Συνέντευξη: Αυτές είναι οι απαιτήσεις των Μαρωνιτών ενόψει πιθανής λύσης

Την επιθυμία των Μαρωνιτών να αναγνωριστούν ως κοινότητα με στόχο τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους και δεδομένου ότι «οι Μαρωνίτες βρίσκονται στην Κύπρο πολύ πριν τους Τ/κ», εξέφρασε σε συνέντευξη του στον Reporter, ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών στην Κύπρο, Αντώνης Χ’’Ρούσος.

Τόνισε, ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει πως θα πάψει η Μαρωνίτικη κοινότητα να βρίσκεται εντός Ελληνοκυπριακής κοινότητας (community with in community).  Εξήγησε, επίσης, τον τρόπο, με τον οποίο θα μπορούσε η εν λόγω αυτονόμηση να επιτευχθεί καθώς και την πρόταση του Ε/κ διαπραγματευτή επί τούτου.

Αυτούσια η συνέντευξη 

Ζητείτε να αυτονομηθεί η Μαρωνίτικη κοινότητα.

Δεν μας ικανοποιεί ο όρος «θρησκευτική ομάδα». Θέλουμε να διατηρήσουμε την οντότητα μας ως μια κοινότητα στην Κύπρο διότι υπάρχει ο κίνδυνος της αφομοίωσης. Αν αφομοιωθούμε πλήρως από την Ε/κ κοινότητα, τότε θα χαθούμε. Είμαστε 5-6 χιλιάδες Μαρωνίτες σκορπισμένοι σε όλη την Κύπρο. Θέλουμε να είμαστε εθνική μειονότητα διότι έτσι διασφαλίζονται τα δικαιώματα μας ως κοινότητα. Επιπλέον, έχουμε χωριά μαρωνίτικα. Ο Κορμακίτης, για παράδειγμα, έχει 3000 κατοίκους μαρωνίτες, έχουμε περιουσίες, έχουμε κάπως διαφορετική θρησκεία και γλώσσα. Όλα αυτά θέλουμε να διατηρηθούν και για να διασφαλίσουμε τη διατήρηση τους πρέπει να είμαστε κοινότητα. Η αναγνώριση μας ως κοινότητα θα μας δικαιώσει.

Πώς καταλήξατε «θρησκευτική ομάδα»;

Μας ανάγκασαν, βάσει του συντάγματος του 1960, να επιλέξουμε σε ποια κοινότητα θέλαμε να ανήκουμε. Φυσικό ήταν να επιλέξουμε την Ε/κ κοινότητα λόγω της θρησκείας.

Σήμερα θέλουμε να αναγνωριστούμε ως κοινότητα διότι η ΕΕ αναγνωρίζει κοινότητες και όχι θρησκευτικές ομάδες. Και έχουν ορισμένα δικαιώματα οι κοινότητες, που δεν τα έχουν οι θρησκευτικές ομάδες.

Για να είμαστε αναγνωρισμένοι από την ΕΕ ως κοινότητα και να διασφαλίζονται τα δικαιώματα μας ως εθνική μειονότητα, θα πρέπει να είμαστε κατοχυρωμένοι από το σύνταγμα. 

Δεν αλλάζει όμως κάτι. Πάλι θα είμαστε κοινότητα εντός κοινότητας (Ε/κ) και δεν θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό (community with in community). Θέλουμε να αναγνωριστούμε, όμως, ως κοινότητα για να διασφαλίσουμε τα ευρωπαϊκά μας δικαιώματα και για να επιβιώσουμε ως κοινότητα και όχι ως θρησκευτική ομάδα.

Ζητήσατε αυτόνομη περιοχή στον Κορμακίτη;

Για να διατηρηθούμε ως οντότητα πρέπει να έχουμε τη δική μας περιοχή. Εμείς έχουμε 4 χωριά. Θέλουμε να κρατήσουμε τα χωριά μας και την κοινότητα ως ένα σύμπλεγμα χωριών, να υπάρχει ένας εκλελεγμένος δήμαρχος και να έχουμε παρουσία και λόγο πάνω στη διοίκηση της περιοχής μας.
    
Υπάρχει θετική ανταπόκριση από τον Πρόεδρο;

Ναι, με αυτό συμφωνεί απόλυτα και ο Πρόεδρος. Ο Ε/κ διαπραγματευτής Αντρέας Μαυρογιάννης, επίσης, συμφωνεί με τη θέση μας και συστήνει τη δευτεροβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση (τύπου δημαρχείου). Τα τέσσερα χωριά να συμπλεγματοποιηθούν και να εκλέξουν δήμαρχο. Δεν έχουμε υπέρμετρες απαιτήσεις. Ο δήμαρχος μπορεί να μην είναι Μαρωνίτης, αλλά οι Μαρωνίτες θα έχουν λόγο στο δημοτικό συμβούλιο της συμπλεγματοποιημένης περιοχής.

Δεν σας ενοχλεί, δηλαδή, να είναι αυτόνομη η περιοχή ο Κορμακίτης, αλλά ο δήμαρχος να μην είναι Μαρωνίτης…

Όχι, δεν έχουμε τέτοια απαίτηση. Είναι θέμα ψήφων. Φτάνει να έχουμε λόγο και ρόλο στη λήψη αποφάσεων στο δημοτικό συμβούλιο.

Μήπως ανησυχούν οι Τ/κ λεγόμενοι κοινοτάρχες για την πρόσβαση-ενσωμάτωση σας στα ε/κ κόμματα, τα οποία εκπροσωπούν τους Μαρωνίτες;
    
Δεν νομίζω να είναι αυτός ο λόγος. Νομίζω ότι θέλουν να είμαστε υπό τ/κ διοίκηση επειδή τα χωριά μας είναι βόρεια. Προτιμούν, παρά να επιστρέψουν Ε/κ, να επιστρέψουν πίσω Μαρωνίτες. Επίσης, ο Κορμακίτης είναι παραθαλάσσιο χωριό. Περίπου 50τχ. Υπάρχει θάλασσα και η θάλασσα είναι πλούτος.

Επί ΑΝΑΝ είχα πει στον Κληρίδη ότι δεν επιτρέπεται να αφήσετε τις περιουσίες και τη θάλασσα υπό τ/κ διοίκηση. Και μου απάντησε ότι αυτό θα συζητηθεί διότι οι Τ/κ πήραν «περισσότερη θάλασσα» από όσο δικαιούνται και ότι η θάλασσα είναι πλούτος και ότι θα το διαπραγματευτούμε. Όμως δεν το διαπραγματευτήκαν.

Πώς η Μαρωνίτικη κοινότητα έμεινε εκτός διαμάχης Ε/κ και Τ/κ και κατάφερε, με δυσκολίες, να κινείται κάπως πιο ελεύθερα στην κατεχόμενη Κύπρο;

Εμείς ως αδύνατη ομάδα έχουμε φιλικές σχέσεις και με τους Ε/κ, με τους οποίους επιλέξαμε να είμαστε μαζί, αλλά με τους Τ/κ δεν είμαστε εχθροί. Είχαμε πάντοτε φιλικές σχέσεις. 

Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας οι Μαρωνίτες ήταν 60,000 και καταδιώχτηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους επειδή πολεμήσαμε μαζί με τους Βενετούς τους Τούρκους, οι οποίοι επιτέθηκαν στο νησί. Ήμασταν στην πρώτη γραμμή και ως αποτέλεσμα,  χιλιάδες Μαρωνίτες σκοτώθηκαν από του Οθωμανούς και από 60,000 μείναμε 2,000.

Αλλά εσείς δεν επιρρίπτετε ευθύνη στους Τ/κ για το κακό που σας προκάλεσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Εμείς είμαστε στην Κύπρο από τον 7ο αιώνα, πριν από τους Τ/κ. Μας καταδίωξαν οι μουσουλμάνοι από τη Συρία, επειδή είμαστε Χριστιανοί και καταλήξαμε με τη βοήθεια του Άγιου Μάρωνα στην Κύπρο. Σε κάποια περίοδο ήμασταν στην Κύπρο περίπου 60,000 Μαρωνίτες. Όταν ήλθαν οι Οθωμανοί στην Κύπρο ήμασταν 60,000 και μετά από καταδίωξη μείναμε στο τέλος 500 άτομα. Όταν ήλθαν οι Άγγλοι πήραμε ανάσα και μεγάλωσε κάπως η Μαρωνίτικη κοινότητα στην Κύπρο. 

Εσείς, ωστόσο, επιμένετε ότι θέλετε να παραμείνετε εντός της Ε/κ κοινότητας.

Είμαστε ελληνόφωνες, αλλά παράλληλα θέλουμε να διατηρήσουμε την κουλτούρα μας. Θέλουμε να είμαστε κάτω από την Ε/κ κοινότητα και όχι κάτω από την Τ/κ. Ρώτησα πρόσφατα τον Αβέρωφ Νεοφύτου και τον Ταλάτ αν θα πρέπει να επιλέξουμε ξανά σε ποια κοινότητα θέλουμε να ανήκουμε στο ομοσπονδιακό κράτος. Αν θα υπάρχουν δηλαδή οι ίδιες πρόνοιες με το σύνταγμα του 60.

Ο Αβέρωφ απάντησε ότι ανήκουμε στην Ε/κ και εξαρτάται από εμάς αν θέλουμε να επιλέξουμε ξανά. Εμείς, όμως, είμαστε ελληνόφωνες και είμαστε περήφανοι και συνεπώς δεν πρόκειται να θελήσουμε να αλλάξουμε κοινότητα. Ο Ταλάτ, όμως, απάντησε ότι είμαστε φίλοι, έγιναν μικτοί γάμοι και θέλουν να είμαστε κάτω από την τ/κ κοινότητα. 

Βέβαια, εμείς δεν πρόκειται να δεχτούμε να αποσχιστούμε από την Ε/κ κοινότητα και να ενταχθούμε στη Τ/κ. 

Είστε αισιόδοξος για το κυπριακό;

Είμαι αισιόδοξος διότι παρατηρώ μια κινητικότητα. Πιστεύω ότι η Τουρκία και οι ΗΠΑ θέλουν λύση για τα συμφέροντα τους στην περιοχή. Τώρα, τι λύση θέλει η Τουρκία είναι ένα θέμα, που πρέπει να συζητηθεί. Εμείς απαιτούμε επιστροφή των Μαρωνιτών στα χωριά τους και επιστροφή των περιουσιών στους νόμιμους ιδιοκτήτες.

Follow @AthanasiouTh