Δικάζουμε ανήλικους εγκληματίες με νόμους του 1946!

Η νεανική παραβατικότητα τα τελευταία χρόνια έχει πάρει στη χώρα μας ανησυχητικές διάστάσεις. Κάτι η κρίση, κάτι η τεχνολογία, κάτι η ασύδοτη έκθεση στο διαδίκτυο, έχουν οδηγήσει ανήλικά άτομα στη διάπραξη ποινικών αδικημάτων που πολλές φορές έφτασαν μέχρι και το φόνο.
 
Σε αυτό το περιβάλλον η Κύπρος, μέλος της ΕΕ και απολαμβάνουσα δημοκρατίας, εκσυγχρονισμού και υψηλού σε γενικές γραμμές βιοτικού επιπέδου, έχει μείνει δεκαετίες πίσω σε σχέση με την αντιμετώπιση του ακανθώδους ζητήματος αντιμετώπισης και σωφρονισμού ανήλικων παραβατών.

Ενδεικτικά να πούμε ότι εν έτει 2016, ως ευνομούμενο κράτος πασχίζουμε να αντιμετωπίσουμε εγκλήματα που διαπράττονται από ανήλικους με ένα νόμο που χρονολογείται από το 1946 και που η τελευταία του τροποποίηση έγινε το 1972 (Περί Αδικοπραγούντων Ανηλίκων Νόμος, Κεφάλαιο 157)!

Παράλληλα οι δικαστές καλούνται να αποφασίσουν για υποθέσεις στις οποίες κατηγορούμενοι είναι άτομα κάτω των 18 ετών, χωρίς να έχουν καμία συμπαγή ποινική νομοθεσία ανηλίκων μπροστά τους, παρά μόνο τον πιο πάνω απαρχαιωμένο νόμο και κάποιες άλλες διατάξεις σκόρπιες δεξιά κι αριστερά.

Το χειρότερο όμως όλων είναι το γεγονός ότι ενώ αυτή η υποτυπώδης έστω νομοθετική πρόνοια που διαθέτουμε για τους ανήλικους, ρυθμίζει τη διασφάλιση κάποιων βασικών δικαιωμάτων, προς προστασία και όφελος του ανήλικου παραβάτη, ωστόσο οι διασφαλίσεις αυτές μένουν στα χαρτιά, γιατί  στην πραματικότητα δεν διαθέτουμε ως κράτος τις υποδομές για τις εφαρμόσουμε στην πράξη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόνοια για εκδίκαση υποθέσεων στις οποίες εμπλέκονται ως κατηγορούμενοι ανήλικοι, από Ειδικό Δικαστήριο Ανηλίκων, το οποίο όμως δεν έχουμε κι έτσι οι υποθέσεις αυτές οδηγούνται για εκδίκαση είτε στα γνωστά επαρχιακά δικαστήρια, είτε στα κακουργιοδικεία.

Ο αποικιοκρατικός νόμος του 1946 προνοεί επίσης την φυλάκιση ανήλικων καταδικασθέντων σε Ειδικές Φυλακές Ανηλίκων, που επίσης δεν υπάρχουν, με αποτέλεσμα αυτοί να στεγάζονται στις Κεντρικές Φυλακές, στον ίδιο χώρο δηλαδή με πεπειραμένους παραβάτες, απλά σε διαφορετική πτέρυγα.
 

Από την άλλη να πούμε πως για οποιοδήποτε έγκλημα, όσο σοβαρό κι αν είναι, με βάση την αναθεώρηση του 1972, δεν μπορεί να θεωρηθεί ποινικά υπεύθυνο άτομο κάτω των 14 ετών (πριν την αναθεώρηση το όριο ήταν τα 10 έτη με μαχητό τεκμήριο τα 12 έτη). Η προβληματική εδώ εμφανής, αρκεί κανείς να ανατρέξει στα στατιστικά στοιχεία της αστυνομίας, στα οποία αρκετά μεγάλη μερίδα παραβατών κινούνται ηλικιακά κάτω από τα 14 έτη, και είναι λογικό αφού η εποχή που ζούμε χαρακτηρίζεται από μία απίστευτα γρήγορη και εύκολη διάδοση πληροφοριών, που εκ των πραγμάτων έχει οδηγήσει την πνευματική ωρίμανση σε μικρότερο ηλικιακό όριο από αυτό των 14 ετών που είχε καθοριστεί με τα δεδομένα του 1972.

Με λίγα λόγια... Ο 13χρονος διαρρήκτης πώς αντιμετωπίζεται; Για την ώρα δεν αντιμετωπίζεται και όταν θα έρθει στα 17 έχοντας στο «βιογραφικό» του ληστεία τότε βλέπουμε...

Η μεγαλύτερη όμως ίσως τρύπα, είναι αυτή της παντελούς απουσίας αναμορφωτηρίων, τα οποία θα έδιναν την ευκαιρία σε εκκολαπτόμενους εγκληματίες να βρεθούν, αντί στα κελιά μιας φυλακής, σε ένα χώρο που δεν θα διαφέρει και πολύ από το σχολείο και όπου εκεί θα αντιμετωπιστούν όχι ως κατάδικοι, αλλά ως νέοι που χρήζουν μιας κάποιας πιο ιδιαίτερη αντιμετώπισης, από ειδικά καταρτισμένο γι αυτό το σκοπό προσωπικό.

Ανησυχούμε για τις διαστάσεις που λαμβάνει το φαινόμενο «νεανική παραβατικότητα», αγανακτούμε με τον κατήφωρο που έχει πάρει η νεολαία, φωνάζουμε για την παραβίαση των δικαιωμάτων ανήλικων παραβατών, αλλά στην ουσία του προβλήματος, όλοι έχουμε μείνει έδω και μισό αιώνα απλοί θεατές.

Καλά τα γυμναστήρια και οι πισίνες στις κεντρικές φυλακές, καλές κι οι θεατρικές παραστάσεις κρατουμμένων, αλλά για να μιλήσουμε ωμά και ρεαλιστικά... ο σωφρονισμός ενός πολυετούς παραβάτη με αμέτρητες υποτροπές στο ενεργητικό του είναι πολύ πιο δύσκολος, από εκείνο του 15χρονου διαρρήκτη που θα περάσει για πρώτη φορά το κατώφλι των Κεντρικών Φυλακών.

Καιρός να αντιληφθούμε ότι το ζήτημα «έγκλημα» είναι κάτι πολύ περισσότερο από δύο χειροπέδες, μια ποινή και ένα κελί. Όταν μάλιστα σε αυτό το «έγκλημα» εμπλέκεται ανήλικος, η πορεία γίνεται ακόμη πιο δύσκολη και δαιδαλώδης, και απαιτεί πραγματική πολιτική βούληση και διάθεση εκσυγχρονισμού σε όλα τα επίπεδα. Αν βέβαια θέλουμε να αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά...
 
 
 

Δειτε Επισης

Το ενδεχόμενο το μωρό να πέθανε από τα τραύματα και όχι από το αλκοόλ διερευνούν στα κατεχόμενα
Υπό κράτηση οι ενήλικες συλληφθέντες για την επίθεση σε ντελιβερά-Ελεύθερος ο 14χρονος
Αγγλοκύπρια βρέθηκε μαχαιρωμένη στο σπίτι της-Χειροπέδες σε γνωστή της
Αυτόν αναζητεί η Αστυνομία για κλοπή στη Λάρνακα
Πήγε επισκεπτήριο στις Φυλακές με «πεσκέσι» κινητό και ναρκωτικά
Εντοπίστηκαν δύο για την επίθεση σε ντελιβερά, αναζητεί άλλους δύο η Αστυνομία
Υπό διερεύνηση το ενδεχόμενο ιατρικής αμέλειας για το θάνατο βρέφους
Σε καλή κατάσταση τα νεογνά στα κατεχόμενα-Ανταποκρίνονται στη θεραπεία που τους παρέχεται
Σοκάρουν τα στοιχεία-Πάνω από 300 οι αναφορές σεξουαλικής βίας κατά παιδιών για το 2024
Στο κελί για έξι ημέρες οι τρεις που συνελήφθησαν για την κλοπή 28 γεννήτριων