Παιδεραστία στην Κύπρο: ‘Εγκλημα χωρίς τιμωρία;
10:48 - 23 Οκτωβρίου 2015
Μπορεί το εγκληματικό φαινόμενο της παιδεραστίας να μην είναι κάτι νέο για την Κύπρο, αλλά η αποκάλυψη του μεγέθους του να έχει να κάνει με την αυτοματοποίηση της ενημέρωσης και τη συνεχή προσπάθεια απο πλευράς πολιτείας να τονιστεί η ανάγκη, τα θύματα τέτοιων αποτρόπαιων πράξεων να μιλούν ωστέ οι υποθέσεις αυτές να φτάνουν ενώπιον δικαστηρίων και να τιμωρούνται οι ένοχοι.
Πόσο αποτρεπτικές όμως είναι οι ποινές στην Κύπρο για έναν επίδοξο βιαστή παιδιών;
Οι ποινές στην Κύπρο
Σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα της χώρας μας, το έγκλημα της παιδεραστίας, δηλαδή της συνουσίας με άτομο κάτω των 13 ετών είναι κακούργημα και υπόκειται σε ποινή φυλάκισης διά βίου, ενώ η απόπειρα του εγκλήματος της παιδεραστίας είναι επίσης κακούργημα και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης δεκατεσσάρων χρόνων.
Πρόσφατα η κυπριακή κοινωνία συγκλονίστηκε από το γεγονός ότι επιβλήθηκε σε 68χρονο δράστη σεξουαλικής κακοποίησης κοριτσιού και μάλιστα κατ’ επανάληψη (από το 2011-2013) η ποινή των 45 μηνών φυλάκισης. Η υπόθεση αυτή είχε καταχωρηθεί από την Γενική Εισαγγελία στο επαρχιακό δικαστήριο το οποίο σε αντίθεση με το Κακουργιοδικείο δεν δύναται να επιβάλλει ποινή μεγαλύτερη των 5 ετών.
Ο λόγος προφανώς που έγινε κάτι τέτοιο είναι γιατί η ποινική δίωξη του 68χρονου δεν έγινε με βάση το πιο πάνω άρθρο που απειλεί ποινή φυλάκισης δια βίου, αλλά με βάση το άρθρο 151 του ποινικού κώδικα και που αφορά σε “Άσεμνη επίθεση εναντίον γυναίκας” έγκλημα που τιμωρείται το πολύ με 5 χρόνια φυλάκιση.
Ωστόσο το νομικό κενό είναι πέρα για πέρα προφανές, κι αυτό γιατί το έγκλημα της παιδεραστίας στη χώρα μας το οποίο επισύρει την βαρύτερη ποινή περιγράφεται ως παράνομη συνουσία με άτομο κάτω των 13 ετών, χωρίς ωστόσο να λαμβάνονται υπόψιν περιπτώσεις ασελγών πράξεων εκτός της συνουσίας, οι οποίες όμως έχουν την ίδια βαρύτητα με την συνουσία αυτή καθαυτή, και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν απλώς ως άσεμνες επιθέσεις.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα ο ποινικός κώδικας, τόσο για το έγκλημα το βιασμού, όσο και για το έγκλημα της αποπλάνησης ανηλίκου στο οποίο εντάσσεται και η παιδεραστία, εξισώνει σε βαρύτητα της συνουσίας, με ασελγείς πράξεις που δεν αποτελούν συνουσία με την στενή έννοια του όρου, όπως για παράδειγμα (σύμφωνα με ερμηνευτικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου) “όχι μόνον η συνουσία και η παρά φύση ασέλγεια, αλλά και η ψαύση και οι θωπείες των γεννητικών οργάνων ή άλλων απόκρυφων μερών του σώματος, η επαφή των γεννητικών οργάνων του δράστη στα γεννητικά όργανα του ανήλικου, ο εναγκαλισμός και η καταφίληση στο πρόσωπο και το σώμα του παιδιού, εφ' όσον κατατείνουν στην διέγερση ή ικανοποίηση της γενετήσιας επιθυμίας του δράστη, αφού και αυτές προσβάλλουν την αγνότητα της παιδικής ηλικίας”.
Υπάρχει συνεπώς ανάγκη εκσυγχρονισμού της ποινικής μας νομοθεσίας ώστε πράξεις (οι επιπτώσεις των οποίων είναι εξίσου δραματικές με τις επιπτώσεις που έχει η παράνομη συνουσία με άτομο κάτω των 13 ετών) να τιμωρούνται και με αντίστοιχης βαρύτητας ποινές.
«Χημικός ευνουχισμός»
Ευχή ή κατάρα;
Η ποινική αντιμετώπιση όμως μιας παραβατικής συμπεριφοράς πέραν της τιμώρησης, θα πρέπει να αποσκοπεί και στο σωφρονισμό του δράστη, προκειμένου να αποτραπεί η διάπραξη εκ μέρους του και νέων εγκλημάτων.
Για να προσδιορίσουμε όμως ποιο θα πρέπει να είναι το πλαίσιο των ποινών για το έγκλημα της παιδεραστίας, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι είναι παιδεραστία και γιατί υπάρχει.
Είναι σαφές ότι η παρεκκλίνουσα αυτή συμπεριφορά, δεν έχει οικονομικό κίνητρο, όπως για παράδειγμα μία ληστεία, ούτε και εκδικητικό όπως είναι ένας φόνος εν βρασμώ ή ένα έγκλημα πάθους.
Σύμφωνα με την παγκόσμια ψυχιατρική κοινότητα η παιδεραστία είναι μία διαστροφή. Οι παιδεραστές έχουν έντονες φαντασιώσεις για σεξουαλική δραστηριότητα με παιδιά (κάτω των 13 ετών), τις οποίες συχνά πραγματοποιούν, οπότε πλέον μιλάμε για τετελεσμένο έγκλημα παιδεραστίας. Υπάρχει ωστόσο και η πιθανότητα ένα άτομο με αυτή τη διαστροφή να μην φτάσει ποτέ στο σημείο να υλοποιήσει τις φαντασιώσεις του, οπότε εδώ έχουμε να κάνουμε με παιδοφιλία και όχι παιδεραστία.
Πόσο αποτρεπτικές όμως είναι οι ποινές στην Κύπρο για έναν επίδοξο βιαστή παιδιών;
Οι ποινές στην Κύπρο
Σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα της χώρας μας, το έγκλημα της παιδεραστίας, δηλαδή της συνουσίας με άτομο κάτω των 13 ετών είναι κακούργημα και υπόκειται σε ποινή φυλάκισης διά βίου, ενώ η απόπειρα του εγκλήματος της παιδεραστίας είναι επίσης κακούργημα και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης δεκατεσσάρων χρόνων.
Πρόσφατα η κυπριακή κοινωνία συγκλονίστηκε από το γεγονός ότι επιβλήθηκε σε 68χρονο δράστη σεξουαλικής κακοποίησης κοριτσιού και μάλιστα κατ’ επανάληψη (από το 2011-2013) η ποινή των 45 μηνών φυλάκισης. Η υπόθεση αυτή είχε καταχωρηθεί από την Γενική Εισαγγελία στο επαρχιακό δικαστήριο το οποίο σε αντίθεση με το Κακουργιοδικείο δεν δύναται να επιβάλλει ποινή μεγαλύτερη των 5 ετών.
Ο λόγος προφανώς που έγινε κάτι τέτοιο είναι γιατί η ποινική δίωξη του 68χρονου δεν έγινε με βάση το πιο πάνω άρθρο που απειλεί ποινή φυλάκισης δια βίου, αλλά με βάση το άρθρο 151 του ποινικού κώδικα και που αφορά σε “Άσεμνη επίθεση εναντίον γυναίκας” έγκλημα που τιμωρείται το πολύ με 5 χρόνια φυλάκιση.
Ωστόσο το νομικό κενό είναι πέρα για πέρα προφανές, κι αυτό γιατί το έγκλημα της παιδεραστίας στη χώρα μας το οποίο επισύρει την βαρύτερη ποινή περιγράφεται ως παράνομη συνουσία με άτομο κάτω των 13 ετών, χωρίς ωστόσο να λαμβάνονται υπόψιν περιπτώσεις ασελγών πράξεων εκτός της συνουσίας, οι οποίες όμως έχουν την ίδια βαρύτητα με την συνουσία αυτή καθαυτή, και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν απλώς ως άσεμνες επιθέσεις.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα ο ποινικός κώδικας, τόσο για το έγκλημα το βιασμού, όσο και για το έγκλημα της αποπλάνησης ανηλίκου στο οποίο εντάσσεται και η παιδεραστία, εξισώνει σε βαρύτητα της συνουσίας, με ασελγείς πράξεις που δεν αποτελούν συνουσία με την στενή έννοια του όρου, όπως για παράδειγμα (σύμφωνα με ερμηνευτικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου) “όχι μόνον η συνουσία και η παρά φύση ασέλγεια, αλλά και η ψαύση και οι θωπείες των γεννητικών οργάνων ή άλλων απόκρυφων μερών του σώματος, η επαφή των γεννητικών οργάνων του δράστη στα γεννητικά όργανα του ανήλικου, ο εναγκαλισμός και η καταφίληση στο πρόσωπο και το σώμα του παιδιού, εφ' όσον κατατείνουν στην διέγερση ή ικανοποίηση της γενετήσιας επιθυμίας του δράστη, αφού και αυτές προσβάλλουν την αγνότητα της παιδικής ηλικίας”.
Υπάρχει συνεπώς ανάγκη εκσυγχρονισμού της ποινικής μας νομοθεσίας ώστε πράξεις (οι επιπτώσεις των οποίων είναι εξίσου δραματικές με τις επιπτώσεις που έχει η παράνομη συνουσία με άτομο κάτω των 13 ετών) να τιμωρούνται και με αντίστοιχης βαρύτητας ποινές.
«Χημικός ευνουχισμός»
Ευχή ή κατάρα;
Η ποινική αντιμετώπιση όμως μιας παραβατικής συμπεριφοράς πέραν της τιμώρησης, θα πρέπει να αποσκοπεί και στο σωφρονισμό του δράστη, προκειμένου να αποτραπεί η διάπραξη εκ μέρους του και νέων εγκλημάτων.
Για να προσδιορίσουμε όμως ποιο θα πρέπει να είναι το πλαίσιο των ποινών για το έγκλημα της παιδεραστίας, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι είναι παιδεραστία και γιατί υπάρχει.
Είναι σαφές ότι η παρεκκλίνουσα αυτή συμπεριφορά, δεν έχει οικονομικό κίνητρο, όπως για παράδειγμα μία ληστεία, ούτε και εκδικητικό όπως είναι ένας φόνος εν βρασμώ ή ένα έγκλημα πάθους.
Σύμφωνα με την παγκόσμια ψυχιατρική κοινότητα η παιδεραστία είναι μία διαστροφή. Οι παιδεραστές έχουν έντονες φαντασιώσεις για σεξουαλική δραστηριότητα με παιδιά (κάτω των 13 ετών), τις οποίες συχνά πραγματοποιούν, οπότε πλέον μιλάμε για τετελεσμένο έγκλημα παιδεραστίας. Υπάρχει ωστόσο και η πιθανότητα ένα άτομο με αυτή τη διαστροφή να μην φτάσει ποτέ στο σημείο να υλοποιήσει τις φαντασιώσεις του, οπότε εδώ έχουμε να κάνουμε με παιδοφιλία και όχι παιδεραστία.
Σε σχέση με τις θεραπευτικές μεθόδους που προκρίνονται για τέτοιου είδους διαστροφές, οι επιστήμονες κάνουν λόγο για δύο είδη, την ψυχοθεραπευτική και την φαρμακευτική. Αν και δεν φαίνεται να υπάρχει μια ευδιάκριτη κοινή γραμμή για το ποια ενδείκνυται περισσότερο, ωστόσο αρκετοί είναι εκείνοι οι επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι η φαρμακευτική μέθοδος, δηλαδή η χορήγηση φαρμάκων αναστολής της σεξουαλικής ορμής (λίμπιντο) των ατόμων αυτών είναι η πλέον κατάλληλη για να προστατέψει τα παιδιά (εν δυνάμει θύματα), αλλά και τους ίδιους τους σεξουαλικούς παραβάτες απο μια πιθανή νέα διάπραξη του ίδιου εγκλήματος μετά την αποφυλάκισή τους (υποτροπή).
Η χορήγηση τέτοιων φαρμακευτικών ουσιών συχνά αναφέρεται με τον όρο “χημικός ευνουχισμός”. Ωστόσο δεν πρόκειται για σωματικό ευνουχισμό του ατόμου, με την έννοια που εμείς έχουμε συνήθως στο μυαλό μας, αλλά για μια προσωρινή καταστολή των σεξουαλικών του ορμών μέσω αυτών των φαρμάκων, οι οποίες ανά πάσα στιγμή μπορούν να επανέλθουν με τη διακοπή χορήγησής τους.
Στους ποινικές κώδικες χωρών όπως η Πολωνία, η Ρωσία, η Εσθονία, η Νότιος Κορέα, η Ινδονησία πρόσφατα, αλλά και κάποιων αμερικανικών πολιτειών, έχει προστεθεί ο χημικός ευνουχισμός ως δυνατότητα ποινής, παράλληλα με τον εγκλεισμό, απέναντι σε τέτοιους εγκληματίες. Δεν είναι λίγες εξάλλου οι χώρες (ακόμη και ευρωπαικές) που μελετάνε σε πλαίσιο κοινοβουλίων την πιθανότητα υιοθέτησης αυτού του μέτρου.
Στους ποινικές κώδικες χωρών όπως η Πολωνία, η Ρωσία, η Εσθονία, η Νότιος Κορέα, η Ινδονησία πρόσφατα, αλλά και κάποιων αμερικανικών πολιτειών, έχει προστεθεί ο χημικός ευνουχισμός ως δυνατότητα ποινής, παράλληλα με τον εγκλεισμό, απέναντι σε τέτοιους εγκληματίες. Δεν είναι λίγες εξάλλου οι χώρες (ακόμη και ευρωπαικές) που μελετάνε σε πλαίσιο κοινοβουλίων την πιθανότητα υιοθέτησης αυτού του μέτρου.
Ο χημικός ευνουχισμός αν και ως ορισμός ακούγεται αποκρουστικός και πολλοί θα είναι αυτοί που θα υποστηρίξουν για ακόμη μια φορά πως κάτι τέτοιο παραβιάζει κατάφωρα συνταγματικώς προστατευμένα δικαιώματα του ατόμου, η πολίτεία έχει την υποχρέωση –τουλάχιστον- να εξετάσει την περίπτωση νομιμοποίησής του ζυγίζοντας όλες τις παραμέτρους και λαμβάνοντας υπόψη δύο σημαντικότατους παράγοντες:
Πρώτον ότι ο βιασμός ενός παιδιού ως έγκλημα δεν προσβάλλει μόνο το έννομο αγαθό της σωματικής του ελευθερίας, αλλά πολύ περισσότερα. Προσβάλλει τη σωματική του ακεραιότητα, την ψυχική του ισορροπία (η οποία και στις πλείστες των περιπτώσεων διαταράσσεται ανεπανόρθωτα), τη σεξουαλική του ταυτότητα την οποία και θα αναζητήσει μεγαλώνοντας, την προσωπικότητα, αλλά και την ίδια την ανθρώπινή του υπόσταση, η οποία μετατρέπεται σε αντικείμενο ικανοποίησης ενός ζωώδους ενστίκτου.
Πρώτον ότι ο βιασμός ενός παιδιού ως έγκλημα δεν προσβάλλει μόνο το έννομο αγαθό της σωματικής του ελευθερίας, αλλά πολύ περισσότερα. Προσβάλλει τη σωματική του ακεραιότητα, την ψυχική του ισορροπία (η οποία και στις πλείστες των περιπτώσεων διαταράσσεται ανεπανόρθωτα), τη σεξουαλική του ταυτότητα την οποία και θα αναζητήσει μεγαλώνοντας, την προσωπικότητα, αλλά και την ίδια την ανθρώπινή του υπόσταση, η οποία μετατρέπεται σε αντικείμενο ικανοποίησης ενός ζωώδους ενστίκτου.
Και δεύτερον το γεγονός ότι η παιδεραστία ως επί τω πλείστον αποτυπώνεται σε έναν κύκλο βίας όπου το θύμα, γίνεται θύτης και το θύμα του θύτη νέος θύτης. Αρκεί μόνο να πούμε πως στατιστικώς περισσότερα από τα 2/3 των παιδεραστών υπήρξαν θύματα κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία.
Πώς λοιπόν βάζουμε φρένο σε αυτό τον κύκλο βίας, τα αποτελέσματα του οποίου είναι ασύληπτα σε επίπεδο κοινωνίας; Φτάνει μόνο η φυλάκιση των δραστών για μερικά χρόνια (κάποιες φορές και για μερικούς μήνες); Οι ποινές αρκούν απο μόνες τους για να αποτρέψουν έναν παιδεραστή από τη διάπραξη ξανά του ίδιου εγκλήματος μετά την αποφυλάκισή του;
Όταν λοιπόν καταφέρουμε να απαντήσουμε ειλικρινά και εμπεριστατωμένα σε αυτά τα ερωτήματα, τότε θα ξέρουμε πώς πρέπει ως κράτος να αντιμετωπίσουμε αυτό το εγκληματικό φαινόμενο, οι διαστάσεις του οποίου στην Κύπρο είναι πλέον άκρως ανησυχητικές.
Όταν λοιπόν καταφέρουμε να απαντήσουμε ειλικρινά και εμπεριστατωμένα σε αυτά τα ερωτήματα, τότε θα ξέρουμε πώς πρέπει ως κράτος να αντιμετωπίσουμε αυτό το εγκληματικό φαινόμενο, οι διαστάσεις του οποίου στην Κύπρο είναι πλέον άκρως ανησυχητικές.