75% θα προέρχεται από την Ε/κ συνιστώσα πολιτεία. Δηλαδή, η αναλογία θα είναι 36 μέλη από την Ε/κ συνιστώσα πολιτεία και 12 μέλη από την Τ/κ.
 
 Δικαστική εξουσία.
«Υπάρχει συναντίληψη πως η δικαστική εξουσία  θα ασκείται σε ομοσπονδιακό επίπεδο από δύο βαθμίδες δικαστηρίων:
 
Το πρωτοβάθμιο και το  δευτεροβάθμιο που θα είναι το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας. Ταυτόχρονα και για όσο χρόνο απαιτηθεί, θα λειτουργεί ως εφετείο, δικαστήριο περιουσιών.
 
Στη σύνθεση των δικαστηρίων οι δύο κοινότητες θα συμμετέχουν με ίσο αριθμό δικαστών. Ο τρόπος λήψεως αποφάσεων του Ανωτάτου  Συνταγματικού Δικαστηρίου, θα αποκλείει αδιέξοδα σε περιπτώσεις συνταγματικών διαφορών».
 
 Βασικές ελευθερίες.
«Υπάρχει συναντίληψη στη βάση και του κοινού ανακοινωθέντος για τη διασφάλιση των βασικών ελευθεριών όπως αυτές καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.  Δηλαδή: ελευθερία διακίνησης προσώπων, εγκατάστασης, απόκτησης περιουσίας και ενάσκησης επαγγέλματος, με σεβασμό στη διασφάλιση του διζωνικού και δικοινοτικού χαρακτήρα του κράτους».
 
 Ιθαγένεια- Εποικοι-Δημογραφική σύνθεση.
Το θέμα των εποίκων έχει συζητηθεί και υπάρχει συναντίληψη πως η δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού, κατά την πρώτη ημέρα ισχύος της συμφωνίας, θα αντικατοπτρίζει, με ελάχιστες αποκλίσεις, τη δημογραφική σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά το 1960.  Το πιο σημαντικό είναι η συναντίληψη που υπάρχει ότι η αναλογία στη σύνθεση του πληθυσμού κατά την πρώτη μέρα, δηλαδή τέσσερα προς ένα, θα διασφαλίζεται και στο μέλλον σε σχέση με την απόκτηση της ιθαγένειας της ομοσπονδιακής δημοκρατίας από υπηκόους της Τουρκίας και της Ελλάδας».
 
 Κεφάλαιο Περιουσιακού.
Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διαπιστώθηκε συναντίληψη στα ακόλουθα:
Α. Συμφωνία αναγνώρισης του ατομικού δικαιώματος στην ιδιοκτησία.
Β. Δίδεται δικαίωμα στον ιδιοκτήτη να προσφύγει κατά προτεραιότητα τον πρώτο χρόνο στην Επιτροπή Περιουσιών.
Γ.           Στον ιδιοκτήτη προσφέρονται οι ακόλουθες πέντε θεραπείες:
i.  Επανεγκατάσταση,
ii. Μερική αποκατάσταση,
iii. Εναλλακτική αποκατάσταση,
iv. Ανταλλαγή περιουσίας,
v. Αποζημίωση.
Δ. Υπάρχει συναντίληψη στη σύσταση Επιτροπής Περιουσιών.
Ε. Συναντίληψη υπάρχει πως  θα εγκαθιδρυθεί:
i. Δικαστήριο περιουσιών που θα εκδικάζει κατ έφεση τις αποφάσεις της Επιτροπής Περιουσιών,
ii, Κατοχυρώνεται το δικαίωμα του αιτητή μετά την εξάντληση των εσωτερικών ενδίκων μέσων να προσφύγει στο ΕΔΑΔ.
ΣΤ. Προς διευκόλυνση και ταχεία διεκπεραίωση του έργου της επιτροπής οι περιουσίες έχουν χωριστεί, ανάλογα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τη χρήση,  σε 22 κατηγορίες.
 
 
 Κεφάλαιο Οικονομίας.
«Υπάρχει συναντίληψη πως  για μια ενοποιημένη και εύρωστη  οικονομία, απαιτείται η ύπαρξη αυστηρών κανόνων ρύθμισης του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των δύο συνιστωσών πολιτειών.
 
«Ταυτόχρονα υπάρχει συναντίληψη πως τα οικονομικά θέματα πρέπει να αντιμετωπιστούν συνολικά και σύμφωνα  με τους κανόνες και νομοθεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλύπτοντας :
(ι)           Το τραπεζικό σύστημα,
(ιι)          Τα δημόσια οικονομικά,
(ιιι)         Τα αναπτυξιακά θέματα,
(ιv)         Τα κοινωνικά θέματα, και,
(v)          Το ευρύτερο θεσμικό πλαίσιο.
Το επίσημο νόμισμα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης θα είναι το ευρώ από την πρώτη μέρα.
Κεφάλαιο Εδαφικού.
«Παρά τις θέσεις της Τ/κ πλευράς ότι το εδαφικό θα πρέπει να συζητηθεί κατά την τελευταία φάση των συνομιλιών για λόγους ασφάλειας από διαρροές, υπάρχει συναντίληψη για συζήτηση των κριτηρίων που πρέπει να διέπουν τις εδαφικές αναπροσαρμογές».
 
  Ασφάλεια- Εγγυήσεις.
«Η δική μας ξεκάθαρη θέση είναι πως δεν γίνεται αποδεκτό  ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υπόκειται στις όποιες μορφές εγγυήσεων.»
 
«Είναι πασιφανές από τα όσα μέχρι τώρα έχω εκθέσει ότι υπήρξε σημαντική πρόοδος σε κάποια των υπό διαπραγμάτευση κεφαλαίων. Ταυτόχρονα,  διαπιστώνονται διαφωνίες σε σειρά άλλων θεμάτων»
 
Διεθνείς, ευρωπαϊκές και περιφερειακές εξελίξεις.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέθεσε μια σειρά προβληματισμών για τις επιδράσεις της λύσης στην Τουρκία σε σχέση με τα δεδομένα που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή και τις ευρωπαϊκές της φιλοδοξίες. Επίσης, ανέπτυξε προβληματισμούς για τα οφέλη που η διεθνής κοινότητα και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποκομίσουν από ενδεχόμενη λύση του κυπριακού.
 
Θα πρέπει να γίνει συνείδηση από όλους, Ε/κ και Τ/κ, πως η επιδιωκόμενη λύση θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα ενός αξιοπρεπούς συμβιβασμού, που θα δημιουργεί συνθήκες αλληλοσεβασμού, που δεν θα επιτρέπει την επιβολή της  μειοψηφίας επί της πλειοψηφίας, ούτε  φυσικά και το αντίστροφο. Μία συμφωνία που δεν θα δημιουργεί νικητές ή θα αφήνει ηττημένους».
 
«Αυτό που θέλω να σας διαβεβαιώσω, είναι πως η επίκληση των όποιων κινδύνων  από τη μη λύση, δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως διάθεση από μέρους μου να αποδεχθώ σχέδιο που  δεν θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες ή τις ανησυχίες του Κυπριακού λαού τις οποίες γνωρίζω πολύ καλά.
 
Όποιες και αν είναι οι ιδεολογικές μας διαφορές, όποιες και αν είναι οι διαφωνίες μας, αυτό που σίγουρα δεν μας χωρίζει είναι το κοινό όραμα απελευθέρωσης και επανένωσης της πατρίδας μας. Ένα όραμα που αποτελεί ιστορική ευθύνη και χρέος όλων μας που δεν θα εξοφληθεί αν δεν πετύχουμε να διασφαλίσουμε στις μέλλουσες γενεές σιγουριά για ένα ασφαλές μέλλον. Αυτή, αν θέλετε, είναι και η αξίωση της Κοινωνίας που μας παρακολουθεί», κατέληξε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.