Οι πέντε λόγοι για τους οποίους… πέφτουν έξω οι δημοσκοπήσεις
07:04 - 06 Δεκεμβρίου 2016
Φαινόμενο που ολοένα και πιο συχνά κάνει την εμφάνισή του ανά το παγκόσμιο, αποτελεί αυτό της αποτυχίας των δημοσκοπήσεων να προβλέψουν σωστά.
Κλασικότερο και τρανότερο παράδειγμα αποτελεί αυτό των πρόσφατων αμερικανικών εκλογών, ενώ οι δημοσκοπήσεις… έπεσαν έξω και σε ό,τι αφορούσε το αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων που πραγματοποιήθηκε προ μερικών μηνών στη Βρετανία για έξοδο ή όχι της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην Κύπρο, η μεγαλύτερη δυστοκία επιτυχούς πρόβλεψης τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε περισσότερο σε δημοσκοπήσεις εξόδου(exit polls).
Πέντε είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι δημοσκοπήσεις, που όπως είθισται να λέγεται αποτελούν αποτύπωση της δεδομένης χρονικής στιγμής κατά την οποία πραγματοποιούνται, είναι δυνατό να δώσουν τελικά λανθασμένη πρόβλεψη.
Διαισθητικά αντί επιστημονικά
Όπως εξηγεί στον ΡΕΠΟΡΤΕΡ ONLINE o εκλογικός αναλυτής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Δρ. Νάσιος Ορεινός, ο πρώτος λόγος οφείλεται στο γεγονός ότι οι αναλυτές παραβαίνουν τον σημαντικότερο κανόνα στον τομέα της έρευνας, ο οποίος λέει ότι ο ερευνητής θα πρέπει να ενεργεί επιστημονικά και ποτέ διαισθητικά ή μεροληπτικά. Εξηγεί συναφώς, πως κάποιοι εξ’ αυτών, ταγμένοι υπέρ συγκεκριμένης κατεύθυνσης, καταλήγουν να ενεργούν μεροληπτικά και βάσει επιθυμίας, παρά επιστημονικά.
Της τελευταίας στιγμής…
Ένας δεύτερος λόγος, σύμφωνα με τον Δρ. Ορεινό, έγκειται στο «last minute shift», δηλαδή στις μετακινήσεις της τελευταίας στιγμής. Όπως υποδεικνύει ο Νάσιος Ορεινός, μια σημαντική μερίδα του εκλογικού σώματος προσέρχεται στις κάλπες έχοντας αποφασίσει τι θα ψηφίσει την τελευταία βδομάδα, ενδεχομένως και την ίδια την ημέρα της ψηφοφορίας. Οι ψήφοι αυτοί, όπως εξηγεί ο εκλογικός αναλυτής, είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί πού θα καταλήξουν.
Αποχή ανά κόμμα
Ο τρίτος λόγος έγκειται στην πολύ ψηλή αποχή, ιδιαίτερα ανά κόμμα, την οποία οι αναλυτές σε κάποιες περιπτώσεις δεν αφουγκράζονται ορθά. «Εάν δεν εκτιμηθεί ορθά στις δημοσκοπήσεις, σαφώς και θα οδηγήσει σε λάθος εκτιμήσεις», επισημαίνει ο Νάσιος Ορεινός.
Η κρυφή ψήφος
Η κρυφή ψήφος είναι ένας πολύ σημαντικός λόγος για τον οποίο οι δημοσκοπήσεις αποτυγχάνουν να προβλέψουν σωστά. «Ο εκλογέας πλέον είναι δύσπιστος να παραθέσει ελεύθερα την ψήφο του με αποτέλεσμα, τεχνικά, αυτό να δυσκολεύει τις όποιες εκτιμήσεις», επισημαίνει ο Νάσιος Ορεινός, σημειώνοντας πως η κρυφή ψήφος είναι ένα φαινόμενο, το οποίο πρωτοεμφανίστηκε στην Κύπρο μετά το 2011.
Υπο-αντιπροσώπευση
Ένας πέμπτος λόγος, τέλος, αφορά στην υπο-αντιπροσώπευση συγκεκριμένων κομμάτων στο δείγμα των δημοσκοπήσεων. Ο Νάσιος Ορεινός φέρει ως παράδειγμα τις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές. «Ιστορικά», εξήγησε, «οι Ρεπουμπλικάνοι υπο-αντιπροσωπεύονται στις δημοσκοπήσεις, ενώ τη μέρα των εκλογών προσέρχονται στις κάλπες. Πρόσφατο γεγονός οι ενδιάμεσες εκλογές του 2014, γεγονός που υποεκτιμήθηκε».