Διευρύνεται ο κατάλογος των ατόμων για δηλώσεις πόθεν έσχες

Χιλιάδες θα είναι τα άτομα που θα υποχρεώνονται πλέον να υποβάλλουν δήλωση πόθεν έσχες, όπως προκύπτει από την σημερινή συζήτηση στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής. Η Επιτροπή, σε κλειστή συνεδρίαση, συνέχισε σήμερα τη συζήτηση του επίμαχου θέματος κατά τη διάρκεια της οποίας υπήρξαν πολλές συγκλίσεις και συμφωνίες. Στόχος είναι όλα τα νομοθετήματα που διέπουν το θέμα να οδηγηθούν στην ολομέλεια αρχές Απριλίου, πριν δηλαδή τη διάλυση της παρούσας Βουλής για τις εκλογές της 22ης Μαϊου.

Ο κατάλογος των προσώπων που θα υποβάλλουν πόθεν έσχες, δηλαδή δήλωση περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρόεδρο της Βουλής, τους Υπουργούς , τους Βουλευτές, τους διορισμένους αξιωματούχους (Επιτρόπους, Δικαστές κλπ), τους τοπικούς άρχοντες, τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων ημικρατικών οργανισμών και κρατικών εταιριών και τους δημόσιους υπάλληλους από την κλίμακα Α11 και άνω.

`Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις μετά την συνεδρίαση της Επιτροπής, προβληματισμός υπάρχει για την συμπερίληψη των ιδιοκτητών των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, των δημοσιογράφων και των αξιωματούχων της Εκκλησίας.

Τα άτομα που θα ελέγχονται θα πρέπει κάθε 30 μήνες να υποβάλλουν δήλωση πόθεν έσχες, η οποία θα εξετάζεται από επιτροπή. Αυτή η επιτροπή θα είναι διαφορετική για κάθε ομάδα ατόμων που ελέγχονται. Επίσης κατά την ανάληψη και την παράδοση αξιώματος, θα πρέπει να κατατίθεται δήλωση.

Σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο, προκύπτουν ποινικά αδικήματα, οι υποθέσεις θα οδηγούνται στην Νομική Υπηρεσία.
Τα άτομα που θα ελέγχονται, θα πρέπει να περιλαμβάνουν στην δήλωση και τα περιουσιακά στοιχεία των συζύγων και των ανήλικων παιδιών τους.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Σωτήρης Σαμψών δήλωσε μετά την συνεδρίαση ότι υπήρξε καταρχήν συναίνεση και συμφωνία αναφορικά με την αναγκαιότητα της τροποποίησης του περί δημόσιας υπηρεσίας νόμου σε πρώτη φάση, ώστε η υποχρέωση υποβολής δηλώσεων πόθεν έσχες να καλύπτει και τους δημόσιους υπαλλήλους πέρα από μια κλίμακα (Α11 και άνω). Εξήγησε ότι η αρμόδια αρχή θα μπορεί, με αιτιολογημένη έκθεση, να ζητά πόθεν έσχες από οποιοδήποτε δημόσιο υπάλληλο οποιασδήποτε κλίμακας.

Ανέφερε ότι εκ πρώτης όψεως κατάληξη υπήρξε και στο θέμα του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, δηλαδή να υπάρχει ναι μεν για όλους αλλά ταυτόχρονα να υπάρχει και το δικαίωμα παρέμβασης και να είναι διαφορετικό όσον αφορά τον απλό πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας και εκείνους που θέλουμε να ελέγχουμε δια του πόθεν έσχες ( πολιτειακούς αξιωματούχους και πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα και όλους αυτούς που θα περιλαμβάνονται στον κατάλογο των προσώπων που θα ελέγχονται).

Σε ερώτηση αν θα υπάρξει συνταγματική τροποποίηση, απάντησε ότι “είναι μια πάρα -πάρα πολύ σοβαρή πιθανότητα για να μην πω βεβαιότητα”. Εξήγησε ότι με τον τρόπο αυτό ενδεχόμενα να μειώνονται δραστικά οι πιθανότητες και πάλι να κριθεί αντισυνταγματικός ο νόμος. Είπε ότι η Επιτροπή θέλει εφαρμογή του νόμου και έλεγχο για την πάταξη της διαφθοράς και για διαφάνεια.

Απαντώντας σέ άλλη ερώτηση ο κ. Σαμψών είπε ότι στην Επιτροπή πάντα ακούγονται απόψεις, διαφορετικές ή ίδιες, και αν αλλάζει ο τόνος της φωνής, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχουν αντιπαραθέσεις, προσθέτοντας ότι όλες οι απόψεις είναι καλοδεχούμενες.

Σε άλλη ερώτηση είπε ότι ο έλεγχος θα γίνεται κάθε τρία χρόνια ενώ για τη δημοσιοποίηση θα υπάρξει περαιτέρω συζήτηση καθώς υπάρχει προβληματισμός αν πρέπει να υπάρχει το λεγόμενο `name and shame` και η έκταση που αυτό θα πάρει καθώς υπάρχει, όπως είπε, διαφορά μεταξύ διαφάνειας και κουτσομπολιού.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι προχώρησε πάρα πολύ η προεργασία στην Επιτροπή για τον εκσυγχρονισμό και βελτίωση του συνόλου των νομοθετημάτων για το πόθεν έσχες, προσθέτοντας ότι ειδικότερα για τον κατάλογο των ελεγχόμενων προσώπων “είμαστε πολύ κοντά στο να υπάρξει σύγκλιση”.

Είπε ότι ανοικτό είναι το ζήτημα της ενίσχυσης του ελέγχου των εντύπων υποβολής του πόθεν έσχες και ότι γίνονται προσπάθειες να ενδυναμωθεί τεχνοκρατικά αυτός ο έλεγχος ώστε οι δηλώσεις να τυγχάνουν αξιόπιστου ελέγχου από ειδική επιτροπή.

Για το ενδεχόμενο να υπάρξει συνταγματική τροποποίηση, ανέφερε ότι υπάρχει η άποψη ότι κάτι τέτοιο μειώνει τους κινδύνους μια νέα προσπάθεια να καταρρεύσει στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο κ. Δαμιανού είπε ότι είναι ανοικτό το ζήτημα της τροποποίησης του κανονισμού της Βουλής, επιπρόσθετα από την νομοθετική ρύθμιση, όπως γίνεται και σε άλλα Κοινοβούλια ανά το παγκόσμιο καθώς και το πως θα αξιοποιούνται τα στοιχεία για σκοπούς διαφάνειας.

Είπε ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί εντατικά, ώστε το αργότερο μέσα στο Φεβρουάριο να υπάρξει κατάληξη και το θέμα να αχθεί ενώπιον της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών και από κει στις κοινοβουλευτικές ομάδες.

Σε ερώτηση για την τροποποίηση του κανονισμού της Βουλής, ο κ. Δαμιανού είπε ότι αφορά πέραν της νομοθετικής ρύθμισης και την αυτορύθμιση. Εξήγησε ότι επειδή η Βουλή είναι κυρίαρχο σώμα εκλεγμένο από το λαό,όπως υπάρχει κανονισμός και περιλαμβάνει κάποια ζητήματα πειθαρχίας, να περιλαμβάνει και τα θέματα της υποβολής του πόθεν έσχες.

Για το θέμα της διαφάνειας και αν το πόθεν έσχες πρέπει να δίνεται στην δημοσιότητα, είπε ότι σε κάποια ζητήματα θα πρέπει να εκσυγχρονιστούμε, προσθέτοντας ότι το κόμμα του αποφάσισε ότι για τα ανώτατα στελέχη θα υπάρχει μια τέτοια δημοσιοποίηση. Αυτό που θέλουμε να διασφαλιστεί, πρόσθεσε, είναι η αποφυγή υπερβολής που να αγγίζει τα όρια κουτσομπολιού.

Δήλωσε ακόμη ότι μελετούνται τρεις προτάσεις για το ενδεχόμενο δημοσιοποίησης στοιχείων.

Η πρώτη αφορά τη δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων, η δεύτερη τη δημοσιοποίηση μόνο σε περίπτωση παρανομιών και μια τρίτη ενδιάμεση που αφορά δημοσιοποίηση μερικών στοιχείων με συγκεκριμένα κριτήρια.  

Ο Πρόεδρος των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης εξέφρασε δυσφορία για τη διαφωνία μελών της Επιτροπής στην δημοσιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων, όπως συμβαίνει, τόνισε, στο 95% των ευρωπαϊκών χωρών.

Σύμφωνα με τον κ. Περδίκη, θα πρέπει να δημιουργηθούν αποτελεσματικοί θεσμοί που θα ελέγχουν τη διαπλοκή των πολιτικών της χώρας .
Όπως είπε , θα πρέπει να διευρυνθεί ο κατάλογος των προσώπων για χρηματισμό και διαπλοκή , επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια και να μην περιορίζεται η δημοσιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων σε όσους δώσουν παραπλανητικά στοιχεία ή και αρνούνται να δώσουν στοιχεία και να καταδικαστούν.

Είπε, πως οι Οικολόγοι επιθυμούν, οι πολίτες να έχουν πρόσβαση στις δηλώσεις που θα υποβάλλουν οι πολιτικοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι εκκλησιαστικοί επίτροποι , τα μέλη των ημικρατικών οργανισμών και οι δημοσιογράφοι, προσθέτοντας πως «δεν καταλαβαίνω γιατί η Κύπρος να κρατά επτασφράγιστο μυστικό τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτικών και άλλων».

ΚΥΠΕ