13ος μισθός: Τι ισχύει και πώς να τον διεκδικήσετε

Μπορεί ο 13ος μισθός να μην είναι νομοθετημένος, ωστόσο αποτελεί υποχρέωση του εργοδότη να τον καταβάλει στον εργοδοτούμενο, νοουμένου ότι υπήρξε σχετική υπόσχεση για καταβολή του από την αρχή της συνεργασίας των δύο μερών.
 
Τα τελευταία χρόνια, εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης, την οποία (δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα) επικαλούνταν πολλοί εργοδότες, υπήρξαν πολλά περιστατικά μή καταβολής του 13ου  σε εργαζόμενους. Πολλοί εργοδοτούμενοι, φοβούμενοι μήπως χάσουν τη δουλειά τους, υπέκυπταν στη μονομερή απόφαση εργοδοτών για μή καταβολή του συγκεκριμένου ωφελήματος.  Λίγο πριν το τέλος του χρόνου, το reporter.com.cy μίλησε με νομικούς και σας ενημερώνει για το τι ισχύει νομικά για το συγκεκριμένο θέμα και πότε μπορείτε να διεκδικήσετε τα δικαιώματά σας.

Είναι υποχρεωτική η καταβολή του 13ου;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία που να υποχρεώνει τους εργοδότες του ιδιωτικού τομέα να καταβάλλουν ωφελήματα που σχετίζονται με τον 13ο μισθό. Η καταβολή του ωστόσο καθίσταται υποχρεωτική, εφόσον κάτι τέτοιο είχε συμφωνηθεί κατά την έναρξη της απασχόλησης του εργοδοτούμενου. Όπου δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία, η καταβολή του 13ου ρυθμίζεται από την πρακτική που ακολουθείται στην επιχείρηση. Όπως ανέφερε στο reporter.com.cy, ο Πρώην  Πρόεδρος του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών και νυν δικηγόρος, Κώστας καμένος, ο 13ος είναι εθιμικά καθιερωμένος δια της πολυχρονίου ασκήσεως (αυτής της πρακτικής) ή ρυθμίζεται μέσα από συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Επομένως, η μη καταβολή του θεωρείται παράνομη.
 
13ος  σε όλους τους εργοδοτούμενους
Εάν σε μια επιχείρηση υπάρχει πρακτική να δίνεται 13ος μισθός, τότε πρέπει να καταβάλλεται σε όλους τους εργοδοτούμενους εκτός εάν υπάρχει διαφορετική ρύθμιση ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας ή τα καθήκοντα που εκτελούνται.
 
Τι γίνεται σε περιπτώσεις μή καταβολής του;
Εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης, πολλές επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια δεν καταβάλλουν τον 13ος μισθό, επικαλούμενες οικονομική δυσχέρεια. Ωστόσο, όπως μας ανέφερε ο νομικός Ανδρέας Αγγελίδης, κάτι τέτοιο πρέπει να γίνεται, εφόσον ο εργοδοτούμενος έχει ενημερωθεί τουλάχιστον από τον περασμένο Ιανουάριο ότι δεν θα λάβει τον 13ο του ή εφόσον τα δύο μέρη έχουν καταλήξει σε συγκεκριμένη συμφωνία.  «Αν δεν υπήρξε προειδοποίηση,  ο εργοδοτούμενος μπορεί να διεκδικήσει το συγκεκριμένο δικαίωμα του», πρόσθεσε ο κ. Αγγελίδης. Σημειώνεται πάντως πως  ένας εργοδοτούμενος μπορεί να καταγγείλει τον εργοδότη του για μή καταβολή του 13ου μισθού και να τον διεκδικήσει, νοουμένου ότι δεν έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα από την περίοδο που έγινε η παρανομία. Δηλαδή, για περιπτώσεις παλαιότερης μή καταβολής, είναι εξαιρετικά δύσκολη η διεκδίκηση των χρημάτων αυτών μέσω του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών.  «Συμβουλή μου είναι να αντιστεκόμαστε και να διεκδικούμε τα δικαιώματα μας», τόνισε ο κ. Καμένος.
 
Νέα εκστρατεία από το Υπουργείο Εργασίας
«Θέλουμε να δώσουμε το μήνυμα πως όπου η σύμβαση εργασίας το προνοεί, είναι δικαίωμα των εργαζομένων ο 13ος μισθός, τόνισε μιλώντας στο Reporter.com.cy  η υπουργός εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου. 
«Εφόσον υπήρχε εξ αρχής συμφωνία για 13ο μισθό, αν μια επιχείρηση δεν τον καταβάλει σήμερα, ο εργαζόμενος μπορεί να αποταθεί στο υπουργείο Εργασίας, και εμείς θα λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα», πρόσθεσε. 
Υπενθυμίζεται ότι σε εξέλιξη βρίσκεται αυτές τις ημέρες ενημερωτική εκστρατεία του υπουργείου Εργασίας για την παραχώρηση 13ου μισθού. 
 
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η ενημερωτική εκστρατεία άρχισε την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου και θα διαρκέσει μία εβδομάδα. Πραγματοποιείται με αφορμή το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός εργοδοτών ζητά να πληροφορηθεί κατά πόσο είναι νόμιμη ή όχι η μη καταβολή 13ου μισθού και παράλληλα ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων ζητεί την παρέμβαση του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου προς τους εργοδότες τους λόγω άρνησης καταβολής σ΄ αυτούς του 13ου μισθού.

Στο πλαίσιο της εκστρατείας το Υπουργείο διευκρινίζει ότι ο 13ος μισθός, όπου αυτός καταβάλλεται, στο πλαίσιο συλλογικής σύμβασης ή προσωπικού συμβολαίου ή ως πρακτική της επιχείρησης, συνιστά μέρος του μισθού του εργαζόμενου και συνεπώς η μη καταβολή του ισοδυναμεί με παράβαση των διατάξεων περί Προστασίας των Μισθών Νομοθεσίας.

Αυτό, όπως προσθέτει, πέραν των δικαιωμάτων που ο Νόμος παρέχει στον εργαζόμενο για διεκδίκηση αστικώς της καταβολή του 13ου μισθού, συνιστά και ποινικό αδίκημα και έχει ως συνέπεια την ποινική δίωξη του εργοδότη.

Σύμφωνα μάλιστα με τις διατάξεις του εν λόγω Νόμου, σε περίπτωση καταδίκης του εργοδότη, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης μέχρι 6 μήνες ή πρόστιμο μέχρι €15000 ή και οι δυο ποινές μαζί. Επιπλέον, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει στους εργαζόμενους τα οφειλόμενα σ΄ αυτούς ποσά που αντιστοιχούν στο 13ο μισθό.
 
Η Υπουργός διευκρίνισε, εξάλλου, ότι η εκστρατεία γίνεται από πλευράς υπουργείου και εκπροσώπων εργαζομένων και εργοδοτών. 
 
 
maria.stylianou@imhbusiness.com
 


  
 
 
 

Δειτε Επισης

Τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους στην Ευρώπη κινδυνεύουν από κακή ψυχική υγεία
Επείγουσα ανακοίνωση από τον ΕΟΑ Λεμεσού για τα αποχετευτικά τέλη
Παραμένει το καλοκαιρινό σκηνικό του καιρού-Άνυδρες οι επόμενες μέρες
Εν μέσω έξαρσης της ομοφοβίας η απόφαση για Εθνική Στρατηγική για ΛΟΑΤΚΙ-Τρεις επιθέσεις σε δύο μήνες
Ανεπίτρεπτη θεωρεί την απομόνωση ατόμων τρίτης ηλικίας ο ΔΗΣΥ
Η Κύπρος το μεγαλύτερο μερίδιο χρήσης βενζίνης κίνησης στην ΕΕ
Το παιδί θαύμα στο σκάκι, που κατέκτησε AI και Google, και τον θαυμάζει ο Έλον Μασκ
Τις επιπτώσεις κατασκευής έργου κοντά στον Πεδιαίο συζήτησε η Επ. Περιβάλλοντος
Συστάσεις Υπουργείου Υγείας για τον ιό του Δυτικού Νείλου
Άναψε πράσινο το Υπουργικό για τη δημιουργία Εθνικής Στρατηγικής για την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ