Εως και πέντε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καθημερινά στην Κύπρο

  Εικοσιπέντε εγκυμονούσες γυναίκες, που έπεσαν θύματα ενδοοικογενειακής βίας, απευθύνθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου 2014 και Ιανουαρίου 2015 για βοήθεια στο Σύνδεσμο για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια. Κάθε μέρα σημειώνονται 2-5 περιστατικά, ενώ σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, δύο στις τρεις περιπτώσεις γυναικών που φιλοξενούνται σε καταφύγια είναι αλλοδαπές, με τα δωμάτια σε όλη την Κύπρο να ανέρχονται σε μόλις πέντε.

Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν το μεσημέρι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στη Λευκωσία, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών και ενόψει της εκστρατείας διαφώτισης του κοινού, που διοργανώνουν από κοινού το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και το Cyprus International Institute of Management (CIIM).

Στην παρουσία εκπροσώπων του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεων, της Αστυνομίας, της Νομικής Υπηρεσίας, του CIIM και του Συνδέσμου, δόθηκε το μήνυμα ότι η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι οικογενειακή υπόθεση, ενώ χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας για την εξάλειψη του φαινομένου.

Πάντως, οι ομιλητές παρατήρησαν ότι τα κοινωνικά ταμπού, που στο παρελθόν απέτρεπαν τα θύματα να προβαίνουν σε καταγγελίες, αρχίζουν να εξαλείφονται, οι ποινές που επιβάλουν τα δικαστήρια είναι αυστηρότερες, ενώ και τα μέλη της Αστυνομίας που χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις, τυγχάνουν πλέον ειδικής εκπαίδευσης.

Παρουσιάζοντας τα στατιστικά στοιχεία που καταδεικνύουν τις πτυχές του προβλήματος, ο Μάριος Νικολάου, Εκπρόσωπος του Συνδέσμου για την Πρόληψη της Βίας στην Οικογένεια, είπε ότι αν η προβολή του ζητήματος ήταν αντίστοιχη με αυτή των τροχαίων δυστυχημάτων, θα ακούγαμε καθημερινά για τρία με πέντε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.

Για την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου 2014 και Ιανουαρίου 2015, είπε ότι 25 εγκυμονούσες ζήτησαν βοήθεια από το Σύνδεσμο, ενώ κάποιες φιλοξενήθηκαν στους χώρους του. Το 70% των ατόμων που ζήτησαν βοήθεια, έχουν παιδιά που βιώνουν ως μάρτυρες την ενδοοικογενειακή βία στο σπίτι τους.

Τα ανήλικα θύματα έχουν 27% πιθανότητες να είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας και στην ενήλική τους ζωή, ενώ οι πιθανότητες να κακοποιηθούν επανειλημμένα μέχρι να ζητήσουν βοήθεια φτάνουν το 80%.

Έξι στα δέκα θύματα δεν θα καταγγείλουν την κακοποίηση στην Αστυνομία, ενώ ένα στα δέκα θα αποσύρει την καταγγελία στην οποία προέβη. Ενδεικτικό της πολυπλοκότητας της κατάστασης είναι ότι το 17% των θυμάτων θα ασκήσει βία στα ίδια του τα παιδιά, όταν αποκτήσει δική του οικογένεια.

Η Επίτροπος Διοικήσεως Ελίζα Σαββίδου ανέφερε από την πλευρά της ότι η βία κατά των γυναικών έχει χαρακτηριστεί ως η πιο διαδεδομένη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εποχή μας, καθώς μια στις τρεις γυναίκες έχει βιώσει σεξουαλική ή ενδοοικογενειακή βία.

Η ενδοοικογενειακή βία δεν αποτελεί ιδιωτική διάφορα, αλλά έγκλημα που προσβάλλει το αγαθό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αφορά το κράτος, είπε η Επίτροπος Διοικήσεων, ενώ πρόσθεσε ότι απαιτείται η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου μηχανισμού στήριξης και προστασίας των θυμάτων.

Ο Προϊστάμενος της Αρχής κατά των Διακρίσεων Άριστος Τσιάρτας είπε ότι η βία είναι διαχρονικό πρόβλημα που επηρεάζει ολόκληρη την κοινωνία, ενώ ανέφερε ότι η εκστρατεία αποτελεί μια ευκαιρία να σταλεί ένα ηχηρό μήνυμα ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Συμπλήρωσε ότι η έμφυλη βία, όπου και αν εκδηλώνεται, είναι απαράδεκτη και ποινικά κολάσιμη.

Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας Ανδρέας Αγγελίδης είπε ότι ενώ στο παρελθόν τα θύματα ήταν περισσότερο δύσπιστα να προχωρήσουν σε καταγγελίες, τον τελευταίο καιρό όμως φαίνεται ότι αυτό έχει ξεπεραστεί, λόγω και της ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού.

Αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Αστυνομία στη διερεύνηση σχετικών παραπόνων και καταγγελιών και είπε ότι γίνεται εκπαίδευση στα μέλη του Σώματος που χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις, ώστε τα θύματα να μπορούν να νιώσουν άνετα για να εξιστορήσουν τα γεγονότα.

Η Εισαγγελέας της Δημοκρατίας Λουίζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου είπε στη δική της παρέμβαση ότι το θέμα παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις στην Κύπρο, με τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων (86%) να είναι γυναίκες και κορίτσια, ενώ υπάρχει και ένας αριθμός ανδρών που πέφτουν θύματα.

Σύμφωνα με την κ. Ζαννέτου, οι υποθέσεις προωθούνται πλέον άμεσα στα δικαστήρια, τα οποία αντιμετωπίζουν το θέμα με αυξημένη αυστηρότητα, αποδοκιμάζοντας τη χρήση βίας. Χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο τις αυστηρές ποινές, καθώς σύμφωνα με μελέτες, οι δράστες φαίνεται ότι επαναλαμβάνουν την άσκηση βίας στα θύματά τους.

Ως προς τις δυσκολίες πρόληψης περιπτώσεων που είναι γνωστές στις αρμόδιες υπηρεσίες - και οι οποίες στο παρελθόν έχουν καταλήξει ακόμη και σε φόνους γυναικών και παιδιών - η Εισαγγελέας αναφέρθηκε σε φακέλους, όπου καταγράφονται επαναλαμβανόμενες υποθέσεις βίας. Συμπλήρωσε ότι σε πολλές περιπτώσεις ακολουθεί απόσυρση του παραπόνου από το θύμα, κάτι που τελικά δυσχεραίνει την προώθησή της υπόθεσης στα δικαστήρια, καθώς δεν υπάρχει ικανοποιητική μαρτυρία.

Για το ίδιο θέμα, η Επίτροπος Διοικήσεως είπε ότι οι εμπλεκόμενοι μηχανισμοί, οι οποίοι θα έπρεπε να είναι απόλυτα συντονισμένοι για να προσφέρουν στήριξη στο θύμα, «δυστυχώς δεν λειτουργούν ικανοποιητικά», αναφερόμενη, όπως είπε, σε όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες. Συμπλήρωσε ότι οι μηχανισμοί θα έπρεπε να είναι σε θέση να ανιχνεύουν τον βαθμό επικινδυνότητας σε κάθε περίπτωση. «Αν αυτό γινόταν, πιστεύω ότι κάποιες γυναίκες που δολοφονήθηκαν θα ζούσαν σήμερα», είπε.

Ο Θεόδωρος Παναγιώτου, Διευθυντής του CIIM αναφέρθηκε στο χαιρετισμό του στο ηθικό υπόβαθρο της ενδοοικογενειακής βίας, λέγοντας ότι πρόκειται για εκμετάλλευση της θέσης ισχύος που έχουν κυρίως οι άνδρες σε μια οικογενειακή σχέση. Μια κοινωνία με αυξανόμενα κρούσματα βίας πρέπει να διερωτηθεί τι λάθη έχει κάνει, είπε, ενώ πρόσθεσε ότι θα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία που προστάζει «τα εν οίκω μη εν δήμω» και αποτρέπει τα θύματα να προβούν σε καταγγελίες.

Παρών ήταν και ο Προϊστάμενος του Γραφείου Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών της Αστυνομίας, Κώστας Βέης.

Στο πλαίσιο της εκστρατείας διαφώτισης θα διοργανωθεί σεμινάριο επιμόρφωσης, που θα διεξαχθεί σε δύο μέρη, στις 30 Νοεμβρίου και 1 Δεκεμβρίου, από τις 19.00 μέχρι τις 21.00, στο CIIM Λευκωσίας, το οποίο θα είναι ανοιχτό για το κοινό.

Πηγή: ΚΥΠΕ