Ακιντζί: Πολιτική ισότητα, διαμοιρασμός εξουσιών, μικρή μετακίνηση ατόμων

Το περιουσιακό είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα για τους Τ/κ, σημασία όμως έχει επίσης η πολιτική ισότητα και η Διακυβέρνηση και ο Διαμοιρασμός Εξουσιών, όπου υπάρχει πρόοδος και εκεί, δήλωσε ο Τ/κ ηγέτης στη διακαναλική συνέντευξη που έδωσε χθες βράδυ στα κατεχόμενα και μεταδόθηκε ταυτόχρονα από οκτώ τοπικά τηλεοπτικά κανάλια.

Ο Μουσταφά Ακιντζί μίλησε κυρίως για το Κυπριακό και τις διαπραγματεύσεις αναφερόμενος στο στάδιο που βρίσκονται και επικεντρώνοντας στο περιουσιακό και τις εγγυήσεις. Η διακαναλική συνέντευξη διήρκεσε δυόμιση ώρες με ένα ενδιάμεσο διάλειμμα.

Περιουσιακό
------------
Υπήρξε συμφωνία στο ότι θα υπάρχουν 22 κατηγορίες στο περιουσιακό, ωστόσο τα κριτήρια ακόμη συζητούνται, ανέφερε ο κ. Ακιντζί λέγοντας πως έχει διανυθεί δρόμος. Πρόσθεσε δε ότι η επίτευξη συμφωνίας στα κριτήρια θα αυξήσει την πιθανότητα να περάσουμε πιο εύκολα και στα άλλα θέματα.

Στόχος τους, συνέχισε, είναι να μετακινηθεί ο λιγότερο δυνατός αριθμός ατόμων. Δεν είναι εφικτό να επιστρέψεις στην προ του 1974 κατάσταση γιατί οι συνθήκες ζωής δεν ενδείκνυνται, ανέφερε. “Η ζωή μας δείχνει το μέλλον, δηλαδή σε αυτά τα 41 χρόνια διαφοροποιήθηκε πολύ η ζωή και στο βορρά και στον νότο. Γιατί εάν υπάρχει η αντίληψη ότι εμείς θα μεταφέρουμε εδώ ομαδικά τους ανθρώπους που ζούσαν εδώ πριν από 41 χρόνια, αυτό δεν θα πραγματοποιηθεί. Επειδή δεν είναι μόνο η ζωή αυτών των ανθρώπων, είναι και τα παιδιά τους που έχουν δημιουργήσει νέες ζωές. Γι` αυτό είμαστε αναγκασμένοι να κοιτάξουμε το μέλλον”.

Τα κριτήρια στο περιουσιακό πρέπει να είναι ξεκάθαρα και δεν μπορεί να υπάρξει μετακίνηση κάποιου από το μέρος που ζει σήμερα χωρίς να του δοθεί εναλλακτική και μια ανάλογη επιλογή, σημείωσε.

Στην ε/κ πλευρά, ανέφερε, υπάρχει η αντίληψη ότι τον πρώτο λόγο στο περιουσιακό θα έχει ο πρώτος ιδιοκτήτης, αυτός που είχε τον τίτλο ιδιοκτησίας το 1974 και αυτό έγινε αποδεκτό στις διαπραγματεύσεις για να προσθέσει ότι αυτό είναι λάθος. “Ο πρώτος ιδιοκτήτης θα είναι ο πρώτος που θα προσφύγει (στην Επιτροπή για το περιουσιακό) και εντός ενός έτους θα πει: αυτή η περιουσία είναι δική μου, θέλω αποζημίωση ή ανταλλαγή ή να ζήσω εκεί, Τότε κι αυτός που κάθεται εκεί θα δει την κατάσταση. Αυτό το δικαίωμα μας το έδωσε η απόφαση του ΕΔΑΔ στην υπόθεση Δημόπουλος. Θα έχει δικαίωμα προσφυγής αλλά θα έχει δικαίωμα και αυτός που κάθεται μέσα. Αυτά δεν είναι θέματα που έχουν συμφωνηθεί αλλά ακόμη συζητούνται”.

Μπορεί να γίνει ανταλλαγή περιουσιών αλλά ο Τ/κ ηγέτης δεν θεωρεί ότι θα είναι μεγάλης έκτασης. Έρευνες που έχουν γίνει στον “νότο”, είπε, δείχνουν ότι περιορισμένος αριθμός Ε/κ θα επιστρέψει στον “βορρά”. “Λιγότεροι άνθρωποι θα έρθουν, σημαίνει περισσότερες αποζημιώσεις. Επειδή και εμείς το διαπιστώσαμε αυτό, στο θέμα της χρηματοδότησης και σε μια περίοδο που υπάρχει έντονο διεθνές ενδιαφέρον, συνεχίζεται η αναζήτηση στη διεθνή κοινότητα με την βοήθεια και του κ. Έσπεν Μπαρθ Έιντε. Τα μηνύματα που δίδουν οι ξένοι που έρχονται εδώ είναι θετικά”.


Ερωτηθείς εάν στο περιουσιακό ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει την ίδια άποψη μαζί του, ο κ. Ακιντζί απάντησε πως εάν ο κ. Αναστασιάδης έλεγε ναι σε όλα “θα είχαμε τελειώσει το κεφάλαιο του περιουσιακού μέχρι τώρα. Συζητούμε τα κριτήρια. Εμείς προβάλλουμε τις δικές μας θέσεις και αυτοί τις δικές τους, ωστόσο υπάρχει μια ρητορική που διαρκεί για χρόνια και την αφήνουμε τώρα σιγά σιγά πίσω”. Το ζήτημα, είπε, συζήτησε και με αρμοδίους της ΕΕ και των ΗΠΑ και δόθηκε η υπόσχεση ότι θα συμβάλουν με κάθε τρόπο. Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι το περιουσιακό θα προχωρήσει βήμα βήμα.

Εγγυήσεις
-------------
Για το θέμα των εγγυήσεων εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει να συζητηθεί με τις εγγυήτριες χώρες αφού τελειώσουν με το εδαφικό και όλα τα άλλα ζητήματα. Ανέφερε ότι οι Τ/κ δίδουν σημασία στις εγγυήσεις της Τουρκίας και σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει εάν σε ένα δημοψήφισμα δεν υπάρχουν οι εγγυήσεις της Τουρκίας, η (τ/κ) κοινή γνώμη μπορεί να πει όχι. “Βλέπουμε ότι η συνέχιση των εγγυήσεων της Τουρκίας είναι απαραίτητη. Η στάση μας είναι αυτή. Είμαι υποχρεωμένος να δώσω αυτό που θέλει ο λαός”. Πρόσθεσε δε ότι οι Ε/κ βλέπουν τις εγγυήσεις της Τουρκίας ως απειλή και θα πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα ώστε να μην το βλέπουν έτσι. Δεν έχουν συζητηθεί λεπτομέρειες επί του θέματος αλλά τέθηκαν μόνο οι αρχές, σημείωσε.

Αναφερόμενος στην διζωνικότητα μίλησε για το τί γίνεται αντιληπτό στις παραμέτρους του ΟΗΕ. “Γιατί διζωνικότητα δεν σημαίνει μια κατάσταση όπου και στο βορρά και στον νότο οι Ε/κ θα έχουν πληθυσμιακή και περιουσιακή πλειοψηφία”. Ανέφερε επίσης ότι θα υπάρξει ανάγκη για κάποιες εδαφικές αναπροσαρμογές.

Στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας δεν έχει επιτευχθεί ακόμη συμφωνία, συνέχισε, αλλά είναι σημαντικό για τους Τ/κ γιατί είναι ένδειξη της σημασίας που έχει η πολιτική ισότητα για αυτούς. Υπάρχει αντίδραση στο “νότο” στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας, ωστόσο – σημείωσε – και στο σχέδιο Ανάν υπήρχε “και τώρα πρέπει να υπάρχει. Αυτό θέλει ο τ/κ λαός”.

Ο Τ/κ ηγέτης ανέφερε επίσης ότι θεωρεί πως η διασταυρούμενη ψήφος θα ήταν ωφέλιμη για την επαναπροσέγγιση των δύο πλευρών.

Το φυσικό αέριο αντί για ένα θέμα έντασης μπορεί να γίνει ένα έργο (project) που θα είναι προς όφελος και των δύο πλευρών, ανέφερε ο κ. Ακιντζί.

Πληθυσμός
------------
Σε ερώτηση που αφορούσε το θέμα του πληθυσμού ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ισότητα, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει θέμα ποσόστωσης 4 προς 1. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, είπε, ζήτησαν από το “υπουργείο” εσωτερικών τον αριθμό των υπηκόων της “ΤΔΒΚ”, όπως αποκάλεσε το ψευδοκράτος, και είδαν ότι οι αριθμοί είναι κοντά στο 4 προς 1. Η ε/κ πλευρά θέλει αυτή η αναλογία να μην χαλάσει κάνοντας υπηκόους αυτούς που έρχονται εδώ από την Τουρκία και την Ελλάδα, συνέχισε. “Εμείς εξάλλου δεν έχουμε τέτοια πρόθεση”.

Υπήρξε συμφωνία ότι οι υπήκοοι αυτή τη στιγμή (του ψευδοκράτους) θα είναι υπήκοοι της ενωμένης Κύπρου, υποστήριξε λέγοντας δεν υπάρχει θέμα λίστας που υπήρχε στο σχέδιο Ανάν. Υπάρχει συμφωνία, σημείωσε, ότι οι πολίτες της ενωμένης Κύπρου θα είναι και πολίτες της ΕΕ.

Ο κ. Ακιντζί είπε ότι στόχος τους είναι αυτή η χώρα να προχωρήσει σε μια λύση και αυτή να βασίζεται σε πραγματικά θεμέλια.

Η μόνη χώρα που αναγνωρίζει το ψευδοκράτος είναι η Τουρκία, ανέφερε ο Μουσταφά Ακιντζί προσθέτοντας ωστόσο ότι υπάρχουν συνθήκες που δεν της επιτρέπουν να ανταποκριθεί στις ανάγκες αυτής της αναγνώρισης, ακόμα και να θέλει και έφερε ως παράδειγμα τις αθλητικές διοργανώσεις. Ακόμα και να μην αναγνωρίζει τον “νότο”, συμπλήρωσε, η Τουρκία “δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της μη αναγνώρισης”.

Εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει ένα θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα υποβάλει στον “λαό” του μια συμφωνία στην οποία θα πει όχι. “Πριν φτάσουμε σε αυτό το σημείο δεν θα βάλουμε την υπογραφή μας”. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν έχουν συναντήσει εμπόδια από την Τουρκία, αλλά θετική στήριξη στις προσπάθειές τους. Εάν συνεχίσουν προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να έχουμε λύση την άνοιξη, πρόσθεσε.

Ο στόχος του Μαρτίου (για την διεξαγωγή δημοψηφισμάτων) είχε λεχθεί λόγω των εκλογών του Μαίου στον “νότο”, ανέφερε, ωστόσο ο ίδιος – είπε – δεν μίλησε ποτέ για Μάρτιο αλλά ότι μια λύση μπορεί να επιτευχθεί εντός μηνών.

Είναι η πρώτη φορά που οι πλευρές άρχισαν να εκλαμβάνουν τους εαυτούς τους ως συνεταίρους της Κύπρου, σύμφωνα με τον κ. Ακιντζί που σημείωσε ότι εδώ και οκτώ μήνες δεν υπήρξε περιστατικό αμοιβαίας επίρριψης ευθυνών. Δεν πρόκειται, δήλωσε, να θέσει ενώπιον των Τ/κ μια συμφωνία στην οποία θα πουν όχι και δεν πρόκειται να βάλει υπογραφή πριν φτάσει σε αυτό το σημείο η συμφωνία.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι οι απευθείας φόροι θα συλλέγονται από τις συνιστώσες πολιτείες ενώ ο ΦΠΑ από την ομόσπονδη κυβέρνηση. Οι συνιστώσες πολιτείες θα έχουν το δικαίωμα σύναψης συμφωνιών για οικονομικά και τουριστικά θέματα, αυτό δεν θα το εμποδίσει η ομοσπονδιακή δομή, συμπλήρωσε.

Θέματα ΕΕ
-------------
Για το θέμα της προετοιμασίας για ζητήματα της ΕΕ ανέφερε ότι γίνονται τα απαραίτητα όσον αφορά την προσαρμογή στο ευρώ και εκτίμησε ότι θα υπάρξει ένα διάστημα όπου ΤΛ και ευρώ θα κυκλοφορούν παράλληλα. Πρέπει, συνέχισε, να αποκτήσουν τα πρότυπα της ΕΕ και σε τεχνικά θέματα επισημαίνοντας ότι εάν πάμε για λύση τον επόμενο χρόνο, αυτό μπορεί να μην το κατορθώσουν και θα χρειαστεί μια μεταβατική περίοδος. Η εναρμόνιση με τις νομοθεσίες της ΕΕ κινείται αργά και πρέπει να εντατικοποιηθεί, πρόσθεσε.

Για τα οδοφράγματα Λεύκας και Δερύνειας είπε ότι έχει ολοκληρωθεί η αποναρκοθέτηση και η καθαριότητα των δρόμων, δεν έχει καθοριστεί μια συγκεκριμένη ημερομηνία για το άνοιγμα αλλά δεν τίθεται θέμα συνειδητής καθυστέρησης.

Όσον αφορά το θέμα της κινητής τηλεφωνίας ανέφερε ότι είναι το μόνο στο οποίο δεν υπάρχει σύγκλιση και πως οι Ε/κ θεωρούν ότι οι παροχείς στον “βορρά” είναι παράνομοι.

Διαχείριση νερού από την Τουρκία
------------------------------------
Στο θέμα της διαχείρισης του νερού από την Τουρκία ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι δεν υπάρχει λόγος να υπάρξει κρίση και πρέπει να εξευρεθεί μια φόρμουλα που δεν θα αφήνει εκτός τους “δήμους”. Είναι σημαντικό, πρόσθεσε, οι Τ/κ, που θα περάσουν σε μια ομοσπονδιακή δομή, να μπορούν να έχουν τους δικούς τους θεσμούς και να τους διοικούν καλά. Και στην Τουρκία, σημείωσε, οι Δήμοι διαχειρίζονται σήμερα το νερό, αυτό μπορούν να κάνουν και οι τ/κ “δήμοι”. Αλλά αυτό το θέμα, είπε, δεν μπορεί να λυθεί με καβγά. “Να βρεθεί διέξοδος με νούσιμο τρόπο”. Το θέμα δεν πρέπει να παραμείνει κι άλλο σε εκκρεμότητα γιατί δεν αφορά μόνο το νερό και την οικονομία αλλά έχει και πολιτική διάσταση, σημείωσε ο κ. Ακιντζί.