Κίνδυνος θάνατος από ακατάλληλα τζάκια στην Κύπρο

Μετά από τις καθημερινές πλέον πυρκαγιές σε σπίτια και υποστατικά λόγω κακής τοποθέτησης/λειτουργίας  καπνοδόχων τζακιού η πυροσβεστική υπηρεσία υπενθυμίζει τη σωστή διαδικασία ελέγχου για την καλή και ασφαλή λειτουργία των τζακιών.

Ο Εκπρόσωπος τύπου της Πυροσβεστικής Λεωνίδας Λεωνίδου σε δηλώσεις του στον reporter.com.cy αναφέρει ότι πρώτιστα αυτό που πρέπει να προσέχουν όσοι θα εγκαταστήσουν τζάκι στο σπίτι τους είναι αυτός που θα τους το εγκαταστήσει να είναι ειδικευμένος και να γνωρίζει και να τηρεί όλους τους κανόνες ασφαλείας που διέπουν την τοποθέτηση και λειτουργία των τζακιών, να είναι δηλαδή προσοντούχος τεχνικός.  
 

Ο κ. Λεωνίδου μας ανέφερε ότι ο εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος πριν να ανάψει κανείς το τζάκι του, αλλά και οι σε τακτά χρονικά διαστήματα έλεγχοι εξωτερικά και εσωτερικά για όσο καιρό χρησιμοποιείται το τζάκι, είναι σημαντικοί και δεν θα πρέπει να παραλείπονται από κανένα.
 

Ο εκπρόσωπος τύπου της πυροσβεστικής αναφερόμενος στους σωστούς κανόνες λειτουργίας των τζακιών τόνισε ότι «ποτέ δεν θα πρέπει να ρίχνετε μέσα στο τζάκι ακαθαρσίες, πλαστικά , ελαστικά ή υλικά που μπορεί να εκσφενδονιστούν μέσα στο χώρο (π.χ. κουκουνάρια). Αποφεύγετε την καύση παλιών  ξύλινων  επίπλων ή συγκολλημένης ξυλείας (μοριοπλακών, MDF, κοντραπλακέ, κ.τ.λ.) . Χρησιμοποιείτε πάντοτε προστατευτικό πλέγμα αν το τζάκι δεν διαθέτει γυάλινη πόρτα. Εγκαταστήστε ανιχνευτές καπνού μέσα στο σπίτι, τους οποίους να ελέγχετε κάθε έξι μήνες για σωστή λειτουργία. Να έχετε ένα, τουλάχιστον, πυροσβεστήρα έτοιμο για χρήση. Επιπλέον, η εγκατάσταση ανιχνευτή μονοξειδίου του άνθρακα (CO) μέσα στο σπίτι παρέχει επιπρόσθετη προστασία και προειδοποίηση, σε περίπτωση που ανεβεί το επίπεδο CO στο χώρο».
 

Αιτία των πυρκαγιών που προκαλούνται από τζάκια αποτελεί και η συσσώρευση Κρεόζωτου στις καμινάδες. Σύμφωνα με τον κ. Λεωνίδου «χημικά το κρεόζωτο είναι   ένα μείγμα άκαυστων οργανικών ουσιών που όταν είναι θερμό έχει την μορφή ενός παχύρευστου σκούρου υγρού. Όταν ψυχθεί σχηματίζει ένα στρώμα που μοιάζει με πίσσα και επικολλάται στο εσωτερικό της καπνοδόχου υπό την μορφή μαύρου λεπιδοειδούς υλικού. Η δημιουργία  και η επικόλληση κρεόζωτου στο εσωτερικό της καπνοδόχου είναι επικίνδυνο γεγονός, καθώς μπορεί να αναφλεγεί και να προκαλέσει πυρκαγιά στο κτίριο».
 

Οδηγίες για σωστή εγκατάσταση του τζακιού
Σχετικά με την εγκατάσταση του τζακιού και το τι πρέπει να έχει υπόψη τους αυτός που θέλει να εγκαταστήσει τζάκι στο υποστατικό του θα πρέπει να προσέξει η εστία του τζακιού να τοποθετείται σε  χώρους όπου δεν υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης και διάδοσης πυρκαγιάς.  Το πάτωμα και η κατασκευή  γύρω και κάτω από το τζάκι να είναι κατασκευασμένα με πυρίμαχα υλικά και να μην τοποθετείται  πάνω σε ξύλινα ή εύφλεκτα πατώματα. Η βάση του τζακιού και γενικά η κατασκευή που θα το περικλείει πρέπει να είναι τέτοια που να επιτρέπει την σωστή και ασφαλή λειτουργία του. Ο χώρος που θα εγκατασταθεί το τζάκι να αερίζεται ικανοποιητικά. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται ώστε να μην υπάρχουν ηλεκτρικά καλώδια ή άλλα εύφλεκτα υλικά , μέσα στους τοίχους, τα ταβάνια και γενικά τους χώρους που θα περικλεισθούν από την κατασκευή.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις προκατασκευασμένες οικίες. Σε προκατασκευασμένες οικίες το τζάκι και η καπνοδόχος να διαχωρίζονται εξολοκλήρου από την υπόλοιπη οικοδομή με πυρίμαχα υλικά. Να αποφεύγεται η τοποθέτηση σε εσωτερικά δωμάτια που δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε αίθριο χώρο ή σε δωμάτια όπου τα άτομα δεν είναι σε εγρήγορση ( π.χ. υπνοδωμάτια) καθώς επίσης σε διαδρόμους ή κλιμακοστάσια.
Τοποθέτηση/κατασκευή  φουγάρου/καπναγωγού
Να είναι όσον το δυνατόν κατακόρυφη με μία μόνο εκτροπή από τον άξονα όχι μεγαλύτερη από 45° και να διαθέτει το ανάλογο μήκος και διάμετρο ώστε να λειτουργεί σωστά. Η εσωτερική διατομή να είναι ομοιόμορφη και κατά προτίμηση κυκλική, τα δε τοιχώματα της όσον το δυνατόν πιο λεία. Η καπνοδόχος να κτίζεται ή να καλύπτεται εξολοκλήρου, καθ΄ όλη της τη διαδρομή με πυρίμαχα. Οποιαδήποτε κατασκευή εφάπτεται της ολοκληρωμένης καπνοδόχου να γίνεται με υλικά 2 ωρών. Η καπνοδόχος να προεκτείνεται σε ύψος όχι λιγότερο των 90εκ πάνω από το ανώτατο σημείο της γραμμής επαφής με επικλινή στέγη, οριζόντια στέγη ή υδρορροή. Να μην τοποθετείται οποιαδήποτε ξύλινη κατασκευή μέσα σε τοίχο σε απόσταση μικρότερη των 23 εκ από την καπνοδόχο   του τζακιού Οι ενώσεις του φουγάρου να εφαρμόζουν καλά αποτρέποντας έτσι διαρροή καπνού ή θερμότητας. Απαγορεύεται η δημιουργία μόνιμων ή προσωρινών ανοιγμάτων στην καπνοδόχο για την σύνδεση άλλων συσκευών. Η καπνοδόχος να εξυπηρετεί μόνο ένα τζάκι. Το στόμιο εξόδου καπνού των φουγάρων να προστατεύεται με ειδικό συρμάτινο πλέγμα για να αποτρέπεται η δημιουργία φωλιών από πουλιά. Η καπνοδόχος πρέπει να διαθέτει ένα θάλαμο συσσώρευσης των στερεών υπολειμμάτων , ενδεχομένως και των συμπυκνωμένων υδρατμών.
 
Πριν την έναρξη της περιόδου χρήσης  το Τζάκι να ελέγχεται
Κατά τον έλεγχο της καμινάδας βεβαιωθείτε ότι: Δεν υπάρχει φωλιά   πουλιών ή άλλα άχρηστα υλικά πάνω στο >. Δεν υπάρχουν κλαδιά δέντρων πάνω ή γύρω από την καμινάδα. Υπάρχει συνοχή των τούβλων και του επιχρίσματος της καμινάδας και ότι δεν λείπουν κομμάτια. Έχει κατακόρυφη θέση, χωρίς οποιαδήποτε κλίση. Η μεταλλική γωνιά μεταξύ οροφής και καμινάδας να είναι σταθερή. Αν αντιληφθείτε κάποιο ελάττωμα ή φθορά ειδοποιείστε τον τεχνικό για την επιδιόρθωση του, πριν τεθεί το τζάκι σε λειτουργία.
Έλεγχος εσωτερικά του σπιτιού
Με τη βοήθεια φαναριού ελέγξετε την “πεταλούδα” (damper),όπου υπάρχει, μέσα στον καπναγωγό ότι ανοίγει, κλείνει και σφραγίζει ικανοποιητικά. Με την “πεταλούδα” ανοικτή ελέγξτε τον καπναγωγό για ακαθαρσίες, όπως φωλιές πουλιών ή άλλα ανεπιθύμητα αντικείμενα. Ελέγξτε το τζάκι εξωτερικά και εσωτερικά της εστίας ότι δεν υπάρχουν σπασμένα τούβλα ή κενά μεταξύ των τούβλων. Ειδικά, οποιαδήποτε φθορά μέσα στην εστία του τζακιού είναι σοβαρή και πρέπει να ελεγχθεί και επιδιορθωθεί από τεχνικό. 
Σωστή και ασφαλής χρήση
Μην χρησιμοποιείτε υγρά καύσιμα ή αλκοόλ για να ανάψετε τη φωτιά.  Χρησιμοποιείτε ως προσάναμμα μικρά κομμάτια ξύλου ή στερεό πετρέλαιο. Μην γεμίζετε το τζάκι με ξύλα πέραν του ορίου των δυνατοτήτων του. Τεμαχίστε την ξυλεία σε μικρά κομμάτια και μην στοιβάζετε πολλά ξύλα μέσα στην εστία, γιατί αυτό πιθανόν να στρεβλώσει ή να καταστρέψει το τζάκι. Ο χώρος να αερίζεται ικανοποιητικά. Μην αφήνετε παιδιά και ηλικιωμένα άτομα χωρίς επιτήρηση κοντά σε αναμμένο τζάκι.