Ελβετία η παλιά μας γνώριμη
13:05 - 02 Νοεμβρίου 2016
Μέρες μετράμε πλέον μέχρι τον κρίσιμο κύκλο συναντήσεων για το Κυπριακό που θα διεξαχθούν στο ειδυλλιακό Μοντ Πελερίν της Ελβετίας.
Αναστασιάδης και Ακκιντζί γεμίζουν βαλίτσες με αισιοδοξία για επιτυχή έκβαση των συζητήσεων που αναμένται να γίνουν στη διακριτική παρουσία και του ΓΓ των ΗΕ, Μπαν Γκι Μουν.
Η Ελβετία ανέκαθεν αποτελούσε γνώριμο έδαφος για όσους επιδίωκαν ειρήνη και αρμονική συνύπαρξη. Αντιμαχόμενα κράτη, αντιμαχόμενες πλευρές, κυβερνήσεις και αντάρτικες ομάδες, έχουν βρεθεί σε ελβετικά σαλόνια συνομιλιών προσπαθώντας να θέσουν ένα τέρμα σε αντιπαραθέσεις, διαμάχες ακόμη και ένοπλες συγκρούσεις δεκαετιών.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της Κολομβίας, που μετά από 50 χρόνια εμφυλίου έφτασε τελικά στην πολυπόθητη συμφωνία ειρήνης, η οποία αν και απορρίφθηκε από το λαό σε πρόσφατο δημοψήφισμα, εξακολουθεί να είναι εκεί και να αποτελεί ισχυρό θεμέλιο για την οικοδόμηση ενός ειρηνευτικού πλάνου που θα γίνει αποδεκτό από τους Κολομβιανούς.
Η περίπτωση εξάλλου της πολυτάραχης σχέσης ΗΠΑ-Κούβας, πέρασε από τις αίθουσες των ελβετικών διπλωματικών γραφείων μέχρι να καταλήξει στην αναθέρμανσή της με την άρση ενός πολυετούς εμπάργκο σε βάρος της χώρας του Φιντέλ Κάστρο.
Γιατί στην Ελβετία;
Η ουδετερότητα της Ελβετίας επιτρέπει στη χώρα να ενεργήσει ως μεσολαβητης και γι αυτό συχνά πυκνά διπλωμάτες δραστηριοποιούνται στο έδαφός της εκπροσωπώντας τα συμφέροντα χωρών ή πλευρών που δεν έχουν άριστες σχέσεις μεταξύ τους.
Η Ελβετία προσφέρει ένα ουδέτερο έδαφος έτοιμο να φιλοξενήσει ευαίσθητα συνέδρια και συναντήσεις. Τέτοιο ήταν και η πρώτη συνάντηση μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Γκορμπατσόφ και του Αμερικανού ομολόγου του Ρέιγκαν το 1985, αλλά και οι συναντήσεις Μπιλ Κλίντον και Μπασάρ Αλ Άσαντ το 2000, οι οποίες έλαβαν χώρα στη Γενεύη.
Η Ελβετία ήταν επίσης ο τόπος συναντήσεως ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ διαφόρων κυβερνήσεων και ομάδων ανταρτών – όπως για παράδειγμα οι περιπτώσεις της Ινδονησίας, της Ισπανίας και της Σρι Λάνκα, αλλά και οι δικές μας συνομιλίες στο πλαίσιο προσπάθειας εξεύρεσης λύσης του κυπριακού προβλήματος.
Άλλωστε, το υπουργείο Εξωτερικών της Ελβετίας έχει δημιουργήσει τη δική της "δεξαμενή” εμπειρογνωμόνων μερικοί εκ των οποίων συνέβαλαν καθοριστικά στον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου μεταξύ της σουδανικής κυβέρνησης και του Σουδανικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Κινήματος, όταν οι πλευρές κατέληξαν τελικά σε συμφωνία το 2005.
Η Γενεύη είναι η ευρωπαϊκή έδρα των Ηνωμένων Εθνών αλλά και η πόλη στην οποία φιλοξενούνται τα κεντρικά γραφεία της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού. Εκεί επίσης δραστηριοποιούνται πέραν των 200 διεθνών οργανώσεων και διπλωματικών αποστολών από 170 χώρες.
Η παλιά μας γνώριμη
Για την Κύπρο όσα χρόνια μετρά το κυπριακό πρόβλημα αλλά τόσα είναι τα χρόνια που σημαδεύτηκαν από ιστορικές συναντήσεις σε διάφορες πόλεις της Ελβετίας, με την πρωτιά ωστόσο να καταλαμβάνει η ευρωπαική πρωτεύουσα των ΗΕ, η Γενεύη και συγκεκριμένα το ιστορικό Παλάτι των Εθνών.
Οι συμφωνίες Λονδίνου και Ζυρίχης το 1959 με τις οποίες η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος.
Καθοριστική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε επί ελβετικού εδάφους ήταν η κρίσιμη τριμερής διάσκεψη που συνεκλήθη αμέσως μετά την τουρκική εισβολή. Παραβιάζοντας το ψήφισμα 353 του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Τουρκία συνέχισε τις επιχειρήσεις ωσότου κατέλαβε την Κερύνεια και άλλα στρατηγικά σημεία. Στις 22 Ιουλίου συμφωνήθηκε ανακωχή, την οποία και πάλι η τουρκική πλευρά δεν τήρησε και αποφασίστηκε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας στο Παλάτι των Εθνών της Γενεύης.
Στις 25 Ιουλίου συνήλθε και πάλι στη Γενεύη τριμερής διάσκεψη, με συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Μαύρου, Γκιουνές και Κάλλαχαν), οι οποίοι στις 30 Ιουλίου υπέγραψαν διακήρυξη, με την οποία επικύρωναν την ανακωχή, καθόριζαν τα σύνορα των κατεκτημένων περιοχών, αποφάσιζαν την ίδρυση «ζώνης ασφαλείας» γύρω από τις περιοχές αυτές, που θα την επιτηρούσε η ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών, την εκκένωση όλων των θυλάκων που είχαν καταλάβει οι ελληνικές δυνάμεις και τη σταδιακή μείωση των ενόπλων δυνάμεων και του πολεμικού υλικού που βρίσκονταν στην Κύπρο.
Αρκετά χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα, στις 24 Αυγούστου το 1988 πραγματοποιείται και πάλι στη Γενεύη η τριμερής συνάντηση Βασιλείου-Ντενκτάς-Ντε Κουεγιάρ στο Μέγαρο των Εθνών.
Το 1997 έχουμε τις συναντήσεις Γλαύκου Κληρίδη με τον ΓΓ των ΗΕ στη Γενεύη όπου αναζητούσαν τρόπους επανέναρξης των συνομιλιών, αλλά και με τον τότε Τ/κ ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς αργότερα τον ίδιο χρόνο στο Μοντρέ της Ελβετίας.
Τη Γενεύη επέλεξε το 2000 ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν για τη διεξαγωγή εκ του σύνεγγυς συνομιλιών μεταξύ Γλαύκου Κληρίδη και Ραούφ Ντενκτάς, μετά και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Ελσίνκι (Δεκέμβριος 1999), που επιθυμούσε την ένταξη της επανενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε.
Στις 27 Μαρτίου του 2004 ξεκινούν στο Μπούργκενστοκ οι τελικές διαπραγματεύσεις για το Σχέδιο Ανάν.
Επτά χρόνια αργότερα, στις 26 Ιανουαρίου του 2011 και πάλι στη Γενεύη πραγματοποιείται η τριμερής συνάντηση Χριστοφια-Έρογλου-ΓΓ των ΗΕ.
Τον περασμένο Ιανουάριο και συγκεκριμένα στις 27 του μήνα, ο Νίκος Αναστασιάδης συναντάται στο Νταβός με Μουσταφά Ακκιντζί και Μπαν γκι Μουν.
Το “Παλάτι των Εθνών” με τα παγώνια
Το «Παλάτι των Εθνών», στο οποίο είχε πραγματοποιηθεί η συνάντηση Χριστόφια-Έρογλου με τον Μπαν Κι Μουν, αλλά και η κρίσιμη τριμερής διάσκεψη μετά την τουρκική εισβολή, βρίσκεται κτισμένο στο πάρκο Ariana, όνομα της μητέρας του δωρητή της γης, Gustave Revilliod, ο οποίος το κληροδότησε στην πόλη της Γενεύης, υπό τρεις όρους: Να αξιοποιηθεί για ειρηνικό σκοπό, να ταφεί εκεί ο ίδιος και να υπάρξει μέριμνα για την προστασία των σπάνιων παγωνιών που διαβιούν εκεί.
Το πάρκο, αλλά και το κτήριο, που κατασκευάστηκε αργότερα, διαθέτουν μοναδικά έργα τέχνης, που δωρήθηκαν στην Κοινωνία των Εθνών και μετέπειτα στον ΟΗΕ από κράτη ή και ιδιώτες. Λόγω των μεγάλων αιθουσών που διαθέτει, το κτήριο φέρει τη φήμη του μέρους όπου «τα έθνη συναντούν τα έθνη».