Γιατί η Τουρκία θα υποχρεωθεί να προχωρήσει σε λύση του Κυπριακού εντός του 2016
09:36 - 25 Ιανουαρίου 2016
Ποτέ άλλοτε η Τουρκία δεν ήταν τόσο στριμωγμένη γεωπολιτικά απ’ ό,τι είναι σήμερα. Το 1959 η Τουρκία άλλαξε πολιτική στο Κυπριακό και αντί του ταξίμ, δηλαδή της διχοτόμησης, αποδέχθηκε τη λύση του ανεξάρτητου κυπριακού κράτους. Σε αυτό είχε συντελέσει κατά κύριο λόγο η γεωπολιτική της απομόνωσης. Συγκεκριμένα, η Τουρκία απειλείτο στα βορειοανατολικά από την τότε Σοβιετική Ένωση, στα βορειοδυτικά από την κομμουνιστική Βουλγαρία και στα νοτιοανατολικά από τα καθεστώτα Μπάαθ σε Ιράκ και Συρία. Η ανάγκη της για εξεύρεση στηριγμάτων την οδήγησε στον συμβιβασμό στο Κυπριακό. Σήμερα η Τουρκία ευρίσκεται σε ανάλογη και χειρότερη θα έλεγα θέση. Μετά από μία σειρά κρίσεων κατέληξε να μην διαθέτει πρέσβεις στη Λιβύη, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τη Συρία και την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι σχέσεις της είναι κακές ως χείριστες με τη Ρωσία, το Ιράκ, την Αρμενία και το Ιράν.
Πέραν αυτών, η αξιοπιστία της έχει πληγεί γενικότερα στον δυτικό κόσμο και ειδικότερα στις ΗΠΑ, όπου πλέον περιγράφεται ως loosecannon. Ακόμα και το ΝΑΤΟ προχώρησε εν ονόματι της προστασίας της σε επιτήρηση του τουρκικού εναέριου χώρου με αεροσκάφη AWACS, ώστε να αποφύγει νέα εμπλοκή της τουρκικής αεροπορίας με τη ρωσική.
Ειδικότερα, στη Συρία υπάρχει μια συνολική αποτυχία της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Αντί μίας φιλοτουρκικής κυβέρνησης της Μουσουλμανικής αδελφότητας, ο Άσαντ παραμένει στην εξουσία με την άμεση στήριξη Ρωσίας, Ιράν και Χεζμπολάχ. Αντίστοιχα οι Κούρδοι της Συρίας που χαίρουν αμερικανικής στήριξης ελέγχουν πλέον μία τεράστια ζώνη που εφάπτεται των τουρκικών συνόρων.
Παράλληλα με τα όσα συμβαίνουν στην περιφέρεια, τα πράγματα έχουν επιδεινωθεί και στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η σταθερή επιδίωξη του Ταγίπ Ερντογάν, να μετατραπεί σε Πρόεδρο με εκτελεστικές εξουσίες, τον έχουν οδηγήσει σε ολοκληρωτικό πόλεμο κατά της κουρδικής μειονότητας, που αριθμεί 20 εκατομμύρια ανθρώπους.
Όλα αυτά έχουν οδηγήσει την Τουρκία σε σειρά διορθωτικών κινήσεων και την αναζήτηση στηριγμάτων στη Δύση. Από το καλοκαίρι είχαμε την παραχώρηση διευκολύνσεων στις ΗΠΑ (χρήση Ινσιρλίκ και άλλων αεροπορικών βάσεων) και τη συνάντηση στη Ρώμη μεταξύ Σινιρλίογλου και του Ισραηλινού ομόλογου του, Ντορ Γκολτ. Τα βήματα αυτά κλιμακώθηκαν με αφορμή το προσφυγικό πρόβλημα, με τη συμφωνία αναθέρμανσης των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Η βαθιά κρίση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις οδήγησε την Τουρκία σε επιτάχυνση των προσπαθειών της για μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. Ο Ερντογάν ταξίδεψε σε Κατάρ και Τουρκμενιστάν και ο Νταβούτογλου σε Αζερμπαϊτζάν, με κύριο θέμα στην ατζέντα τους την τροφοδοσία της Τουρκίας με φυσικό αέριο. Συνδεδεμένη με αυτή την προσπάθεια είναι και η νέα δυναμική στις τουρκοϊσραηλινές διαπραγματεύσεις που αποβλέπουν στην εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, αλλά και στην παροχή φυσικού αερίου στην Τουρκία, από το τεράστιο ισραηλινό κοίτασμα του Λεβιάθαν.
Όλα τα πιο πάνω καταδεικνύουν πως αυτό που για 41 χρόνια επιζητούσαμε, και κάποιοι από μας μετά επανειλημμένα έθεταν προτείνοντας νέες στρατηγικές, έχει στην πράξη επιτευχθεί. Η Τουρκία ευρίσκεται σε δυσχερέστατη θέση και αντιλαμβάνεται πλέον πως η επίλυση του Κυπριακού θα τη βοηθήσει να διαχειριστεί όλα τα προβλήματα που την απασχολούν. Ειδικότερα, μία λύση του Κυπριακού θα δώσει τεράστια ώθηση στις σχέσεις της με την Ε.Ε., που εξακολουθεί να είναι η σημαντικότερη αγορά για τα τουρκικά προϊόντα και πηγή επενδύσεων στην Τουρκία. Η λύση θα επιτρέψει την απρόσκοπτη και γρήγορη διέλευση του ισραηλινού και ενδεχομένως και του κυπριακού φυσικού αερίου στην Τουρκία. Η λύση του Κυπριακού αναμένεται να συνεισφέρει και σε σημαντική αλλαγή του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, και η τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει ισχυρά κίνητρα για λύση, αφού κάτι τέτοιο θα της επιτρέψει να βγει από την απομόνωση που την οδήγησε η κατοχή και να επιβιώσει ως οντότητα στο πλαίσια της Ε.Ε. Τώρα είναι η ώρα της διαπραγμάτευσης! Τώρα μπορούμε να συνδιαμορφώσουμε με τους Τουρκοκύπριους μία συμφωνία που να κερδίζουν όλοι.
*Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΔΗΣΥ
Όλα τα πιο πάνω καταδεικνύουν πως αυτό που για 41 χρόνια επιζητούσαμε, και κάποιοι από μας μετά επανειλημμένα έθεταν προτείνοντας νέες στρατηγικές, έχει στην πράξη επιτευχθεί. Η Τουρκία ευρίσκεται σε δυσχερέστατη θέση και αντιλαμβάνεται πλέον πως η επίλυση του Κυπριακού θα τη βοηθήσει να διαχειριστεί όλα τα προβλήματα που την απασχολούν. Ειδικότερα, μία λύση του Κυπριακού θα δώσει τεράστια ώθηση στις σχέσεις της με την Ε.Ε., που εξακολουθεί να είναι η σημαντικότερη αγορά για τα τουρκικά προϊόντα και πηγή επενδύσεων στην Τουρκία. Η λύση θα επιτρέψει την απρόσκοπτη και γρήγορη διέλευση του ισραηλινού και ενδεχομένως και του κυπριακού φυσικού αερίου στην Τουρκία. Η λύση του Κυπριακού αναμένεται να συνεισφέρει και σε σημαντική αλλαγή του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, και η τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει ισχυρά κίνητρα για λύση, αφού κάτι τέτοιο θα της επιτρέψει να βγει από την απομόνωση που την οδήγησε η κατοχή και να επιβιώσει ως οντότητα στο πλαίσια της Ε.Ε. Τώρα είναι η ώρα της διαπραγμάτευσης! Τώρα μπορούμε να συνδιαμορφώσουμε με τους Τουρκοκύπριους μία συμφωνία που να κερδίζουν όλοι.
*Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΔΗΣΥ