Συνέντευξη Βάσου Λυσσαρίδη: Εγώ δεν θα πήγαινα στην Κωνσταντινούπολη
19:25 - 28 Ιανουαρίου 2016
Τη θέση ότι ο ίδιος δεν θα μετέβαινε στην Κωνσταντινούπολη για συνάντηση με τον Αχμέτ Νταβούτογλου εκφράζει ο Επίτιμος Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Βάσος Λυσσαρίδης, σχολιάζοντας το πρόσφατο ταξίδι του Άντρου Κυπριανού και τις επαφές του με Νταβούτογλου και Τσαβούσογλου. Σε συνέντευξη του στο reporter.com.cy, o κ. Λυσσαρίδης επισημαίνει ότι οι στόχοι της Άγκυρας είναι συγκεκριμένοι και εμφανίζεται πεπεισμένος ότι ο λαός θα απορρίψει εκ νέου ένα δημοψήφισμα, το οποίο θα προσομοιάζει με το Σχέδιο Ανάν. Σημειώνει ότι το κλίμα έντασης στην ΕΔΕΚ δεν έχει εξαφανιστεί ολωσδιόλου, εκφράζοντας την ανησυχία του, ενώ απαντά και στα όσα λέχθηκαν για τη σύνταξή του, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι ποτέ δεν ήταν φίλος των χρημάτων. Εξηγεί γιατί κατά την άποψη του, αιτία της οικονομικής κατάρρευσης του τόπου και της γενικότερης απαξίωσης των πολιτικών είναι η χρηματοκρατία. Καλεί παράλληλα τους νέους να μην μένουν απαθείς, αλλά να αντιδράσουν, παίρνοντας το μέλλον τους στα χέρια τους.
Υπάρχει μια έντονη κινητικότητα στο κυπριακό το τελευταίο διάστημα. Οι θέσεις σας είναι γνωστές. Τι εναλλακτικό έχουμε τώρα;
-Αυτό που έχουμε σήμερα είναι υποβοήθηση της Τουρκίας να υλοποιήσει τους στόχους της. Είμαι ιατρός και λέω ότι χωρίς διάγνωση δεν μπορείς να έχεις σωστή θεραπευτική αγωγή. Δεν έγινε διάγνωση των προθέσεων της Τουρκίας. Τι θέλει. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτή είναι η δική μου εκτίμηση. Όμως ο ίδιος ο Νταβούτογλου γράφει στο βιβλίο του πως αν δεν υπήρχε ούτε ένας Τ/κ , η Τουρκία θα έπρεπε να τον εφεύρει, ούτως ώστε να ελέγχει τις κυπριακές εξελίξεις. Στόχος της Τουρκιάς, δεν είναι καν η διχοτόμηση, μπορεί να τη δεχθεί ως ενδιάμεσο σταθμό για μια συνομοσπονδοποίηση, ένα μεταποικιοκρατικό μόρφωμα πολυκηδεμονευόμενο, και τελικά με τουρκική πλειοψηφία ώστε (η Τουρκία) να γίνει οπαδός της αυτοδιάθεσης των λαών.
Αυτά τα έχετε πει πολλές φορές. Λέτε ότι δεν έγινε σωστή διάγνωση. Ποια θα πρέπει να είναι η θεραπεία;
-Όταν είσαι αδύνατος, ο μόνο τρόπος για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις είναι να βρεις δυνατές συμμαχίες, γιατί μια αναμέτρηση μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου, είτε πολιτική είστε στρατιωτική είναι για μας αρνητική. Είναι μια χώρα με τεράστιο δυναμικό, άρα θα ήταν αφέλεια να νομίζει κανείς ότι μόνοι μας θα μπορούσαμε να διαφοροποιήσουμε το σκηνικό. Για παράδειγμα, ο Άσαντ είχε απομονωθεί και υπάρξει και στόχος των Αμερικανών. Διεσώθη γιατί είχε κάνει κάποιας μορφής συνεννόηση με τη Ρωσία. Εμείς δεν έχουμε αυτές τις ευκαιρίες; Τώρα, ιδιαίτερα με τις ζυμώσεις που γίνονται στην περιοχή, όλα τα μεγάλα συμφέροντα είναι φυσικό να αναζητούν κάποιας μορφής παρουσία.
Μα οι συνομιλίες σήμερα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Τι διαφορετικό θα μπορούσε να γίνει;
-Δεν είπα να τερματίσουμε τις συνομιλίες, δεν έπρεπε να τις αρχίσουμε. Προς τιμήν του Μακαρίου που ήταν ο εισηγητής του διακοινοτικού διαλόγου, στην τελευταία του ομιλία είπε ότι ο διακοινοτικός διάλογος χρησιμεύει ως άλλοθι για την Τουρκία και αν συνεχιστεί θα προβληθεί το κυπριακό ως μια διακοινοτική διαμάχη. Το κυπριακό, αν λυθεί, πρέπει να γίνει στα πλαίσια μιας διεθνούς διάσκεψης με τη σωστή σύνθεση και τη σωστή ημερήσια διάταξη. Χρειάζεται προπαρασκευαστική δουλειά. Να στρέψουμε την προσοχή μας προς κάποιες κατευθύνσεις που θα είναι επωφελείς για την υπόθεση μας. Και τώρα η Τουρκία έχει προβλήματα, διότι εκτός από τη Ρωσία, και άλλες χώρες αντιλαμβάνονται τον αρνητικό ρόλο που διαδραμάτισε για τη δημιουργία του Ισλαμικού κράτους. Μέχρι σήμερα υπάρχουν ερωτηματικά για το ποια είναι η πραγματική στάση της Τουρκίας. Έχει το κουρδικό ζήτημα και άλλα προβλήματα. Το θέμα είναι πώς τα αξιοποιούμε εμείς και πώς αξιοποιούμε τις Ευρωπαϊκές χώρες που πριν από εμάς είχαν πει ότι δεν θα δέχονταν την Τουρκία (στην ΕΕ). Τι αξιοποιήσεις κάνουμε αυτών των δεδομένων; Πρέπει να δημιουργήσουμε τέτοιες συνθήκες για την Τουρκία, ώστε η εμμονή της στην κυπριακή της πολιτική να είναι εμπόδιο για την ευρωπαϊκή της πορεία.
-Δεν είπα να τερματίσουμε τις συνομιλίες, δεν έπρεπε να τις αρχίσουμε. Προς τιμήν του Μακαρίου που ήταν ο εισηγητής του διακοινοτικού διαλόγου, στην τελευταία του ομιλία είπε ότι ο διακοινοτικός διάλογος χρησιμεύει ως άλλοθι για την Τουρκία και αν συνεχιστεί θα προβληθεί το κυπριακό ως μια διακοινοτική διαμάχη. Το κυπριακό, αν λυθεί, πρέπει να γίνει στα πλαίσια μιας διεθνούς διάσκεψης με τη σωστή σύνθεση και τη σωστή ημερήσια διάταξη. Χρειάζεται προπαρασκευαστική δουλειά. Να στρέψουμε την προσοχή μας προς κάποιες κατευθύνσεις που θα είναι επωφελείς για την υπόθεση μας. Και τώρα η Τουρκία έχει προβλήματα, διότι εκτός από τη Ρωσία, και άλλες χώρες αντιλαμβάνονται τον αρνητικό ρόλο που διαδραμάτισε για τη δημιουργία του Ισλαμικού κράτους. Μέχρι σήμερα υπάρχουν ερωτηματικά για το ποια είναι η πραγματική στάση της Τουρκίας. Έχει το κουρδικό ζήτημα και άλλα προβλήματα. Το θέμα είναι πώς τα αξιοποιούμε εμείς και πώς αξιοποιούμε τις Ευρωπαϊκές χώρες που πριν από εμάς είχαν πει ότι δεν θα δέχονταν την Τουρκία (στην ΕΕ). Τι αξιοποιήσεις κάνουμε αυτών των δεδομένων; Πρέπει να δημιουργήσουμε τέτοιες συνθήκες για την Τουρκία, ώστε η εμμονή της στην κυπριακή της πολιτική να είναι εμπόδιο για την ευρωπαϊκή της πορεία.
Παρά το γεγονός ότι τα έχετε πει πολλές φορές αυτές τις θέσεις σας, δεν εισακούστηκαν.
Με το να κολακεύουμε την Τουρκία πιστεύουμε ότι θα βρούμε λύση. Υπάρχει κύπριος που να μη θέλει λύση; Πιστώνω όλους ότι θέλουν λύση αλλά στην προσπάθεια να βρούμε λύση, να μην βρούμε διάλυση της ΚΔ. Καλύτερη λύση για την Κύπρο είναι αυτή μέσα στα Ευρωπαϊκά πλαίσια.
Με το να κολακεύουμε την Τουρκία πιστεύουμε ότι θα βρούμε λύση. Υπάρχει κύπριος που να μη θέλει λύση; Πιστώνω όλους ότι θέλουν λύση αλλά στην προσπάθεια να βρούμε λύση, να μην βρούμε διάλυση της ΚΔ. Καλύτερη λύση για την Κύπρο είναι αυτή μέσα στα Ευρωπαϊκά πλαίσια.
Πως κρίνετε το ταξίδι του Άντρου Κυπριανού στην Κωνσταντινούπολη και τις επαφές που είχε;
Έχω την εντύπωση ότι οι προθέσεις της Τουρκίας είναι σαφής. Βρίσκονται καταγεγραμμένες στο βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου. Επομένως αυτό που εκκρεμεί τώρα είναι να έχουμε μια στρατηγική για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτούς τους στόχους.
Έχω την εντύπωση ότι οι προθέσεις της Τουρκίας είναι σαφής. Βρίσκονται καταγεγραμμένες στο βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου. Επομένως αυτό που εκκρεμεί τώρα είναι να έχουμε μια στρατηγική για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτούς τους στόχους.
Θεωρείτε ότι λανθασμένα πήγε στην Κωνσταντινούπολη;
Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του προτιμήσεις. Αν με ρωτάτε αν θα πήγαινα, η απάντηση είναι όχι.
Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του προτιμήσεις. Αν με ρωτάτε αν θα πήγαινα, η απάντηση είναι όχι.
Στα της ΕΔΕΚ τώρα. Είναι γνωστή η στάση της ΕΔΕΚ για απόρριψη της ΔΔΟ. Πολλοί αναρωτιούνται πως μπορεί να απορρίπτει κάτι χωρίς να έχει να προτείνει κάτι διαφορικό και εφαρμόσιμο. Τι προτείνει η ΕΔΕΚ;
Η ΕΔΕΚ ήταν γενικά ενάντια στη χρησιμοποίηση της αδόκιμης ονοματολογίας της Διζωνικής Δικοινοτικής. Αλλά εμείς είπαμε ότι δεν είμαστε αιχμάλωτοι ονοματολογιών. Ας καταλήξουμε στο ποιο είναι το περιεχόμενο και ας δοθεί οποιοδήποτε όνομα. Έτσι στο ομόφωνο ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτέμβριου του 2009, καταλήξαμε να εμπλέξουμε τη Διζωνική Δικοινοτική υπό την έννοια ότι αυτό θα προνοεί ενότητα χώρου, κράτους, οικονομίας, θεσμών, απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων και των εποίκων, κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων και εφαρμογή όλων των βασικών ελευθεριών και ατομικών δικαιωμάτων του κυπριακού λαού. Αν αυτό είναι η διζωνική Δικοινοτική, δεν θα είχαμε ένσταση. Όμως, δυστυχώς αποδείχθηκε ότι όχι μόνοι ξένοι και η Τουρκία έδιναν άλλη ερμηνεία αλλά και εμείς σήμερα ξεφεύγουμε από αυτό τον ορισμό. Πως δεχόμαστε χωριστές πλειοψηφίες πληθυσμού και περιουσίας; Πώς δεχόμαστε το κατάλοιπο εξουσίας να παραμένει στα κρατίδια ή η κυριαρχία να πηγάζει από τα κρατίδια; Δυστυχώς ο όρος ΔΔ χρησιμοποιήθηκε για λύσεις που είναι ενάντια στη λύση που απέρριψε ο κυπριακός λαός μέσω του σχεδίου ΑΝΑΝ, στο οποίο επανερχόμαστε.
Το να παραμένουμε στην ίδια κατάσταση δεν μας επηρεάζει αρνητικά;
Είναι κακό, αλλά δεν θα αυτοκτονήσω για να μην πεθάνω. Αν ήταν να ικανοποιήσουμε συμφέροντα των Τ/κ να το κάνουμε αλλά όχι της Τουρκίας, γιατί τα συμφέροντα της Άγκυρας είναι ο έλεγχος των κυπριακών εξελίξεων.
Είναι κακό, αλλά δεν θα αυτοκτονήσω για να μην πεθάνω. Αν ήταν να ικανοποιήσουμε συμφέροντα των Τ/κ να το κάνουμε αλλά όχι της Τουρκίας, γιατί τα συμφέροντα της Άγκυρας είναι ο έλεγχος των κυπριακών εξελίξεων.
Είμαστε κοντά στη λύση;
Όχι . Υπήρξε ένα κλίμα λύσης εδώ και τώρα γιατί όσο περνά ο καιρός η κατάσταση χειροτερεύει. Όταν όμως άρχισαν να διαρρέουν οι πρόνοιες της συζητούμενης λύσης, υπήρξε διαφοροποίηση του λαϊκού κλίματος και ελπίζω να υπάρξει και διαφοροποίηση της κυβέρνησης. Και αυτό γιατί ο κόσμος αντιλαμβάνεται ότι μια λύση στις προδιαγραφές του σχεδίου ΑΝΑΝ, θα απορριφθεί εκ νέου από το λαό αλλά με πολύ μεγαλύτερες συνέπειες.
Όχι . Υπήρξε ένα κλίμα λύσης εδώ και τώρα γιατί όσο περνά ο καιρός η κατάσταση χειροτερεύει. Όταν όμως άρχισαν να διαρρέουν οι πρόνοιες της συζητούμενης λύσης, υπήρξε διαφοροποίηση του λαϊκού κλίματος και ελπίζω να υπάρξει και διαφοροποίηση της κυβέρνησης. Και αυτό γιατί ο κόσμος αντιλαμβάνεται ότι μια λύση στις προδιαγραφές του σχεδίου ΑΝΑΝ, θα απορριφθεί εκ νέου από το λαό αλλά με πολύ μεγαλύτερες συνέπειες.
Ποια είναι η σημερινή σας εμπλοκή στα της ΕΔΕΚ;
Ενώ έχω το δικαίωμα να παρακάθομαι στις συνεδρίες του πολιτικού γραφείου, δεν το κάνω. Αν έχω κάτι που θέλω να πώ, θα πάω να το πω αλλά δεν χρειάζεται τις περισσότερες φορές γιατί η γραμμή που ακολουθεί η ΕΔΕΚ συμπίπτει με τη γραμμή που και εγώ θεωρώ ως ορθή.
Ενώ έχω το δικαίωμα να παρακάθομαι στις συνεδρίες του πολιτικού γραφείου, δεν το κάνω. Αν έχω κάτι που θέλω να πώ, θα πάω να το πω αλλά δεν χρειάζεται τις περισσότερες φορές γιατί η γραμμή που ακολουθεί η ΕΔΕΚ συμπίπτει με τη γραμμή που και εγώ θεωρώ ως ορθή.
Έχετε συχνή επαφή με τον κ. Σιζόπουλο;
Βεβαίως. Με όλους είχα και με όλους θα έχω. Μιλάμε τηλεφωνικά αλλά και από κοντά και ανταλλάζουμε απόψεις.
Βεβαίως. Με όλους είχα και με όλους θα έχω. Μιλάμε τηλεφωνικά αλλά και από κοντά και ανταλλάζουμε απόψεις.
Με το Γιαννάκη Ομήρου ποια είναι η σχέση σας;
Πάντοτε είχα και έχω καλές σχέσεις. Δεν συμφώνησα με την παραίτηση του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε σχέσεις. Έχουμε φιλική επαφή.
Πάντοτε είχα και έχω καλές σχέσεις. Δεν συμφώνησα με την παραίτηση του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε σχέσεις. Έχουμε φιλική επαφή.
Το κλίμα έντασης που υπήρχε στην ΕΔΕΚ, έχει καταλαγιάσει;
Δεν έχει εξαφανιστεί ολωσδιόλου, εξακολουθώ να είμαι ανήσυχος γιατί θέλω μια ενότητα στο κόμμα, όμως νομίζω ότι τα πράγματα έχουν βελτιωθεί, υπάρχει μια νέα ηγεσία η οποία είναι αποδεχτή από τη μεγάλη πλειοψηφία του κινήματος, ελπίζω και τα παράπονα, δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα
Δεν έχει εξαφανιστεί ολωσδιόλου, εξακολουθώ να είμαι ανήσυχος γιατί θέλω μια ενότητα στο κόμμα, όμως νομίζω ότι τα πράγματα έχουν βελτιωθεί, υπάρχει μια νέα ηγεσία η οποία είναι αποδεχτή από τη μεγάλη πλειοψηφία του κινήματος, ελπίζω και τα παράπονα, δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα
Για ποιο λογο όλα αυτά τα χρόνια, η ΕΔΕΚ δεν κατάφερε να συγκεντρώσει υψηλή συσπείρωση;
Υπήρξε μια τρομαχτική πόλωση μεταξύ δεξιάς και αριστεράς. Έγιναν πολλές απόπειρες στο παρελθόν να δημιουργηθεί σοσιαλιστικό κίνημα όμως οι δύο αυτές τάσεις δεν άφηναν τίποτα άλλο να φυτρώσει. Είναι με νύχια που ξύσαμε βράχους για να δημιουργήσουμε ένα υπαρκτό κίνημα, μικρό, όχι στα ποσοστά που θα θέλαμε να έχουμε, αλλά με αρκετή επίδραση στο λαό. Να υπενθυμίσω ότι σε περιόδους κρίσης, κάναμε τη θέση μας πλειοψηφική, όπως το σχέδιο ΑΝΑΝ. Τα δύο μεγάλα κόμματα τοποθετήθηκαν υπέρ, εμείς ήμασταν μεταξύ των πρώτων που τοποθετηθήκαμε εναντίον και καταφέραμε να δημιουργήσουμε πλειοψηφικό ρεύμα. Άρα η επίδραση της ύπαρξης της ΕΔΕΚ στην πολιτική ζωή της Κύπρου νομίζω ότι είναι αρκετή. Ελπίζω ότι σήμερα υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση και ότι η ΕΔΕΚ θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις.
Υπήρξε μια τρομαχτική πόλωση μεταξύ δεξιάς και αριστεράς. Έγιναν πολλές απόπειρες στο παρελθόν να δημιουργηθεί σοσιαλιστικό κίνημα όμως οι δύο αυτές τάσεις δεν άφηναν τίποτα άλλο να φυτρώσει. Είναι με νύχια που ξύσαμε βράχους για να δημιουργήσουμε ένα υπαρκτό κίνημα, μικρό, όχι στα ποσοστά που θα θέλαμε να έχουμε, αλλά με αρκετή επίδραση στο λαό. Να υπενθυμίσω ότι σε περιόδους κρίσης, κάναμε τη θέση μας πλειοψηφική, όπως το σχέδιο ΑΝΑΝ. Τα δύο μεγάλα κόμματα τοποθετήθηκαν υπέρ, εμείς ήμασταν μεταξύ των πρώτων που τοποθετηθήκαμε εναντίον και καταφέραμε να δημιουργήσουμε πλειοψηφικό ρεύμα. Άρα η επίδραση της ύπαρξης της ΕΔΕΚ στην πολιτική ζωή της Κύπρου νομίζω ότι είναι αρκετή. Ελπίζω ότι σήμερα υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση και ότι η ΕΔΕΚ θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις.
Τώρα όμως άλλαξε και το εκλογικό μέτρο. Αυτό δεν σας ανησυχεί;
Διαφωνώ με αυτό που έγινε, όχι γιατί φοβάμαι ότι αυτό θα έχει την οποία πρακτική επίδραση στην ΕΔΕΚ αλλά γιατί δεν καταλαβαίνω γιατί δεν θέλουμε να έχουμε κι άλλες φωνές στη βουλή.
Διαφωνώ με αυτό που έγινε, όχι γιατί φοβάμαι ότι αυτό θα έχει την οποία πρακτική επίδραση στην ΕΔΕΚ αλλά γιατί δεν καταλαβαίνω γιατί δεν θέλουμε να έχουμε κι άλλες φωνές στη βουλή.
Η αλλαγή του εκλογικού μέτρου θα επηρεάσει αρνητικά την ΕΔΕΚ στις επικείμενες βουλευτικές;
-Δεν νομίζω, αντίθετα. Αλλά δεν είναι στόχος μας να απορροφήσουμε και εμείς τα μικρότερα κόμματα όπως κάνουν οι δύο μεγάλοι. Στόχος μας είναι η δημοκρατία. Να μπορεί ο λαός να εκφράζεται ελεύθερα και ανάλογα του τι ποσοστά δίνει στον καθένα, αυτή να είναι και η δύναμη του. Σε ώρες κρίσης καταφέρνουμε να πείσουμε το λαό για την ορθότητα της τοποθέτησης μας.
-Δεν νομίζω, αντίθετα. Αλλά δεν είναι στόχος μας να απορροφήσουμε και εμείς τα μικρότερα κόμματα όπως κάνουν οι δύο μεγάλοι. Στόχος μας είναι η δημοκρατία. Να μπορεί ο λαός να εκφράζεται ελεύθερα και ανάλογα του τι ποσοστά δίνει στον καθένα, αυτή να είναι και η δύναμη του. Σε ώρες κρίσης καταφέρνουμε να πείσουμε το λαό για την ορθότητα της τοποθέτησης μας.
Τι φταίει για το γεγονός ότι η ΕΔΕΚ δεν μπορεί να μιλήσει στη νέα γενιά;
Δεν νομίζω ότι τα ποσοστά μας στη νεολαία είναι μικρότερα από τα γενικά ποσοστά του κόμματος, αντίθετα. Αλλά συμφωνώ ότι πρέπει να έλθουμε σε επαφή με τη νέα γενιά. Γιατί αυτό που φοβούμαι είναι να μην δημιουργηθεί μια πολιτική απάθεια στη νέα γενιά. Αυτό θα είναι τραγικό. Εγώ θέλω το νέο άνθρωπο πρωτοπόρο.
Δεν νομίζω ότι τα ποσοστά μας στη νεολαία είναι μικρότερα από τα γενικά ποσοστά του κόμματος, αντίθετα. Αλλά συμφωνώ ότι πρέπει να έλθουμε σε επαφή με τη νέα γενιά. Γιατί αυτό που φοβούμαι είναι να μην δημιουργηθεί μια πολιτική απάθεια στη νέα γενιά. Αυτό θα είναι τραγικό. Εγώ θέλω το νέο άνθρωπο πρωτοπόρο.
Έκανε λάθη η ΕΔΕΚ;
Δεν μπορείς να πεις ότι είσαι στην πολιτική και να μην κάνεις λάθη. Ο λαός θα μας κρίνει και μας κρίνει και νομίζω ότι η αποδοχή μας στο λαό είναι μεγαλύτερη από τα ψηφοφοριακά μας ποσοστά και αυτό αποδεικνύεται σε ώρες κρίσης, ότι μπορεί να επηρεάσουμε την πλειοψηφία του λαού προς αυτό που εμείς θεωρούμε ως ορθή κατεύθυνση όπως ήταν το σχέδιο ΑΝΑΝ. Είμαστε ένα κόμμα που δεν ήταν ποτέ δογματικό. Ενώ είμαστε ένα αριστερό κίνημα, δεν γίναμε αιχμάλωτοι δογμάτων, δεν μετατρέψαμε τα κόμματα σε θρησκευτικές ομάδες με απόλυτες αξίες. Το αντίθετο. Πάντα υπήρξαμε πηγή απόψεων στο ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κόμμα, στο κίνημα αδεσμεύτων, υπήρξαμε κάτι το καινούριο και είμαστε έτοιμοι να μπούμε σε διάλογο με άτομα των οποίων οι απόψεις δεν ήταν απόλυτα ταυτισμένες με τις δικές μας. Δημοκρατία σημαίνει αμφισβήτηση, διάλογος και πειθαρχία στην πλειοψηφία από πλευράς διακυβερνήσεων.
Δεν μπορείς να πεις ότι είσαι στην πολιτική και να μην κάνεις λάθη. Ο λαός θα μας κρίνει και μας κρίνει και νομίζω ότι η αποδοχή μας στο λαό είναι μεγαλύτερη από τα ψηφοφοριακά μας ποσοστά και αυτό αποδεικνύεται σε ώρες κρίσης, ότι μπορεί να επηρεάσουμε την πλειοψηφία του λαού προς αυτό που εμείς θεωρούμε ως ορθή κατεύθυνση όπως ήταν το σχέδιο ΑΝΑΝ. Είμαστε ένα κόμμα που δεν ήταν ποτέ δογματικό. Ενώ είμαστε ένα αριστερό κίνημα, δεν γίναμε αιχμάλωτοι δογμάτων, δεν μετατρέψαμε τα κόμματα σε θρησκευτικές ομάδες με απόλυτες αξίες. Το αντίθετο. Πάντα υπήρξαμε πηγή απόψεων στο ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κόμμα, στο κίνημα αδεσμεύτων, υπήρξαμε κάτι το καινούριο και είμαστε έτοιμοι να μπούμε σε διάλογο με άτομα των οποίων οι απόψεις δεν ήταν απόλυτα ταυτισμένες με τις δικές μας. Δημοκρατία σημαίνει αμφισβήτηση, διάλογος και πειθαρχία στην πλειοψηφία από πλευράς διακυβερνήσεων.
Η ΣΥΝΤΑΞΗ
Πολλά έχουν λεχθεί για το ύψος της σύνταξης που λαμβάνετε. Πως απαντάτε;
Παραπέμπω στα στοιχεία του γενικού λογιστηρίου του κράτους. Ουδέποτε πήρα δύο συντάξεις. Ουδέποτε ως βουλευτής πήρα και τη σύνταξη που δικαιούμουν. Μια φορά αποφάσισα να πάρω ένα μικρό ποσοστό από το εφάπαξ μου γιατί είχα ανάγκη, -αν έπαιρνα ολόκληρο το εφάπαξ δεν θα υπήρχε πρόβλημα- θεωρήθηκε ότι ήταν δάνειο και όταν αφυπηρέτησα μετά από 46 χρόνια παρουσίας πήρα 10 χιλιάδες λίρες αποζημίωση συν ένα μικρό ποσό έναντι του εφάπαξ, αντί να πάρω 220 χιλιάδες. Αλλά δεν θέλω καν να ασχολούμαι με αυτά. Και θα ήταν αδικία να πει κάποιος για μένα ότι είμαι φίλος των χρημάτων και νομίζω ότι αυτό το απέδειξα πρακτικά στη ζωή μου.
Παραπέμπω στα στοιχεία του γενικού λογιστηρίου του κράτους. Ουδέποτε πήρα δύο συντάξεις. Ουδέποτε ως βουλευτής πήρα και τη σύνταξη που δικαιούμουν. Μια φορά αποφάσισα να πάρω ένα μικρό ποσοστό από το εφάπαξ μου γιατί είχα ανάγκη, -αν έπαιρνα ολόκληρο το εφάπαξ δεν θα υπήρχε πρόβλημα- θεωρήθηκε ότι ήταν δάνειο και όταν αφυπηρέτησα μετά από 46 χρόνια παρουσίας πήρα 10 χιλιάδες λίρες αποζημίωση συν ένα μικρό ποσό έναντι του εφάπαξ, αντί να πάρω 220 χιλιάδες. Αλλά δεν θέλω καν να ασχολούμαι με αυτά. Και θα ήταν αδικία να πει κάποιος για μένα ότι είμαι φίλος των χρημάτων και νομίζω ότι αυτό το απέδειξα πρακτικά στη ζωή μου.
ΦΤΑΙΕΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΚΡΑΤΙΑ, ΟΧΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ
Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε μια γενικότερη κρίση θεσμών με αποτέλεσμα την πλήρη απαξίωση των πολιτικών και των αξιωματούχων από τους πολίτες. Μπορεί να αντιστραφεί η κατάσταση;
Αν δεν αντιστραφεί, η ανθρωπότητα είναι χαμένη. Αυτό που πέτυχαν, είναι να πείσουν τη νεολαία ότι οι πολιτικοί είναι βρώμικοι και ότι δεν υπάρχει λόγος οι νέοι να είναι ενεργοί πολιτικά. Έτσι το πιο δυναμικό τμήμα της κοινωνίας που μπορούσε να αλλάξει όλα αυτά, για τα οποία υπεύθυνη είναι η χρηματοκρατία και όχι η πολιτική, σβήνουν. Αυτή τη στιγμή μας διοικεί το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, είμαστε σε μια περίοδο χρηματοκρατίας. Βγάζεις μια κυβέρνηση έστω προοδευτική και σου δημιουργούν μια τεχνητή κρίση. Δυστυχώς, η τρόικα πλέον είναι αυτή που μας λέει πώς να κάνουμε εξοικονομήσεις και από πού πρέπει να κόψουμε για να βγαίνουν τα νούμερα.
Αν δεν αντιστραφεί, η ανθρωπότητα είναι χαμένη. Αυτό που πέτυχαν, είναι να πείσουν τη νεολαία ότι οι πολιτικοί είναι βρώμικοι και ότι δεν υπάρχει λόγος οι νέοι να είναι ενεργοί πολιτικά. Έτσι το πιο δυναμικό τμήμα της κοινωνίας που μπορούσε να αλλάξει όλα αυτά, για τα οποία υπεύθυνη είναι η χρηματοκρατία και όχι η πολιτική, σβήνουν. Αυτή τη στιγμή μας διοικεί το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, είμαστε σε μια περίοδο χρηματοκρατίας. Βγάζεις μια κυβέρνηση έστω προοδευτική και σου δημιουργούν μια τεχνητή κρίση. Δυστυχώς, η τρόικα πλέον είναι αυτή που μας λέει πώς να κάνουμε εξοικονομήσεις και από πού πρέπει να κόψουμε για να βγαίνουν τα νούμερα.
Η τάση αποστροφής των νέων προς την πολιτική δεν οφείλεται στους πολιτικούς;
Είναι ανησυχητικό φαινόμενο, όμως αυτό οφείλεται στη χρηματοκρατία.
Είναι ανησυχητικό φαινόμενο, όμως αυτό οφείλεται στη χρηματοκρατία.
Το κυπριακό πολιτικό σύστημα μπορεί να αλλάξει;
Αλλάζει ήδη. Από τη δική μου γενιά μέχρι σήμερα έγιναν πολλές αλλαγές. Στη δική μου εποχή αν υιοθετούσες διαφορετική πολιτική τοποθέτηση από την οικογένειά σου ήσουν προδότης. Γιος αριστερού να είσαι δεξιός ή ανάποδα; Ήταν προδοσία. Ο νέος δεν είχε δικαίωμα επιλογής. Ήταν όργανο της οικογενειακής παράδοσης.
Αλλάζει ήδη. Από τη δική μου γενιά μέχρι σήμερα έγιναν πολλές αλλαγές. Στη δική μου εποχή αν υιοθετούσες διαφορετική πολιτική τοποθέτηση από την οικογένειά σου ήσουν προδότης. Γιος αριστερού να είσαι δεξιός ή ανάποδα; Ήταν προδοσία. Ο νέος δεν είχε δικαίωμα επιλογής. Ήταν όργανο της οικογενειακής παράδοσης.
Οι πολιτικοί τι πρέπει να αλλάξουν;
Οι νέοι (που θα αναλάβουν) τι πρέπει να αλλάξουν; Πιστεύω ότι οι νέες ιδέες έρχονται από τη νέα γενιά. Σπάνια έχεις ριζοσπαστικές «εφευρέσεις» από ηλικιωμένους. Όσο η νέα γενιά εμπλέκεται περισσότερο και πιο παραγωγικά στην πολιτική ζωή, τόσο θα έχουμε και ένα νέο κλίμα, με μεγάλα λάθη αλλά και μεγάλα επιτεύγματα.
Οι νέοι (που θα αναλάβουν) τι πρέπει να αλλάξουν; Πιστεύω ότι οι νέες ιδέες έρχονται από τη νέα γενιά. Σπάνια έχεις ριζοσπαστικές «εφευρέσεις» από ηλικιωμένους. Όσο η νέα γενιά εμπλέκεται περισσότερο και πιο παραγωγικά στην πολιτική ζωή, τόσο θα έχουμε και ένα νέο κλίμα, με μεγάλα λάθη αλλά και μεγάλα επιτεύγματα.
Η νέα γενιά έχει ελπίδα;
Η νέα γενιά είναι η ελπίδα.Η κατάσταση που βιώνουν σήμερα οι νέοι μπορεί ή να τους φέρει στην απάθεια και την υποταγή ή στην επαναστατικότητα. Το να λες ότι δεν αξίζει να ασχοληθώ, τι θα βγει; Αυτό είναι άρνηση αγώνα. Ο άνθρωπος που δεν ασχολείται με τα κοινά είναι άχρηστος. Δεν γίνεται να καθορίζουν άλλοι την τύχη μου χωρίς τη δική μου συμμετοχή. Αυτό δεν είναι επαναστατικότητα αλλά πλαδαρότητα.
Η νέα γενιά είναι η ελπίδα.Η κατάσταση που βιώνουν σήμερα οι νέοι μπορεί ή να τους φέρει στην απάθεια και την υποταγή ή στην επαναστατικότητα. Το να λες ότι δεν αξίζει να ασχοληθώ, τι θα βγει; Αυτό είναι άρνηση αγώνα. Ο άνθρωπος που δεν ασχολείται με τα κοινά είναι άχρηστος. Δεν γίνεται να καθορίζουν άλλοι την τύχη μου χωρίς τη δική μου συμμετοχή. Αυτό δεν είναι επαναστατικότητα αλλά πλαδαρότητα.
Μετανιώνετε για προσωπικά λάθη του παρελθόντος;
Τα λάθη μου ήταν περισσότερο λάθη τακτικής παρά ουσίας. Δεν θα άλλαζα τις επιλογές μου, διότι όταν αριστερός σήμαινε καθαρός μαρξιστής εγώ ήμουν αμφισβητησίας. Δεν υπήρξα ποτέ πειθήνιο όργανο ούτε των δικών μου απόψεων, τις οποίες κάθε πρωί ήθελα να ξαναμελετήσω. Δεν θεωρώ ότι κάποιος που αλλάζει τις απόψεις του επειδή πείστηκε ότι υπάρχει κάτι καλύτερο, ότι κάνει κακό. Το κακό είναι αν το κάνει για προσωπικός λόγους ή ανταλλάγματα.
maria.stylianou@imhbusiness.com
Τα λάθη μου ήταν περισσότερο λάθη τακτικής παρά ουσίας. Δεν θα άλλαζα τις επιλογές μου, διότι όταν αριστερός σήμαινε καθαρός μαρξιστής εγώ ήμουν αμφισβητησίας. Δεν υπήρξα ποτέ πειθήνιο όργανο ούτε των δικών μου απόψεων, τις οποίες κάθε πρωί ήθελα να ξαναμελετήσω. Δεν θεωρώ ότι κάποιος που αλλάζει τις απόψεις του επειδή πείστηκε ότι υπάρχει κάτι καλύτερο, ότι κάνει κακό. Το κακό είναι αν το κάνει για προσωπικός λόγους ή ανταλλάγματα.
maria.stylianou@imhbusiness.com