Οι σκληραγωγημένες του στρατού
17:43 - 28 Δεκεμβρίου 2015
Πέφτοντας με αλεξίπτωτο
Ο πατέρας της πολέμησε το ’64 και το ’74, και ανήκει στην πρώτη σειρά καταδρομών που επελέγη στην Κύπρο. Έτσι, ως κόρη αγωνιστή, αλλά και μέλος οικογένειας λοκατζήδων, η Μαρία Κωνσταντίνου, επιλοχίας στο Τμήμα Επιστράτευσης της Διοίκησης Καταδρομών σήμερα, δεν χρειάστηκε να προβληματιστεί για το επάγγελμα που θα ακολουθούσε όταν τελείωνε το λύκειο. Διορισμένη το 1991, σήμερα μετρά 25 χρόνια υπηρεσίας. «Δεν ήθελα να κάνω τίποτε άλλο και για μένα δεν υπήρξε δεύτερη επιλογή. Αν την Εθνική Φρουρά δεν την αγαπάς, δεν θα πετύχεις, θα είσαι ένας δυστυχισμένος άνθρωπος», αναφέρει η Μαρία, προσθέτοντας ότι ο στρατός έχει το χαρακτηριστικό του προγραμματισμού. «Αυτό που μπορεί να δυσκολέψει τη ζωή μιας γυναίκας είναι τα όσα θα γίνουν στον χώρο εργασίας χωρίς πρόγραμμα. Το πρόγραμμά μας βγαίνει σε μηνιαία βάση. Για παράδειγμα, με το που βγαίνει το πρόγραμμά μας, μια μητέρα ενημερώνει τα παιδιά της ότι έχει υπηρεσία στις 2 του μήνα και αυτή τη μέρα δεν θα την δουν, γιατί θα φύγει στις 2 και θα επιστρέψει στις 3. Μεγαλώνουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Αυτό που δυσκολεύει τη ζωή μιας γυναίκας είναι αυτό που μπορεί να προκύψει χωρίς να υπάρχει στο πρόγραμμα. Το ξαφνικό. Μια υπηρεσία ή μια νυχτερινή βάρδια. Δύσκολο, τονίζω, αλλά όχι ακατόρθωτο», συμπληρώνει. Πάντως, με σύζυγο αστυνομικό στην ομάδα διάσωσης των ελικοπτέρων της Αστυνομίας, η ζωή της μόνο συμβατική δεν είναι. «Συχνά φεύγει και δεν ξέρω πότε και εάν θα τον ξαναδώ», μας λέει.
-Υπάρχουν διαφορές στην εκπαίδευσή σας σε σχέση με αυτή των αντρών;
Καμία απολύτως. Εάν πεις «δεν μπορώ», αυτό σημαίνει ότι δεν γίνεται να είσαι εδώ. Δεν υπάρχει καμία διάκριση στο θέμα της εκπαίδευσης, αφού όλοι έχουμε να αντιμετωπίσουμε τον ίδιο κίνδυνο. Τα όρια που πρέπει να έχεις για να μπεις σε σχολή καταδρομέων είναι ακριβώς τα ίδια με τους άντρες. Στην εκπαίδευσή μας, βέβαια, πάρα πολύ μεγάλη σημασία έχουν και οι κλιματικές συνθήκες. Ανάμεσα σε άλλα, για να πάρεις το πτυχίο σου ως αλεξιπτωτιστής, πρέπει να εκτελέσεις 5 άλματα. Με φόρτο, χωρίς φόρτο, απόγευμα, βράδυ κλπ. Όμως, αν για παράδειγμα έχει 20 μίλια αέρα, το άλμα δεν μπορεί να εκτελεστεί. Αυτό μπορεί να διαρκέσει και μέρες. Αλλά, ό,τι ισχύει για τις γυναίκες, ισχύει και για τους άντρες.
-Πώς αντιδρά ο κόσμος όταν σε βλέπει με στολή;
Όταν φοράω τη στολή μου και περπατώ στον δρόμο, κάποιοι με κοιτάνε σαν να βλέπουν εξωγήινο. Αυτό με πειράζει κάποτε, γιατί η δουλειά μας δεν είναι καθόλου εύκολη.
«Δεν νιώθω άβολα να διοικώ άντρες»
Η φιλοπατρία, η αγάπη για τη θάλασσα, καθώς και οι εμπειρίες άλλων γυναικών που υπηρετούν σε αντίστοιχα πόστα σε μεγάλες χώρες, αποτέλεσαν τα πρότυπα της Ελένης Ιωσήφ που υπηρετεί στη Διοίκηση Πολεμικών Πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού ως κυβερνήτης ΣΑΠ (Σκάφη Ανορθόδοξου Πολέμου). «Από τη φύση μου, όμως, μου άρεσε πάντα να διοικώ. Δεν νιώθω καθόλου άβολα να διοικώ ακόμη και άντρες. Οι άντρες υπερέχουν μυϊκά σε σχέση με τις γυναίκες, αλλά αυτό δεν στέκεται εμπόδιο, ιδίως στο πολεμικό ναυτικό. Χρειάζονται άλλα στοιχεία, όπως καλά αντανακλαστικά, διαύγεια και διορατικότητα και ανθεκτικότητα στις κακουχίες», σημειώνει η Ελένη. Δυσκολίες υπάρχουν σε όλες τις εργασίες, συνεχίζει. «Αυτό που είναι δύσκολο στο δικό μου κομμάτι, είναι οι καιρικές συνθήκες που θα κληθείς να αντιμετωπίσεις, οι κίνδυνοι της θάλασσας και το κακό περιβάλλον του πλοίου. Δεν μιλάω σε επίπεδο ανθρώπων, αλλά για το πλοίο ως χώρος. Δεν είναι κρουαζιερόπλοιο. Η μεγαλύτερη δυσκολία, όμως, είναι να γίνω καλύτερη σε αυτό που κάνω», τονίζει.
-Κάνετε διαφορετική εκπαίδευση από τους άντρες;
Δεν υπάρχει απολύτως καμιά διαφορά, ούτε στην εκπαίδευση ούτε στα γυμνάσια ούτε στις υποχρεώσεις. Και γι’ αυτό θεωρώ αξιέπαινες τις γυναίκες που αποφοιτούν από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Η Σχολή, θέλοντας και μη, σε ωριμάζει. Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει φοιτητική ζωή. Από τα 18 σου είσαι επαγγελματίας. Γίνεσαι σκληρή, πιο υπομονετική, αλλά από την άλλη δεν μπορείς να προγραμματίσεις τίποτα σε προσωπικό επίπεδο, γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να κληθείς για οποιοδήποτε περιστατικό και πρέπει σε μικρό χρονικό διάστημα να επιστρέψεις στη μονάδα σου.
-Ποια είναι τα σχόλια του κόσμου για τη δουλειά σας;
Ακούμε διάφορα, αλλά σε γενικές γραμμές ή μας θαυμάζουν ή μας κατακρίνουν ότι δεν θα έπρεπε να είμαστε στον στρατό. Όμως, εγώ θεωρώ ότι, λόγω των γεωπολιτικών αλλαγών, πρέπει να αξιοποιηθεί όλος αυτός ο νέος κόσμος που θέλει να συμμετάσχει στο κυπριακό πολεμικό ναυτικό, προκειμένου ο μόνος κερδισμένος να είναι η πατρίδα. Πάνω απ’ όλα η πατρίδα.
-Συνδυάζεται στρατός και οικογένεια;
Έγινα πρόσφατα μαμά και μάλιστα διδύμων. Αναγκαστικά, λοιπόν, η δουλειά μου, η οποία σχετίζεται άμεσα με προγραμματισμό, επηρέασε και το πρόγραμμα στη ζωή μου. Ο σύζυγός μου είναι επίσης συνάδελφος, οπότε η οικογένειά μου δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς πρόγραμμα.
-Μπορεί μια γυναίκα στρατιωτικός να επιβληθεί εύκολα σε άντρες φαντάρους;
Για μένα η ικανότητα δεν σχετίζεται με το φύλο, αλλά είναι θέμα ανθρώπου. Δεν έχω παράπονο, το αντίθετο θα έλεγα. Το δικό μου περιβάλλον με βοήθησε να ενταχθώ ευκολότερα στον χώρο εργασίας μου. Στις πρώτες υπηρεσίες που βγήκα, οι στρατιώτες δεν περίμεναν ότι θα αντιμετωπίσουν αυστηρότητα από γυναίκα. Νόμισαν ότι θα είναι πιο χαλαρά τα πράγματα. Αλλά δεν ήταν έτσι. Απλώς, επειδή οι συνάδελφοί μου με υποστήριξαν και με αντιμετώπισαν ισότιμα με τους άντρες, αυτό είχε άμεσο αντίκτυπο και στην αντιμετώπιση των φαντάρων.